آیا «داعش» در آشتی دادن ایران و عربستان موفق خواهد بود؟

 

اخبار سیاست خارجی - القدس العربی:
آیا «داعش» در آشتی دادن ایران و عربستان موفق خواهد بود

به گزارش «تیک»، معلم تاکید کرد شرط همکاری های امنیتی احترام به حاکمیت سوریه (به عبارتی بقایای این حاکمیت ) است و این که دولت این کشور باید مرکز این ائتلاف بین المللی برای مبارزه با تروریسم داعش باشد. او با اشاره به آمادگی دمشق برای استقبال از نیروهای بین المللی برای مبارزه با این گروه گفت:" حملات هوایی به تنهایی برای مقابله با داعش کافی نیست و نمی توانید با دوربین با آنان بجنگید".

ناظران متوجه شده اند نظام سوریه اخیرا به جنگ خود علیه نیروهای داعش در سوریه و عراق شدت بخشیده است. این اقدام تلاشی است برای این که به غرب نشان دهد فرماندهی جنگ علیه تروریسم را برعهده دارد.

طبق گفته تحلیلگران شبکه دولتی الاخباریه "غرب به خوبی می داند نمی تواند به همکاری با دمشق برای مبارزه با داعش و یا به طور کلی مبارزه با تروریسم نیاز نداشته باشد". اما این تحلیلگران علت گفته خود را بیان نمی کنند که به وجود روابط قدیمی میان اطلاعات سوریه و رهبران داعش برمی گردد. پیش از آن که در سال های اخیر اوضاع علیه نظام تغییر کند؛ وجود همین روابط باعث ایجاد تنش میان نظام با دولت نوری المالکی شده بود.

در همین راستا، فشارها بر سیاستمداران آمریکایی و اروپایی برای اتخاذ تصمیم دشوار اتحاد عملی با اسد علیه داعش افزایش می یابد. به ویژه با اتفاق نظر مسوولان نظامی بر این که حملات هوایی به تنهایی نمی تواند شکست تاثیر گذاری بر این گروه وارد آورد.

مالکوم ریفکند، وزیر دفاع پیشین انگلیس از نخست وزیر دیوید کامرون درخواست کرد؛ با اسد متحد شود همانگونه که "در گذشته انگلیس با استالین برای شکست دادن نازی ها متحد شد."

این پرسش بدیهی همچنان بی پاسخ در جای خود باقی است؛ آیا باراک اوبامای ناتوان و مردد تصمیم بازگشت به "باتلاق خاورمیانه" و ورود نیروهای آمریکایی به سرزمین سوریه و عراق را به منظور مقابله با داعش اتخاذ خواهد کرد؟

به منظور مقابله با ظهور نشانه های این ائتلاف "غربی- ایرانی سوری" علیه داعش گروهی از کشورهای عربی عضو ائتلاف "دوستان سوریه" احساس کردند به کنار گذاشتن اختلافات میان خود و بررسی همگرایی جدید به گونه ای که خنثی سازی خطر داعش را در کنار شرعیت ندادن دوباره به نظام اسد تضمین کند؛ نیاز دارند. در همین راستا دو روز پیش نشست غیرمنتظره وزرای امور خارجه کشورهای حاشیه خلیج [فارس] با مصر در جده برگزار شد.

به نظر می رسد این نشست که دعوت به برگزاری آن از سوی قاهره صورت گرفت مقدمه ای برای شکل گیری همگرایی سیاسی جدیدی به منظور حل و فصل بحران سوریه است. این همگرایی بر پذیرش عدم امکان براندازی نظامی حکومت سوریه در مقابل امتیازدهی های سیاسی مرتبط با روش اداره حکومت و ماهیت خود نظام مبتنی است. با این وجود تمام آنچه گفته شد تنها حدس و گمان هایی است که به علت وجود نوعی بن بست سیاسی پیاده سازی آن در عرصه واقعیت دشوار است.

به نظر می رسد تهران خواستار افزایش دستاورد سیاسی خود از غرب در نتیجه همکاری با آن علیه داعش از طریق گسترش دامنه ائتلاف ذکر شده است. در این راستا، ایران حسین امیر عبداللهیان معاون وزیر امور خارجه خود را دیروز به ریاض فرستاد. این سفر پس از یک دوره تنش سیاسی صورت می گیرد که در نتیجه آن محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه این کشور دعوت رسمی همتای خود را برای سفر به عربستان رد کرد.

این سفر که از زمان ریاست جمهوری حسن روحانی در ایران اولین به شمار می رود، آغازی برای همگرایی مهم با ریاض است که احتمالا بر موضوعات منطقه ای مهم از یمن گرفته تا لبنان تاثیر می گذارد.

نمی توان این مسئله را انکار کرد که به نظر می رسد این فعل و انفعالات سیاسی امور را به سمت از میان بردن انزوای نظامی پیش می برد که در حدود دویست هزار نفر را کشته و در حدود نیمی از ملت خود را در طول سال های گذشته آواره کرده است. با این وجود برای ناظران دشوار است تصور کنند این نظام با موفقیت، این خون های ریخته شده را از دست خود پاک کند و یا هر تعداد ائتلاف ایجاد کند و یا به علل قوم گرایی از حمایت طرف هایی برخوردار باشد؛ موفق شود شرعیت خود را دوباره به دست آورد.

به نظر می رسد تا اطلاع ثانوی سوریه "میدان جنگی" نه فقط برای مبارزه با تروریسم بلکه برای تصفیه حساب های بین المللی، منطقه ای و داخلی باقی خواهد ماند.
اخبار سیاست خارجی - تیک

 

ویدیو مرتبط :
آیا داعش می تواند عربستان را به ایران نزدیک کند؟

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

پیام آشتی ایران به عربستان با انتخاب شمخانی

پیام آشتی ایران به عربستان با انتخاب شمخانی

 انتخاب علی شمخانی به سمت ریاست شورای عالی امنیت ملی از سوی دکتر حسن روحانی، رئیس جمهوری بازتاب گسترده ای در رسانه های عربی داشته است. به گونه ای که روزنامه الحیات آن را گامی مهم از سوی ایران برای بهبود روابط با دنیای عرب دانسته و روزنامه عراقی الزمان نیز تحلیل کرده است که این اقدام برای رساندن پیام آشتی جویانه از سوی تهران به ریاض برای بهبود روابط و پایان دادن به اختلاف های چند ساله اخیر بوده است.

روزنامه الزمان به نقل از منابع آگاه خود می نویسد که انتخاب شمخانی در راستای تلاش های تهران برای بهبود روابط با ریاض محسوب می شود چرا که عربستانی ها او را معمار بهبود روابط تهران با ریاض در دوران ریاست جمهوری سید محمد خاتمی که شمخانی در دولت او وزیر دفاع بود، می دانند.

به نوشته این روزنامه شمخانی در دوران وزارت دفاع خود نشان افتخار "عبدالعزیز آل سعود"، عالی ترین نشان عربستان را از دستان ملک عبدالله، پادشاه این کشور دریافت کرده بود. عبدالله در آن موقع ولیعهد عربستان بود اما به دلیل بیماری شدید ملک فهد زمام امور عربستان را در اختیار داشت.

به اعتقاد بسیاری از کارشناسان عرب، شمخانی تاثیر به سزایی در بهبود روابط ایران با عربستان و دیگر کشورهای عربی داشت. در زمان حضور او در سمت وزارت دفاع در دولت خاتمی روابط دفاعی ایران با کشورهای عربی به ویژه کشورهای عربی همسایه ایران در وضعیت بسیار مناسبی بود. اکنون انتخاب او دلیل روشنی است بر این که روحانی واقعا مصمم به بهبود روابط با عربستان و از بین بردن همه موانعی است که باعث خدشه دار شدن روابط دو کشور شده است.

شمخانی هنگامی که وزیر دفاع بود توافقنامه امنیتی ای را به نمایندگی از کشورش با عربستان در ریاض امضا کرد که نقشی مهم در از بین رفتن بسیاری از چالش های موجود در روابط دو کشور به ویژه در زمینه های امنیتی ایفا کرد.

روحانی در نخستین کنفرانس خبری اش بعد از پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری در تهران گفته بود که بر نزدیکی روابط با عربستانی ها اصرار دارد و می خواهد ضمن حل اختلافات دو جانبه با عربستان دیدگاه های دو کشور را به یکدیگر نزدیک کند.

عربستانی ها نیز به هنگام انتخاب حسن روحانی در رسانه های مختلف خود به استقبال از پیروزی او شتافتند و حتی روزنامه الشرق الاوسط، روزنامه نزدیک به حکومت عربستان که در لندن منتشر می شود در سرمقاله ای با عنوان "به آمدن دوست و رفیقمان، روحانی خوشامد می گوییم" از انتخاب او به سمت ریاست جمهوری ایران استقبال کردند.

 

حتی در برخی رسانه های عربی از جمله در روزنامه الحیات آمد که دعوتی از سوی عربستان برای سفر حسن روحانی به ریاض صورت گرفته است که می تواند به منزله نخستین گام ها برای پایان دادن به چندین سال تنش در روابط دو کشور و آغاز فصلی جدید در روابط دو جانبه ایران و عربستان قلمداد شود.

شمخانی از جمله چهره هایی است که بر اتخاذ سیاست های امنیتی و عقلانی با کشورهای عربی بر اساس مصالح مشترک و واقعیت های موجود تاکید دارد.

شمخانی متولد 1334 در شهر اهواز است و روابط بسیار خوبی با ایرانی های عرب زبان دارد و نزد خوزستانی ها بسیار محبوب است. وی همچنین از افراد دوست و نزدیک به مقام معظم رهبری محسوب می شود.

شمخانی در سابقه خود ریاست مرکز مطالعات راهبردی نیروهای مسلح، عضو شورای راهبردی روابط خارجی ایران و ریاست کمیته سیاست های دفاعی امنیتی شورای عالی امنیت ملی ایران را دارد و در کابینه میرحسین موسوی قائم مقام فرمانده کل و وزیر سپاه و در کابینه اول و دوم سید محمد خاتمی، رئیس جمهوری اسبق به مدت هشت سال وزیر دفاع بوده است.

شمخانی تنها وزیر دفاع ایران است که تا کنون به عربستان سفر کرده است. منابع آگاه به روزنامه الزمان گفته اند که شمخانی عالی ترین مقام دولت اصلاحات است که روحانی او را به سمت دبیر کلی شورای عالی امنیت ملی برگزیده است. شمخانی همچنین از چهره های عقلانی و معتدل است که از همکاران قدیمی دکتر حسن روحانی، رئیس دولت اعتدال محسوب می شود.

شمخانی از جمله چهره هایی است که بر اتخاذ سیاست های امنیتی و عقلانی با کشورهای عربی بر اساس مصالح مشترک و واقعیت های موجود تاکید دارد. او رویکردی روشن نسبت به امنیت ملی و منطقه ای دارد که می تواند به سوء تفاهم های موجود میان ایران با کشورهای عربی و خارجی پایان دهد. انتخاب شمخانی می تواند پیام حسن هم جواری دولت روحانی به شورای همکاری خلیج فارس و دیگر کشورهای عربی قلمداد شود.

روحانی تلاش می کند تا دوران روابط حسنه ایران با عربستان در دوران خاتمی را احیا کند اگر چه این نکته را نیز درک می کند که بحران سوریه به ضرر روابط دو کشور تمام شده است. با این حال منابع آگاه می گویند در صورتی که بحران سوریه وارد مرحله مذاکره برای یافتن راه حل سیاسی شود دو طرف می توانند مجددا به فکر بهبود روابط باشند./دیپلماسی ایرانی