آیت الله هاشمی: رابطه با عربستان با اظهاراتی كه در نمازجمعه تهران شد خیلی بد شده / 1+5 می‌گوید ما از خارج به شما سوخت می‌دهیم که این حرف دلیلی ندارد / امیرعبدالله بدون محافظ سوار ماشین من شد

به گزارش انتخاب، وی افزود: عربستان رژیمی وهابی است. یعنی عبدالعزیز بر آن اساس انقلاب کرده و پادشاهان عربستان هم به انقلابشان پایبند هستند. اما ما شیعه هستیم و مسایل خاص خود را داریم. در دورانی که با هم رفاقت کردیم، این مسأله را تحت‌الشعاع قرار دادیم و گفتیم که مسایل عقایدی مربوط به علماست و ما باید کشورداری کنیم.

گزیده گفتگوی مهر با آیت الله هاشمی در زیر می آید:

به نظرم حرف رهبری خیلی روشن است. این توافق خوب و بد را خود آنها می‌گویند. اول رژیم اشغالگر قدس و بعد آمریكایی‌ها گفتند كه اگر توافق نشود، از توافق بد بهتر است. ما هم همیشه قبول داشتیم. منتها بد را آنها به صورت دیگری معنا می‌كنند و ما هم به گونه دیگری معنا می‌كنیم. آنها این گونه معنا می‌كنند كه ردّپایی پیدا نشود كه ما دنبال هسته‌ای نظام هستیم و ما این گونه معنا می‌كنیم كه از حقوق ما چیزی كم نشود. این تفاوت وجود دارد، ولی قابل تفاهم است.

{تعداد سانتریفیوژها}اگر اینها عاقل باشند، ما بیش از اینها لازم داریم. بالاخره همین نیروگاه هسته‌ای كه داریم و همه آنچه كه الان در نطنز و فردو داریم، نمی‌توانند سوخت نیروگاه بوشهر را تأمین كنند. البته سوخت آن را روس‌ها تعهد دارند و فعلاً می‌دهند. بنا داریم چند نیروگاه دیگر بسازیم و باید هم بسازیم و این حق و مصلحت ماست كه بسازیم. لذا باید به موازات آن، قدرت غنی سازی ما بالا برود. فكر می‌كنم اگر به تفاهم برسیم و با نظارت كامل هم باشد، دیگر دلیلی برای کارشکنی آنها وجود نداشته باشد. مثلاً می‌گویند ما از خارج به شما سوخت می‌دهیم که این حرف دلیلی ندارد. الان تعداد زیادی از كشورها مثلاً ژاپن هستند كه اینها را دارند. آنها هم همین بحث‌ها را با آژانس داشتند تا به اینجا رسیدند. من فكر می‌كنم معنای توافق خوب برای ما همین است كه چیزی از حقوقمان كسر نشود.

{رابطه با عربستان} وضع الان بدتر از گذشته نبود ولی با اظهاراتی كه در نمازجمعه تهران شد خیلی بد شده. در مقطعی خیلی خوب شد، ولی الان هم نسبت به گذشته خیلی بدتر نیست. پیش از انقلاب، ایران و عربستان به خاطر نفت و موضوعات دیگر با هم درگیر بودند و دائماً به هم پرخاش می‌کردند. بعد که انقلاب شد، آنها اوایل از انقلاب ما ترسیدند. مخصوصاً آن روزهایی که شعار صادر کردن انقلاب را می‌دادیم و بالاخره خود ملت‌ها هم به فکر افتادند که راه ایران را بروند، آنها نگران بودند و روابطشان با ما بد بود. تا اینکه زمان به ریاست جمهوری من رسید. در جنگ هم آنها از صدام حمایت می‌کردند و پول می‌دادند و فضای آنها در اختیار صدام بود. امام هم وقتی حج قطع شد، نگران بودند و گفتند: این بد است که ما دولتی اسلامی باشیم و حج که از اصول مسلّم اسلام و قرآن است، تعطیل باشد، بروید و درست کنید.

این دستور امام(ره) بود. ما هم دنبال این مسأله بودیم و وقتی رئیس‌جمهور شدم، کار خودم بود که انجام بدهم. پی‌گیری کردم که پیشرفت هم کردیم. یکی- دو برخورد با ملک عبدالله که آن موقع امیرعبدالله بود، در سنگال و پاکستان داشتم و مقدار زیادی با هم بحث کردیم و ایشان خیلی فرق کرد. یعنی چیزهایی را فهمید که ضد آن فکر می‌کردند. به صورتی شد که در اجلاس سران در پاکستان، قرارمان این شد که ایشان به اتاق ما بیاید. چون هر کدام از ما اتاقی داشتیم، در سنگال من رفته بودم و در اینجا بنا بود که او بیاید. من در مجلس نشسته بودم که دیدم یکدفعه آمدند و گفتند: امیر منتظر شماست. آقای ولایتی گفتند: قرارمان این‌ بود که ایشان بیاید، الان چه کار کنیم؟ گفتم: برویم، ما نباید تکبر کنیم و اصل بر حرف زدن است. بلند شدیم و به طرف اتاقشان رفتیم، یکدفعه دیدیم که ملک عبدالله و همراهانش از اتاق به بیرون برای استقبال ما آمدند و گفتند: آماده‌ایم که به اتاق شما برویم. اصلاً یکدفعه زیرورو شدند. یعنی همان حالت تواضعی که نشان دادیم، ایشان را به آنجا آورد. در همان اتاق خیلی از معضلاتمان حل شد. آنها مخالف بودند که اجلاس بعدی در تهران باشد که حل شد.

در جدّه یا ریاض بیانیه داده بودند. از همانجا به سعود الفیصل تلفن کرد و گفت که بیانیه را لغو کنید. بعد از جلسه، مهمان نخست‌وزیر پاکستان بودیم و می‌خواستیم برای ناهار برویم. از در بیرون آمده بودیم و منتظر تا ماشین‌ها ‌ برسند. ماشین من زودتر از ماشین آنها رسید، امیرعبدالله بدون محافظ در ماشین من سوار شد. این منظره یکدفعه خیلی چیزها را در نظر خبرنگارها و دیگران عوض کرد. با هم وارد اجلاس شدیم و همان مانور کافی بود. مشکل اصلی ما سرقیمت نفت بود که ایشان می‌گفت: اگر ما نفت را گران کنیم، آنها سوخت‌های دیگری پیدا می‌کنند و نفت از ارزش می‌افتد. من برای او ثابت کردم که چنین چیزی را به این آسانی نمی‌توان درست کرد و ارزش نفت فعلاً به این زودی پایین نمی‌آید. ایشان هم قبول کرد و همکاری کرد و مسأله نفت هم حل شد.

به هر حال در آن فضا بسیاری از مشکلات را حل ‌می‌کردیم. در عربستان خیلی کار کردیم. الان هم اگر ما شرایط را درست کنیم و آنها هم درست کنند، می‌توانیم برگردیم. همین آقای سلمان آن موقع امیر ریاض بود. یک مهمانی برای ما گرفت که با خضوع رفتار کرد. همه چیز برادرانه برگزار شد. همه چیز را دوستانه برای من تعریف می‌کرد. ولی الان مسایل زیادی با هم در یمن، بحرین، سوریه، عراق، لبنان و حتی رژیم اشغالگر قدس داریم. ما قبول نداریم که آنها با اسرائیل حالت فعلی را داشته باشند. این اختلافات هست و باید اینها را حل کنیم. به نظرم می‌توانیم که برگردیم.

خیلی کشورها در منطقه درگیر هستند. ولی ما دو کشور اگر با هم هماهنگ کار کنیم، خیلی چیزها حل می‌شود. ما طمعی به سوریه، عراق و بحرین نداریم. اختلافات ما براساس نگرانی‌های دیگری است. عربستان اصلاً رژیمی وهابی است. یعنی عبدالعزیز بر آن اساس انقلاب کرده و پادشاهان عربستان هم به انقلابشان پایبند هستند. اما ما شیعه هستیم و مسایل خاص خود را داریم. در دورانی که با هم رفاقت کردیم، این مسأله را تحت‌الشعاع قرار دادیم و گفتیم که مسایل عقایدی مربوط به علماست و ما باید کشورداری کنیم. من فکر می‌کنم اگر این دو کشور باهم باشند، خیلی از تروریست‌هایی که پیدا شدند، از بین می‌روند. داعش از سوریه بیرون آمد.

الان هر دو کشور نسبت به سیاست‌های همدیگر در سوریه، یمن، بحرین، عراق و لبنان حرف دارند، ولی می‌توان با هم تفاهم کرد و برای هر یک از اینها یک کمیسیون قرار داد و با تفاهم، کمیسیون‌ها مسایل را حل کنند. آخرین قرار ما با ملک عبدالله همین بود که هفت کمیسیون تنظیم کنیم و یک کمیسیون هم علمایی باشد تا آنها مسایل عقیدتی و فکری را حل کنند. شدنی بود. الان معتقد نیستم که همه کارها با ما حل می‌شود.

در افغانستان وقتی که اینها با شوروی می‌جنگیدند، ما با هم بودیم و پیروز شدیم و واقعاً افغان ها شوروی را با کمک ما شکست دادند. ولی بعدها دعوا شد که سهم شیعه چقدر یا سهم سنی چقدر باشد! بالاخره اگر روابط صحیح باشد، فکر می‌کنم بهترین قدرت حل مشکلات منطقه در این دو کشور هست.

اخبار سیاسی - مهر

آیت الله هاشمی: مشکل رابطه ایران و عربستان، تندروی در هر دو طرف است

اخبار سیاسی - آیت الله هاشمی: مشکل رابطه ایران و عربستان، تندروی در هر دو طرف است

آیت الله هاشمی رفسنجانی  انحراف در بیداری اسلامی منطقه را اتفاقی قابل پیش بینی ارزیابی کرد و گفت: در انقلاب‌ها معمولاً این اتفاق‌ها می ‌افتد و ثبات اوضاع ایران پس از انقلاب به خاطر رهبری امام راحل استثناست.

 رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام در هشتمین بخش گفت و گو با سایت انتخاب ، با اشاره به اتفاقات سوریه ، حمایت عربستان از تندروها و حضور تروریست ها در این کشور اضافه می کند که «كسانی كه می‌خواستند از اعتراض مردم سوریه حمایت كنند ، پس از حضور تروریست ها، دیگر نمی‌توانند»

هاشمی همچنین هشدار داد که «احتمال دارد افراطیون، جنگ را به لبنان بکشانند»

وی در بخش دیگری از این گفت و گو، در پاسخ به سئوالی در مورد «تلاش ها برای سفر وی به عربستان» می گوید: من مسئولیتی ندارم كه بگویم با این كار موافق یا با آن كار مخالف هستیم.  این كار در درجة اوّل از اختیارات رهبری و سیاست‌های كلی نظام و بعد دولت است. باید اول طرحی مثل همین مذاكرات، تهیه و خطوط قرمز مشخص شود تا كسانی كه برای مذاكره می روند؛ بدانندچه بگویند

متن این بخش از مصاحبه «انتخاب» با رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام در پی می آید:

درمورد حوزة سیاست خارجی چشم‌انداز تحولات در تركیه و مصر كه مخالفین حكومت سوریه بودند. به نظر شما چه سرنوشتی در منطقه رقم خواهد زد؟
 آیت الله هاشمی: تركیه كه هنوز جدید است و تازه دارد شروع می‌شود اما در مصر، تونس و خیلی جاهای دیگر كه در بهار عرب و یا بیداری اسلامی گام‌های بزرگی برداشتند؛ به نظر من به  دست‌انداز بدی افتادند.

یعنی اینهایی كه پیروز شدند،خیلی زود دچار اختلاف ؛ درگیری و حتی انحراف شدند.البته  در انقلاب‌ها معمولاً این اتفاق‌ها می ‌افتد و ثبات اوضاع ایران پس از انقلاب به خاطر رهبری امام راحل استثناست. شما انقلاب فرانسه را كه مادر همة انقلاب‌های این چهار صد سال اخیر است ؛ نگاه كنید. بعداز آن  چه افراطی‌گری‌ها ؛ چه خونریز‌ی‌ها و چه تخریب‌هایی  بود! كه واقعاً خیلی زیاد بود. در اینجا اشكال كار این شد كه جریان‌هایی مثل القاعده ؛ سلفی‌ها، طالبانیسم‌ها و از این نوع  تفكرات افراطی میدان داری كردند. بالاخره بدنه ی  این كشورها  مثل ما مردم مسلمان هستند، اینها می خواستند همان حالات افراطی خودشان را بركشور حاكم كنند.

  اكثریت مردم این گونه نیستند، مسلمان هستند؛ ولی نمی‌خواهند این گونه خونریزی كنند و این گونه افراطی عمل كنند، اینها سركار آمدند و با تفكّر خودشان می‌خواستند اسلام را آن‌گونه تفسیر كنند. طبعاً عامه مردم یا بخش زیادی از مردم این را نمی‌پذیرند. در اینجاست كه مشكل پیش می آید. در مصر مشكل این شد كه ارتش وارد شد و نیروهای اسلامی افراطی را از میدان بیرون و حتی بازداشت كرد. برداشت. البته اخوان‌المسلمین افراطی نبوده و هشتاد سال سابقة اعتدال در مبارزات داشته است.

 اخیراً هم در لیست گروه‌های تروریستی خود مصر اضافه شد.
 البته این با تفكرات اصلی آنها نمی‌سازد كه كارهای تروریستی كنند. ممكن است كسانی در اینها نفوذ كردند و ممكن است تغییر نظر داد ه باشند. شاید  جوان‌هایشان گفتند كه دیگر نمی‌توان مثل سابق بود ؛  چون آنها می‌زنند. ولی كلّ قضیه این است كه همین افكار تند و همین افراطی‌ها آمدند و  انقلاب‌ را به  مسیر غیرقابل قبولی بردند و زمینه ای فراهم شد كه ارتش دخالت كند و آنها را سركوب كند.

حتی تا آنجا پیش رفت كه اینها را تروریست معرفی كند. معنایش این است كه اموالشان را مصادره كند ودر هیچ جا حضور اجتماعی نداشته باشند و تروریست‌ هستند. الان می‌خواهند حزبی را با هشتاد سال سابقه كه همیشه در آن اعتدال بوده؛  تروریست معرفی كنند.  این هم افراط ارتشی‌ها ست و آن هم افراط آنها بود كه می‌خواستند  با تفسیر خودشان همه مردم را در زنجیر افكار پوسیده و  غلط افراطی خودشان  حبس كنند .به هر حال همین افراط و تفریط روزگار مصر را به اینجا رسانده است.

در سوریه ماجرا را چطور ارزیابی می کنید؟
در سوریه اوّل مردم جمع شده بودند و اعتراض داشتند. وقتی  برخوردها شدید شد؛ به تدریج آدم‌های افراطی آمدند و میدان را به دست گرفتند و از سراسر دنیا تروریست‌ها در آنجا جمع شدند و این گونه كردند .كسانی هم كه می‌خواستند حمایت كنند ؛دیگر نمی‌توانند.

 در لیبی مردم پیروز شدند؛ ولی الان دوباره دارد دچار جنگ همین افراطی‌ها می‌شود و واقعاً  درهر شهری  یك گروه تروریستی وجود دارد كه  به صورت رسمی خودشان مركز دارند

. یمن به آن صورت درآمده كه دیگر مشكل است به حالت اوّل برگردد. به نظر می‌رسد كه الان مشكل اصلی اینها كه از استبداد نجات پیدا كردند ؛ وجود افراطی‌هاست كه دوباره استبداد جدیدی را به وجود آوردند.

 آیا فكر می‌كنید افراطیون بتوانند جنگ را به لبنان بكشانند؟
می‌خواهند، ولی تا به حال كارهای كوچكی شده و شاید هم بتوانند.

 نقش عربستان را در این فعالیت‌ها چقدر می‌دانید ؟
عربستان هم الان از همین نیروهای تندرو در آن قسمت‌ها حمایت می‌كند.
 
درمورد سفر حضرت‌عالی به عربستان بحث‌هایی مطرح شده بود. آیا این امید وجود دارد؟
 اصل سفر بنا بود كه برای زیارت و مراسم عمره به حج بروم كه  مشكلی نیست. مسأله این است كه اگر بحث مذاكره برای حل مشكلات است ؛ باید اول در اینجا طرحی آماده شود كه ما چه می‌خواهیم و آنها چه می‌خواهند. باید بحث‌های كارشناسی شود تا هر كسی كه می‌رود ؛ با برنامه برود و مذاكره كند.

فكر می‌كنم روابط ایران و عربستان در هیچ‌دوره‌ای اینقدر تیره نبوده است.
بله. الان خیلی تیره است.

فكر می‌كنید این حاصل تندروی‌های ما بوده یا آن طرف؟
هر دو طرف

 فكر نمی‌كنید در اینجا نیاز به این است كه شخصیتی مثل حضرت‌عالی ورود كند؟
اینگونه نه. بروم كه چه بگویم. من مسئولیتی ندارم كه بگویم با این كار موافق یا با آن كار مخالف هستیم.  این كار در درجة اوّل از اختیارات رهبری و سیاست‌های كلی نظام و بعد دولت است. باید اول طرحی مثل همین مذاكرات، تهیه و خطوط قرمز مشخص شود تا كسانی كه برای مذاكره می روند؛ بدانندچه بگویند.
اخبار سیاسی - انتخاب