مقاومت اوباما در مقابل ارایه پیشنهاد جامع به ایران

باز هم توصیه مشاوران نادیده گرفته شد

مقاومت اوباما در مقابل ارایه پیشنهاد جامع به ایران

ایران یا آمریکا، توپ در زمین کدام است؟ در نوامبر گذشته، زمانی که باراک اوباما برای بار دوم به کاخ سفید راه یافت، مقامات تهران گفتند حالا توپ در زمین آمریکاست. اکنون نیز که حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری به پیروزی دست یافته، واشینگتن می گوید منتظر اقدام ایران است. اما سابقه تاریخی نشان داده هر بار یکی از طرفین پا به توپ شده، یا زمان آن برای طرف مقابل مناسب نبوده یا اینکه اصلا تمایلی به بازی وجود نداشته است.

 

باراک اوباما در نخستین دور ریاست جمهوری خود، دست دوستی به سوی تهران دراز کرد، اما بسیاری از تحلیلگران پس زدن دست اوباما از سوی ایران را ناشی از روی کار بودن دولتی در ایران توصیف کردند که هدف بسیاری از انتقاد های داخلی قرار داشت. اکنون در حالی که بیش از سه سال از پایان دور دوم ریاست جمهوری اوباما باقی مانده، رئیس جمهور دیگری در تهران بر سر کار می آید که به میانه روی و اعتدال شهره است. به همین دلیل برخی ناظران بین المللی بر این باورند شاید اکنون زمان مناسب برای گام نهادن در مسیر تعدیل تنش های دوجانبه فرارسیده باشد.

 

ایران و آمریکا به همان اندازه که در مساله هسته ای اختلاف نظر دارند، منافع مشترکی در کشورهایی نظیر افغانستان دارند، و حل هر یک از مشکلات فی ما بین یا حرکت در جهت منافع مشترک می تواند راه را برای از سرگیری تعاملات تهران – واشینگتن، هموار تر کند.

 

اما در حالی که مقامات عالی رتبه آمریکا روز جمعه از تمایل ایالات متحده به مذاکره دوجانبه با دولت جدید ایران خبر دادند، روزنامه لس آنجلس تایمز می گوید دولت اوباما علاقه ای به ارایه پیشنهادی جدی به ایران به منظور حل مجادله هسته ای ندارد.

 

کلاف سردرگمی که یک دهه از عمر آن می گذرد و اغلب کارشناسان بر این باورند گره آن تنها به دست ایالات متحده باز می شود. اما به رغم ابراز تمایل کاخ سفید به مذاکره دوجانبه با ایران، در پس ذهن سیاستگذاران آمریکایی، ارایه پیشنهادی جدی به تهران به منزله امتیاز دادن به جمهوری اسلامی است بدون اینکه گامی از جانب تهران برداشته شده باشد.

 

در روزهای پس از پیروزی روحانی در انتخابات ریاست جمهوری، بسیاری از مقامات آمریکایی اعلام کردند به دنبال مشاهده عملکرد دولت جدید هستند تا در صورتی که مثبت بود، استراتژی جدیدی در تعامل با تهران برگزینند که می تواند شامل امتیازهای بیشتر و حتی لغو تحریم  ها باشد.

 

مقامات دولتی در آمریکا روز جمعه اعلام کردند باوجود اینکه دست دوستی واشینگتن به سوی تهران دراز است، کاخ سفید می خواهد گفتار روحانی را در عمل مشاهده کند. به گزارش لس آنجلس تایمز، اما دلایل هرچه باشد، واقعیت این است که به رغم تمامی توصیه ها، کاخ سفید قصد ندارد پیش از برداشتن گامی از سوی تهران، پیشنهاد جامع تری روی میز مذاکره بگذارد.

 

یک مقام آمریکایی در این زمینه اظهار داشت: ما پیشنهاد هایی روی میز گذاشته ایم و می خواهیم پاسخ تهران را بشنویم. این موضع گیری در حالی مطرح می شود که شماری از مشاوران سابق اوباما از او خواسته اند از فرصت نادری که برای پیشرفت در مورد ایران ایجاد شده، کمال بهره را ببرد.

 

همچنین کارشناسان و دیپلمات ها به اوباما توصیه می کنند با روی کار آمدن روحانی به جای بازگشت به مسیر سابق مذاکرات از طریق کانال گروه 1+5 ( آمریکا، انگلیس، فرانسه، چین، روسیه و آلمان)، روند مذاکرات دوجانبه را پیش گیرد.

 

آنها همچنین از کاخ سفید می خواهند بسته پیشنهادی جامع تری را به تهران ارایه دهد که چیزی فراتر از پیشنهاد های کوتاه مدتی است که در سال های اخیر مورد بحث و مشورت قرار گرفته است.

 

برخی می گویند آمریکا باید پیشنهاد لغو تحریم ها را به ایران بدهد اما مقامات دولت اوباما با این توصیه مخالفت می کنند. آنها می گویند تهران می داند اگر همکاری کند، تحریم ها نیز لغو می شوند.

 

گمانه زنی در خصوص چشم انداز مذاکرات هسته ای با ایران در حالی ادامه دارد که برخی در ایالات متحده ادعا می کنند زمان به نتیجه رسیدن با ایران تنگ است، چرا که احتمالا تهران تا تابستان آینده می تواند به توانایی تولید سلاح هسته ای دست یابد. البته این پیش بینی ها چندان دقیق نیستند، چرا که پیش از این بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل نیز مدعی شده بود ایران تا اواسط تابستان جاری می تواند بمب هسته ای تولید کند.

 

به هر ترتیب شماری از تحلیلگران ضمن اینکه احتیاط آمریکا در مقابل ایران را توجیه پذیر می دانند، بر این باورند واشینگتن می تواند با ابتکار های جدید، موقعیت هایی برای خروج از بن بسته هسته ای با ایران ایجاد کند.

 

برخی نیز الگوی تعاملی آمریکا با جماهیر شوروی سابق را پیشنهاد می کنند که باوجود اختلافات بنیادین، واشینگتن تمامی کانال های ارتباطی خود را مسدود نکرد. هرچند که در عدم تمایل کنونی آمریکا به برداشت گام نخست در مورد ایران هم دلایل تاکتیکی وجود دارد و هم دلیل سیاسی که بدون تردید سابقه جمهوری اسلامی نیز بر آن تاثیرگذار است.

 

اما دلایل هرچه باشد، واقعیت این است که به رغم تمامی توصیه ها، کاخ سفید قصد ندارد پیش از برداشتن گامی از سوی تهران، پیشنهاد جامع تری روی میز مذاکره بگذارد./دیپلماسی ایرانی

 

 

ویدیو مرتبط :
اینم یه پیشنهاد برای ارایه سبد کالای ارتباطاتی

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

پیشنهاد سه مقام سابق آمریکا به اوباما: تحریم ها علیه ایران کاهش یابد به این شروط!

 

پیشنهاد سه مقام سابق آمریکا به اوباما:

تحریم ها علیه ایران کاهش یابد به این شروط!

 انتخاب:عضو سابق کنگره، مقام سابق وزارت خارجه و فرمانده سابق نیروهای آمریکا در خاورمیانه، در مطلبی مشترک که خبرگزاری بلومبرگ آن را منتشر کرده است دیدگاه های خود را در مورد سیاست تحریم ایران تشریح کرده اند.

این سه مقام آمریکایی در مقدمه مطلب خود می نویسند: «همزمان با آماده شدن کنگره برای تشدید فشارها علیه ایران و اعمال تحریم های جدید، رهبران آمریکا باید از خود بپرسند که اقدامات تنبیهی قبلی چه دستاوردهایی داشته و آیا اعمال تحریم های بیشتر برای پیشگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته ای مفید و یا مضر خواهد بود.»

محور اصلی تحریم هایی که کنگره در نظر دارد قراردادن بخش های بیشتری از صنایع ایران در فهرست سیاه و گسترش تحریم علیه ناقضان حقوق بشر در آن کشور است. شاید تصویب این تحریم ها براساس قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل متحد و عدم تبعیت ایران از این مصوبات قابل توجیه به نظر بیاید.

اما همانطور که دولت باراک اوباما هشدار داده است افزودن تحریم های بیشتر ممکن است کارآمدی مجازات های فعلی علیه ایران را به خطر بیاندازد.

نویسندگان این مطلب یادآوری می کنند که برای کمک به روشن کردن مباحث مربوط به تحریم ایران گزارشی را که چند ماه پیش زیر عنوان «سنجش فواید و هزینه های تحریم علیه ایران» منتشر شد را امضا کرده اند. این گزارش توسط بیش از سی نفر از چهره های سرشناس سیاسی ، امنیتی، نظامی و اقتصادی آمریکا از گرایش های سیاسی مختلف تهیه و امضا شده است.

به نظر می رسد که تحت تاثیر اعمال تحریم ها حکومت ایران پیشنهاداتی را که ممکن است از طریق مذاکره راه حلی برای بحران هسته ای پیدا کند جدی گرفته است. ولی نباید فراموش کرد که هیچ یک از این تحریم ها باعث نشده که ایران به قعطنامه های مصوب شورای امنیت که خواستار متوقف کردن غنی سازی اورانیوم و همکاری بیشتر با آژانس بین المللی انرژی اتمی است، گردن بنهد.

اما پیشبرد سیاست تحریم پیامدهای منفی هم داشته است. از یک طرف باعث شده که اجماع بین المللی علیه ایران تضعیف شده و سیاست های آمریکا در قبال لیبی و سوریه را با مشکلاتی روبرو کند. و از طرف دیگر تاثیرات آن در خود ایران باعث شده که عرصه های اقتصادی پنهان بیش از گذشته در کنترل جناح های اقتدارگرا قرار بگیرد، جریان های ضد اصلاحات را تقویت کرده و فضای سیاسی آن کشور را مسدودتر کرده است.

سیاست تحریم باعث شده که واردات و عرضه داروهای حیاتی و برخی از اقلام غذایی دشوارتر شده و در عین حال بر تلاطم بازار نفت افزوده است.

این تحریم ها شاید خصومت شدید و طولانی مدت مردم ایران علیه آمریکا را برانگیزد و از همه مهمتر باعث تشدید تنش در روابط دو کشور و زمینه ساز وقوع درگیری و حتی گسترش جنگ در سطح منطقه شده است.

سه مقام آمریکایی در ادامه مطلب خود که توسط خبرگزاری بلومبرگ منتشر شده می نویسند که در مصوبات قانونی مربوط به سیاست تحریم ایران نکاتی گنجانده شده، از جمله کاهش نقض حقوق بشر و یا قطع حمایت از گروه های تروریستی و محدود کردن برنامه های هسته ای ایران که سنجش موفقیت آن را به شدت دشوار می کند.

این تار گسترده ای که حول سیاست تحریم تنیده شده می تواند قدرت مانور پرزیدنت اوباما را به شدت محدود کند. اگر قرار است روش مذاکره به عنوان راه حلی برای بحران هسته ای ایران اجرا شود با وجود همه قید و بندهایی که قوانین مربوط به تحریم ها گنجانده شده کار مذاکره کنندگان برای یافتن یک نوع مصالحه براساس دادن امتیازهای متقابل بسیار دشوار خواهد بود.

باید شرایطی فراهم شود که رییس جمهوری و اعضای ارشد مجالس قانونگذاری آمریکا بتوانند براساس ارزیابی از میزان موفقیت تحریم ها و در عین حال روند مذاکرات هسته ای با ایران در چند و چون اجرای این قوانین و از جمله لغو بخشهایی از آن به نوعی توافق برسند.

باید این فرصت را برای پرزیدنت اوباما فراهم کرد تا ثابت کند که تحریم ها علیه ایران تاثیر گذار بوده اند. وی باید سیاست خود برای مذاکره با ایران را به پیش ببرد و در عین حال هر کجا که لازم بود اقدامات لازم را برای ایجاد حس اعتماد در طرف متقابل و شکستن بن بست فعلی انجام دهد.

نویسندگان این مطلب در پایان تاکید می کنند که با توجه به تاثیرات فزاینده تحریم ها بر جنبه های گوناگون زندگی اقتصادی و اجتماعی جامعه ایران می توان گفت که حکومت آن کشور در حال حاضر بیش از هر زمان دیگری پذیرای یک پیشنهاد جدی از سوی دولت آمریکا خواهد بود. امروزه بهترین شرایط برای یک نوع توافق فراهم شده است و بنابراین اعمال تحریم بیشتر نادرست است./انتخاب