به جای لباس، گردنبند بخرید

مجله زندگی ایده آل: شاید مدل مانتو یا پیراهنی که در فروشگاه می‌بینید با سلیقه شما جور باشد اما شاید زیادی کوتاه یا بلند باشد، آستینش تنگ یا گشاد باشد یا لازم باشد گودی کمرتان گرفته شود بنابراین لباس‌های آماده همیشه قالب بدن نیستند درحالی که با هنر خیاطی می‌توانید لباس‌های‌تان را درست مطابق اندازه‌های‌تان بدوزید و با طراحی مورد علاقه‌تان منحصربه‌فرد باشید. از طرف دیگر یادگیری خیاطی جدا از جنبه اقتصادی از لحاظ بهداشتی نیز اهمیت دارد. زمانی که شما برای خود لباسی می‌دوزید تنها کسی هستید که آن را پرو می‌کنید. اگر برای این هنر ارزشمند وقت کافی دارید هرگز آن را پشت گوش نیندازید و شروع به تحقیق راجع به آموزشگاه‌های محل خود کنید. خانم عسگری، مربی خیاطی خانه فرهنگی حورا واقع در پارک بانوان (بوستان بهشت مادران) شما را با انواع روش‌های خیاطی، مراحل مختلف یادگیری و نکات مهم در انتخاب آموزشگاه آشنا می‌کند.


 آسان‌ترین و دقیق‌ترین متدهای خیاطی کدامند؟

خیاطی متدهای مختلفی دارد و هر متد نقاط قوت و ضعف خود را دارد. «گرلاوین» یکی از قدیمی‌ترین متدهای خیاطی است که در حال حاضر تقریبا حالت منسوخ پیدا کرده است. این روش کمی پیچیده است و ایرادهای زیادی دارد اما با این حال باز هم از آن استفاده می‌شود. در میان انواع متدها برای هنرجویان مبتدی متد مولر، متد ساده و متد سایزبندی ترجیح داده می‌شوند. متد مولر پیچیدگی کمتری دارد و در عین حال بسیار دقیق است. شاید در بسیاری از موارد حتی نیاز به پرو لباس وجود نداشته باشد. متد ساده نیز روش خوبی محسوب می‌شود اما زیبایی متد مولر را ندارد و بسیاری از ریزه‌کاری‌ها در این روش حذف می‌شوند. روش سایزبندی براساس الگوهای از قبل آماده است. برای مثال شما می‌توانید با توجه به اندازه‌های خود از الگوهایی با سایز 34، 36، 38، 40 و ... استفاده کنید. یکی از نقاط ضعف این متد در محدود بودن آن است یعنی نسبت به متدهای دیگر قدرت مانور کمتری دارد اما با این حال روش ساده و آسانی محسوب می‌شود و مناسب هنرجویان مبتدی است. بیشتر لباس‌های تجاری با این متد دوخته می‌شوند. متد متریک نیز بسیار دقیق است اما از آنجایی که ریز محاسبات و دستورالعمل‌های زیادی دارد کمی دشوار محسوب می‌شود. در میان تمامی روش‌ها متد سایزبندی آسان‌ترین و متد متریک دقیق‌ترین محسوب می‌شود.

خیاطی بدون الگو برای مبتدی‌ها توصیه نمی‌شود

آموزش خیاطی بدون الگو برای افراد مبتدی توصیه نمی‌شود زیرا در این روش الگو به طور مستقیم روی پارچه پیاده می‌شود و نیاز به دقت فراوان وجود دارد حتی برخی از ریزه‌کاری‌ها مانند پنس گرفتن در این روش به خوبی انجام نمی‌شود. اگر هنرجو یک الگو را خراب کند فقط یک کاغذ را خراب کرده است اما وقتی می‌خواهد الگو را روی پارچه پیاده کند کوچک‌ترین اشتباهی می‌تواند لباس را خراب کند. حال اینکه برخی‌ها می‌گویند روش بدون الگو از این نظر آسان‌تر است که دیگر الگو روی کاغذ پیاده نمی‌شود اما با این حال الگو کشیدن روی کاغذ مطمئن ترین روش است. حداقل می‌توانید الگو را روی بدن خودتان امتحان کنید و بارها روی آن تغییر انجام بدهید. این کار خیلی بهتر از این است که پارچه را ببرید و بعد برای تغییر آن دیگر راه چاره‌ای نداشته باشید.

 چقدر طول می‌کشد تا تبدیل به یک خیاط ماهر شوید؟

برای انتخاب کلاس خیاطی اول از همه باید به امکانات آموزشگاه و اعتبار و سابقه کار آن توجه كرد. البته در حال حاضر شهریه آموزشگاه‌ها نیز از اهمیت زیادی برخوردار است. در مورد مربی خیاطی نیز باید پرس‌وجو کنید تا از سوابق کاری و اعتبار مدرک مربیگری‌اش باخبر شوید. مدت زمان لازم برای یادگیری کامل خیاطی بستگی به آموزشگاه، نوع آموزش و تلاش هنرجو دارد. برای یادگیری سریع‌تر می‌توانید از کلاس‌های فشرده یا خصوصی استفاده کنید اما به طور کلی برای تبدیل شدن به یک خیاط حرفه‌ای حداقل به 3 سال آموزش و 5 سال کار دوخت نیاز خواهید داشت. هر بار که لباس جدیدی می‌دوزید همراه با آن نکته جدیدی یاد می‌گیرید. البته نباید همیشه فقط برای خودتان لباس بدوزید بلکه باید با سایر اندام‌ها نیز آشنا شوید و نکات مربوط به هر ایراد اندامی را یاد بگیرید. هر چه تلاش‌تان بیشتر باشد، پیشرفت‌تان نیز سریع تر خواهد بود. برای یادگیری خیاطی می‌توانید از سی‌دی‌های آموزشی نیز استفاده کنید اما این نکته را در نظر داشته باشید که سی‌دی جای آموزش حضوری را نمی‌گیرد و بیشتر برای کسانی مناسب است که دوره خیاطی را گذرانده‌اند و می‌خواهند ریزه‌کاری‌ها را بیشتر بیاموزند.

روزهای اول از پارچه‌کشی استفاده نکنید!

آموزشگاه‌ها هنگام ثبت‌نام لیستی از وسایل مورد نیاز برای شروع خیاطی را در اختیار هنرجویان قرار می‌دهند. این لیست معمولا شامل کاغذ الگو، قیچی کاغذ، قیچی پارچه، سوزن، سوزن ته‌گرد، نخ، نخ کوک، رولت، کاربن خیاطی، گچ، صابون، خط کش بلند، خط‌کش منحنی، لوازم‌التحریر، مداد رنگی، بالشتک بیضی، لایی چسب، پارچه و... است. بهتر است برای روزهای اول از پارچه‌های ساده استفاده کنید زیرا دوخت پارچه‌های کشی کمی دشوار است.

در انتخاب چرخ خیاطی به این نکات توجه کنید

برای خیاط شدن به یک چرخ خیاطی خانگی نیز نیاز دارید. چرخ‌ها انواع و اقسام مختلفی دارند از جمله چرخ‌های خانگی، صنعتی، مسافرتی، میان دوز و سردوز. چرخ‌های مسافرتی بسیار کوچک هستند و معمولا فقط یک ردیف دوخت می‌زنند. این چرخ برای دوخت درزهای پاره شده کفایت می‌کند. شما می‌توانید آن را همراه با 2 یا 3 رنگ نخ به مسافرت یا قرار‌های مهم ببرید. چرخ‌های صنعتی معمولا قیمت بالاتری از چرخ‌های خانگی دارند و در تولیدی‌ها و مکان‌های صنعتی به کار می‌روند. این چرخ‌ها از لحاظ دوخت امکانات بسیار زیادی دارند بنابراین اگر می‌خواهید مزون بزنید یا خیاطی را به عنوان حرفه خود انتخاب کنید بهتر است چرخ صنعتی داشته باشید. چرخ‌های خانگی نیز با مارک‌های مختلف در بازار موجود هستند. توصیه می‌شود چرخی را انتخاب کنید که حداقل قطعات داخلی‌اش فلزی باشد زیرا این چرخ‌ها خیلی بیشتر عمر می‌کند و کارکرد بهتری دارند.

 چرخ‌های سر دوز نیز برای پاک دوزی و جلوگیری از ریش شدن لبه‌های پارچه کاربرد دارد. البته برخی از چرخ‌های سردوز امکانات دیگر هم دارند. برای مثال پولک‌دوزی، مهره‌دوزی، نـــواردوزی، قیطون‌دوزی، مرواریددوزی و... نیز انجام می‌دهند. چرخ میان دوز نیز وسط پارچه و نه لبه پارچه دوخت می‌زند و پاک دوزی می‌کند. دوخت آن بسیار تمیز است و بیشتر برای تی‌شرت‌ها و لباس‌هایی کاربرد دارد که می‌خواهیم همزمان روی پارچه آنها هم پاک دوزی و هم دوخت انجام شود.

اگر می‌خواهید مزون بزنید…

مانکن‌ها بیشتر نشان‌دهنده لباس هستند. اگر می‌خواهید فقط برای خودتان خیاطی کنید نیازی به تهیه مانکن وجود ندارد زیرا لباس را روی خودتان پرو می‌کنید اما اگر می‌خواهید مزون بزنید یا به طور حرفه‌ای خیاطی کنید باید حتما لباس را روی مانکن بگذارید و تغییرات لازم را روی آن اعمال کنید. برای مثال دوخت لباس عروس و لباس شب نیاز به مانکن دارد. مانکن‌ها را می‌توانید در اندازه‌های مختلف برای خانم‌ها یا آقایان تهیه کنید.


اول از همه باید دوره نازک‌دوزی را یاد بگیرید

مدارک خیاطی مختلف است. فردی که مبتدی است باید ابتدا در یک آموزشگاه ثبت‌نام کند و دوره نازک‌دوزی را ببیند. این دوره چیزی حدود 6 تا 9 ماه به طول می‌انجامد. بعد از آن مدیر آموزشگاه هنرجویان را به سازمان فنی و حرفه‌ای معرفی می‌کند. سپس هنرجویان باید 2 مرحله آزمون را پشت سر بگذارند. در مرحله اول امتحان کتبی سراسری براساس کتاب‌های سازمان فنی و حرفه ای برگزار می‌شود و هنرجویان از تمام آموزشگاه‌ها در آن شرکت می‌کنند. پس از آن نیز در خود آموزشگاه یا مکانی دیگر امتحان عملی گرفته می‌شود. برای امتحان عملی هنرجو باید چرخ خیاطی و سایر لوازم مورد نیاز را با خود به محل ببرد و طبق درخواست آزمون گیرنده یک مانتو یا لباسی دیگر بدوزد.

می‌خواهید کت، کاپشن و پالتو بدوزید؟

پس از اتمام دوره نازک‌دوزی هنرجو می‌تواند دوره ضخیم‌دوزی را بگذراند. درواقع نازک‌دوزی درجه دوم خیاطی و ضخیم‌دوزی درجه اول خیاطی به حساب می‌آید. این دوره نیز چیزی حدود 3 ماه زمان می‌برد. البته این دوره‌ها با توجه به تلاش هنرجو و آموزشگاه مورد نظر می‌توانند کمتر یا بیشتر طول بکشند. در ضخیم‌دوزی دوخت انواع پالتو، کت، کاپشن، پانچو، جلیقه، آسترکشی و ... آموزش داده می‌شود. این دوره نیز شامل آزمون کتبی و عملی است و درصورت قبولی به هنرجو مدرک فنی و حرفه‌ای اعطا خواهد شد. لازم به ذکر است که در هر دو دوره هم بالاتنه و هم پایین‌تنه کار خواهد شد. از دیگر دوره‌های خیاطی می‌توان به دوره لباس شب، لباس زیر، لباس‌کشی، دوره چروک پارچه، خیاطی با چهل‌تیکه، دوره سنگ‌دوزی، روبان‌دوزی، دوخت‌های سنتی و ... اشاره كرد.

حتما لازم نیست تبدیل به یک خیاط حرفه‌ای شوید!

شاید شما بخواهید فقط برای خودتان از روی مجلات خیاطی با الگوی آماده لباس بدوزید بنابراین اگر نمی‌خواهید دوره خیاطی را کامل بگذرانید و تبدیل به یک خیاط ماهر شوید می‌توانید فقط یک دوره سایزبندی آموزش ببینید زیرا در این روش نیز از الگوهای آماده استفاده می‌شود. دوختن لباس از روی ژورنال‌های خیاطی و الگوی آماده بیشتر به کسانی توصیه می‌شود که جثه مناسبی داشته باشند زیرا الگوهای آماده بر اساس جثه مانکن درست شده‌اند و تغییرات لازم مانند اوزمان، چین و برش و... در آن اعمال شده است و نیازی نیست کار اضافه انجام دهید. فقط الگو را می‌گذارید روی پارچه و می‌برید. اما تا اینجا جنبه خوب قضیه است، افرادی که ایراد اندامی دارند یا بیش از حد چاق یا لاغر هستند معمولا از این الگوهای آماده نتیجه دلخواه‌شان را نمی‌گیرند بنابراین لازم است یک دوره سایزبندی آموزش ببینید تا بتوانید در صورت لزوم این الگوها را طبق میل‌تان تغییر دهید. برای مثال ممکن است سایز شما 5/38 باشد و سایز الگو 38 یا 40 باشد بنابراین یا باید سایز 38 را بزرگ‌تر کنید یا سایز 40 را کوچک‌تر کنید تا به نتیجه دلخواه‌تان برسید.