پیامک های ایرانیان کنترل می شود؟

آیا اپراتورهای تلفن همراه محتوای پیامک های ما را بدون آنکه خودمان خبر داشته باشیم بررسی می کنند؟ آیا پیامک های ما جایی ذخیره می شود؟ اینها سوالاتی است که از مدت پیش در ذهن خیلی از شهروندان نقش بسته و برای خیلی ها به شکل یک فوبیا درآمده است. بعضی ها نگران نقض شدن حقوق شهروندی شان هستند و حریم خصوصی خود را در خطر می بینند.

البته همه قبول دارند کنترل پیامک ها و شنود مکالمات در صورت لزوم (مثلا پیگیری جرائم) با حکم قضایی امری طبیعی است اما قطعا اینکه همه مردم تحت کنترل باشند امنیت روانی جامعه را به هم می ریزد. با همن کل وقایع و اظهارنظرهای اخیر مسئولان پیرامون این موضوع مرور می کنیم شاید از بین این اظهارنظرهای متناقض، چیزی دستگیرمان شود.

کدام پیامک ها خوانده می شوند؟

مهرماه امسال خبری منتشر شد مبنی بر اینکه «مرکز توسعه رسانه های دیجیتال» که یکی از زیرمجموعه های وزارت ارشاد محسوب می شود از یکی از اپراتورهای تلفن همراه کشور و نیز همه شرکت های ارائه دهنده خدمات پیامک مرتبط با آن به صورت مکتوب درخواست کرده تا هرچه زودتر شرایطی را فراهم آورند که امکان بررسی محتوایی تمامی سرویس های ارزش افزوده تلفن همراه را برای این دستگاه دولتی ایجاد نماید و البته برای اجرای هرچه بهتر این خواسته، این شرکت ها موظفند رسانه ای اختصاصی را نیز ایجاد نمایند. البته آغاز این ماجرا مربوط به مهرماه نیست، دی ماه سال 88 احمدی مقدم رئیس نیروی انتظامی در اظهاراتی اعلام کرد که تمام ایمیل ها و پیامک ها کنترل می شوند.

در روزهای اخیر اما این مرکز در بیانیه ای به طور مفصل درباره کنترل پیامک ها توضیح داده و گفته است که فقط درمورد پیامک های تبلیغاتی که به صورت انبوه منتشر می شوند، کنترل صورت می گیرد و این محتوا جزو محتوای خصوصی شهروندان محسوب نمی شود.

این مرکز دلیل این کار را چنین توضیح داده است: «پیامک هایی با محتوای غیراخلاقی از سوی برخی ارائه دهندگان خدمات ارزش افزوده ارسال می شود که در این پیامک ها انواع تبلیغات نظیر تبلیغ محصولات جنسی، مراکز همسریابی و ازدواج موقت (که عموما بدون مجوز و غیرقانونی می باشند)، فروض اعضای بدن، وام های جعلی، محصولات پزشکی بدون مجوز از سازمان نظام پزشکی کشور، تبلیغات مربوط به فال و استخاره، تبلیغات مربوط به کلاس های آموزش حرکات موزون، تورهای تفریحی غیرمجاز و... به چشم می خورد همچنین کم و بیش اخباری مبنی بر سوءاستفاده و کلاهبرداری از طریق ارسال پیامک انبوه به گوش می رسد.»

بحث فیلترینگ پیامک ها در ایران هم از مسائلی بود که از دو سال پیش مطرح شد. یعنی اگر پیامک شما حاوی برخی کلمات خاص باشد به طرف مقابل ارسال نمی شود. این موضوعی بود که مهرماه همین امسال نماینده یزد از وزیر ارتباطات پرسید. تقی پور، وزیر ارتباطات هم در پاسخ، این موضوع را رد نکرد اما گفت: «به من ربطی ندارد!» اما باید 18 روز از سوال اولیا از تقی پور می گذشت تا مدیر روابط عمومی شرکت مخابرات ایران در تاریخ هشتم آبان موضوع فیلترینگ پیامک ها را کلا رد کند: «شرکت مخابرات نه امکاناتی فنی این کار را دارد و نه ضرورتی برای این امر احساس می کند.» البته زارعیان این جمله را هم گفت که در شرایط بحرانی و غیرعادی ممکن است کنترل هایی صورت گیرد.

چنین اظهاراتی نشان دادکه صحبت های فرمانده نیروی انتظامی هم ناظر به شرایط خاص بوده نه در وضعیت عادی. در این ماجرای پیامک ها بحث نگهداری پیامک ها هم بین شهروندان مطرح است، بعضی می گویند تمام پیامک ها ذخیره می شود تا اگر احتیاج شد از آنها استفاده شود. اما دو هفته پیش مدیرامل شرکت مخابرات در گفت و گو با یکی از نشریات گفته بود: «هیچ اطلاعاتی را ذخیره نمی کنیم جز اطلاعاتیکه خود مشترک مراجعه کند، مثلا یک نفر مراجعه می کند که من این همه پیامک نزدم. ما یک لیست به او می دهیم که در این تاریخ و در این ساعت شما به این شماره ها پیامک زدید ولی محتوای آن را نداریم، چون نمی توانیم داشته باشیم. حجم پیامک ها به حدی است که  نمی توانیم نگهداری کنیم.» بررسی کلی این اظهارات نشان می دهد که در شرایط کنونی، پیامک های شهروندان ایرانی کنترل، فیلترینگ و یا ذخیره نمی شوند و جا دارد برخی مسئولان در اظهارنظرهای خود به گونه ای عمل کنند که امنیت روانی شهروندان خدشه دار نشود، مثبت و دقیق حرف زدن، کار آسانی است، به آسانی ارسال یک پیامک.

منبع: روزنامه هفت صبح