آموزش زبان اقوام‌ ایرانی در فضای‌ مجازی

خبرگزاری ایسنا: رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی از طراحی محتوای آموزشی زبان اقوام و ارائه آن در فضای مجازی خبر داد و اظهار کرد: به صورت فوق برنامه این کار را انجام خواهیم داد اما این موضوع که زبان اقوام به عنوان زبان رسمی دوم در مدارس مورد استفاده قرار بگیرد نیازمند سیاست گذاریهای کلان است.

حجت الاسلام والمسلمین محی الدین بهرام محمدیان در نشست خبری و در پاسخ به پرسشی درباره انتقادات مطرح شده پیرامون کاهش ساعت درس "تعلیمات دینی" اظهار کرد: برخی افراد که اظهار نظر می کنند قطعه‌ای از یک پازل را در نظر می‌گیرند.

وی افزود: تفکر و حکمت، قرآن و معارف، زبان فارسی، علوم ریاضی، علوم تجربی، علوم انسانی و مطالعات اجتماعی، فرهنگ و تمدن و هنر، کار و فناوری، آداب و مهارتهای زندگی، زبانهای خارجی، و سلامت و بهداشت و تربیت بدنی، 11 حوزه یادگیری در برنامه درس ملی هستند که اهداف ما را تأمین می کنند.

رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی با بیان اینکه به عنوان مثال زمانی که درس ادبیات فارسی تألیف می‌شود آداب و رفتارهای تربیتی دیگری علاوه بر زبانشناسی در آن گنجانده شده است اظهار کرد: به عنوان مثال در درس «تصمیم کبری» که در کتاب فارسی سالهای گذشته وجود داشت، علاوه بر آموزش و مهارت آموزشی خواندن فارسی یک رفتار تربیتی نیز برای دانش آموزان در آن لحاظ شده بود، در سایر دروس نیز همین گونه است.

محمدیان افزود: بنابراین باید گفت برنامه درسی کل واحد است و نباید آن را تکه تکه کرد. درس تعلیمات دینی نیز تنها عهده دار تربیت دینی نیست بلکه تمام حوزه‌های یادگیری بر تعلیم و تربیت دینی اهتمام دارند و اگر شخصی کتابهای درسی را به تربیت دینی و غیر دینی تقسیم کند در واقع اندیشه سکولاریستی داشته است این در حالی است که نگاه غالب بر تمام دروس ما تعلیم و تربیت دینی است؛ اما در بخش دروس به صورت مستقیم به این تعالیم پرداخته می‌شود و در درس تعلیمات دینی آموزش‌های دینی در الویت است.

وی با بیان اینکه رفتار دینی، عمل دینی و نگرش دینی در همه کتب درسی تعقیب می شود و باید مجموعه را یکپارچه ببینیم اظهار کرد: طی آموزش و پرورش 12 ساله، ساعات درس تعلیمات دینی ما 46 ساعت بوده که یک ساعت از آن کم شده است و علت کاهش این یک ساعت در سال تحصیلی جدید این است که عناوین درسی دیگری وارد جدول دروس شده است.

رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی با بیان اینکه از سایر دروس چون زبان انگلیسی، فارسی و ریاضی هم ساعاتی کم شده تا بتوانیم دروسی جدید را وارد برنامه کنیم اظهار کرد: در 5 درس جدید تفکر و سواد رسانه‌ای، کارگاه و تولید، بهداشت و سلامت، انسان و محیط زیست و سبک زندگی، تربیت سیاسی، دینی و شخصیتی دانش آموزان نیز مد نظر قرار دارد و موثرتر از برنامه های قبلی است. اگر یک ساعت از درس دینی کم شده اما تربیت دینی موثر در مجموعه دروس حذف نشده است.

وی در ادامه در پاسخ به پرسشی درباره سختی و سنگینی محتوای کتب درسی و گلایه خانواده‌ها در این خصوص گفت: سختی و سنگینی محتوای دروس عمدتاً مورد گلایه خانواده های دانش آموزان مقطع ابتدایی است. خانواده ها روش‌های جدید آموزش ما را به طور کامل نمی دانند. به همین خاطر مدرسه و معلم باید به دانش آموز آموزش دهد و خانواده تنها باید پشتیبان آموزش باشد.

محمدیان افزود: ما انتظار نداریم خانواده دروس انگلیسی پایه دهم را به دانش آموزش بیاموزد بلکه این وظیفه مدرسه است. برای دوره ابتدایی نیز خانواده باید دانش آموز را پشتیبانی کند. به خانواده ها توصیه اکید دارم که فرزندانشان را خسته نکنند و از آنها انتظار بار سنگین آموزش را نداشته باشند.

رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی با تاکید بر اینکه کلاسهای تقویتی اضافی و کتب کمک آموزشی فراوان نه تنها به آموزش بهتر دانش آموزان در خانواده کمک نمی کند بلکه به تربیت آنها نیز لطمه می‌زند عنوان کرد: اگر خانواده‌ها کمک کنند تا دانش آموزان همین کتب درسی را خوب بخوانند و خوب تمرین کنند به موفقیت فرزندانشان کمک کرده‌اند.

وی در پاسخ به پرسش دیگری درباره آموزش زبانهای عمومی به عنوان زبان رسمی دوم در مدارس در استانهای کشور که در یکی از سفرهای استانی رئیس جمهور به کردستان مورد تاکید قرار گرفته بود اظهار کرد: اصل 30 قانون اساسی یک ظاهر دارد و یک تفسیر می خواهد؛ در قانون اساسی پیش بینی شده است که آموزش زبان رسمی "فارسی" است و اسناد رسمی نیز به زبان فارسی نوشته می شود اما چاپ روزنامه و تولید برنامه‌های تلویزیونی در استانها به زبان قومی اشکالی ندارد.

محمدیان ادامه داد: اما در قانون اساسی گفته نشده است که به عنوان مثال آموزش در مدارس به دانش آموزان با زبان آذری و مانند آن انجام شود. در این خصوص باید شورای نگهبان قانون اساسی را تفسیر کند که منظور از «ادبیات» چیست و آیا زبانهای دیگر را نیز شامل می شود یا خیر؟.

رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی با اشاره به اینکه البته در کتب جغرافیا به فرهنگ و ادبیات قومی هر استان پرداخته‌ایم گفت: اما این موضوع که با زبان قومی به دانش آموزان تدریس کنیم نیازمند سیاست گذاریهای کلان است و از اختیار آموزش و پرورش خارج می شود در این خصوص باید شورای عالی انقلاب فرهنگی یا مجمع تشخیص مصلحت نظام تصمیم گیری کند. ما به اندازه‌ای که می‌توانستیم اقدام کرده‌ایم.

وی به طراحی کتبی برای آموزش زبان اقوام در سازمان پژوهش اشاره کرد و گفت: زبان اقوام را از گنجینه‌های زبانی و ادبی کشور و پشتوانه زبان فارسی می‌دانیم و قصد داریم از این گنجینه‌ها استفاده و آموزش زبان اقوام را در محیط مجازی ارائه کنیم؛ البته این آموزش تنها برای یک قوم نیست بلکه به عنوان مثال اگر بخواهیم محتوای آموزش زبان آذری را آماده کنیم مختص آذربایجان غربی و شرقی نخواهد بود بلکه برای همه علاقه مندان به زبان آذری قابل استفاده است. اکنون در حال طراحی این محتوا هستیم که آن را به صورت مجازی و در شبکه رشد بارگذاری و ارائه کنیم.

محمدیان در ادامه در پاسخ به پرسش دیگری در باره توجه به شعار سال در کتب درسی اظهار کرد: در این زمینه چندان عقب افتادگی نداریم و مباحث اقتصادی با رویکرد مقاومتی در محتوای درسی گنجانده شده‌اند. ما باید اقتصاد مقاومتی را به صورت تلفیقی ارائه کنیم.

رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی ادامه داد: در سالهای اخیر 600 نقطه هدف را در کتب درسی تغییر دادیم و اصلاح کردیم که مفاهیمی چون کار، تولید، مصرف بهینه، انرژی تجدید پذیر، انرژیهای نو، پس انداز، بانک و بیمه، از این جمله هستند.

وی در بخش دیگری از این نشست خبری به پرسش درباره گرایش جنسیتی در تدوین کتب درسی اظهار کرد: ما گرایش جنسیتی در تدوین کتب درسی در برخی موارد داریم و در برخی موارد خیر. به عنوان مثال حقوق شهروندی برای هر دو جنسیت ارائه می شود و در واقع عمده کتابهای ما نیازهای انسانی را مورد توجه قرار می دهد.

محمدیان افزود: اما در یک سنینی دانش آموزان دختر و پسر ما نیازهای متفاوتی پیدا می کنند که در کتب سبک زندگی، بهداشت و سلامت و تعلیمات دینی به آنها پرداخته ایم. آموزش فرایض دینی به دختران در سن 9 سالگی و پسران در سن 15 سالگی انجام می شود و به عنوان مثال ضمایم ویژه‌ای در درس سبک زندگی برای دختران و پسران عرضه کرده‌ایم.

رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی با تاکید بر اینکه در کشور ادبیات دخترانه کم تولید شده است گفت: اینکه خود دختران برای دختران و در موضوع زندگی دختران کتاب بنویسند و هویت دخترانه را تقویت کنند بسیار کم در کشور مورد توجه قرار گرفته است.

وی ادامه داد: درباره اخلاق جنسی و جنسیتی نیز در کتاب بهداشت و سلامت اشاره‌هایی شده است اما اینکه نگاه چگونه باید باشد را مورد تامل قرار داده‌ایم. این آموزشها باید مناسب و متناسب باشند.