کشف آب باستانی بر روی سیارک «وستا»

در ابتدا تصور می‌شد وستا جسمی خشک است اما تصاویر و خوانش‌های ارائه‌شده از این جرم کیهانی توسط فضاپیمای بدون‌سرنشین «داون» نشان می‌دهند احتمالا زمانی بر روی این سیارک آب وجود داشته و این که چنین ماده‌ای در شکل‌دادن ویژگی‌های آن ایفای نقش کرده است. داون به ویژه تصاویری از دهانه‌های جوان با انباشت‌های فن‌مانند و گودال‌های بزرگ انحنادار را به زمین مخابره کرده است.

تیم آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا با بررسی این داده‌ها دریافت در زمان‌های دور، رودهای روان بر سطح وستا وجود نداشته‌اند بلکه سرمای بی‌نهایت زیاد، خلا و گرانش بی‌نهایت ضعیف امکان جریان‌یافتن آب بر روی این سطح را غیرممکن ساخته‌اند. همچنین زمانی که این یخ در معرض دمای بالاتری از سطح خاصی قرار گرفته، فورا به شکل گاز تصعید شده است.

به گفته تیم تحقیقاتی داون، احتمالا بر روی وستای باستانی انباشت‌های یخی زیرسطحی وجود داشته‌اند که احتمالا با برخورد دنباله‌دارها به این پرتو سیاره حاصل شدند. چند میلیون سال پیش، برخورد دیگری این انباشت‌ها را آشکار کرد و یخ را به قدری گرم کرد که ذوب شد. آب به دام افتاده در زیر زمین بلافاصله ذوب نشد بلکه مانند مولکول‌های آب در گرافیت عمل کرد و بنابراین به غبار، شن و صخره‌ها امکان حرکت در امتداد یکدیگر و شکل‌دادن گودال‌های بزرگ و رسوبات دیواره‌های دهانه برخورد را داد.

بر اساس اعلام تیم علمی، داون قادر به تعیین این موضوع نیست که آیا در حال حاضر آب بر روی وستا وجود دارد یا خیر اما خوانش‌های طیف‌سنج نقشه‌بردار مادون‌قرمز و نور مرئی و همچنین آشکارساز اشعه گاما و نوترونی آن وجود مواد معدنی هیدرات‌شده را آشکار می‌کند و این موضوع نشان می‌دهد زمانی بر روی وستا آب وجود داشته است.

داون در 27 سپتامبر سال 2007 بر روی موشک دلتا II و از ایستگاه نیروی هوایی کیپ کاناورال در فلوریدا به فضا پرتاب شد و در 16 جولای سال 2011 به مدار وستا رسید. این فضاپیما در طول 14 ماه گردش خود در مدار وستا، اطلاعات خیره‌کننده‌ای از جمله تصاویر سطح دهانه‌دار این سنگ آسمانی و سرنخ‌های مهمی در مورد تاریخچه زمین شناسی آن ارائه کرد.
اخبارعلمی - ایسنا

کشف قدیمی‌ترین آب باستانی جهان

کشف قدیمی‌ترین آب باستانی جهان

این آب زیرزمینی دارای شوری بالایی بوده و در بیش از هزار متری خلیج Chesapeake واقع شده است.

محققان مدعی‌اند این انبوه در واقع، بقایای دریای آتلانتیک شمالی در اوایل عصر کرتاسه است و احتمالا 100 تا 145 میلیون سال قدمت دارد.

شوری این آب دو برابر شوری آب‌ دریاهای امروزی است، که این امر بخشی به دلیل تاثیر یک دنباله‌دار یا شهاب سنگ عظیم است که حدود 35 میلیون سال پیش خلیج را به وجود آورد.

به گفته وارد سانفورد، محقق سازمان زمین‌شناسی آمریکا و رهبر ارشد این مطالعه، شواهد پیشین از دما و سطح شوری اقیانوس‌های این ناحیه ژئولوژیکی به طور غیرمستقیم و از انواع متعدد شواهد موجود در هسته‌های بستر عمیق اقیانوسی تخمین زده می‌شد.

وی در این باره می‌گوید: اما مطالعه ما آب شور باستانی را شناسایی می‌کند که در بستر ژئولوژیک خود مانده و ما را قادر ساخته تخمین مستقیمی از قدمت و شوری آن ارائه دهیم.

خلیج مزبور که بزرگ‌ترین دهانه برخوردی در ایالات متحده به شمار می‌آید، یکی از معدود دهانه‌های برخوردی اقیانوسی است که تاکنون در سراسر جهان مستند شده است.

حدود 35 میلیون سال پیش، یک صخره عظیم یا توده‌ای از یخ که در خلال فضا حرکت می‌کرد، روزنه‌ای با عرض 56 مایل را در بستر عمیق اقیانوس و در نزدیکی آنچه امروزه خلیج Chesapeake نامیده می‌شود، ایجاد کرد.

نیروی این برخورد مقادیر بزرگی از پسماند را به درون جو گسیل داشت و سونامی‌های عظیمی را خلق کرد که احتمالا تا کوه‌های Blue Ridge واقع در 110 مایلی این رویداد بسط یافتند.

جرالد بالز یکی از دانشمندان سازمان زمین‌شناسی آمریکا نیز اظهار داشت: ما از مشاهدات قبلی می‌دانستیم که آب زیرزمینی عمیق در معدود ناحیه‌های واقع در دشت ساحلی آتلانتیک و در اطراف این خلیج وجود دارند که دارای شوری بالاتری نسبت به آب دریا هستند.

وی در ادامه افزود:این مطالعه درک ما را از بافت ژئولوژیک این ناحیه و هیدرولوژی آن ارتقا داده است.

جزئیات این دستاورد علمی در مجله نیچر منتشر شد.

/ایسنا