اپل، موسیقی رایگان را ممنوع می کند!

هفته نامه عصر ارتباط: اگر از شنیدن موسیقی رایگان در سایت هایی چون اسپاتی فای یا پاندورا لذت می بردید، احتمالا به شدت با روند آزاد در موسیقی موافق هستید و معتقدید جریان های رایگان صوتی سرویس هایی عالی هستند؛ با اینحال باید بگوییم شرکت اپل در تلاش است این نوع موسیقی رایگان را از بین ببرد و البته این اولین باری نیست که چنین اقدامی از سوی این شرکت صورت می گیرد.

این شرکت برای از بین بردن این موسیقی از راهکاری استفاده می کند که در اصل پیشنهاد اولیه آن را استیو جابز داده بود.

شرکت اپل می خواهد با رجوع به هنرمندان موسیقی و عقد قرارداد با آنها، کانال های مخصوصی برایشان در سرویس بیتز (Beats) ایجاد کند. این سرویس موسیقی اپل قرار است از ماه ژوئن امسال شروع به کار کند. بیتز در حقیقت سرویسی شبیه به اسپاتیفای است اما این محصول اپل برخلاف رقیبش یک سرویس اشتراکی محسوب می شود.


در واقع شرکت اپل می خواهد با راه اندازی سرویس بیتز به عنوان واسطی میان مشتریان و ضبط کنندگان موسیقی قرار بگیرد. با اینحال مشتریان همواره نشان داده اند که تقاضای بسیاری برای موسیقی رایگان دارند اما از دیگر سو تولیدکنندگان و هنرمندان می خواهند برای استفاده از موسیقی شان پول پرداختش ود. در این شرایط گویی اپل متوجه شده که می تواند با ورود به عنوان یک واسط، درآمدی برای خودش کسب کند.

این اقدام اپل پیش از این هم به صورت دیگر یعنی با تولید محصولات آی تیونز و آی پاد صورت گرفته بود. سرویس نپستر که امکان اشتراک موسیقی افراد با یکدیگر را به آنها می داد، نشان داد تقاضا برای موسیقی رایگان به شدت زیاد است،نپستر تهدیدی جدی برای سی دی ها محسوب می شد.

درحالی که شرکت های کپی رایت و پرونده های ایجاد شده توانستند جلوی نپستر را بگیرند، سایت های دیگر مشابه یعنی کازا (Kazaa) و لایم ویر (Limewire) بزرگ و بزرگتر شدند و موسیقی اشتراکی و رایگان را زنده نگه داشتند.

با نگاهی به گذشته می توان فهمید چگونه استیو جابز توانست بهشت این افراد را به منبع درآمد بزرگی برای اپل تبدیل کند. داستان اپل روایتی جالب است، چه در حقیقت اقدام یک شرکت در مقابل شرکت های موسیقی رایگانی است که عملکردی قانونی داشته اند.

در ماه می 1999 شرکت شاون فانینگ (Shawn Fanning) یک سرویس نظیر به نظیر اشتراک فیال و متمرکز بر موسیقی می سازد و نام برندش را به «سپستر» تغییر می دهد. سین پارکر (Sean Parker) به دلیل اینکه تعداد اعضای این سرویس تا سال 2000 به 20 میلیون می رسد آن را ایده ای عالی تلقی می کند.

در آوریل سال 2000 گروه متالیکا از نپستر به دلیل نقض قوانین کپی رایت شکایت می کند؛ چرا که آهنگ I Disappear پیش از انتشار رسمی در این سرویس به طور رایگان در دسترس همه قرار می گیرد. دادگاه تجدید نظر در فوریه 2000 به نپستر دستور می دهد آثاری که قانون کپی رایت دارند، به سرعت از این سرویس حذف شوند و این نظارت به صورت دائمی اعمال شود.

در مارس 2001 سرویس موسیقی رایگان کازا به وسیله نیکلاس زن استورم راه اندازی می شود؛ در همین حال برنلامه های P2P دیگری از جمله لایم ویر و بیت تورنت شروع به کار می کنند. صنعت موسیقی در پاسخ به این برنامه ها چند پرونده حقوقی تنظیم می کند و قفل هایی روی سی دی ها می گذارد تا فایل ها به صورت MP3 و رایگان در دسترس افراد قرار نگیرند.

استیو جابز این فرصت را مغتنم شمرده و در سال 2001 شاهد ظهور اولین آی پد با حافظه پنج گیگابایتی هستیم. آی تیونز در ابتدا تنها یک ابزار مدیریت موسیقی بود که تنها روی سیستم عامل مک نصب می شد. جابز در ماه آوریل 2002 صتمیم تازه ای می گیرد و معتقد است با توجه به اجتناب ناپذیر بودن موسیقی دیجیتال، سازندگان باید با تولید این نوع موسیقی درآمد کسب کنند.
اپل تصمیم می گیرد آهنگ های دیجیتال را به شیوه ای قانونی و با قیمتی مناسب قابل دانلود کند. از این رو نهسخه بتایی از فروشگاه آی تیونز را به راه می انداز. اپل از شرکت موسیقی وارنر (Warner Music) کارش را شروع می کند و سپس به سراغ شرکت هایی مانند یونیورسال و سونی می رود.

سرانجام در آوریل سال 2003 فروشگاه آی تیونز رسما شروع به کار می کند و در اولین هفته یک میلیون دانلود می فروشد. جابز شرکت های موسیقی را متقاعد می کند برای هر ترک 99 سنت دریافت کنند. ارزانی و سادگی دانلود موجب می شود آی تیونز به رقیبی برای سرویس های رایگان تبدیل شود. جابز اثبات کرد در صورتی که محصول دریافتی از هر نظر مطلوب باشد، مشتریان حاضرند برایش پول بدهند.

در حال حاضر صنعت موسیقی دستخوش تحولاتی عظیم شده است. کاربران حاضرند از سرویس های پر از تبلیغ استفاده کنند و موسیقی مورد علاقه شان را به صورت رایگان از اسپاتیفای، ساند کلود یا پاندورا گوش دهند. از این رو، درآمد موسیقی اپل تا سال 2015 افت شدیدی پیدا کرده است. در نتیجه شرکت اپل برای دومین بار تصمیم گرفته از تجربه ای که در کار با صنعت موسیقی دارد استفاده کند و با ارائه محصولات مطلوب تر مشتریان را متقاعد کند به جای استفاده از سرویس های رایگان، پول کمی بدهند اما محصول بهتری بخرند.

تاریخ نشان داده که اپل یک بار در انجام این کار موفق بوده و می تواند دوباره آن را به نحو خوبی پیش ببرد.