گردشگری


2 دقیقه پیش

مناظر بی نظیر زمین‌های گلف در آمریکا

در زندگی چیزهای کمی بهتر از بازی گلف در میان رشته کوه های باشکوه، بیابان های بی ثمر یا اقیانوس های خروشان وجود دارد. هر ایالت آمریکایی حداقل یک زمین گلف با مناظر بی نظیر ...
2 دقیقه پیش

باشکوه‌ترین مراکز خرید در جهان

برای اغلب مردم، خرید کردن بخشی از تفریح آن‌ها و برای‌شان مهم است! برای برخی دیگر، تاریخ و فرهنگ مهمتر است اما در صورتی که دو مورد بالا را باهم ترکیب کنید می‌توانید علاوه ...

خانه‌های تاریخی تبریز (1)



 آثار تاریخی تبریز,خانه های قدیمی تبریز

تبریز، شهر خانه‌های تاریخی

 

تبریز، شهر خانه‌های تاریخی، قدیمی زیبا و به بیان دیگر، این شهر ویترین خانه‌های تاریخی ایران است، به طوریکه از کیلومترها دور نظر هر بیننده را به خود جلب می‌کند.

 وجود 800 خانه تاریخی و قدیمی در شهر تبریز، به نوعی این شهر را به عنوان پایتخت و ویترین خانه‌های تاریخی در ایران تبدیل کرده است، که به نظر می‌رسد، با وجود این همه خانه تاریخی در شهر اولین‌ها، معرفی این آثار تاریخی و دیدنی برای تورهای خارجی و داخلی برای توسعه صنعت گردشگری در کشورمان و به ویژه این منطقه مغفول و مهجور مانده است.

به سخنی دیگر، هر چند بسیاری از گردشگران خارجی و داخلی به منظور آشنایی بیشتر با این مکان‌ها و به خصوص با سبک زندگی و فرهنگ محلی این مناطق ترجیح می‌دهند، در خانه‌های تاریخی اقامت گزینند، ولی متاسفانه هنوز برنامه خاصی برای اقامت این گردشگران در این خانه‌ها در سطح کشور و به ویژه شهر تبریز تدوین و پیش‌بینی نشده، در حالی که اکثر گردشگرانی که به کشورمان و در راس آنها به آذربایجان و شهر اولین‌ها سفر می‌کنند، این برنامه را حلقه مفقوده صنعت گردشگری ایران می‌دانند.

 

تبریز، ویترین خانه‌های تاریخی ایران

با این اوصاف، تبریز، شهر خانه‌های تاریخی، قدیمی زیبا و به بیان دیگر، این شهر ویترین خانه‌های تاریخی ایران است، به طوریکه از کیلومترها دور نظر هر بیننده را به خود جلب می‌کند، تا اینکه در کنار این خانه‌ها با اندرونی و بیرونی، شیشه‌های رنگی، سقف‌های گچ‌بری، حوض‌خانه و سرداب آن؛ عکس یادگاری گرفت.

با این وجود، انتخاب تبریز به عنوان شهر گردشگری جهان اسلام در سال 2018، فرصت مناسبی است برای معرفی این آثار؛ تا اینکه از تمام ظرفیت‌های شهر اولین‌ها، به بهترین شکل و ممکن برای جذب گردشگر داخلی و خارجی  استفاده کرد.

پرسه در میان خانه‌های تاریخی تبریز
از این رو، در گزارشی به معرفی برخی از خانه‌های قدیمی و تاریخی شهر تبریز و برخی شهرستان‌های آذربایجان شرقی می‌پردازیم.

* خانه استاد شهریار

 آثار تاریخی تبریز,خانه های قدیمی تبریز

موزه استاد شهریار تبریز یکی از موزه‌های شهر تبریز است

 

موزه استاد شهریار تبریز یکی از موزه‌های شهر تبریز است که در محله مقصودیه یکی از محلات قدیمی تبریز خیابان ارتش‌ جنوبی ‌کوچه‌ مقصودیه‌‌ قرار دارد. ساختمان موزه شهریار قبلا محل زندگی محمدحسین شهریار شاعر معاصر ایران بوده ‌است. این خانه با قدمت دوره پهلوی دوم (1347)  در سال ۱۳۶۷ و بعد از درگذشت استاد، از سوی شهرداری تبریز خریداری شده و هم اکنون زیر نظر این نهاد اداره می ‌شود. منزل استاد شهریار در زیربنایی بالغ بر ۲۵۰ متر و مساحتی حدود ۲۴۱ متر در ۲ طبقه ساخته شده ‌است.

* خانه پروین اعتصامی 

آثار تاریخی تبریز,خانه های قدیمی تبریز

پروین اعتصامی تا سن 6 سالگی در این خانه پرورش یافت

 

پروین اعتصامی در تاریخ 25 اسفند سال 1285 خورشیدی در خانه‌ای در محله ششگلان تبریز و در کوچه‌ای به همین نام، متولد شد و تا سن 6 سالگی که به همراه خانواده به تهران مهاجرت نمود، در این خانه پرورش یافت. پروین اعتصامی که در اصل نام وی «رخشنده» می‌باشد در خانواده‌ای فاضل و در دامان پدری دانشمند و مادری شاعر تربیت شد و به یُمن بهره‌مندی از فضای ادبی و شاعرانه‌ای که در خانه پدری وجود داشت و قریحه‌ای سرشار از ذوق ادبی و توانایی فراوانی که در این زمینه از آن برخوردار بود، به سرودن شعر روی آورد

* خانه حریری 

آثار تاریخی تبریز,خانه های قدیمی تبریز

تاریخچه خانه حریری به اوایل دوران قاجار برمی گردد

 

 خانه حریری مربوط به دوره قاجار است و در تبریز واقع شده و این اثر در تاریخ 27 دی 1377 با شماره ثبت 2242 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.


تاریخچه این بنا به اوایل دوران قاجار برمی گردد، که دو حیاط بیرونی و اندرونی و دو بلوک خانه دارد، که هر دو رو به قبله است، نمای ساختمان بیرونی جلوه‌گاه هنر اصیل ایرانی و دارای نقاشی‌های بسیار زیبا و اصیل است، که الهام گرفته از موضوعات اساطیری قدیم از جمله داستان یوسف و زلیخا از قرآن مجید و دیگر تواریخ و داستان‌ها است و سقفی سراپا نمونه قدرتمند و شگفت انگیزی از مینیاتور ایرانی است.

* خانه امیر نظام گروسی  

آثار تاریخی تبریز,خانه های قدیمی تبریز

خانه امیرنظام گروسی در دوره ناصرالدین شاه و در زمان پیشکاری امیر نظام گروسی ساخته شده‌است

 

موزهٔ قاجار یکی از موزه‌های شهر تبریز است. این موزه در محل خانهٔ امیرنظام گروسی و در محلهٔ ششگلان قرار گرفته‌است. موزهٔ قاجار در سال ۱۳۸۵ خورشیدی پس از مرمت و بازسازی، به‌طور رسمی راه‌اندازی شد.

خانه امیرنظام گروسی که در دوره ناصرالدین شاه و در زمان پیشکاری امیر نظام گروسی و توسط وی ساخته شده‌است در سال ۱۳۷۰ توسط سازمان میراث فرهنگی خریداری شد با شماره ۱۷۴۹ در فهرست آثار ملی کشور ثبت گردید. پس از مرمت و بازسازی بنا با حفظ ویژگی‌های معماری و شاخص‌های سنتی بنا به عنوان موزه قاجار مورد استفاده قرار گرفت. این موزه در نزدیکی مقبره الشعرا تبریز که مدفن بیش از ۴۰۰ شاعر نامی از جمله شهریار، قطران، اسدی طوسی، فاریابی و ثقةالاسلام است قرار دارد.

* خانه حیدرزاده   

آثار تاریخی تبریز,خانه های قدیمی تبریز

خانه حیدرزاده در حدود سال 1870 توسط حاجی حبیب لک ساخته شده است

 
عمارت تاریخی واقع در منطقه مقصودیه شهر تبریز است، که در سمت جنوب ساختمان شهرداری تبریز قرار دارد. هیچ سند تاریخی مبنی بر زمان احداث این خانه در دست نیست اما تحقیقات نشان می‌دهند که خانه حیدرزاده در حدود سال 1870 توسط حاجی حبیب لک ساخته شده است.

این خانه در سال 1378 در فهرست میراث ملی ایران با شماره 2524 به ثبت رسید. خانه حیدرزاده در سال 1380 بازسازی شد و هم‌اکنون به عنوان مرکز اطلاع‌رسانی گردشگری استان آذربایجان شرقی و تبریز استفاده می‌شود.

* خانه گنجه‌ای‌زاده    

آثار تاریخی تبریز,خانه های قدیمی تبریز

خانه گنجه‌ای‌زاده مربوط به دوره قاجار است

 
خانه گنجه‌ای‌زاده مربوط به دوره قاجار است و در تبریز، محله تاریخی مقصودیه، روبروی دانشکده معماری واقع شده و این اثر در تاریخ ۸ مرداد ۱۳۸۱ با شمارهٔ ثبت ۶۰۲۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این خانه 3 هزار مترمربع مساحت دارد و اعیانی آن در 3 طبقه متشکل از تعدادی اتاق در یک ردیف بدون اندرونی و بیرونی است.

این بنا شامل دو بخش است. بخش شرقی متعلق به دوره قاجاریه و بخش غربی که اوائل پهلوی اول به ساختمان قبلی اضافه شده است. پلان‌های معماری، ترکیب دو بخش مجموعه، ایوان‌ها، راه پله‌های دو طرفه و کاربرد مطلوب آجر از خصوصیات بارز این بنا است.

* خانه قدکی تبریز     

آثار تاریخی تبریز,خانه های قدیمی تبریز

خانه قدکی تبریز متعلق به اواسط دوره قاجاریه می باشد

 
این خانه و خانه بهنام و خانه گنجه‌ای زاده جمعا از کاربری مسکونی به کاربری آموزش عالی تغییر عملکرد داده و جزء مجموعه دانشگاه هنر اسلامی تبریز است و در محور تاریخی و فرهنگی تبریز واقع شده است. بنا متعلق به اواسط دوره قاجاریه بوده و در دو دوره تکمیل شده است و شامل اندرونی و بیرونی است.

* خانه بلورچیان      

آثار تاریخی تبریز,خانه های قدیمی تبریز

خانه بلورچیان از جمله آثار اواخر دوره قاجاریه است

 

خانه بلورچیان از جمله آثار اواخر دوره قاجاریه است و در محله سرخاب قاپوسی شهر تبریز قرار دارد

 این خانه که سردر پر نقش و نگارش توجه هر بیننده‌ای را به خود جلب می‌کند، از در ورودی با یک پله می‌توان وارد هشتی‌اش شد. ساختمان اصلی در قسمت شمالی آن قرار دارد و رو به جنوب دارای ایوان ستون‌دار است.

طنبی مشرف به ایوان و اتاق‌های جانبی (گوشوار) طرفین ایوان را تشکیل می‌دهد. حیاط اندرونی در شمالی‌ترین بخش ساختمان و طرفین آن اتاق‌های در شرق و غرب که مشرف به حیاط اندرونی می‌باشد.

خانه بلورچیان دارای زیرزمین بوده و اتاق‌های زیر طنبی برای نشیمن تابستانی (حوضخانه) و دیگر اتا‌ق‌ها به صورت انباری و مطبخ استفاده می‌شود.

* خانه شربت اوغلی

آثار تاریخی تبریز,خانه های قدیمی تبریز

خانه شربت اوغلی متعلق به حکومت قاجاریه است

 

خانه شربت اوغلی متعلق به حکومت قاجاریه است که در اوائل پهلوی اتاق‌هایی در دو طبقه به ضلع شمالی حیاط باغچه اضافه شده است. این ساختمان دو طبقه و دارای اندرونی و بیرونی است.خانه شربت اوغلی برای استفاده مسکونی ساخته شده ولی در سال 1369 برای شهرداری تبریز خریداری و بعد از مرمت توسط میراث فرهنگی تبدیل به فرهنگسرای تبریز شده است. این اثر به شماره 3222 در تاریخ شش اسفند1379 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

* خانه سرخه‌ای

  آثار تاریخی تبریز,خانه های قدیمی تبریز

خانه سرخه‌ای در نیمه دوم حکومت قاجارها ساخته شده است

 

خانه سرخه‌ای مربوط به دوره قاجار است و در تبریز، خیابان ثقةالاسلام، نرسیده به درب قدیمی سرخاب قاپوسی واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۹ مرداد ۱۳۷۹ با شمارهٔ ثبت ۲۷۷۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

 

خانه سرخه‌ای که در نیمه دوم حکومت قاجارها ساخته شده، در آذربایجان شرقی و در شهر تبریز قرار دارد. این خانه در دو طبقه ساخته شده و متعلق به میرزامهدی فراشباشی داماد مظفرالدین شاه بوده است. خانه سرخه‌ای دارای اندرونی و بیرونی است و هشتی اصلی آن در ضلع جنوبی قرار دارد و دسترسی به بخش اندرونی و حیاط آن از طریق حیاط بیرونی امکان‌پذیر است.

 

مهمترین عوامل تزیین در خانه سرخه‌ای گچبری‌های متنوع در داخل و خارج ساختمان و انواع تزئینات چوبی و آیینه‌کاری‌های سقفی می‌باشد.

* خانه مشروطه

آثار تاریخی تبریز,خانه های قدیمی تبریز

خانه مشروطه از بناهای تاریخی دوره قاجار است

 
خانه مشروطه واقع در محله قدیمی راسته کوچه (خیابان شهید مطهری فعلی) از بناهای تاریخی دوره قاجار است، که تاریخ بنای آن به سال 1245 خورشیدی می‌رسد. این خانه متعلق به حاج میرزا مهدی کوزه‌کنانی معروف به ابوالمله؛ از بازرگانان خوش‌نام شهر تبریز و یکی از حامیان بزرگ نهضت آزادیخواهی مردم آذربایجان بوده است، در دوران خودمختاری آذربایجان در سال‌های 1324 تا 1325 نیز محل تجمع سران فرقه دمکرات آذربایجان بوده است.

 

خانه‌های تاریخی تبریز (2)

 

گردآوری:بخش گردشگری صبح بخیر

 

منبع: wikipedia.org

farsnews.com

 


ویدیو مرتبط :
قدمی در خانه های زیبا و تاریخی تبریز

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

خانه‌های تاریخی تبریز (2)



وجود 800 خانه تاریخی و قدیمی در شهر تبریز، به نوعی این شهر را به عنوان پایتخت و ویترین خانه‌های تاریخی در ایران تبدیل کرده است.

 

* خانه بهنام

 آثار تاریخی تبریز,خانه های قدیمی تبریز

خانه بهنام یکی از ساختمانهای تاریخی شهر تبریز است

 
خانه بهنام یکی از ساختمانهای تاریخی شهر تبریز است که در اواخر دوران زندیان و اوایل دوران قاجار، به عنوان یک خانه مسکونی ساخته شده است.در زمان پادشاهی ناصرالدین شاه قاجار، این خانه نوسازی و با نقاشیهایی تزیین شد.این خانه شامل یک ساختمان اصلی، بعنوان ساختمان قشلاقی و یک ساختمان کوچک بعنوان ساختمان ییلاقی است. مانند بسیاری از خانه‌های قدیمی ایرانی، این خانه دارای دو حیاط اندرونی و بیرونی است. در بازسازی اخیر این خانه، تاکنون چند نگارگری ایرانی فرسکو کشف گردیده است که هم اکنون در حال تعمیر شدن توسط متخصصان است. خانه بهنام بخشی از مدرسه معماری دانشگاه هنر اسلامی تبریز است.

* خانه ثقه‌الاسلام

 آثار تاریخی تبریز,خانه های قدیمی تبریز

خانه ثقه الاسلام تبریزی در خیابان چایکنار و مابین پل قاری و مسجد صاحب الامر واقع شده است

 

خانه ثقه الاسلام تبریزی در خیابان چایکنار و مابین پل قاری و مسجد صاحب الامر واقع شده است این ساختمان آجری جزو بناهای آجری نادری است که در سه طبقه ساخته شده است . ثقه الاسلام از مبارزان دوره مشروطه بود که در صبح عاشورای 1330 فمری توسط اشغالگران روس به دار آویخته شد.


* خانه صرافلار

 آثار تاریخی تبریز,خانه های قدیمی تبریز

خانه صرافلار تبریز واقع در خیابان شمس تبریزی، متعلق به دوره قاجار و اوایل پهلوی است

 
خانه صرافلار تبریز واقع در خیابان شمس تبریزی، متعلق به دوره قاجار و اوایل پهلوی است. این خانه توسط سازمان میراث فرهنگی خریداری و مرمت شده و از سال 1374 به عنوان نمایشگاه و خانه سفال مورد بهره‌برداری قرار گرفته است.

* خانه علی مسیو

 آثار تاریخی تبریز,خانه های قدیمی تبریز

خانه علی مسیو اتاق فکر و اندیشه اعضای مشروطه بوده است

  

کربلایی علی مسیو، فرزند حاج محمد باقر تبریزی از انقلابیون برجسته است که در محله نوبر تبریز زندگی می‌کرد. وی یکی از بنیانگذاران دسته مجاهدین تبریز است. خانه علی مسیو که به مرکز غیبی مشروطه معروف بوده است اتاق فکر و اندیشه اعضای مشروطه بوده است. موقعیت این بنا در خیابان ارتش جنوبی کوچه صدر بن بست ختایی‌ها می‌باشد.


* خانه ختایی تبریز (خانه هنرمندان تبریز)

  آثار تاریخی تبریز,خانه های قدیمی تبریز

 خانه ختایی مربوط به اوائل دوره صفوی -اواخر دوره قاجار است

  

ختائیان خانواده بازرگان و ثروتمندی بودند که در نزدیکی باغ شمال در خانه‌ها و باغ‌های بزرگ تو در تو در کوچه صدر منزل داشتند. آن‌ها با محافظه‌کاری و درایت توانستند در تمام سال‌های جنگ و انقلاب آذربایجان، خود را در امان نگه دارند تا این که روس‌ها در روز اول محرم سال 1330 علی‌رغم آتش‌بس اعلام شده، به این خانه حمله برده و افرادی را که از ترس در زیرزمین خانه مخفی شده و قرآن به سر گرفته بودند را کشتند و خانه را غارت کردند..

 

این خانه توسط شهرداری خریداری شده و در 11 آبان 1389 با حضور شهردار تبریز و اعضای شورای شهر و اهالی فرهنگ و هنر به نام «خانه هنرمندان تبریز»، افتتاح و به سازمان فرهنگی هنری شهرداری تبریز واگذار شده است.

 

خانه ختایی مربوط به اوائل دوره صفوی -اواخر دوره قاجار است و در تبریز، خیابان ارتش جنوبی، کوچه صدر، بن بست ختایی‌ها واقع شده است.

* خانه لاله‌ای

   آثار تاریخی تبریز,خانه های قدیمی تبریز

خانه لاله‌ای مربوط به اوایل دوره پهلوی است

   

خانه لاله‌ای مربوط به اوایل دوره پهلوی است و در تبریز، خیابان تربیت جنوبی، کوچه صدری واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۰ آذر ۱۳۷۹ با شمارهٔ ثبت ۲۹۱۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

این بنا در دو طبقه با عرضه 900 متر مربع و اعیانی 600 مترمربع احداث گردیده است و مربوط به دوره پهلوی اولمی باشد. قسمت اصلی بنا در سمت شمال قرار گرفته و دارای دو ورودی از طرف غرب و جنوب غربی است و بدنه شرقی و غربی حیاط آن، که درای حوض و باغچه است. طاق نماهای آجری دارد.

 

ورودی به طبقه همکف، از طریق دو راهرو صورت می گیرد که درای یک اتاق مرکزی و دو اتاق جانبی است. در قسمت شمال آن نیز حیاط خلوت کوچکی ایجاد شده که نور فضاهای داخلی را تأمین می نماید. ارتباط به طبقه اولف از طریق راه پله کلاه فرنگی است. در مرکز طبقه اول نیز، تالاری بزرگ به همراه اتاق های جانبی دیگر قرار گرفته است. نمای ساختمان دارای قاب بندی های آجری پرکار است و دو ایوان با ستون و سرستون های گچبری شده جلوه خاصی به آن بخشیده است. این خانه، متعلق به مرحوم یحیی ذکاء از پژوهشگران معاصر بوده که تا کنون به"دفتر پژوهش های تاریخی یحیی ذکاء" تبدیل گردیده است.

* خانه قاسم اهری آثار تاریخی تبریز,خانه های قدیمی تبریز

خانه دکتر قاسم اهری، از قدیمی ترین خانه های موجود در اهر می باشد

 
خانه دکتر قاسم اهری واقع در خیابان حزب ا… از قدیمی ترین خانه های موجود در اهر می باشد. این بنا دارای سرسرا و اتاقهای متعدد است.زیباترین قسمت بنا نورگیرها و تزئینات داخل آن است.و در سالهای اخیر قسمت هایی از بنا آسیب دیده است که بوسیله سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان در دست مرمت و استحکام بخشی است و پس از اتمام برای ایجاد و راه اندازی موزه ارسباران اختصاص خواهد یافت.در سال 84 پارکی به نام پارک دکتر قاسم اهری در مقابل این بنا توسط شهرداری احداث گردیده و مورد بهره برداری است .

 

بنا خود در دوره قاجاریه ساخته شده اما پوسته نمای کنونی مربوط به دوره رضاخان می باشد و علاوه بر خود این بنا باغ پیرامون آن نیز با داشتن درختان قدیمی و تنومند دارای ارزش خاصی است.به علت اینکه دکتر قاسم اهری از رجال سیاسی دوره رضاخان بوده است. این خانه در دوره های گذشته شاهد حضور رضاخان، محمد رضا پهلوی و دکتر اقبال نخست وزیر دولت وقت بوده است.

* خانه سیف العلما  

آثار تاریخی تبریز,خانه های قدیمی تبریز

خانه سیف العلما  در محله گزاوشت که از محلات قدیمی شهر بناب است، قزرار دارد

 

خانه سیف العلما   در محله گزاوشت که از محلات قدیمی شهر بناب است و در خیابان شهید بهشتی (خیابان دریا ) قرار دارد. این بنا مربوط به اوایل دوره قاجاریه است که به منزل سیف العلماء شهرت دارد که متعلق به شیخ علی قاضی می‌باشد.


* خانه امیر ارشد ورزقان    آثار تاریخی تبریز,خانه های قدیمی تبریز  خانه امیر ارشد ورزقان به وسعت یکهزار و 100 متر بنا شده است

 
 خانه تاریخی امیر ارشد ورزقان در دو طبقه قاجاری به وسعت یکهزار و 100 متر مربع با بدنه سنگی، سقف طبقه همکف آجری و با طاق‌های آهنگ متقاطع بنا شده است. بنای این ساختمان سنگی به «داش عمارت» مشهور است و به کاخ امیر ارشد قراجه داغی از بناهای زیبا و منحصر به فرد شهرستان ورزقان مربوط می‌شود.

این بنا در روستای «آبخواره»، به فاصله 12 کیلومتری غرب ورزقان قرار گرفته و با بهره‌گیری از شیوه معماری تاریخی منطقه و سبک ویژه ابنیه قاجاری طراحی و ساخته شده است. خانه امیر ارشد ورزقان در آذر ماه 1378 با شماره 2522 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

در ادامه این گزارش به معرفی چند عمارت تاریخی و زیبای موجود در شهر تبریز می‌پردازیم، که به نوعی از جمله مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری و  تاریخی این شهر به حساب می‌آید.

* عمارت شهرداری تبریز  

آثار تاریخی تبریز,خانه های قدیمی تبریز

 عمارت شهرداری تبریز در سال 1314 شمسی در محل گورستان متروک و مخروبه کوی نوبر، بنا شده است

     
عمارت شهرداری تبریز در سال 1314 شمسی در محل گورستان متروک و مخروبه کوی نوبر با نظارت مهندسان آلمانی در زمان ریاست شهرداری حاج ارفع الملک جلیلی بنا شده است.

این ساختمان دارای یک برج ساعت چهار صفحه‌ای است، که با طنین موزون زنگ‌هایش هر 15 دقیقه یک بار، گذشت زمان را به گوش مردم تبریز می‌رساند. نمای خارجی تالار شهرداری تبریز از سنگ تراشیده بوده و نقشه ساختمان آن با نمونه ساختمان‌های کشور آلمان قبل از جنگ جهانی دوم مطابقت دارد. این بنا در وسط شهر تبریز و در میدانی موسوم به میدان ساعت واقع شده و در حال حاضر تبدیل به موزه ای به نام موزه شهر و شهرداری شده است.

* عمارت ائل‌گلی تبریز 

آثار تاریخی تبریز,خانه های قدیمی تبریز

ائل‌گلی از گردشگاه‌های زیبای تبریز است


ائل‌گلی از گردشگاه‌های زیبای تبریز است، استخری بزرگ به شکل مربع به مساحت 54 هزار و 675 متر مربع است و در جنوب آن تپه‌ای وجود دارد که آنرا از بالا تا پایین، همسطح استخر، پله بندی کرده و نهر آبی از آن به سمت پایین روان است. در مرکز استخر، عمارتی به شیوه سنتی در دو طبقه ساخته شده و اطراف استخر به صورت پارک بسیار زیبا و فرح بخشی درآمده که یکی از زیباترین جاذبه‌های گردشگری آذربایجان‌شرقی به شمار می‌رود.

بنای نخستین عمارت ائل‌گلی، را به دوره آققویونلوها نسبت می‌دهند، که یک بار در زمان صفوی و بار دیگر در زمان قاجار، توسط «قهرمان میرزا» پسر «عباس میرزا نایب السلطنه»، در ایام حکمرانی بر آذربایجان، بازسازی شده است.

خانه‌های تاریخی آذربایجان آیینه‌هایی که باید پاک ‌شوند، نه خراب
نکته در خور تامل دیگر اینکه، با توجه به مستندات موجود و اظهارات کارشناسان میراث فرهنگی و گردشگری، به خاطر وجود نزدیک 800 خانه قدیمی و تاریخی در محدوده بافت قدیمی و فرسوده شهر تبریز، اکثر این خانه‌ها در حال حاضر در معرض تخریب جدی است، به‌طوریکه بارها شده، اصحاب رسانه، دوست داران و علاقه‌مندان به آثار تاریخی و قدیمی با ارائه گزارش، تحلیل و خبر در مورد خرابی این آثار تاریخی و با ارزشمند کشورمان هشدار داده‌اند، اما متاسفانه در این میان دستگاه‌های ذیربط و مسئولان امر آنطور که باید و شاید نگران این موضوع نیستند، به طوریکه این روزها این بنای تاریخی هر روز بهتر از دیروز، از یاد و خاطره‌ها از بین می‌رود.

با این وجود؛ اکثر خانه‌های تاریخی و قدیمی کشورمان ایران عزیز، از دو قسمت اندرونی و بیرونی از بخش‌های چون در ورودی، هشتی، دالان، ایوان‌ها، سکو، سردر ورودی، حیاط و اتاق‌های اطراف آن، حوض، آشپزخانه، سرویس‌ها، برای ساخت خانه، گودال باغچه، بام، سرابستان، زمستان‌نشین، تابستان‌نشین، بهار خواب، اتاق کرسی، پایاب، شوادان، شبستان، شناشیل، آب سرا، اتاق بادگیر و ... تشکیل شده است.

یک میراث و چند فریاد
از جمله مهم‌ترین ویژگی‌های این خانه‌های تاریخی و قدیمی در کشورمان، وسعت و مساحت زیاد این خانه‌ها، که با توجه به سبک زندگی، فرهنگ و آیین بومی و محلی، و به ویژه اقلیم و آب و هوای آن مناطق ساخته شده‌اند.

در هر حال، به عقیده کارشناسان و متخصصان میراث فرهنگی و به خصوص معماری و شهری؛ رنگ‌های به کار رفته در تزیینات ساختمان‌ها متأثر از ویژگی‌های اقلیم گرم و خشک بوده‌اند. مصالح ساختمان‌ها، علاوه بر توانایی‌های سازه‌ای و توجه به مسائل اقتصادی و تأمین مصالح از نقاط نزدیک، بهترین شکل بهره‌برداری از انرژی محیط را نشان می‌دهند.

به باور آنها، حکایت خانه‌های تاریخی در ایران که بخشی از هویت فرهنگی و تاریخی کشور را تشکیل می‌دهند، که مصداق یک صفحه شیشه‌ای است، که تخریب یا واگذاری آنها به اشخاص حقیقی و حقوقی بدون صلاحیت نگهداری از این آثار ارزشمند تاریخی، فاجعه از میان رفتن شناسنامه فرهنگی و هویت تاریخی را تشدید می‌کند.

راز خانه‌های تاریخی شهر تبریز
به هر حال آنچه در گزارش پایانی این موضوع مهم به نظر می‌رسد، اینکه شهر تبریز با این همه ظرفیت‌ها و پتانسیلی که از آن نام برده می‌شود، یا استحقاق شهر نمونه گردشگری جهان اسلام، زیباترین و توسعه‌یافته‌ترین شهر ایران را دارد و یا نه؟!

شکی نیست به یقین با عزم، کمک و همکاری دستگاه‌های مسئول، مدیران و دست‌اندرکاران و نیز با همت و تلاش خود شهروندان تبریزی؛ تحقق آرمان «تبریز شهری جهانی و برای همیشه به عنوان زیباترین و توسعه یافته‌ترین شهرهای جهان اسلام» ملقب شود و به نظر می‌رسد، دور از دسترس هم نباشد و در بین شهرهای ایران شهر تبریز، به عنوان اولین شهر جهانی توسعه یافته و زیبا لقب بگیرد.

چرا که ملت و مسئولان این منطقه و به ویژه تبریزی‌ها در عرصه‌های مختلف اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی کشورمان نشان دادند، که همیشه و در همه حال پیشگام و در خط مقدم سایر کلانشهرهای ایران بوده و هستند، که نمود بارز این امر به خاطر همت و تلاش مردمان این خطه، شهر تبریز، به عنوان «شهر اولین‌ها»، مطرح است.

 

خانه‌های تاریخی تبریز (1)

 

گردآوری:بخش گردشگری صبح بخیر

منبع:

wikipedia.org

farsnews.com