زبان انگلیسی و سیاست نابخردانه آموزش و پرورش!

  اخیراً یک مقام مسؤول در وزارت آموزش و پرورش گفته: برگزاری کلاس های آموزش زبان خارجی به صورت فوق برنامه در مدارس دوره ابتدایی ممنوع است.

در این باره نکاتی چند قابل تأمل است:
1 - مسؤولان محترم وزارت آموزش و پرورش که در اندیشه ایجاد محدودیت های آموزشی برای زبان های خارجی هستند، بهتر است این بار کمی چشمان شان را بگشایند و هزاران مؤسسه آموزشی زبان های خارجی را در کشور ببینند تا بدانند که یادگیری زبان، یکی از نیازهای آموزشی این کشور است و آموزش و پرورش، "باید" به این نیاز آموزشی پاسخ دهد.

مسؤولان این وزارتخانه لابد متوجه این امر بدیهی هستند که کار دولت، خدمتگزاری به مردم است و باید ببینید که مردم چه می خواهند تا آن را برآورده کنند نه این که برای مردم تعیین تکلیف و محدودیت نمایند.

اکثریت مردم ایران، تمایل جدی دارند که فرزندان شان یک زبان خارجی و ترجیحاً "انگلیسی" یاد بگیرند و این ، "وظیفه مسلّم" وزارت آموزش و پرورش است که ساز و کار اجرایی کردن این مطالبه عیان را فراهم کند.

شاید گفته شود که بعد از پایان دوران 6 ساله دبستان، زبان انگلیسی در مدارس آموزش داده می شود و این همان پاسخگویی به مطالبه مردم است.زبان انگلیسی و سیاست نابخردانه آموزش و پرورش!

اما واقعیت این است که نظام آموزش زبان انگلیسی در مدارس ایران، عقب افتاده ترین و ناکارآمدترین شکل ممکن را برای آموزش دانش آموزان به کار می گیرد و با تأکید صرف بر گرامرمحوری، نهایتاً فارغ التحصیلانی را تحویل جامعه می دهد که نه می توانند به انگلیسی حرف بزنند، نه بنویسند ، نه بخوانند و نه حتی بتوانند یک فیلم انگلیسی را تماشا کنند و متوجه شوند! انگلیسی مدارس، فقط به درد تست زدن می خورد تا دانش آموزان در کنکور رتبه بهتری کسب کنند و دیگر هیچ: "یک اتلاف وقت و سرمایه به معنای واقعی کلمه!"

وانگهی، بر اساس پژوهش ها، تردیدی وجود ندارد که بهترین سن برای یادگیری زبان دوم و سوم ، دوران کودکی است و حتی بعضاً سنین زیر مقطع ابتدایی نیز به عنوان دوره مناسب برای یادگیری زبان غیرمادری، عنوان می شود (+).
بنابر این، موکول کردن آموزش زبان خارجی به دوره دبیرستان، چیزی جز سوزاندن فرصت طلایی و تکرار نشدنی دوران کودکی نیست و آموزش و پرورش ، نه متهم، که "مجرم" این ماجراست.

وانگهی در دوران دبیرستان، زبان عربی هم آموزش داده می شود که این امر می تواند باعث ایجاد تداخل در آموزش دو زبان انگلیسی و عربی شود.

با توجه به این مباحث، وزارت آموزش و پرورش باید آموزش زبان انگلیسی را در دوره ابتدایی به طور رسمی آغاز کند و در عین حال، روش  کنونی تدریس زبان را تغییر دهد و از روش های جدید که کارآمدی شان اثبات شده است، استفاده نماید.

2 - بعضاً گفته می شود بگذارید هر کس که به زبان خارجی نیاز دارد ، همان موقع برود و یاد بگیرد. لذا لازم نیست که از دبستان آموزش زبان خارجی را آغاز کنیم چرا که شاید بسیاری از افراد، اساساً در عمرشان نیازی به آن نداشته باشند.

در پاسخ باید گفت که:
اولاً این پیشنهاد به معنی بر باد دادن فرصت بی بدیل اوایل زندگی برای آموزش زیان خارجی است.

ثانیاً زبان خارجی ، کالایی نیست که بتوان آن را فوراً تهیه کرد بلکه به فرایندی طولانی نیاز دارند.

ثالثاً نیاز به زبان انگلیسی، رو به گسترش است و کسی نمی تواند منکر این موضوع شود؛ وانگهی اگر بحث نیازهای آموزشی را به این شکل مطرح کنیم، باید بخش اعظم آموزش های مدرسه را تعطیل کنیم زیرا اکثر آموزه های آن، در زندگی به کار نمی آید.

3 - نکته ای که برخی مخالفان آموزش زبان انگلیسی در مدارس ابتدایی به آن اشاره می کنند، این است که آموزش زبان انگلیسی محملی برای ورود فرهنگ غربی به کشور است.
اتفاقاً همین نگرانی آنها، دلیل موجهی برای آموزش زبان خارجی در مدارس است. هم اکنون مؤسسات و افراد مجاز و غیر مجاز متعددی در سراسر کشور به کودکان، زبان انگلیسی یاد می دهند و متون و کتبی که مورد استفاده قرار می دهند عمدتاً با فرهنگ ایرانی تطابق ندارد. اگر آموزش زبان انگلیسی در مدارس ابتدایی به صورت رسمی محقق شود، هم خانواده ها که به مدرسه اعتماد دارند، آسوده خاطر می شوند و نیازی به فرستادن فرزندان خود به این مؤسسه و آن مؤسسه نخواهند داشت و هم متون آموزشی همسو با فرهنگ ملی، تولید و عرضه می شود.

4 - اگر در سال های گذشته، یادگیری زبان انگلیسی امری نه چندان لازم بود، امروز بی تردید یک الزام گریزناپذیر است. کشوری که می خواهد به طور جدی در مسیر رشد علمی قرار بگیرد، نمی تواند یادگیری زبان علم را  - که انگلیسی است - سر سری بگیرد. از سفرهای خارجی و خواندن بروشور یک کالای خارجی گرفته تا منوی تلفن های همراه و رایانه و اینترنت و ... ، همه و همه یادآور نیاز مستمر ما به زبان انگلیسی در دوران جدید است.

کسی که انگلیسی نمی داند، درهای بخش عمده ای از دانش بشری که در هزاران کتاب و سایت وجود دارد به رویش بسته است. همین الان یک موضوع را در نظر بگیرید و ببینید چقدر متن بروز درباره آن به زبان فارسی وجود دارد و چند برابر آن به زبان انگلیسی ؛ حال بماند مباحث متعددی که اساساً متن فارسی درباره شان وجود ندارد.

نیاز به زبان انگلیسی، روز به روز تشدید می شود و محروم کردن کودکان ایرانی از آموختن این زبان، "ظلم آشکار" به آنها و آینده آنها و فردای کشور است.

5 - محققان ثابت کرده اند که یادگیری زبان دوم ( حتی در سنین زیر سه سال) باعث تقویت توانمندی های مغزی افراد می شود ، انعطاف ذهنی را بیشتر می کند و عملکردهای شناختی را ارتقا می دهد و حتی باعث می شود در سنین کهنسالی، شانس ابتلای افراد به "آلزایمر" کاهش یابد.

با توجه به نکات فوق، اولاً ممنوعیت آموزش زبان های خارجی که از سوی برخی مسؤولان آموزش و پرورش اعلام شده، کاملاً نابخردانه است و انتظار می رود وزارت آموزش و پرورش با نگاه منطقی به آینده این موضوع را هر چه سریع تر اصلاح کند و ثانیاً به خانواده ها پیشنهاد جدی می شود، منتظر نظام کُند و تنبل نظام آموزشی رسمی نمانند و آموزش زبان انگلیسی به فرزندان شان را به عنوان یک سرمایه گذاری بی بدیل برای فرزندان خود در نظر بگیرند و در اولین فرصت، زمینه یادگیری زبان انگلیسی شان را فراهم کنند.

کسانی که انگلیسی نمی دانند، کافی است دقیقه ای به این بیندیشند که اگر زبان می دانستند، چه فرصت های بهتری در زندگی داشتند و ای بسا، سرنوشت شان هم به گونه ای دیگر رقم می خورد.

قطعاً فرزندان مان در آینده ، از این که به آموزش زبان شان اهتمام داشته ایم، قدردان ما خواهند بود.

 اخبار  اجتماعی  -  عصر  ایران 

روحانی و آموزش زبان انگلیسی در مدارس ؛ آموزش و پرورش حرف رئیس جمهور را گوش خواهد کرد؟

در حالی که برخی مسؤولان وزارت آموزش و پرورش، به صراحت آموزش زبان انگلیسی حتی در فوق برنامه مدارس ابتدایی را غیرقانونی و ممنوع اعلام کرده اند، رئیس جمهور در مراسم روز معلم بر لزوم آموزش زبان های خارجی در مدارس تأکید کرد و گفت:

«جوان ممکن است به کلاسهای دیگر برود تا زبان یاد بگیرد، اگر در کلاس زبان یاد نگیرد. می‌رود خصوصی یاد می‌گیرد.

او که می فهمد زبان لازمه زندگی امروز است. عقلش می‌رسد این چیزی نیست که به زور بگوییم الا و بلا تو باید یک زبان یاد بگیری در دنیا هم هر جا هم رفتی مشکل طرف مقابل است که فارسی نمی‌فهمد.

امروز برخی از زبان ها یادمان نرود که زبان علم است. یعنی بدون مجهز شدن به آن زبان ما راه به علم و اعماق علم پیدا نمی‌کنیم کما این که اگر کسی به زبان عربی مسلط نباشد اعماق دین را نمی‌تواند سیر کند. زبان یک ویژگی‌ها و نکاتی دارد.

شما قرآن را با ترجمه فارسی ده بار هم بخواهید با کسی که به عربی مسلط است فرق می‌کند البته باید حداقل ترجمه را داشته باشیم اما فرق می‌کند.»

 یک هفته پیش از سخنان روحانی، در نقد تصمیم آموزش و پرورش مبنی بر ممنوعیت آموزش زبان انگلیسی در فوق برنامه مدارس ابتدایی، یادداشتی تحت عنوان "زبان انگلیسی و سیاست نابخردانه آموزش و پرورش!" نوشته بود و اینک جای خرسندی فراوان دارد که برای اولین بار در سطح رئیس جمهور، این موضوع با نگاه مثبت مورد تأکید قرار می گیرد.

البته زبان انگلیسی در دوره متوسطه تدریس می شود ولی بیشتر "ویترینی" است چرا که:
1 - با از دست دادن دوران طلایی آموزش زبان غیر مادری یعنی مقطع دبستان و پیش دبستان، تأخیری چند ساله وجود دارد که جبران پذیر نیست

2 - ساعات اندک آموزش زبان انگلیسی (در حد 2 ساعت در هفته) اساساً چیزی جز شوخی با مقوله زبان آموزی نیست و به نوعی برای خالی نبودن عریضه، عرضه می شود
3 - روش تدریس نیز با استانداردهای روز فاصله دارد و بسیار ناکارآمد است

با این حساب، نقد روحانی بر سیستم آموزش زبان خارجی و مشخصاً زبان انگلیسی (که به عنوان زبان علم مطرح شده است)، کاملاً صحیح است، اما از آنجا که "دوصد گفته چون نیم کردار نیست"، با صرف حرف زدن کاری از پیش نمی رود.

اکنون، نه فقط وزارت آموزش و پرورش که شورای عالی آموزش و پرورش هم در اختیار دولت است چرا که قریب به اتفاق اعضای آن را وزرا، معاونان وزرا و منصوبان مستقیم یا غیرمستقیم دولت تشکیل می دهند؛ بنابراین، با توجه به سخنان صریح رئیس جمهور، انتظار می رود:

الف - در گام نخست ، وزارت آموزش و پرورش از سیاست نابخردانه کنونی اش در ممنوعیت آموزش زبان انگلیسی در مدارس ابتدایی عقب نشینی کند

ب - وضعیت آموزش زبان در دوره متوسطه را اصلاح کند و ارتقا دهد

ج - شورای عالی آموزش و پرورش با مصوبات مقتضی، زمینه های قانونی و بسترهای لازم برای آموزش زبان انگلیسی در دوران ابتدایی را فراهم کند.

منتظر می مانیم تا ببینیم وزارت آموزش و پرورش و شورای عالی آموزش و پرورش، چه واکنشی در قبال سخنان مهم رئیس جمهور درباره آموزش زبان خارجی در مدارس خواهند داشت و نیز ، ریاست جمهوری تا چه حد پیگیری خواهد کرد؟

اخبار اجتماعی - عصر ایران