محسن هاشمی: شهرفروشی كرد‌‌ند‌ مثل «كلیه فروشی»!

 محسن ‌هاشمی‌:
شهرفروشی كرد‌‌ند‌ مثل «كلیه فروشی»!

 به احتمال فراوان فردا تكلیف شهردار تهران مشخص می شود و یكی از این دو نفر ؛ محمد باقر قالیباف شهردار فعلی تهران یا محسن‌هاشمی شهردار می شوند.

 

قالیباف از حمایت اصولگرایان و‌هاشمی هم از حمایت اصلاح طلبان شورای شهر تهران برخوردار هستند . آرای این 2 آنقدر به‌هم نزدیك است كه نمی توان با جرات گفت از فردا به بعد شاید دیگر قالیباف شهردار نباشد.

 

اما اگر همه  گمانه زنی‌ها را هم نخواهیم باور كنیم اشاره ای كوچك این احتمال را تقویت می كند كه شاید از فردا به بعد قالیباف دیگر آقای شهردار نباشد . المانیتور می نویسد كه روحانی به قالیباف گفته است نمی توانم كمكی كنم چرا كه محسن‌هاشمی 17 رای دارد.

 

اگر فردا فرزند آیت ا...‌هاشمی این تعداد رای را داشته باشد، كار تمام است. او شهردار می شود . محسن‌هاشمی از چند هفته پیش‌، دیپلماسی رسانه ای به راه انداخته و در گفت و گو با رسانه‌های مختلف آسیب‌ها و مشكلات مدیریتی تهران و فرصت‌های پیش رو  را تشریح كرده است.

 

وی در آستانه رای گیری نهایی در شورای شهر در گفت و گو با «قانون»  از برنامه ریزی در تهران می گوید.
نه بعنوان یك گزینه احتمالی شهرداری تهران بلكه بعنوان فردی كه بیش از دو دهه از عمر  كاری اش را در نهاد شهرداری سپری كرده است‌، درباره مدیریت و برنامه ریزی در این نهاد چه نظری دارید؟
از  سال 1290 تا كنون حدود 59 شهردار در تهران مشغو ل به‌كار شدند . یعنی به‌طور متوسط هر شهردار كمتر از دو سال  در پایتخت روی كار مانده است .
علم مدیریت می گوید كه تصدی یك پست چنانچه در كمتر از دو سال باشد امكان اعمال برنامه وجود ندارد . چراكه برنامه یعنی تدوین‌، تصویب و اجرا كه این مراحل در یك سازمان آنهم به عریض و طویلی شهرداری تهران وجود ندارد. بنابراین در این سال‌ها تهران همیشه از برنامه چشم انداز دراز مدت‌، برنامه‌های هم راستا منطبق بر آن چشم انداز محروم بوده است. اگر در سابقه  برنامه ریزی بخواهیم بعد از انقلاب را بررسی كنیم می‌بینیم كه فقط دو شهردار یعنی آقایان کرباسچی و قالیباف توانستند هر كدام مدت 8 سال در مدیریت شهرداری تهران بمانند .  بقیه شهردارها‌، مدت كمی در مسند شهرداری بودند که نتوانستند برنامه ریزی دقیقی داشته باشند.

آنوقت برنامه ریزی در دوره آقایان كرباسچی و قالیباف اعمال شد ؟
این دو البته كه به فکر برنامه ریزی افتادند ولی خیلی دیر و با مسائلی كه خواهم گفت در  دوره آقای کرباسچی تهران 80 نوشته شد. ولی همین طرح تا نوشته شد و تصویب شده سال‌های  76_ 75 فرارسید و تا اجرا بکنند آن اتفاقات برای آقای کرباسچی افتاد از آن تاریخ به بعد ما دیگر برنامه نداشتیم تا سال 1388 . آقای قالیباف هم که سال 1384 شهردار شد.

 

اولین برنامه ایشان را سال 1388 دادند تا سال 1392 علت اش هم این بوده که بعد از آقای کرباسچی  آقای الویری 2 سال‌، آقای ملک مدنی 1 سال‌، آقای مقیمی‌چند ماه‌، آقای احمدی نژاد 2 سال و بعد آقای قالیباف بود . در نتیجه می‌بینید که تهران کاملا بی برنامه بود.

 

 اگر بخواهیم همین برنامه 4 ساله اخیر را در دوره آقای قالیباف بعنوان دم دست ترین برنامه نقد كنیم چه می توان گفت ؟
در سال 1388 هم برنامه نوشته و تصویب شده است. سال 1389 کم وارد فضای انتخاباتی 92 می‌شدیم. افرادی که در شهرداری فکر انتخاباتی داشتند برنامه تصویبی را به برنامه عملیاتی 92 – 90 تبدیل كردند كه متأسفانه  در آن  آرامش در طراحی و تصمیم گیری برنامه ریزی و اجرا  نبود  چون انتهای اكثر فعالیت‌ها را اردیبهشت 1392 بستند.

 

یكماه قبل از انتخابات . بنابراین، برنامه ای حالتی انتخاباتی  داشت. برای اجرای این برنامه بودجه شهرداری تهران جهش بالایی پیدا کرد و به رقمی‌کمتر از 11 هزار میلیارد تومان رسید . چرا که برای اجرای این برنامه به نقدینگی  بالایی احتیاج بود  و چون درآمد پایداری در حد 10 یا 11 هزار میلیارد در تهران نبود مجبور به شهرفروشی شدند. برای اینکه بودجه شفاف باشد باید درآمد شفاف باشد .

 

قبل از شفافیت هزینه باید به شفافیت درآمد بپردازیم . برای اینکار مهم خرد جمعی است و آرامش در تصمیم گیری و اجرا. چهار اصل اساسی را مهم‌ترین ویژگی‌های مدیریت بهینه شهر تهران می‌دانم  .

 

" اتکا به خردجمعی و آرامش در تصمیم گیری و اجرا "، "پرهیز از قانون‌گریزی"‌، "درآمد پایدار " و " توسعه پایدار" چهار اصلی است که شهرداری تهران باید به انها پایبند باشد تا به برنامه‌های بعدی ورود کند و نهایتا هم در برنامه صورت گرفته از شفافیت برخوردار باشد.

همین بودجه شهرداری تهران چگونه هزینه می شود ؟ شما آن‌را چقدر درست می‌دانید؟
 بودجه شهرداری برای سال 92 حدود 10 هزار میلیارد تومان است.  از این مبلغ 3هزار 800 میلیارد‌تومان را برای حقوق و نگهداشت شهر بصورت بودجه جاری هزینه می‌شود.  اگر فرض کنیم درآمد شهرداری حدود 10 هزار میلیارد است .

 

باید دید از این مبلغ چند درصد درآمد پایدار است. به گفته مسئولان شهرداری حدود 30 درصد درآمد پایدار است و 70 درصد غیر پایدار. یعنی 7 هزار میلیارد از روش غیر اصولی و تغییر كاربری و در شهر صدمه می‌زنیم .

 

در حالیکه وظیفه شهرداری حفظ و اداره شهر است نه اینکه با مجوزهای بی قاعده ساخت و ساز و تراکم فروشی به شهر صدمه بزند. مثل فردی که کلیه یا دیگر  اعضای بدن خود را بفروشد‌، شهر لطمه دید. متاسفانه هم آمار و ارقام و هم ظاهر شهر از ساخت و سازهای بی‌قاعده حکایت دارد که علاوه بر کارشناسان شهری مردم عادی هم می‌توانند این نابسامانی را مشاهده کنند.

درآمد‌های شهرداری تهران از كجا می‌آید؟
درآمد پایداری شهرداری در تهران از طریق عوارض نوسازی و خدمات پسماند و عوارض كسب و پیشه تامین می‌شود. البته تهرانی‌ها مالیات‌های مختلفی را به دولت پرداخت می‌كنند از جمله مالیات بر ارزش افزوده كه اخیرا تجمیع شده.

 

دولت و وزارت اقتصادو دارایی وصول می‌كنند و بخشی از آن را به شهرداری تهران باز می‌گردانند. در سال 90 حدود 400 میلیارد تومان عوارض نوسازی و كسب پیشه و خدمات پسماند دریافت شده است. 

 

از مالیات ارزش افزوده هم در حدود 1000 میلیارد تومان دریافت می‌شود. نهایتا حدود 2000 میلیارد تومان درآمد پایدار از جهات مختلف به دست می‌آید. البته عوارض ساخت و ساز و تراكم و پذیره بحث دیگری است كه البته در وضعیت فعلی شهر باید محدود شود. شهرداری فرصت‌هایی را هم برای سرمایه گذاری در شهر تهران برای بخش خصوصی فراهم می‌سازد كه از این جهت نیز درآمدهایی به دست می‌آورد.

خب، شهرداری تهران كه چاه نفت ندارد. چگونه می شود برای این نهاد دارآمد پایدار داشت ؟
درآمد پایدار، درآمدی است که برای کسب آن به شهر صدمه نزنیم. در دنیا شهرهای بزرگ به هیچ وجه شهرفروشی نمی کنند مگر براساس طرح جامع، موضعی و تفصیلی، جایی باشد که طرح اجازه دهد و کاملابراساس قانون شکل می گیرد و درآمدی که به دست می آورند مانند درآمد حاصل از فروش نفت است.

اما در طول این هشت سال نزدیک به 60 هزار میلیارد تومان، هزینه شده است. از این 60 هزار میلیارد تومان متوسط 20 درصد آن پایدار بوده است. یعنی بین 12 تا 15 هزار میلیارد تومان درآمد پایدار داشته ایم و باقیمانده اش که چیزی در حدود 45 هزار میلیارد تومان است عمدتا از طریق فروش مازاد تراکم و صدمه زدن به شهر بوده است. علت این است که به سراغ ساده ترین روش برای کسب درآمد رفته ایم. در نتیجه باید راه حل‌های بهتری پیدا کنیم.

همان‌طور كه گفتم یكی از اثرات بی‌برنامگی در شهر تهران این است كه میلیاردی هزینه كنیم ولی با اولویت نباشد.  
 از 10 هزار میلیارد تومان در قانون بودجه سالیانه شهر تهران حدود 3 هزار و 500 میلیارد آن در حوزه حمل و نقل هزینه می‌شود كه عمدتا خودرو محور است و در مواردی مانند فرهنگ‌، هویت اسلامی‌و ملی هزینه‌های قابل توجهی در بودجه شهرداری دیده نمی شود . اگر هم كه هست كه قاعدتا باید باشد هزینه‌ها عمدتاً جاری است و عمق فرهنگی – اجتماعی آن كم است.

البته هزینه میلیاردی در بخش حمل و نقل ظاهرا خوب است ولی برخی می گویند طرح‌هایی مانند پل صدر ضرورت نداشت ؟
بر اساس برنامه‌های كلان كشوری و همچنین اولویت‌های شهر تهران‌، باید هزینه‌های حمل و نقل در پایتخت به سمت حمل و نقل عمومی‌گرایش پیدا کند تا نهایتا وضعیت آلودگی هوا و دیگر مشکلات جاری شهری حل شود ولی این هزینه‌ها متاسفانه بیشتر در حوزه حمل و نقل شخصی و خودرو محور است. 

 

یعنی عمده هزینه برای ساخت معابر‌، اتوبان و در جهت استفاده خودروهای شخصی است. پل هوایی صدر و... عمدتا بر اساس سیاست خودرو محوری بود که هم هزینه‌های زیربنایی را بالا می‌برد و متأسفانه به حمل و نقل عمومی‌کمک نمی‌کند.

یعنی برای شما اولویت مواردی جز كارهایی مانند پل صدر است؟
 قرار است که حمل و نقل عمومی‌را اولویت بدانیم باید بجای این کار‌ها خطوط مترو و اتوبوسرانی شهری را گسترش بدهیم . کارشناسان به اجماع معتقدند که توسعه خطوط مترو عدالت محورتر از توسعه حمل و نقل خودوریی آنهم از نوع پل صدر است.

البته آقای قالبیاف گفته اند كه بعد از شما مترو رشد داشته است ؟
هم اكنون باید حداقل 250 كیلومتر خطوط مترو داشته باشیم که متأسفانه 130 کیلیومتر خطوط مترو راه اندازی شده است. باید 30 در صد آمد و شد در شهر با مترو باشد که الان 6 درصد آن فقظ با متروست .

 

براساس قانون توسعه حمل و نقل عمومی‌و مدیریت مصرف سوخت باید 25 درصد تاکسی 20 در صد اتوبوس و 30 درصد مترو و ریل باشد. برنامه شهرداری این بوده که طول این 8 سال 120 کیلومتر مترو بسازیم. 50 کیلومتر ساختیم و حدود 35 کیلومتر تونل آماده است. كه متأسفانه هنوز باید هزینه زیادی شود تا امكان مسافرگیری فراهم شود.

یعنی اینکه آقای قالیباف می‌گوید 166 کیلومتر ساخته ام درست نیست ؟
130 کیلومتر به اضافه 35 كیلومتر تونل آماده است .

یعنی ایراد در برنامه پر تنش است یا در دیدگاه غلط ؟ شما چه اعتقادی دارید؟
من می‌گویم اگر آرامش در تصمیم گیری و برنامه ریزی  نباشد ناخود آگاه به پرو‍ژه‌هایی ورود می‌کنید که مدیریت آن را بر عهده ندارید. تعداد پروژه‌های نیمه تمام زیاد می شود و مجبور می‌شوید كاملاً از برنامه خارج شوید.

زلزله هم از مهم‌ترین دغدغه‌های شهروندان تهرانی است‌، شما هم در برنامه خود به این موضوع توجه كردید ؟
تهران در منطقه فعال زلزله‌خیزی با ساختمان‌هایی آسیب‌پذیر در برابر زلزله قرار دارد. یكی از پرمخاطره‌ترین شهرهای جهان است. اكنون در تهدید جدید زلزله خانمان سوز قرار دارد. آمارها نشان می‌دهد كه در طول سال‌های گذشته حدود هزار زلزله كوچك و نسبتا بزرگ در شعاع 100 كیلومتری تهران ثبت شده است. بزرگ ترین زلزله تاریخی ثبت شده تهران بیشتر 7 ریشتر بوده است. این موضوع از نكات مهم طرح‌های جامع و تصمیم گیری مسوولان محلی، استانی و كشوری است.

و در انتها بیكاری و اشتغال برای مردمی كه بیشتر ایشان با سواد هستند‌، شما این مسئله را چگونه ارزیابی می كنید؟
 تهران جمعیتی نسبتا جوان دارد یعنی 70درصد بین 15 تا 60 ساله هستند. پیرها كمتر از 6درصد است لذا مسئولیت مسئولان را برای ایجاد شغل و كار دو چندان می‌كند. تعداد مردان در تهران از زنان بیشتر است. داشتن آمار بالای طلاق و زنان بیوه نمی‌تواند مناسب تهران باشد. 95درصد مردم تهران باسوادند كه بسیار مهم است.

 

تهران مهاجر پذیری بالایی را تجربه كرده است. به‌طوری‌كه در زمان پیروزی انقلاب حدود 5/4 میلیون نفر جمعیت داشته است. اكنون از 8 میلیون نفر عبور كرده است. جمعیت شب و روز آن حداقل 1 تا 2 میلیون نفر تفاوت دارد. تهران رشد سالانه 5درصد را در سال‌های 1335 تا 1355 تجربه كرده است.

 

ولی هم اكنون رشد متعادلی حدود 4/1درصد از نظر جمعیتی پیدا كرده است. ولی شهرهای اقماری اطراف آن كه اكنون نمی‌شود آنها را از تهران جدا دید، هم اكنون رشدی حدود 5درصد تا 7درصد را نیز تجربه می‌كنند.

 

البته اگر مدیریت نشوند خطر بالقوه‌ای را از نظر اجتماعی و اقتصادی برای تهران ایجاد می‌كنند. سهم جمعیتی تهران از جمعیت كل كشور حدود 12درصد ولی از جمعیت شهری كشور بیش از 16درصد است در تهران حدود 5/2 میلیون خانوار زندگی می‌كنند./روزنامه قانون

ویدیو مرتبط :
افشاگری محسن هاشمی علیه احمدی نژاد(گریه هاشمی)

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

محسن هاشمی: نه چپم نه راست (1)

او را باید شبیه‌ترین فرد به پدرش در خانواده دانست؛ فرزندی كه نه‌تنها مانند پدر دغدغه توسعه پایدار ایران را دارد كه برای هر كاری از او مشورت می‌گیرد.