پنج سال از رفتن خالق «بازمانده» گذشت

خبرگزاری ایسنا: ششم مردادماه مصادف با پنجمین سالروز درگذشت «سیف‌الله داد» خالق فیلم سینمایی «بازمانده» است.

سیف‌الله داد که به‌عنوان معاون امور سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از سال 1376 به‌مدت سه سال در رأس مدیریت سینمای ایران بود، اعتقاد داشت: «باید کمک کنیم 100 سال دیگر وقتی فرزندان ما جشن 200 سالگی سینما را می‌گیرند، از هم‌یاری کسانی که در 100 سال گذشته دست داشته‌اند، تشکر کنند و از بارقه‌ی پیشکسوتان‌شان در سینما امید بگیرند.»

فعالیت کارگردانی سیف‌الله داد به ساخت سه فیلم «زیر باران»، «کانی‌مانگا» و «بازمانده» خلاصه می‌شود؛ اما دو اثر آخرش، از فیلم‌های شاخص سینمای ایران به‌شمار می‌آیند.

مسعود جعفری جوزانی - کارگردان سینما - فیلم «بازمانده» را یکی از بهترین و به‌یاد‌ماندنی‌ترین آثار سینمایی ایران دانسته و گفته است: «ای کاش به او مسوولیت اجرایی نمی‌دادند تا در عمر کوتاهش، فیلم‌های بیشتری از این گونه بسازد. این فیلم بیش از همه شعارهای خطرناکی که در دفاع از فلسطین سر داده می‌شود اثرگذار است و کاری‌ترین گلوله‌ای است که نشسته است. به کسانی که به‌عنوان ظلم‌ستیزی شعار می‌دهند، می‌گویم به‌ جای شعار‌گویی مانند سیف‌الله داد دست به عمل بزنند و شهامت صداقت داشته باشند. او در فیلم خود نشان داد، درخت ظلم نابود می‌شود.»

سیف‌الله داد در آخرین گفت‌وگویی که با ایسنا داشت، از علاقه‌اش برای به تصویر کشیدن بخشی از زندگی حضرت محمد (ص) در سینما سخن گفته بود: «بیش از یک‌ونیم سال درباره‌ی زندگی حضرت رسول (ص) بخصوص دوران قبل از هجرت در مکه از زاویه‌ی حضرت خدیجه مطالعه کردم و منابع مختلف قدیمی و جدید را خواندم. چارچوب اولیه‌ قصه را هم به‌دست آوردم، اما هنوز راضی نیستم و احساس می‌کنم باید فرقی بین فیلم تاریخی که در سینما ساخته می‌شود، با این مجموعه‌های تلویزیونی که بیان‌شان تاریخی است، باشد. در ساخت فیلمی درباره‌ی حضرت رسول (ص) برایم اهمیت اصلی این است که در زمانه‌ای که اسلام را با انواع تهمت‌ها به دینی خشن معرفی می‌کنند، ما وقت بیننده و فرصت‌هایی را که به‌دست می‌آید، صرف داستان‌پردازی‌های سرگرم‌کننده نکنیم و چهره‌ای از پیغمبر اکرم (ص) القا کنیم که بخشی از این سوءتبلیغات را خنثی کند. برای همین هم نزدیک به دوسال روی این قضیه کارکردم و هنوز هم ناامید نیستم و امیدوارم روزی این اتفاق در قالب یک کار سینمایی بیفتد.»

سیف‌الله داد متولد 1334 در خرمشهر و فارغ‌التحصیل رشته‌ی جامعه‌شناسی از دانشگاه شیراز (1358) بود. عضویت در شورای بررسی فیلمنامه و گروه فیلم شبکه‌ی 1 سیما (1362) و بخش فرهنگی بنیاد سینمای فارابی و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، از موسسان سازمان سینمایی سینافیلم، رییس هیئت‌ مدیره‌ی خانه‌ی سینما در سال‌های 1374 تا 1376 بخشی از سابقه‌ی کاری او است.

اپیزودی درباره‌ی شهر تهران و فیلم کوتاهی درباره‌ی خرمشهر از جمله آثاری بودند که سیف‌الله داد فرصت ساختش را پیدا نکرد.

سیف‌الله داد، ششم مردادماه 1388 پس از سال‌ها تحمل بیماری سرطان در سن 54سالگی از دنیا رفت و پیکرش در قطعه‌ی هنرمندان به خاک سپرده شد.

ابراهیم حاتمی‌کیا که در فیلم «از کرخه تا راین» سیف‌الله داد را به‌عنوان مجری طرح در کنارش داشت، در متنی درباره‌ی او نوشت: «از خلوتش بگویم. از هم‌قدمی فراوان در کنار رود راین که گاهی به‌ نرمه اشکی از غربت حضور شیرین می‌شد. او هم‌سفری بود که اگر نبود، کرخه‌ی من به راین نمی‌رسید. از مسوولیش بگویم. او بلندتر از مسوولیتش بود و به نظرم جفا بود که عمرش را به‌جای ساخت فیلم‌های فاخرانه، در اسارت ساختار هزار توی مدیریت گرفتار کند. از دوران تخت‌نشینی او بگویم که وقت ملاقاتش همه گرداگرد او بازنده بودیم و او برنده. چنان سخن می‌گفت که ما از خودمان خجالت‌زده می‌شدیم. از صدایش بگویم که گویی پرده‌ای از مخمل حجب و مهربانی بر آن کشیده بود.»