شتاب هسته ای ایران با روی کار آمدن روحانی

جو لیبرمن پیش بینی کرد

شتاب هسته ای ایران با روی کار آمدن روحانی

 درگیری های اخیر در مصر و رو به وخامت گذاشتن اوضاع در سوریه، هشدار های روزانه ای هستند که در مورد اهمیت خاورمیانه برای منافع ایالات متحده، ارسال می شوند. اما مهمترین چالش برای امنیت ملی آمریکا در این منطقه آشوب زده، تمایل تهران برای ورود به باشگاه هسته ای است. اکنون تلاش های آمریکا و متحدان اش برای متوقف کرده پروژه هسته ای ایران وارد مرحله حساسی شده است.

 

واکنش ها به پیروزی حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری ماه گذشته دو واکنش عمده را به همراه داشت. برخی روی کار آمدن چهره ای میانه رو را با افزایش امیدواری ها به حل دیپلماتیک مساله هسته ای ایران برابر می دانند. برخی دیگر نیز بر این باورند که روحانی استراتژی هسته ای جمهوری اسلامی را تغییر نخواهد داد.

 

این دسته از تحلیلگران در توجیه نظریه خود می گویند تصمیم گیری و قدرت سیاسی در ایران نه در اختیار شخص رئیس جمهور، بلکه در اختیار مقام معظم رهبری است. ایشان تاکنون تمایلی به مصالحه هسته ای نشان نداده اند و از سوی دیگر روحانی نیز پیش از اینکه یک میانه رو باشد، وابسته به حلقه درونی حاکمیت در ایران است.

 

در این بین گزینه سومی نیز وجود دارد که باید به آن توجه کرد: ایران در دوران روحانی رفتار بین المللی خود را تغییر خواهد داد اما این به معنی دست کشیدن جمهوری اسلامی از اهداف هسته ای اش نخواهد بود و چه بسا در این سال ها، روند پیشرفت فعالیت های هسته ای ایران سرعت بیشتری بگیرد.

 

زمانی که بحث دیپلماسی بین المللی به میان می آید، مقامات تهران در سال های اخیر اصلی ترین دشمنان خود بوده اند. در هشت سال اخیر که محمود احمدی نژاد  رئیس جمهور ایران بود، تندروی های وی واقعیت هایی را برای جامعه بین المللی روشن کرد.

 

تیم مذاکره کننده هسته ای در دوره وی حتی به کوچکترین توافق ها در زمینه هسته ای تن نداد و آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز مانند گروه 1+5 (آمریکا، انگلیس، فرانسه، چین، روسیه و آلمان)، نتوانست از ده ها دور مذاکره با تهران نتیجه ای بگیرد. این رویکرد موجب شد بسیاری از کشورها در مقابل ایران قرار بگیرند و سخت ترین تحریم ها را علیه جمهوری اسلامی اعمال کنند.

 

ریسک روی کار آمدن روحانی در اواسط ماه آینده این است که ایرانیان استراتژی هوشمندانه تری را پیش می گیرند که در میز مذاکره به مصالحه های تاکتیکی منجر می شود اما در واقع تنها روشی برای خرید زمان و ایجاد فضای لازم برای پیشرفت هسته ای است. این همان رویکردی است که روحانی در قامت مذاکره کننده ارشد هسته ای ایران در سال 2004، دنبال کرد. او در سخنرانی اخیر خود اعلام کرد، در دوره تعلیق غنی سازی اورانیوم، بزرگترین پیشرفت ها در برنامه های هسته ای ایران ایجاد شد.

 

به گفته وی، زمانی که هیات مذاکره کننده جمهوری اسلامی در حال مذاکره با اروپاییان بود، تجهیزات بیشتری در تاسیسات اصفهان نصب شد. به بیان دیگر با ایجاد فضایی آرام، توانستیم پروژه اصفهان را تکمیل کنیم.

 

این استراتژی امروز می تواند خطرناک تر باشد، چرا که ایرانیان در آستانه ورود به باشگاه هسته ای قرار دارند. ایران دست کم 200 سانتریفوژ پیشرفته را در هر ماه در تاسیسات هسته ای نصب می کند. آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز در گزارش خود این نکته را خاطرنشان کرده که ایران با سرعت زیادی سانتریفوژهای نسل جدید را نصب می کند و به این ترتیب به زودی می تواند ظرف مدت چند هفته، مواد مورد نیاز برای ساخت یک سلاح هسته ای را تولید کند.

 

همچنین ایران پیشرفت هایی در تکمیل پروژه راکتور آب سنگین داشته که تا سال آینده به بهره برداری می رسد و می تواند پلوتونیوم مورد نیاز برای بمب هسته ای را در اختیار ایران بگذارد.

 

گزارش ها حاکی از آن است که دولت اوباما به تعامل با دولت روحانی علاقمند است. این مهم خواهد بود که کاخ سفید به سرعت در جهت این تعامل اقدام کند تا آمادگی و جدیت روحانی برای توافق را محک بزند و از اتلاف وقت جلوگیری کند.

 

آمریکا و متحدانش نیابد پیش از انجام اقدامات ضروری از سوی ایران در متوقف کردن بخش های مورد تردید برنامه های هسته ای، پیشنهاد لغو تحریم ها را روی میز بگذارند. برای مثال ایران باید برای دریافت امتیاز لغو تحریم ها، روند نصب سانتریفوژهای نسل جدید ، غنی سازی 20 درصدی و تکمیل پروژه تولید پلوتونیوم را متوقف کند.

 

آمریکا و متحدانش باید نشان دهند در صورتی که تهران این گام ها را بردارد، به حل فوری مساله هسته ای جمهوری اسلامی از طریق روش های دیپلماتیک علاقمندند. اما در صورتی که تهران این اقدامات را انجام ندهد و پیشرفت هسته ای ادامه داشته باشد، افرایش فشار ها و حتی گزینه نظامی پیش رو خواهد بود. در هر صورت، باید وجهه روحانی به عنوان یک میانه روی حامی بهبود روابط با جامعه بین المللی در بوته آزمون قرار گیرد و نیت اصلی وی نمایان شود.

 

انتخاب روحانی هم اکنون واقعیت عمیق تری را در مجادله هسته ای ایران پیش روی غرب می گذارد و آن این است که مردم ایران به دنبال روابط بهتر با جامعه بین المللی، کاهش فشار اقتصادی و پرهیز از سیاست خارجی مقاومتی هستند.

 

امیدوارم حسن روحانی به اولویت هایی که مردم ایران به آن رای داده اند، جامه عمل بپوشاند. اما با توجه به سابقه تاریخی جمهوری اسلامی در سه دهه گذشته، باید برای بدترین شرایط آماده بود. شرایطی که در آن احتمال تهدید های بیشتر از سوی تهران وجود دارد./دیپلماسی ایرانی

 

 

 

 

ویدیو مرتبط :
کنفرانس خبری دکتر حسن روحانی بعد از آمدن تیم هسته ای

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

اوباما: روی کار آمدن روحانی در نتیجه تحریم‌ جهانی علیه ایران بود

 

اخبار سیاست خارجی - اوباما:
تحریم‌هایی بی‌سابقه‌ علیه ایران اعمال کردیم/بر آزمودن دیپلماسی تأکید دارم/توافق ژنو حق غنی‌سازی به ایران نمی‌دهد

به گزارش خبرگزاری فارس، «باراک اوباما» رئیس‌جمهور آمریکا روز شنبه با حضور در دهمین نشست سالانه مجمع «سابان» تحت عنوان «روابط آمریکا و اسرائیل در خاورمیانه‌ای پویا» گفت با وجود آنکه هیچ گزینه‌ای را از روی میز برنداشته، اما بر آزمودن مسیر دیپلماتیک تأکید دارد. وی همچنین منکر به رسمیت شناخته شدن حق ایران برای غنی‌سازی در توافقنامه ژنو شد.

تحریم‌های بی‌سابقه‌ای علیه ایران اعمال کردیم
وی در ابتدای این نشست گفت: اول از هر چیز باید بگویم، اینکه ایران به سلاح هسته‌ای دست پیدا نکند، نه فقط جزو منافع ملی اسرائیل، بلکه جزو منافع امنیت ملی ما و تمام جامعه بین‌الملل است... ایران زمانی کمتر از 250 سانتریفیوژ داشت که حالا به بیش از 19 هزار رسیده است... برنامه آن‌ها در این مدت پیشرفت زیادی داشته است.

رئیس‌جمهور آمریکا افزود: ما تحریم‌های بی‌سابقه‌ای علیه آن‌ها اعمال کردیم که ضربه زیادی به اقتصادشان زد، فروش نفت آن‌ها را به شدت کاهش داد، ارزش واحد پولشان را به شدت پایین آورد... تمام این‌ها به این دلیل است که یک اجماع جهانی به وجود آمد.

وی در ادامه مدعی شد که روی کار آمدن «حسن روحانی» رئیس‌جمهور ایران در نتیجه اعمال تحریم‌های جهانی علیه این کشور بوده، اما گفت: البته این به این معنی نیست که ما باید به او یا هرکه در ایران است، اعتماد کنیم، به هر حال آن‌ها قسم خورده‌اند که علیه ما و بسیاری از ارزش‌هایی که ما اینجا داریم کار کنند.

باید مسیر دیپلماسی را بیازماییم/تحریم‌های اصلی پابرجاست
اوباما در مورد گزینه‌های پیش رو برای حل موضوع هسته‌ای ایران هم گفت: با وجود آنکه هیچ گزینه‌ای را کنار نمی‌گذاریم، اما تاکید دارم که باید این مسیر را بیازماییم تا بلکه بتوانیم موضوع را به صورت دیپلماتیک حل کنیم... در ژنو گام اول را برداشتیم و برای اولین بار در یک دهه گذشته توانستیم رشد برنامه هسته‌ای آن‌ها را متوقف کنیم و در برخی بخش‌های مهم به عقب بازگردانیم.

وی با اشاره به نگرانی «بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر رژیم‌صهیونیستی در نشست سال قبل مجمع عمومی سازمان ملل در مورد ذخایر اورانیوم با غنای 20درصد ایران، گفت: ما این ذخایر را به صفر رساندیم. ما توسعه نیروگاه اراک را نیز که مسیری دیگر برای دستیابی به بمب بود متوقف کردیم و ضمنا بازرسی‌های روزانه را اعمال کردیم... در نتیجه ایران در این 6 ماه نمی‌تواند برنامه خود را توسعه داده یا ذخایر اورانیوم خود را افزایش دهد.

رئیس‌جمهور آمریکا در مورد تغییرات در تحریم‌ها بر اثر توافق هسته‌ای ژنو گفت: در عین حال تمام تحریم‌های اصلی بر جای خود ماندند، تحریم‌های نفتی، بانکی و دیگر تحریم‌های مهم. حداکثر تنها 7 میلیارد از مجموع صدها میلیاردی که آن‌ها در نتیجه تحریم‌ها از دست می‌دهند نصیبشان می‌شود.

وی سپس با اشاره به اینکه عدم مذاکره با ایران می‌توانست به تضعیف رژیم تحریم‌ها منجر شود، گفت: هیچ تحریم‌ اصلی‌ای دست نخورده و تمام این کاهش تحریم‌ها برگشت‌پذیر هستند. اگر ایران به تعهدات خود پایبند نباشد، اگر با حسن نیت مذاکره نکند، تحریم‌ها بازمی‌گردند.

اوباما در ادامه با اشاره به نگرانی‌های اسرائیل در مورد دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای، بهترین راه جلوگیری از این موضوع را دستیابی به یک «توافق جامع و قابل راستی‌آزمایی» دانست.

دائما در مورد ایران با نتانیاهو رایزنی می‌کنم/نگاه «همه یا هیچ» صحیح نیست
وی با تأکید بر تعهد آمریکا به حمایت و تأمین امنیت اسرائیل، گفت در طول 5 سال گذشته به طور مداوم در رابطه با برنامه هسته‌ای ایران با «بنیامین نتانیاهو» رایزنی داشته است.

رئیس‌جمهور آمریکا در بخش دیگری از اظهارات خود در مورد توافق هسته‌ای با ایران، مدعی شد «هیچ جای این سند، به ایران حق غنی‌سازی نمی‌دهد». وی همچنین گفت ایران برای استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای هیچ نیازی به نیروگاه اراک، سایت غنی‌سازی فردو و سانتریفیوژهای پیشرفته (آی‌آر2) ندارد.

اوباما اظهارات مطرح‌شده در مورد لزوم توقف کامل برنامه هسته‌ای ایران را «آرمان‌گرایانه» خواند و گفت نگاه واقع‌بینانه این است که ایران نهایتا به وضعیتی برسد که از لحاظ عملی امکان گریز به سمت سلاح هسته‌ای را نداشته باشد.

وی با انتقاد از کسانی که در مواجهه با موضوع هسته‌ای ایران برخورد «یا همه یا هیچ» دارند، گفت چنین نگاهی نهایتا موجب می‌شود تا ایران به مرحله گریز هسته‌ای نزدیک‌تر شود.

رئیس‌جمهور آمریکا در پاسخ به سوالی در مورد مذاکرات پشت‌پرده با ایران، گفت این مذاکرات محدود بوده و همانطور که دولت پیش از این وعده داده، از تمام کانال‌های دیپلماتیک برای تسهیل دستیابی به توافق استفاده می‌کند. وی افزود این مذاکرات برای مشخص کردن میزان فضای موجود برای رسیدن به توافق در چارچوب 1+5 با ایران، انجام شده است.

وی در مورد روابط خود با نتانیاهو در برخورد با پرونده هسته‌ای ایران افزود: شاید در مواردی اختلاف نظرهایی تاکتیکی داشته باشیم، اما همواره هدف ما و اسرائیل در برابر برنامه هسته‌ای ایران، یکی است... زمانی که یک رئیس‌جمهور آمریکا می‌گوید هیچ گزینه‌ای از روی میز برداشته نشده، باید این گفته را جدی تلقی کرد.

ایرانی‌ها به راحتی تسلیم نمی‌شوند
اوباما در ادامه گفت این نگاه که باید همچنان به تشدید تحریم‌ها ادامه داد تا ایران به زانو درآید، و «این برداشت که تحریم‌ها را یک هدف و نه یک وسیله می‌داند»، نهایتا به تضعیف اجماع جهانی برای تحریم ایران، منجر می‌شود.

وی افزود: این تصور که ایران به سادگی تسلیم می‌شود، نشات گرفته از عدم شناخت صحیح از ایران و مردم ایران است.
اخبار سیاست خارجی - فارس