کشت خیار گلخانه ای

 

 

 

نحوه کشت :
پس از انتخاب بذر باید فکر نحوه کشت باشیم به طور کلی در مقابل ما دو راه برای کشت بذر قرار دارد. یکی کشت مستقیم و کشت به صورت خزانه که از این دو راه به خاطر صرفه جویی در استفاده از امکانات گلخانه ای و مراقبت بیشتر و بهتر تا جوانه زدن٬ بهتر است از کشت در خزانه بهره گیری کرد. برای کشت مستقیم زمین باید رطوبت کافی داشته و به اصطلاح گاورو باشد و بهتر است زیر و روی بذر به مقدار مورد نیاز بیته موس ریخته شود.

بهترین خاک برای کشت در گلدانهای نشاء ماده ای طبیعی به نام بیته موس می باشد که در بازار انواع خارجی و ایرانی آن یافت می شود.اگر محل قرار گرفتن سینی نشاء دارای ۳۰ درجه سانتی گراد حرارت بوده و نور و رطوبت کافی وجود داشته باشد پس از ۵ تا ۷ روز بذر جوانه می زند و چنانچه شرایط مناسب نبوده و عوامل نور و گرما و رطوبت به صورت دلخواه نباشد اولا در زمان جوانه زنی تاخیر ایجاد می شود و ثانیا در جریان رشد گیاه نیز اختلالاتی پدیدار خواهد شد. توصیه می شود این نوع بذرها را به علت گرانی آنها ۲۴ ساعت قبل از کاشت در زمین و یا گلدان در یک پارچه نخی و یا پنبه ای در دمای ۳۰ درجه سانتی گراد نگهداری کرد. باید دقت کرد قبل از این کار بذرها ابتدا در آب ولرم خیسانده شوند از طرفی باید مراقبت های لازم را به عمل آورد تا گیاه جوان بدون آفت و بیماری به زمین منتقل شود.

 

انتقال نشاء به زمین اصلی :
وقتی بذرها سبز شدند و رشد کافی نمودند باید آنها را به زمین گلخانه منتقل کنیم.بدین منظور حفره هایی که با فاصله معین و بر اساس تراکم بوته در متر مربع محاسبه شده است بر روی بسترها تعبیه می کنیم که دقیقا به اندازه حجم خاک گلدانهای سینی نشاءمی باشد. آنگاه با احتیاط کامل نشاء را همراه با خاک گلدان از گلدانها جدا کرده و در حفره ها قرار می دهیم.در اینجا باید مراقب باشیم تا به ریشه ها آسیبی وارد نیاید. بعد از انتقال نشاء به زمین آبیاری را شروع می کنیم . به یاد داشته باشیم مدت قرار گرفتن نشاء در گلدان نباید از حد معمول کند زیرا در این صورت است که ریشه به علت حجم کم خاک دچار مشکل شده و از رشد طبیعی باز می ماند و در نتیجه گیاه از ابتدا ضعیف خواهد بود و پس از آن هم رشد درستی نخواهد داشت.

 

تراکم بوته ها :
به منظور دستیابی به بیشترین برداشت محصول از متر مربع تراکم بوته ها حائز اهمیت است.بعضی از کشاورزان و گلخانه داران بر این باورند که اگر تعداد بوته در واحد سطح بیشتر باشد محصول بیشتری می توانند برداشت کنند.بر اساس تجارب بدست آمده در گلخانه های خاکی برای واریته های موجود تراکمی برابر با ۷/۱ تا ۳ بوته٬ بنابر تجربه شخصی فصل کاشت و نوع واریته از نظر کوچکی و بزرگی برگ در نظر می گیرند که در این مورد می توان از کشاورزان با تجربه و کارشناسان مربوطه کمک گرفت. ناگفته نماند که این کار دلایل فنی و مهمی دارد که از جمله می توان میزان نوردهی و جذب مواد مغذی خاک در فصول سرد را نام برد.پس به خاطر اینکه بوته ها از نور کافی برخوردار بوده و رشد مناسبی داشته باشند باید به گونه ای کاشت شوند که به روی یک دیگر کمتر سایه بیاندازند و به عبارتی دیگر موجب جلوگیری از تابش نور کافی به گیاه نشوند از طرفی در فصول سرد میزان غذا رسانی خاک به ریشه کمتر می شود و اگر تراکم هم در چنین وضعیتی زیاد باشد طبیعی است که به ریشه مواد کافی نخواهد رسید

 

آبیاری اولیه :
برای آبیاری گلخانه بهتر است از سیستم تحت فشار به صورت قطره ای استفاده کنیم.در این روش که بهترین نوع آن استفاده از نوارهای آبیاری است که از حدر رفتن آب جلوگیری می کند. بر اساس برنامه ای منظم به آبیاری گیاه خواهیم پرداخت زیرا آبیاری به صورت سنتی ضمن بالا بردن مصرف آب و همچنین رطوبت گلخانه مواد غذایی در خاک را شسته و دسترسی ریشه را به این مواد کم کرده.شایان ذکر است که آبیاری گیاه بر اساس سن گیاه بافت خاک و زمان مصرف متفاوت است. برای مثال می توان گفت که خاک در زمستان به آب کمتری نیازمند است تا در فصل تابستان ولی در هر صورت باید به طور یکنواخت و دوره های منظم آبیاری کرد و مسلما در خاک های سبک مقدار آبیاری کمتر و فاصله زمانی بین آن نیز کمتر خواهد بود. توصیه می شود در هنگام آبیاری زمین را برای مدت طولانی به حالت اشباع قرار ندهیم و حتما رطوبت ۲۵ درصدی را در فاصله دو آبیاری رعایت نمایید به عبارت دیگر برای تناوب آبیاری٬ زمانی اقدام به آبیاری نمایید که رطوبت خاک به ۲۵٪ رسیده باشد ضمنا این را هم بدانید که گیاه خیار در زمانی که به گلدهی می رسد نیاز بیشتری به آب دارد.

 

برخی از کشاورزان معتقدند بعد از اینکه گیاه جوان ۴ برگ حقیقی خود را کامل کرد باید یک دوره تشنگی به گیاه داد.چون اعتقاد دارند ریشه گیاه در حالت تشنگی به طور طبیعی به دنبال یافتن آب به عمق خاک نفوذ می کند و این حرکت ریشه باعث افزایش حجم ریشه می شود. به هر حال گیاه پس از دوره تشنگی و آبیاری پس از آن رشد سریعی خواهد داشت. در زمان رشد بوته باید نخهای گلخانه را آماده کرده و بر فراز بوته ها به سیم های مهار در فضای سقف گلخانه متصل نمود تا در هنگام رشد سریع بوته ها به طور منظم به دور نخ ها بسته شود برای بستن بوته ها به دور نخ ها روش های مختلفی وجود دارد می توان پائین نخ ها را به سیم مهار در پائین گیاه بست و یا اینکه نخ اضافه را به دور قرقره های سیمی پیچانده و بر روی سیم مهار قرار داد و یا اینکه به وسیله کلیپس های مخصوص که به اندازه قطر ساقه گیاه است و به انتهای نخ ها بسته می شود ارتباط ساقه و نخ را بدون گره زدن به گیاه برقرار نمود شایان ذکر است که نباید در مرحله نخ کشی بی توجهی نمود زیرا غفلت در این کار باعث شکستن ساقه گیاه می شود و سبب آسیب جدی به گیاه خواهد شد

 

 

آبیاری :
آبیاری گلخانه برای خاک های سبک می تواند به روش نشتی باشد یعنی با ایجاد جوی و پشته آبیاری صورت می گیرد. در صورت استفاده از سیستم های قطره ای که با لوله های مخصوص صورت می گیرد نیازمند یک محاسبه دقیق هستیم زیرا معمولا وسط خط لوله از فشار آب کمتری برخوردار است و به این علت آبیاری به صورت یکنواخت انجام نمی شود.آبیاری قطره ای باید به صورتی باشد که پیازرطوبتی بین دو قطره چکان به یکدیگر متصل شود . همانطور که می دانید روزانه مقدار معینی اب زمین تبخیر می شود که باید در موقع مناسب تامین گردد.در صورتی که نسبت به آب یک منطقه مشکوک باشیم با آزمایش آب تصمیم نهایی را اتخاذ می کنیم مقادیر مجاز ec در آب براساس میلی موس تامین می شود ec کمتر از ۱ بسیار خوب ec بین ۱ تا۲ مناسب و ec ۲ تا ۳ کمی زیاد ec ۳ تا ۴ زیاد و ec بالاتر از ۴ بسیار زیاد غیر قابل قبول می باشد.

 

هرس اولیه :
در بته خیار تا زمانی که ارتفاع گیاه به ۳۰ سانتی متر نرسیده هیچگونه هرسی را انجام نمی دهیم . اما پس از اینکه بوته به ارتفاع ۳۰ سانتی متری رسید شاخه های فرعی و میوه و گلهای آن را به تدریج حذف می کنیم. با این کار به گیاه اجازه می دهیم که تمام انرژی تولیدی توسط گیاه صرف رشد ساقه و برگهای اولیه شود و بدین وسیله گیاه قوی و شاداب باشد از ارتفاع ۳۰ سانتی متر به بعد شاخه های فرعی را حذف کنیم ولی با توجه به فصل کاشت و نظر برخی کارشناسان و کشاورزان با سابقه برخی به شاخه های فرعی اجازه می دهند رشد نمایند و بر اساس واریته و فصل کاشت طول شاخه های فرعی را تنظیم می کنند. قابل ذکر است که در فصل بهار جوانه انتهایی شاخه های فرعی را بعد از ظهور برگ پنجم حذف می کنند به یاد داشته باشید که هرس اولیه گیاه تاثیر مستقیم و بسیار خوبی در رشد و بار دهی بوته خواهد داشت البته مشروط بر اینکه به طور صحیح و اصولی انجام گیرد.

 

 

 

 

 

برداشت محصول :
از مواردی که باید در انجام آن دقت بسیاری کرد تا آسیبی به گیاه وارد نشود نحوه چیدن خیار از بوته است که به دلایلی با اهمیت است شیوه اصولی و صحیح چیدن خیار از بوته این است که آن را به سمت بالا کشیده تا بدین وسیله از ساقه جدا شود این عمل باعث می شود که بقایا یا دنباله میوه بر روی ساقه باقی نماند زیرا باقی ماندن این قسمت بر روی ساقه باعث پوسیدگی ساقه می شود و از طرفی دنباله میوه علاوه بر اینکه وزن میوه را سنگین تر می کند باعث جلوگیری از نرم شدن سریع میوه هم می شود امروزه در اکثر گلخانه ها دیده می شود که خیار را به وسیله قیچی از شاخه جدا می کنند این کار زمانی می تواند مشکل آفرین باشد که قیچی آلوده به بیماریهای قارچی و ویروسی خاصی باشد. در این حالت امکان انتقال بیماری از یک بوته به بوته دیگر زیاد است. بد نیست بدانید به تازگی دستگاهی اختراع شده است که به وسیله اشعه می تواند میوه را از ساقه جدا کند.ولی تا زمانی که دسترسی به این وسائل امکان پذیر باشد بهتر است حتاالمقدور میوه با دستکش چیده شود ضمنا از ابزارهایی استفاده کنید که اطمینان داشته باشید آلوده نیستند.

 

پائین کشی بوته ها :
زمانی که بوته ها به سقف مفید گلخانه می رسند باید پائین کشیده شوند.نکته ای که در این دوره حائز اهمیت است هرس برگهای فرسوده تر و پیر تر در طول دوره برداشت است.به طوری که هنگام پائین کشیدن بوته برگهای پائینی ضمن اینکه عمر خود را سپری کرده اند تعداد کمی نیز برای هرس کردن باقی مانده باشد. باید همواره به یاد داشته باشید که هرس برگهای فرسوده در هر نوبت نباید بیش از ۳ برگ در بوته باشد و حداقل ۱۸ تا ۲۵ برگ روی بوته باقی بماند. هرس برگ های فرسوده باید در طول دوره و به تناوب انجام گیرد که در هنگام پائین کشی مشکلی پیش نیاید و ضمنا متوجه باشیم برگهایی که هرس می کنیم نباید از تعداد برگهای تولید شده بیش تر باشد. به هر حال بعد از هرس برگ های مسن تر و رسیدن بوته به سقف٬ ۳ روش برای هرس بوته خیار مرسوم است.

 

اول اینکه با حذف برگهای پائینی و شل کردن نخ ها از قرقره که به سیم مهار متصل است ساقه را به صورت گرد در روی زمین قرار داده البته گاهی ساقه ها به جای اینکه روی زمین قرار گیرند بر روی شاسی های مخصوصی که با فاصله ۵۰ سانتی متر تعبیه شده اند قرار می گیرند. زمانی که بوته به انتها می رسد به دو شاخه فرعی اجازه می دهیم که رشد خود را ادامه دهند و دوباره به سمت پائین حرکت کنند.این دو شاخه فرعی را مانند شاخه های اصلی در نظر می گیریم و پس از رشد این شاخه ها جوانه ای انتهایی شاخه اصلی را حذف می کنیم و سوم اگر در پایان فصل کشت با فرا رسیدن هوای گرم مصادف باشد می توان به جای پائین کشیدن بوته ها آن را بر روی سیم ها انداخته تا مانند سایبانی در گلخانه عمل کند در این حالت باید کاملا مراقب بود که بوته ها در موقع خم شدن شکسته نشوند و بعد ها دچار ضایعات و بیماری نگردند.

 

 

در مورد خیار چی میدونید؟
حتما با خودتون فکر میکنید که این گیاه از کجا اومده باید بگم که جواب این سوال هنوز مشخص نشده ولی احتمال داده میشه که بومی مناطق گرمسیری آسیا و افریقا باشه. خیار از جنس Cucumis و اسم علمی اون Cucumis sativus است. البته اینم بگم که این گیاه انواع زیادی داره. برگ ها یزرگ و پهنی داره یه نمونه از برگ این گیاه رو میتونید تو اون برگ هایی که تو مطلب بیماری های تیره کدوییان نوشتم ببینید. این گیاه یک پایه ی ولی گل های نر و مادش از هم جدا هستن. البته اینم بگم که ارقامی از این گیاه وجود داره که فقط گل های ماده تولید میکنه که به اونا میگن ماده زا. تا حالا راجع به بکر زایی چیزی شنیدید؟ گل های خیار گل هایی هستن که میتونن به روش بکرزایی هم تولید میوه کنن. البته منظور از بکرزایی در این گل اینه که بدون گرده افشانی هم میتونن میوه تولید کنن اخه ما تو بعضی جانوران هم بکرزایی داریم. تا حالا دید درختی رو که در عرض مدتی کوتاهی پر از شته شده؟ بعد حتما تعجب کردید و با خودتون فکر کردید که اخه این همه شته از کجا اومدن؟ اگه بدونید که شته ها حشراتین که از طریق بکرزایی هم میتونن تکثیر پیدا کنن اونوقت دیگه زیاد تعجب نمیکنید. از بحث خیار پرت نشیم.

 

تا حالا با خودتون فکر کردید که چرا ته خیار تلخه؟
ین تلخی بخاطر ماده ایه تو خیار که مزه تلخی داره به نام کوکوربتاسین. که اینم خودش چند نوعه بصورت مونوگلیکوزید و آگلیکون تو گیاه وجود داره.

. خارهای ریزی رو که روی میوه خیار هست میبینید؟ فکر میکنید چی باشه؟
تما فکر میکنید که نوعی بیماریه ویا اینکه آفتی به این گیاه حمله کرده و این میوه دیگه به درد نمیخوره در صورتیکه این طور نیست و این کاملا طبیعیه و وقتی که خیار میرسه این برآمدگی های روی میوه هم از بین میره

 

 

خیار از تیره ی کدوئیان با نام علمی Cucumis sativus و نام انگلیسی Cucumber است. این سبزی محصول فصل گرم است و گیاه جوان ان به یخبندان حساسند. مانگین درجه حرارت روزانه برای رشد خیار بن 18 تا 24 درجه سانتیگراد مناسبترین است. خیار دارای پتاسیم بالایی است و باعث حل و کاهش اسید اوریک بدن ( بدن انسان خاصیتی دارد که می تواند خود را با تغییرات وفق دهد و اگر تغییرات بیش از حد باشه باعث می شه که بعضی از رفتار های طبیعی بدن دچار تغییر بشه اینجا یه بحثی وجود داره به نام محیط اسیدی و محیط بازی یا همون قلیایی که در بعضی موارد فرضا در دستگاه گوارش ممکنه که محیط اسیدی بشه که در اصطلاح میگن که فرد ترش کرده که غذا هایی که می تونن محیط را اسیدی کنن میشه از مواد گوشتی نام برد و مواد گیاهی نیز بیشتر خاصیت قلیایی یا همون بازی دارند که میتونن محیط رو قلیایی کنن که در صورت وجود محیط اسیدی حالت اسیدی کاهش پیدا میکنه ) می شود و برای رماتیسم- یرقان- رفع خارش پوست- رفع سردرد- رفع گرفتگی بینی و خرد کردن سنگ کلیه مناسب است. جالب ست بدانید که میوه ی خیار بصورت نارس مصرف می شود .

 

بذر خیار در دمای 11 درجه سانتیگراد جوانه می زند. در مناطق سردسیر بعد از رفع سرما کاشت خیار انجام می شود. در مناطق جنوبی کشورمان در دو فصل بهار و پائیز این گیاه کاشته می شود. باید توجه داشت در مرحله ی گلدهی باید کود از انتها به گیاه داده شود تا میزان محصول افزایش یابد. اگر تنش رطوبتی به گیاه خیار داده شود میوه ها تلخ خواهد شد البته عوامل دیگری از قبیل نامظمی در میزان کود و آب و دما نیز باعث تلخی خواهد شد اما تلخی ته خیار طبیعی و به علت وجود ماده ای به نام کوکومرین می باشد. . خیار را تقریبا در هر خاکی م توان به خوبی پروراند. اما خاک خوب خاکی است که سبک دارای زهکشی خوب و مواد الی زیاد داشته باشد(fertile) . عده ای از خیار بدگویی کرده و اونو میوه ای بی فایده میدونن و فلسفه ی آنان این است که خیار علاوه بر اینکه ماده ی مفید قابل توجهی ندارد دیر هضم نیز می باشد. و جز ضرر سودی برای بدن ندارد. درست است که خیار مواد چربی و نشاسته ای و قندی کمی دارد اما دارای فوائدی نیز میباشد که نباید انها را دست کم گرفت. خوردن و بوئیدن و مالیدن گوشت خیار بر پیشانی برای رفع سردرد سودمنده و همچنین آمده که جوشانده ی پوست خیار یرقان را درمان می کند . آب خیار پیشاب آور بوده و برطرف کننده ی سنگ کلیه می باشد

منبع:forum.patoghu.com

ویدیو مرتبط :
کاشت خیار،پرورش خیار،خیار گلخانه،آفات گلخانه،بیماری خیا

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

کشت گلخانه‌ای گوجه فرنگی

 

 

 

 

مقدمه

 

 

گوجه فرنگی از جمله صیفی‌جاتی است که به دلایل فراوان کشت آن قابل صرفه است. زیرا این محصول در غذاهای مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد و آنجا که به صورت اصلی وجود ندارد به صورت رب گوجه باعث خوشمزگی غذا می‌شود. به همین دلیل است که در کشت گوجه فرنگی واریته‌هایی در نظر گرفته شده است که دقیقا با شرایط مصرف گوجه فرنگی مطابق است.

 

گوجه فرنگی ریز در اندازه‌های ۵ تا ۲۰ گرمی و همینطور گوجه فرنگی‌هایی با اوزان تا ۲۵۰ گرم تولید شده است که به خاطر استفاده از تکنیکهای جدید علاوه بر مقاومت بالا در برابر بسیاری از ویروسها و بیماریها استعداد دوام و تازگی را تا مدت طولانی دارا می‌باشد. شایان ذکر است که علاوه بر تنوع شکل و اندازه رنگهای زرد و نارنجی به کمک گوجه فرنگی‌های قرمز آمده است.

 

 

 

 

انواع کشت گوجه فرنگی

 

حال که تصمیم گرفته‌اید در گلخانه خود بذر گوجه فرنگی را کشت کنید قبل از هر چیز باید بدانید چه نوع بذری را انتخاب و تهیه نمائید. بذر گوجه فرنگی را بر اساس نحوه مصرف آن می‌توان تقسیم بندی نمود زیرا این میوه را به صورت تازه خوری ، رب ، سس یا کنسرو می‌توان مصرف نمود. به همین منظور اولین تقسیم بندی بر اساس تازه خوری و صنعتی می‌باشد. در حال حاضر در ایران برای کشت گوجه فرنگی در گلخانه تنها از ارقام تازه خوری استفاده می‌شود.

 

دومین تقسیم بندی بر اساس همرسی استوار است. که به سه دسته همرس ، غیر همرس و بینابین تقسیم می‌شود. معمولا در گلخانه‌های ایران از واریته‌های غیر همرس در برداشتهای طولانی مدت و از واریته بینابین در مناطقی که مدت برداشت کوتاه‌تر است استفاده می‌شود. سومین تقسیم بندی بر اساس وزن میوه است. امروزه برای مصرف تازه خوری گوجه فرنگی از گوجه چری با وزن ۵ تا ۲۰ گرم تا گوجه‌هایی به وزن ۲۵۰ گرم استفاده می‌شود. ناگفته نماند که هر چه وزن گوجه فرنگی سنگین‌تر باشد مدت بیشتری برای رسیدن به باردهی نیاز دارد.

 

مثلا گوجه چری که حدود ۵ تا ۲۰ گرم است پس از نشاء حدود ۶۰ روز برای برداشت محصول نیاز دارد. به تازگی در بازار تولید واریته‌های دیگری پا نهاده است که کلاستر نام دارد. اصولا چیدن میوه به صورت خوشه‌ای به اصطلاح کلاستر خوانده می‌شود. با پیشرفت تکنولوژی در تولید بذر واریته‌هایی به بازار معرفی شده است که در برابر نماتد یا ویروسهایی که در منطقه‌ای فعال هستند مقاومت داشته و می‌توان با توجه به مشکلات موجود ارقام مورد نظر را انتخاب نمود.

 

 

 

 

طول دوره جوانه زنی

 

طول دوره جوانه زنی تا ظهور برگهای لپه‌ای در سطح خاک معمولا ۶ روز است و از ۴ تا ۶ هفته نشاء آماده انتقال به زمین اصلی است. برای اینکه بذر گوجه فرنگی بتواند به خوبی جوانه زده و رشد نماید تا زمان رشد مطلوب بوته بهتر است آن را در محل خزانه نگهداری نمود که هم در استفاده از امکانات گلخانه بتوان صرفه جویی کرد و هم گیاه بتواند در ابتدا رشد خوبی داشته باشد.

 

به همین منظور قسمتی از گلخانه را برای گلدانهای نشاء در نظر گرفته و یا محلی را برای خزانه انتخاب می‌کنیم انتخاب گلدان مناسب که حجم ریشه درون آن به خوبی فعالیت کند حائز اهمیت است. دما رطوبت نور فاصله بوته‌ها نقش مهمی در رشد یک گیاه سالم در خزانه را دارد. برای مثال سطحی برابر ۱۰×۱۰ سانتی متر برای هر بوته باید در نظر گرفت. ضمنا باید از محلهایی استفاده کرد که کاملا ضد عفونی شده و آفات و بیماریها در محل نشاء موجود نباشد.

 

 

دمای مناسب

 

بهترین دما برای جوانه زنی ۳۰ درجه سانتیگراد می‌باشد و بعد از جوانه زنی دما را تا ۲۴ درجه در مواقع روز و ۱۸ درجه در هنگام شب تقلیل می‌دهیم. با توجه به اینکه بیشترین فعالیت ریشه‌ها در عمق ۳۰ سانتیمتری خاک می‌باشد قبل از انتقال نشاء‌های گوجه فرنگی به زمین اصلی باید بسترهای مناسب که تا عمق ۸۰ سانتیمتری قابلیت نفوذ ریشه را داشته باشد محیا نمود.

 

در این صورت باید علفهای هرز را پیش از انتقال نشاء حذف و پاکسازی نمود و بخصوص از دو گیاه سس و گل جالیز نباید غافل گردید که این دو مشکلات فراوانی را برای گیاه ایجاد می‌نمایند. بهتر است با رویت سس یا گل جالیز آنها را از کنار بوته جدا کرده و پاکسازی نمود آنگاه مواد آلی و کودهای شیمیایی را در اندازه مناسب و با راهنمایی آزمایشگاههای خاک شناسی تدارک دیده و استفاده نمود. بهترین Ph برای گوجه فرنگی 5.5 تا 6.8 می‌باشد.

 

 

 

 

هرس

 

هرس به منظور ایجاد تعادل بین رشد بوته شاخ و برگ و مقدار ریشه و میوه است. به همین منظور بوته گوجه فرنگی را تا زمانی که به ۳۰ سانتیمتری نرسیده است هرس نمی‌کنیم و اجازه می‌دهیم رشد خود را انجام دهد زمانی که ارتفاع بوته به ۳۰ سانتیمتری رسید اولین هرس را انجام می‌دهیم. این هرس شامل حذف گلها و شاخه‌های فرعی است. پس از انجام این مرحله هرس در تمام طول رشد بوته تمام شاخه‌های فرعی را حذف می‌کنیم و در کشتهای کوتاه مدت بعد از رسیدن بوته به ارتفاع ۳۰ سانتیمتری بوته را به صورت دو شاخه به نخهای مهار می‌بندیم. با انجام این کار دیگر نیازی به پایین کشی بوته نیست. بر اساس تجارب کیفیت و میزان محصول بوته‌ای که پایین کشیده شده است بهتر و بیشتر است.

 

بدیهی است پس از رسیدن این دو شاخه به ارتفاع مفید گلخانه جوانه انتهایی آن را حذف می‌کنیم تا گلهای موجود در بوته به میوه تبدیل شود. پس از برداشت محصول این بوته‌ها از گلخانه حذف شده و زمین برای کشت بعدی آماده می‌شود. البته کشاورزان با تجربه جهت همسان کردن اندازه میوه‌ها بر اساس بضاعت گیاه و نوع واریته گلها و یا میوه‌های اضافی بر روی خوشه را هرس می‌کنند و به تعداد مشخصی از گلها اجازه می‌دهند تا به میوه برسند. گوجه فرنگی گیاهی است اتوگارد که معمولا قبل از باز شدن گل تلقیح گل صورت گرفته است. به همین دلیل به ندرت می‌توان در شرایط خاص تلقیح خارجی را در آن مشاهده نمود.

 

 

تلقیح

 

در فضای گلخانه هیچ گونه عامل محرکی مانند باد و یا حشرات برای تلقیح وجود ندارد برای رفع این مشکل می‌توان به چند طریق عمل کرد. اول استفاده از زنبورهای مخصوص که عمر آنها فقط یک فصل است و عمل لقاح را باعث می‌گردد. دوم استفاده از ویبراتورهای برقی است که در هر دو یا سه روز یکبار با لرزش خوشه‌ها عمل لقاح را صورت می‌دهد. راه سوم این است که می‌توان در کشت زمستانه از هرمن تلقیح کننده استفاده نمود. و بالاخره راه چهارم این است که با ایجاد شک در سیمهای مهار و یا ضربه مستقیم بر روی گلها باعث گرده افشانی یا در نهایت عمل تلقیح گردیم. نکته حائز اهمیت در عمل تلقیح گلهای بوته گوجه فرنگی دمای موجود در گلخانه می‌باشد که باید بین ۲۰ تا ۲۵ درجه بوده و رطوبت آن نیز کم باشد.

 

 

زمان تلقیح

 

بهترین زمان برای این کار بین ساعات ۱۱ تا ۲ بعد از ظهر می‌باشد که فضای گلخانه از رطوبت کمتر و دمای بیشتری برخوردار است به همین خاطر امکان تلقیح در دمای ۲۸ تا ۳۰ درجه کاهش می‌یابد و در دمای ۱۳ تا ۱۵ درجه امکان تلقیح وجود ندارد و عدم تلقیح گل ریزش گل را در پی خواهد داشت. به هر حال پس از تلقیح گل میوه بین ۱۸ تا ۳۵ روز زمان لازم دارد تا قابل برداشت باشد. و حالا بوته گوجه فرنگی به زمان ثمر دهی خود رسیده و در این مرحله باید به گونه‌ای برخورد نمود که حداکثر برداشت را کسب کرد.

 

 

زمانی که برگهای نزدیک به هر خوشه میوه چیده می‌شود میوه امکان بهتری برای رنگ گیری پیدا می‌کند. نکته قابل ذکر دیگر اینکه بدیهی است ۵۰ درصد خوشه میوه رنگ بگیرد و ۵۰ درصد دیگر از حالت سبز بودن تغییر رنگ داده و رفته رفته قرمز خواهد شد. بنابراین در صورتی که نیمی از خوشه واریته کلاستر به رنگ نهایی در آمده باشد می‌توان ان را چید و به بازار عرضه نمود. چنانچه مسافت مزرعه تا بازار کم باشد و نیمه سبز خوشه فرصت رنگ پذیری نداشته باشد می‌توان از محلی که دمای آن گرمای مناسبی جهت تغییر رنگ گوجه دارد استفاده نمود. در صورتی که واریته‌ها به صورت کلاستر و یا همرس نباشد بهتر است گوجه‌های رسیده را در زمان خاص خود برداشت کرد. مسلما اندازه گوجه فرنگی هر چقدر درشت‌تر باشد زمان تبدیل گل به میوه و رسیدن آن هم طولانی‌تر خواهد بود.

 

 

امروزه بسیاری از کشاورزان به خاطر تقاضای مناسب مصرف کننده تمایل زیادی به کشت گوجه‌های چری دارند و این به دلیل میزان باردهی فراوان رنگهای قرمز صورتی و زرد و شکلهای مختلف آن است که باعث قیمت بالای این واریته شده است. زمانی که بوته‌ها به سقف مفید گلخانه می‌رسند لازم است برگهای پائین را هرس نمود و اگر نخها به صورت قرقره‌ای به سیم آویزان است می‌توان با باز کردن ۳۰ تا ۵۰ سانتیمتر از نخ قرقره در یک جهت نخها را روی سیم حرکت داده که این عمل باعث می‌شود ساقه از پائین روی بستر و یا شاسیهای مخصوص قرار گیرد و انتهای بوته در فاصله ۳۰ تا ۵۰ سانتیمتری سقف مفید گلخانه برسد. این روش به کشت دراز مدت مربوط می‌شود.