هشدار آمارها درباره افت رشد علمی ایران در منطقه

هشدار آمارها درباره افت رشد علمی ایران در منطقه/ رشد ۴۷۷ برابری تولید علم عربستان نسبت به ایران+سند

رشد شتاب علمی کشور، رتبه اول علمی ایران در منطقه و ضرورت پیشتازی علمی در جهان از موضوعاتی است که همواره در سیاست‌های کلی و اسناد بالادستی جمهوری اسلامی و در کلام مدیران راهبردی نظام، مورد تاکید و توجه قرار گرفته است.

اسکوپوس( Scopus)، یکی از نمایه‌های استنادی معتبر و شناخته‌ شده‌ است که اطلاعات کتاب‌شناختی حدود 25 میلیون سند را در خود جمع‌آوری کرده‌است.

اسکوپوس اطلاعات محصولات حدود 5هزار ناشر علمی را از سراسر جهان در خود جای داده‌ و در مجموع اطلاعات 16 هزار و پانصد مجله علمی پژوهشی را در خود نمایه کرده‌است.

داده های تحلیل حال حاضر بر مبنای سایت رنکینگ Scimago است.

ایجاد شتاب در نرخ تولیدات علمی کشور پس از سال 2003، به صورت محسوسی افزایش یافت و تا سال 2012 هر ساله علاوه بر افزایش کیفیت تولیدات علمی شاهد افزایش سرعت و شتاب در تولید مستندات علمی در کشور طبق نمایه های مختلف بودیم. نمودار این رشد بر مبنای داده‌های سایت  Scimago در شکل زیر ارائه شده است:

 

در دو سال اخیر به دلائل مختلف، افت شتاب علمی کشور اغاز شد و متاسفانه در سال 2014 نیز وضعیت علمی کشور، وضعیت قابل قبولی نیست.

شوربختانه به غیر از یک سری شاخه‌های خاص، در سایر شاخه‌های مرتبط با وزارت علوم، تحقیقات و فناوری شاهد افت غیر قابل قبول در سال 2014 نسبت به سال 2013 هستیم.

به منظور درک شرایط و سیاست گذاری‌های سایر کشورها در حوزه علم و فناوری به بررسی پیشرفت علمی کشور عربستان ـ رقیب بسیار ضعیف ایران در گذشته ـ می‌پردازیم.

وضعیت تولید دانش در سال‌های مختلف در عربستان:

 

نمودار سیر تولید مستندات علمی عربستان در شکل زیر نمایش داده شده است:

 

همانگونه که مشاهده می‌شود این کشور همچنان روند صعودی انتشار مستندات علمی خود در نمایه اسکوپوس را حفظ کرده است.

درصد رشد علمی کشور عربستان در سال 2014 نسبت به سال 2013 و نسبت به سال  2012 و سال 2011، طبق داده‌های اسکوپوس در جدول ذیل آمده است.

 

تولید مستندات علمی عربستان صعودی در سال 2014 نسبت به سال 2013، به اندازه بیش از ده درصد و نسبت به دو سال قبل بیش از سی درصد افزایش داشته است. این در حالی است که مستندات این کشور نسبت به سه سال پیش بیش از 70 درصد رشد کرده است.

این آمار برای این کشور بسیار مطلوب و امیدوار کننده است و در صورت ادامه این روند با وضعیت فعلی، این کشور به زودی می‌تواند برای دستیابی به رتبه اول علمی منطقه برنامه ریزی کند.

رشد علمی ایران در سال 2014 نسبت به سال‌های مختلف:

جدول تولید مستندات علمی ایران در سال های مختلف در رنکینگ Scimago،  در شکل زیر نشان داده شده  است:

 

نمودار سیر تولید مستندات علمی ایران در سال‌های مختلف را در شکل زیر مشاهده می‌کنید:

 

حال به بررسی مقایسه درصد رشد علمی کشور ایران در سال 2014 نسبت به سال 2013 و نسبت به سال  2012 و سال 2011، طبق داده‌های اسکوپوس پرداخته می‌شود.

 

این جدول بدین معناست که تولید مستندات علمی ایران در سال 2014 نسبت به دو سال قبل به میزان بیش از یک و نیم درصد افت کرده است.

همچنین کل تولیدات علمی سال 2014 نسبت به سال گذشته، به اندازه دو هزارم (0.0002) افزایش یافته است. این در حالی است که تولیدات علمی کشور نسبت به سه سال پیش تنها حدود یک درصد افزایش داشته است.

با تکیه به این آمارها، می‌توان دریافت رتبه اول تولید علم منطقه که ایران آنرا در سال 2011 به دست آورده است، ممکن است در آینده ای نه چندان دور واگذار شود.

لازم به ذکر است به منظور آسیب شناسی بهتر لازم است که وضعیت علمی کشور در رشته‌های مختلف مربوط به وزارت بهداشت و وزارت علوم به تفکیک بررسی تا مشخص شود علل اصلی افت شتاب علمی کشور در دو سال اخیر، چه مواردی است.

با مطالعه تفکیکی رشته‌ها درمی یابیم که در اکثر رشته‌های مرتبط با وزارت علوم، شاهد افت حیرت آور در دو سال گذشته هستیم.

مقایسه رشد عربستان و ایران  نسبت به سال‌های مختلف:

با یک تقسیم ساده از یافته های فوق، می توان تناسب میان رشد علمی ایران و عربستان را محاسبه کرد. به این منظور جدول ذیل برای آگاهی مخاطبان، ارائه شده است:

 

این آمار غیر قابل باور نشان می دهد که درصد رشد تولید مستندات کشور عربستان در سال 2014 نسبت به سال 2013 در مقایسه با ایران در حدود 477 برابر است. رشد علمی 477 برابری عربستان نسبت به ایران، چندان با سیاست های کلی ایران در حوزه علم و فناوری خصوصا در منطقه، همخوانی ندارد.

این در حالی است که تولیدات علمی کشور ایران نسبت به دو سال قبل (سال 2012)، سیری نزولی داشته که قابل مقایسه با رشد علمی بیش از سی درصدی عربستان نیست.

از سوی دیگر تولید مستندات علمی عربستان نسبت به سه سال پیش در مقایسه با ایران، 60 برابر است.

نگاهی به بیانات اخیر مقام معظم رهبری:

باید اندیشید که علت این مصائب در حوزه علم و فناوری چیست و به چه علت اقتدار علمی کشور در آستانه تهدید و فروپاشی قرار گرفته است؟

آیا وزارت علوم به عنوان متولی این مساله، در دو سال گذشته، به نحو مطلوب و موثر عمل کرده است و مجری سیاست های ابلاغی و  اسناد بالادستی بوده است؟
نگاهی به بیانات مقام معظم رهبری در جمع اساتید نشان از اوج دقت و ظرافت نگاه ایشان در طرح موضوعات مرتبط با یکدیگر در یک جلسه خاص دارد. اهم موارد بیان شده توسط معظم له در این زمینه، حول محورهای ذیل است:

* کاری کنید که شتاب رشد علمی فروکش نکند.
* محیط علمی کشور را از حاشیه‌سازی‌ها برکنار نگه دارید. سیاست‌بازی نشود، سیاسی‌کاری نشود، حاشیه‌سازی نشود. این حاشیه‌سازی‌ها به کار اصلی که عبارت است از کار علم و پیشرفت علم با همه‌ خصوصیّاتی که این مسئله دارد، لطمه می‌زند.

یکی از غلط‌ترین کارهایی که در این یکی دو سال اخیر اتّفاق افتاد، این مسئله‌ بورسیه‌ها بود. این سم(جنجال درست کردن، حاشیه درست کردن ) را متأسّفانه افرادی بر اساس همان پایه‌های بینش فکریِ مبنی بر سیاسی‌کاری و سیاست‌بازی به کام دانشگاه کشور ریختند؛ چرا؟

اخبار دانشگاه - فارس

ویدیو مرتبط :
رشد علمی در ایران

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

هشدار شمخانی به کشورهای منطقه: اگر آمریکا علیه ایران غلطی کند، ما شما را می زنیم

اخبار سیاسی - هشدار شمخانی به کشورهای منطقه:
اگر آمریکا علیه ایران غلطی کند، ما شما را می زنیم

به گزارش ایرنا، حجت الاسلام والمسلمین ˈسیدرضا اکرمیˈ چهارشنبه شب در چهارمین یادواره 83 شهید پایگاه مقاومت بسیج امام حسین (ع) کوی طهماسبی شهرستان گرگان افزود: اگر خدائی نکرده آمریکا در منطقه ماجراجویی کند و یا دیگران به نمایندگی از او دست به چنین اقداماتی بزنند، ملت ایران، بیشتر از دوران هشت سال جنگ تحمیلی خود را نشان می دهند.

به گفته وی، اوباما، جان کری و نتانیاهو در اجلاس ساوان شرکت کردند و اوباما بار دیگر اعلام کرد که در برابر ایران، همه گزینه ها، به خصوص گزینه نظامی روی میز است، اما خودش خوب می داند که نمی تواند آن را اجرائی کند.

وی تصریح کرد: دیگر چه توطئه ای آنان می خواهند انجام دهند که تاکنون انجام نداده اند، هشت سال با ما جنگیدند و نتوانستند، تخطی به این نظام و کشور کنند، حال اگر باز هوسی در سر دارند، این گوی و این میدان آماده است و می توانند امتحان کنند.

وی ادامه داد: ما درست است که در داخل مشکلات زیادی داریم و اشکال به کارها زیاد است، اما اگر خدائی نکرده جنگی رخ دهد، ملت ما که به خوبی این نظام و انقلاب و خون های شهدائی که به پای این نهال ریخته شده را به خوبی می فهمند و مجدانه در طول 35سال همیشه امتحان خود را پس داده اند، بیشتر از گذشته در برابر آنان خواهند ایستاد.

مشاور عالی وزیر کشور افزود: ما به دنیا می گوئیم که اگر سال 1359 جنگ علیه ما شروع شده، جمعیت کشور ما 35 میلیون نفر بود و الان دو برابر شده و اگر آن روز اگر قدرت نظامی نداشتیم، امروز به توانمندیهای بزرگی دست یافته ایم و در کنار ایمان و اراده به خوبی از پس آنان بر خواهیم آمد.

اکرمی گفت: نباید با هم و با مردم شوخی کنیم که مشکلات و اشکالات، بیکاری، گرانی، تورم، افزایش آمار طلاق و افزایش سن ازدواج درکشور نداریم، اما اگر آنان بخواهند به ارکان جمهوری اسلامی ایران یعنی ˈاستقلال، آزادی، جمهوری اسلامیˈ و در راس آن ˈولایت فقیه، قرآن و مهدی آل محمد (ص)ˈ خدشه ای وارد کنند، به خدای رسول الله سوگند که جمعیت آماده، فداکار و ایثارگر امروز ما بیشتر از سال 1359 خواهد بود.

به گفته رئیس شورای فرهنگی نهاد ریاست جمهوری، امروز دبیر شورای عالی امنیتی ملی ما دریادار ˈشمخانیˈ است که چندی پیش در سفر به کشورهای منطقه به آنان هشدار داده بود، اگر آمریکا علیه ایران غلطی کند، ما شما را می زنیم، زیرا دیگر ما امروز ابزار، اراده و آمادگی کامل داریم.

وی اظهار کرد: اما دنیا بداند که ما اهل جنگ و جدل و غوغا نیستیم، بلکه اهل مذاکره هستیم، پای میز مذاکره می رویم، حداقل را می پذیریم و از حداکثرهای خود می گذریم، اما اگر با موجودیت ما برخورد شود، با موجودیت شما برخورد می کنیم.

وی با اشاره به این که حواس همه جمع باشد، من با آگاهی و دانائی حرف می زنم و با گذشت 71 سال سن خالی بندی از من بر نمی آید، یادآور شد: اگر کسی با موجودیت ما برخورد کند، آبی برای او گرم نمی شود، ما بنا داریم در ژنو در خصوص انرژی هسته ای مذاکره کنیم و دنیا بداند، ما اهل منطق هستیم و قدرت ما بر پایه منطق می باشد.

اکرمی ادامه داد: همه دنیا، داد و بیدادهای بیخود اوباما، جان کری و اسرائیل را می بینند و آنان می دانند که ایران در ژنو چهره ای از خود نشان داد که ایران جنگ طلب و آشوبگر نیست و به نوعی دیگر آنان خلع سلاح شده اند و امروز الکی شلوغ می کنند.

رئیس شورای فرهنگی نهاد ریاست جمهوری افزود: جان کری خود امروز به کنگره اعلام کرده که تحریم ها را علیه ایران تشدید نکنیم، زیرا اگر این کار صورت گیرد، بهانه دست ایران داده ایم و ایران به ادامه مذاکره تن در نخواهد داد، شلوغی نکنیم و بگذاریم همه راستی آزمائی کنیم.

به گفته اکرمی، همه آنان خود به خوبی می دانند که ما دنبال بمب اتم نیستیم، در اجلاس ژنو ایران در مقابل 6 قدرت دنیا (آمریکا، انگلیس، فرانسه، آلمان، روسیه و چین) و خانم ˈاشتونˈ سخنگو و مسئول اتحادیه اروپا (شامل 28 کشور) ایستاد و به همین دلیل نمی توانند این مساله را قبول کنند.

وی ادامه داد: با این همه مسائل، عده ای متاسفانه موضع گیری های می کنند که بدور از انصاف است، مگر رهبری نفرمودند که این ها فرزندان و سربازان انقلاب هستند، ما نمی گوئیم، ظریف معصوم و بی اشتباه است، هیچ انسانی دیکته اش 20 و بدون اشتباه نیست، اما او به خوبی توانست در برابر این قدرت ها ایستادگی کند.

وی تاکید کرد: کمی انصاف داشته باشید، به یکدیگر نه دو نفر بلکه همه با هم کمک کنیم، به جای مچ گیری، دست هم را بگیریم و به جای در برابر هم ایستادن در کنار هم بایستیم.

اکرمی اظهار کرد: برگزاری این یادواره های شهدا، برای ما حجت است و ما باید پرچم اهتزاز در آمده توسط 200 هزار شهید را با نگه داشتن یاد ایثارگری ها و فداکاری های آنها، برافراشته نگه داریم، ما باید شهدا را تکریم کنیم و از آنان و خانواده هایشان قدردانی کنیم.

مشاور عالی وزیر کشور با اشاره به سخنان امام راحل مبنی بر این که وصیت نامه شهدا را با محتوا و معنای آن بخوانید، گفت: چرا برخی نمی خواهند بفهمند که این شهدا، ایمان، ایثار، فداکاری و خود را در برابر خمپاره، موشک و تیر و تانک قرار دادن و نترسیدن از دشمن، به معنای مرگ را به بازی گرفتن نیست.

وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به این که امروز مشاهده می شود استکبار جهانی و آمریکای جهانخوار غیض و غضب خود را علیه جمهوری اسلامی ایران به صراحت ابراز می کند، یادآور شد: این مساله طوری است که اوباما می گوید، من اگر می توانستم پیچ و مهره های هسته ای ایران را جمع می کردم و ماجرای هسته ای ایران را به پایان می بردم.

اکرمی ادامه داد: این مجلس به این دلیل است که یادی از شهیدان کنیم، تجدید عهد و پیمان با آنان ببندیم و به آنان بگوئیم که برای استقلال، آزادی و آبادی ایران و آگاهی مردم راه آنان را ادامه خواهیم داد.

اخبار سیاسی - ایرنا