تقویم تاریخ - 9 تیر

 

 

1288ش:نهم تیرماه 1288 هجری خورشیدی محمدعلی شاه قاجار به «سلطنت آباد» نقل مكان كرد و برای دفاع از خود دستور ایجاد استحكامات و استقرار توپ داد. به دستور او حتی در قلهك و دروس هم توپ مستقر ساخته بودند.

در همین روز، محمدعلی شاه برای این كه حمایت كاركنان دربار و دولت را از دست ندهد از بانك استقراضی روسیه در تهران وام گرفت و مواجب آنان را پرداخت كرد. در آن زمان، كشور ما هنوز درآمد نفت كه تازه یكی دو چاه آن به نفت رسیده بود نداشت و به دلیل ضعف دستگاههای اجرایی و قدرت و نفوذ فئودالها كه هركدام به جایی وابستگی داشتند درآمد مالیاتی اش هم نزدیك به صفر بود.

در این شرایط، محمدعلی شاه برای این كه اتهام «ضد مشروطیت» را از خود دور سازد دهم تیرماه هیاتی را مامور كرد تا نظامنامه تازه انتخابات پارلمان را بر اساس انجام دو مرحله ای آن تهیه كنند. ولی این تمهیدات سلطنت او را بیش از دو هفته حفظ نكرد، زیرا انگلیسی ها مایل به ادامه آن نبودند زیرا كه شاه قاجار با روس ها متحد بود و این دوستی برای لندن خطرآفرین بود و ....

 

1383ش:نهم تیرماه 1383 (پنج سال پیش) روزنامه همشهری چاپ تهران خبر داده بود كه هیات نظارت بر مطبوعات در پنجاهمین جلسه دوره نهم خود (همان هفته) با صدور پروانه انتشار 21 نشریه موافقت كرده بود.

با خواندن این خبر كه عمدتا نظر علاقه مندان به فرهنگ را جلب می كند، پرسشهای معتدد در ذهن خواننده به وجود می آید كه در یك خبر كامل كه با رعایت اصول خبر نویسی تنظیم شده باشد نباید دیده شود.

اولا انتظار خواننده این بود كه خبر نگار برود با دارندگان این پروانه ها تماس بگیرد و از انگیزه، و برنامه هایشان ، تاریخ انتشار، نویسندگان و جزئیات دیگر او را آگاه كند. در اصول خبرنویسی تاكید بر این شده است كه خبر نباید برای خواننده ایجاد پرسش كند. باید كامل باشد. می دانیم كه روانپزشكان تولید پرسشهای متعدد در ذهن یك فرد را كه یافتن پاسخ برایشان در توان او نباشد ، فشار روانی و از عوامل استرس می دانند كه مادر انواع بیماری هاست. چرا مردم باید پول بدهند و برای خودشان استرس بخرند؟!. دبیر تحریریه نباید این خبر ناقص را از خبرنگار می پذیرفت و به صفحه بندی می فرستاد و سردبیر اجرایی دستور چاپ می داد. باید خبر جهت تكمیل به خبرنگار باز گردانده می شد.

1936ش:نخستین چاپ داستان «بر باد رفته» كه برنده دو جایزه ادبی بزرگ شده است سی ام ژوئن سال 1936 انتشار یافت و به توزیع داده شد.

«برباد رفته» پرخواننده ترین داستانی است كه تاكنون در آمریكا نوشته شده است. این داستان كه در زمینه جنگ داخلی خونین و ویرانگر آمریكاست به چهل زبان دیگر ترجمه و در سراسر جهان انتشار یافته و بر پایه آن یك فیلم سینمایی موفق ساخته شده است.

نویسنده این اثر بانو «مارگارت میچل (پگی)» است كه كار نوشتن آن را از سال 1926 آغاز كرده بود. هدف نویسنده كه خود از مردم جنوب آمریكا و متولد شهر آتلانتا است كه این شهر در جریان جنگ داخلی ویران شد این بود كه چنان مصائب این برادركشی را در قالب داستان بیان دارد كه در هیچ نقطه ای تكرار نشود.

 

 

1811م:ویساریون گ. بلینسكی Vissarion G. Belinsky ادیب و نقدنگار بزرگ روسیه روزی چون امروز، سی ام ژوئن 1811 ، به دنیا آمد كه نظرات او در باره نقد نویسی كتاب، راهنمای كار نقد نگاران قرار گرفته است.

بلینسكی كه با نقدهای خود ادبیات روس را وارد عصر نوینی ساخته در عین حال یك متفكر انقلابی بود كه عقیده داشت تا روسیه به گونه ای واقعی و همه جانبه در جرگه كشورهای اروپایی قرار نگیرد و به بقیه اروپا ملحق نشود رشد و توسعه فرهنگی نخواهد یافت. او اعتقاد و اطمینان فراوان به استعداد و نیروی مغزی و بنیه و تحمل پذیری روسها داشت كه از شرایط پیشرفت یك جامعه هستند.

به تاكید بلینسكی: عقاید نباید زندانی شوند. اصحاب اندیشه و استعداد را باید كشف كرد، پرورش داد تا جامعه از آنان استفاده ببرد. هنر را به خاطر هنر باید دنبال كرد، نه ارضاء خاطر تزار و مرحمت (پاداش) او. این اندرز از بلینسكی به جا مانده است: «پیش از به دست گرفتن قلم فكر كن، احساس كن، درك كن و سپس با تمام وجود بنویس.».

 

1863م:«جیمز هاروی رابینسونJames Harvey Robinson» تاریخدان معروف آمریکایی 30 ژوئن سال 1863 به دنیا آمد كه تاكید فراوان بر تدریس تاریخ در دبیرستانها و یادآوری مواردی از آن در مناسبت ها در رسانه ها داشت (اندیشه تاریخنگاری ژورنالیستی) و توصیه می كرد كه كتابهای درسی تاریخ برای دبیرستانها باید دقیق، درست و بی طرفانه نوشته شود.

رابینسون در یكی از رسالات خود استدلال كرده است كه چرا «مدرس تاریخ» باید فردی عادل و بی طرف باشد.

عقاید رابینسون در اهمیت آموزش تاریخ و گرفتن اندرز از تجربه گذشتگان به قدری دارای اهمیت است كه روزنامه نگاران به آن استناد کرده و در دو ـ سه دهه اخیر بر اخبار روز سابقه اضافه می كنند تا مخاطب کاملا در جریان قرارگیرد و ارتقاء معلومات یابد. ژاپنی ها در آستانه جنگ جهانی دوم بر پایه این اصل از عقاید رابینسون كه "تاریخ ملی" درس میهندوستی می دهد، برنامه هفتگی دروس تاریخ در دبیرستان ها را چند برابر كردند تا نسل جوان آماده از جان گذشتگی برای وطن شود، كه شد و شاهد آن در جریان جنگ جهانی دوم بودیم.

رابینسون که 73 سال عمر کرد تالیفات متعدد درباره اهمیت تاریخ دارد. او تاکید براین داشت که پژوهشگران هنگام بررسی "گذشته" تنها تحولات سیاسی - نظامی را مد نظر نداشته باشند بلکه به تطور و تحول انسان از لحاظ علمی، عقلی و اجتماعی هم توجه کنند.

 

1974م:در پی قتل دكتر مارتین لوتر كینگ رهبر جنبش حقوق مدنی سیاهپوستان آمریكا ، سی ام ژوئن 1974 یك مرد مسلح وارد كلیسایی در شهر اتلانتای آمریكا شد و در حالی كه فریاد می زد كه از این سروصداها (منظور ادامه كار جنبش) خسته شده است بنای تیراندازی را گذارد. در این تیراندازی مادر دكتر كینگ و دو تن دیگر كشته و گروهی هم مجروح شدند.

تیرانداز كه توسط حاضران در كلیسا دستگیر شد به پلیس گفت كه قصد كشتن پدر دكتر كینگ را داشت كه گلوله به مادر او اصابت كرد!!.

 

2004م:سی ام ژوئن 2004 ، صدام حسین و 11 تن همکاران نزدیکش كه از ماهها پیش زندانی آمریكا بودند در محلی نامعلوم و به صورت غیر علنی به حضور "سالم چلبی" که مدیر یک دستگاه قضایی ویژه عراقی اعلام شده بود برده شدند و در آنجا به آنان اطلاع داده شد که از این پس اسیر جنگی نیستند و متهم به ارتکاب جنایت هستند و در اختیار قوه قضایی عراق قرار دارند و فردای آن روز ،اول ژوئیه2004 ، دوباره احضار و در یک جلسه مقدماتی به آنان تفهیم اتهام خواهد شد و از موارد اتهامی خود آگاه خواهند شد. پس، زندانی عراق هستند ولی فعلا زندانبانان آنان همچنان آمریکائیان خواهند بود.

این عده به صورت جداگانه (یکایک) به اطاق سالم چلبی 67 ساله احضار شده بودند. سالم چلبی بعدا به خبرنگاران گفت که صدام حسین تکیده ولی مودب به نظر می رسید و هنگام ورود به اطاق "صبح به خیر" گفت و پس از اطلاع از اینکه، دیگر اسیر جنگی نیست گفت: بسیار خوب - تا فردا.

 

1834: كنگره آمریكا تصویب كرد كه اكلاهما سرزمین سرخپوستان رانده شده از ایالتهای شرقی باشد . با وجود این ، بعدا مهاجران اروپایی این منطقه را هم از چنگ سرخپوستان خارج كردند.

1871: كشاورزان گواتمالا برای احقاق حق دست به انقلاب زدند.

1894: شبه جزیره كره كه قبلا تابع چین بود اعلام استقلال كرد.

1948: آزمایشگاه فیزیك « بل » اعلام كرد كه ترانزیستور اختراع كرده كه در رادیو و دستگاههای مشابه جای لامپ را می گیرد.

1950: هری ترومن رئیس جمهوری وقت آمریكا دستور انتقال نیرو به كره جنوبی را برای جنگ صادر كرد.

1960: كنگو ، مستعمره بلژیك، اعلام استقلال كرد ، ولی گرفتار اقسام دشواریها ، جنگهای داخلی و انواع توطئه خارجیان شده است كه تا سال 2003 هم ادامه داشته اند.

1962: رواندا و بروندی استقلال یافتند ، ولی این دو سر زمین افریقایی همسایه كنگو هم وضعی بهتر از كنگو نداشته اند ، زیرا استعمار اروپا بدون در نظر گرفتن قلمرو سنتی قبایل، آنها را میان دوكشور تقسیم كرده است.

منبع:iranianshistoryonthisday.com

ویدیو مرتبط :
‫روزشمار تاریخ: 9 تیر برابر با 30 ژوین‬‎

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

تقویم تاریخ -1 تیر

 

 

654م:شهر كرمان در نخستین روز تابستان سال 654 میلادی (در آن سال؛ 22 ژوئن و برابر یكم تیرماه) به تصرف عرب درآمد که «مجاشع بن مسعود سلمی» فرماندهی آنان را بر عهده داشت. مولف تاریخ «منتظم ناصری» وقوع این رویداد را سال 651 میلادی مطابق سال 31 هجری ذكر كرده است.

 

 

1313م:رضا شاه كه از تركیه دیدار می كرد یکم تیرماه 1313 پس از بازدید و مشاهده طرز كار خبر گزاری آناتولی در این کشور، تصمیم گرفت كه ایران دارای یك خبرگزاری مشابه آن شود و تصمیم خود را به دولت ابلاغ كرد. در اجرای این تصمیم، خبر گزاری پارس 50 روز بعد (19 مرداد 1313 خورشیدی) آغاز بكار كرد و به پوشش خبرهای داخلی (عمدتا موسسات دولتی) و گزارشهای سایر كشورها (عمدتا به صورت ترجمه از خبرگزاری های خارجی و رادیوهای مربوط) پرداخت.

 

1981م:بیست و دوم ژوئن 1981 (یكم تیرماه 1360) آیت الله خمینی پس از دریافت نامه اكبر هاشمی رفسنجانی رئیس وقت مجلس شورای اسلامی، ابوالحس بنی صدر را از ریاست جمهوری ایران بر كنار كرد. بنی صدر قبلا خود را پنهان كرده بود كه بعدا گزارش شد با كمك مجاهدین خلق از ایران خارج شده و به دولت فرانسه پناه برده است. بنی صدر پیش از انقلاب هم در فرانسه بود كه با هواپیمای آیت الله خمینی به ایران بازگشته بود و دارای مقام و منزلت شده بود.

 

1360م:یکم تیرماه 1360 (ژوئن 1981) علی اصغر امیرانی ناشر مجله خواندنیها و صاحب یك چاپخانه بزرگ در تهران و در آن روز 65 ساله، به حكم قاضی شرع دادگاه انقلاب در زندان قصر اعدام شد.

امیرانی كه كار مطبوعاتی خودرا از روزنامه اطلاعات آغاز كرده بود و به مدت چهار دهه خواندنیها را منتشر می ساخت متهم شده بود كه با اسرائیل و نیز سازمان اطلاعات و امنیت ایران (ساواك) ارتباط داشت و به خواست شاه و در جهت تحكیم پایه های سلطنت پهلوی مقاله می نوشت. امیرانی چهل روز پس از پیروزی انقلاب دستگیر ولی در تیرماه سال 1358 آزاد شده بود. وی چند ماه بعد بار دیگر بازداشت و این بار پس از محاكمه اعدام شد. «عفو بین المللی» كه یك سازمان غیردولتی است در پی دومین بازداشت امیرانی، به حمایت از او دست به تلاش زده بود كه شرح آنها در رسانه ها منعكس شده است.

 

1668م:23 ژوئن زادروز فیلسوف، تاریخدان و سخنران ایتالیایی «جیوانی باتیستا ویكو» است كه در سال 1668 به دنیا آمده بود و 76 سال عمر كرد. وی كه از اندیشمندان دوران روشنگری اروپاست ایرانیان عهد باستان را به راستگویی ستوده و آنان را مردمی به دور از ریا و تزویر و پرهیزگار از تعدّی به حقوق دیگران خوانده و در رساله خود «در اهمیت راستی و حقیقت»، این موارد را ذكر كرده و در فصلی از این رساله با آوردن مثل هایی از منش ایرانیان باستان ثابت كرده است كه اعتقاد و عادت به راستی و حقیقت باعث سازندگی و خلاقیّت می شود كه حاصل آن ارتقاء تمدن بشری است. وی نوشته است که مدنیّت رفیع ایرانیان عهد قدیم نتیجه عادت وسواسانه آنان به راستگویی و درستكرداری و اندیشه نیک بود. «ویكو» آموزش اخلاقیات و مراقبت در رعایت دقیق آنهارا بزرگترین تكلیف و رسالت هر حكمران و مدیرت جامعه قرارداده است.

 

1904م:انتشار منظم ستون «ژورنال» در روزنامه ها را ژوئن 1904 ذكر كرده اند زیرا كه یك روزنامه آمریكایی 22 ژوئن این سال به خوانندگانش اطلاع داد كه از شماره 25 ژوئن ستون های «ژورنال» دایر می كند و این ستونها توسط سردبیر و روزنامه نگاران قدیمی تر (كه خوانندگان با نامشان آشنا بودند) نوشته خواهند شد و حاوی مطالبی از جمله مشاهدات روزمره، شرح مسافرت و تداعی و برداشتشان از خبرها، تشریح سابقه رویدادها به علاوه بیان نظر، احساس و عواطف خود نسبت به برخی از آنها و انعكاس ضعف ها و قوّت ها، یادآوری ها، ترسیم وضعیت روزگار، بازتاب كارهای ماندنی، انتقال دانش، و آموزش عمومی خواهند بود. باید دانست كه قبلا در جراید چنین مطالبی به صورت پراكنده و غیر منظم انتشار می یافت كه این روزنامه آمریكایی آنها را به صورت منظم و روزانه درآورد، دیگران اقتباس كردند و جهانی شده است.

 

1340م:در ایران، در نیمه دوم دهه 1340، آن زمان كه دكتر علی اصغر صدر حاج سیدجوادی سردبیر روزنامه اطلاعات بود، چنین ستونهایی در این روزنامه تحت عنوان «پنج ستون از پنج نویسنده» دایر شد و مدتها ادامه یافت كه با رفتن او از روزنامه، این ستون ها هم تعطیل شد. دکتر علی اصغر صدر حاج سیدجوادی که از فعالان بنام انقلاب سال 1357 بود در فرانسه زندگی می کند. وی در زمان حکومت دکتر مصدق جناح سیاسی معروف به «نیروی سوم» را به وجود آورده بود.

 

1756م:22ژوئن سال 1756 به دستور سراج الدین «نواب بنگال» 146 شبه نظامی انگلیسی را در یك اطاق كوچك حبس كردند (که برخی از آنان را از سوراخی كه در سقف ایجاد كرده بودند به داخل اطاق و بر سر دیگران افكنده بودند) و این عمل باعث خفه شدن 123 تن از انگلیسی ها شد. مورخان انگلیسی در تالیفات خود از این اطاق به عنوان «سوراخ سیاه جهنم» نام برده اند.

 

1815م:در تاریخ فرانسه «22 ژوئن» یاد آور دو بار تسلیم شدن این كشور در برابر نیروی خارجی است. 22 ژوئن سال 1815، فرانسه پس از شكست در جنگ واترلو تسلیم نیروهای اتحادیه (كشورهای متحد بر ضد ناپلئون - آلمان و انگلستان - شد. ناپلئون، خود سه روز پس از این شكست تسلیم شده بود كه به جزیره سنت هلن تبعید شد و در همانجا در حبس خانگی انگلیسی ها درگذشت.

 

 

1922م:فیلد مارشال «سر هنری ویلسون» كه در جنگهای برمه، افریقای جنوبی و جنگ جهانی اول در جبهه فرانسه شركت كرده و مدالهای متعدد به دست آورده بود 22 ژوئن سال 1922 در لندن توسط جمهوری خواهان ایرلند ترور شد.

 

2003م: 20ژوئن 2003 ( 30 خرداد 1382) اصول 400 گانه قانون اساسی «كشورهای متحده اروپا» كه برای تدوین آن 105 نماینده و مشاوران آنها 16 ماه تلاش كرده بودند در اجلاس سران این ممالك که در یونان برگذار شده بود تایید شد. در این اجلاس قرار بر این شد که یک سال بعد، این طرح در بروکسل مورد بررسی نهایی قرار گیرد و سپس برای تصویب توسط یکایک کشورهای عضو به این ممالک ارسال شود و رای گیری درباره آن در هرکشور، از طریق رفراندم و یا پارلمان صورت گیرد، و این کار بیش از سال 2007 طول نکشد. این طرح در چند کشور تصویب شد ولی فرانسویان و هلندی ها آن را رد کردند. با این وضعیت، طرح آینده مبهمی پیدا کرد.

 

2004م:نیویورك تایمز در شماره 21 ژوئن 2004 خود گزارش خبرنگارانش «سومینی سنگوپتا» و «دكستر فیلكینز» در عراق را چاپ كرده بود كه نوشته بودند: دولت موقت عراق به ریاست ایاد علاوی كه بیش از یك دهه همكار «سیا» بوده است بررسی اعلام حكومت نظامی، این بار تحت عنوان «حالت فوق العاده و اعمال مقررات مربوط» در برخی نواحی عراق را تحت بررسی قرار داده كه آن را پس از انتقال قدرت در سی ام ژوئن به اجرا درآورد. طبق این گزارش، این مقررات شامل تحمیل ساعات منع رفت و آمد شبانه، منع برگزاری اجتماعات و تظاهرات خیابانی (دمونستراسیون)، بازرسی و دستگیری بدون مجوز قاضی دادگاه، بازداشت نامحدود بدون ابلاغ اتهام و ... خواهد بود. ایاد علاوی گفته است كه كمیسیونی مركب از چند وزیر را مامور بررسی اعلام حالت فوق العاده در برخی از نقاط عراق كرده است. هدف مقابله با ناامنی است.

2004م:سی. بی. اس - یک شبكه تلویزیونی آمریكا 20 ژوئن 2004 به نقل مطالب سایت «القاعده در شبه جزیره عربستان» تحت عنوان صوت الجهاد پرداخت و گفت كه به ادعای این سایت اینترنتی، پلیس سعودی سمپات القاعده لباس و خودرو با مارك پلیس در اختیار عوامل القاعده گذارده بود و آنان به لباس پلیس در آمده و در مسیر فرودگاه ریاض اقدام به بازرسی اتومبیلها كرده، پال جانسون آمریکایی را یافته، به اتومبیل دیگر منتقل ساخته و ربوده بودند.

2004م:در پی پخش مصاحبه یك ساعته بیل كلینتون رئیس جمهوری سابق آمریكا در 20 ژوئن 2004 با شبكه A.B.C كه در آن بسیاری از ضعف های جامعه این كشور را رو كرد و تلویحا از جورج بوش به انتقاد پرداخت، عوامل حزب جمهوریخواهان حمله به او را از سر گرفتند و حتی بر ضد او به دادن آگهی تبلیغاتی به تلویزیونها دست زدند!.

 

2005م:مجله آمریكایی «جی كیو» در شماره ژوئیه 2005 خود كه دوشنبه 20 ژوئن انتشار یافت مصاحبه با پنج نظامی آمریكایی از ایالت پنسیلوانیا از جمله جسی داوسن25 ساله، جاناتان ریز 22 ساله و شان ا'شی را كه ده ماه زندانبان سلول صدام حسین در عراق بوده و به وطن باز گشته بودند منتشر ساخت كه وسیعا در رسانه های آمریكا نقل شده بود و شبكه های تلویزیونی، خود جداگانه با این نظامیان كه درجه گروهبانی دارند مصاحبه كرده بودند.

 

2005م:19 ژوئن 2005 شبكه ان.بی.سی. در برنامه «دیت لاین» گزارش مفصل و مصوری از كارخانه های ساخت پوشاك در بنگلادش پخش كرد كه نشان می داد از لحاط شرایط و محیط كار وضعیت چندان مناسبی نداشتند و مزد برشكاران و دوختگران حدود ده سنت (90 تومان) در ساعت بود. محصول كار این كارگاهها عمدتا به آمریكا صادر می شود و در اینجا با به به و چه چه در فروشگاههای بزرگ زنجیره ای همچون «كی مارت» و «وال مارت» بفروش می رسد.

2005م:بیست و یکم ژوئن 2005 «فان وان كای» رئیس دولت ویتنام با جورج بوش رئیس جمهوری آمریكا در كاخ سفید واشنگتن ملاقات و پیرامون گسترش داد و ستدهای دو كشور مذاكره کرد.

فان در جریان دیدار یك هفته ای خود از آمریكا، قبلا با رئیس كمپانی مایكرو سافت ملاقات كرده و ترتیب همكاری این شركت با كارشناسان تكنولوژی پیشرفته ویتنام و نیز آموزش بیش از پنجاه هزار تن از معلمان ویتنامی را كه بعدا بتوانند در مدارس این كشور علوم كامپیوتر درس بدهند داده بود.

 

0: 360 پیش از میلاد ارتش چین به كمان ضامندار (كراس باو) مجهز شد كه در آن زمان یك جنگ افزار پیشرفته محسوب می شد.

80: به امپراتور وقت روم ـ تیتوس ـ گزارش شد كه آمفی تئاتر 55 هزارنفری شهر رم كه ویرانه آن باقی است آماده گشایش شده است.

1777: پول در گردش ایالات متحده (آمریکا) 3 میلیون دلار تعیین، و دستور ضرب سکه طلا تا این مبلغ داده شد.

1870: قانون تاسیس دادستانی کل امریکا معروف به وزارت دادگستری که بر پلیس فدرال و داستانها، دادیارها و بازپرس های سراسری (و تا قرن 21 که وزارت امنیت داخلی تاسیس شد بر اداره مهاجرت) نظارت دارد و از دپارتمان های قوه مجریه و جدا از قوه قضائیه آن کشور است به تصویب کنگره آمریکا رسید. وزارت دادگستری آمریکا در حقیقت امور تحقیق و پلیسی را برعهده دارد.

1948: فاتحان غربی اعلام كردند كه تا مطمئن نشوند امنیت در اروپا برهم نخواهد خورد نیروهای خود را از آلمان خارج نخواهند ساخت (كه نیروهای آمریكایی هنوز هم از آلمان خارج نشده اند!).

1970: طبق اصلاحیه شماره 26 قانون اساسی آمریكا كه از 22 ژوئن سال 1970 به اجرا در آمد حداقل سن " رای دادن در انتخابات" در این كشور به 18 سال تمام كاهش یافت.

منبع:iranianshistoryonthisday.com