ساختمان‌هایی با شناسنامه‌ زیست محیطی

 

 

 

با پیشرفت و توسعه دانش بشری داشتن هویت برای تمام اجزای زندگی بشر ضروری است؛ هویتی كه مختصات هر اجزا را نسبت به سازگاری یا عدم‌سازگاری آن با وضعیت جامعه بشری مشخص كند، از این‌رو كارشناسان و متخصصان به فكر ایجاد هویت برای ساختمان‌هایی افتاده‌اند كه با اعمال مدیریت محیط زیستی و رعایت مشخصات سازگار با محیط زیست باعث حداقل هدر رفت انرژی و منابع شوند و دارای شناسنامه سبز باشند.

 

به این ترتیب ساختمان‌های نسل‌های آینده با داشتن شناسنامه زیست محیطی یك سر و گردن از سازه‌های سال‌های گذشته خود بالاترند و خود را با برنامه‌های توسعه پایدارجوامع بشری وفق داده‌اند و دیگر اثری از ساختمان‌هایی كه منابع انرژی را بی حساب و كتاب می‌بلعند، دیده نمی‌شود.

 

مدیریت محیط زیستی در بخش ساختمان می‌تواند با ابزارهای مدیریتی نوین، فرآیندهای نظارت، جمع‌آوری و پردازش اطلاعات وضعیت مصرف انرژی را بهبود بخشد.

 

به طوری كه مدیران محیط زیستی همواره با مسائل در حال رشدی روبه‌رو هستند و به این دلیل نیاز به امكانات كمكی بیشتری مانند شناسنامه انرژی دارند.

 

مهندس محمدباقر ارمغان، كارشناس ارشد معماری دانشگاه اشتوتگارت آلمان و عضو سازمان نظام مهندسی ساختمان ایران در این باره می‌گوید: دنیای امروز بدون حفظ محیط زیست معنی ندارد و به سمتی پیش می‌رود كه مدیران محیط‌زیستی باید هر چه بیشتر از روش‌های تصمیم‌گیری سنتی دور شده و به روش پیش‌بینانه نزدیك‌تر شوند.

 

درحالی كه كشور ایران از منابع سرشار انرژی برخوردار است، ولی مصرف بی‌رویه انرژی و عدم مدیریت صحیح موجب خسارات محیط زیستی آشكار و پنهانی در این عرصه شده كه موجب نگرانی متولیان و دانش پژوهان شده است.

 

وی می‌افزاید: بر این اساس به‌كارگیری دانش و پژوهش در بخش ساختمان از طریق دیدگاه هم‌اندیشی سبز و از طریق به‌كارگیری شناسنامه انرژی برای هر واحد مسكونی بهترین ایده است.

 

عرضه نمونه به روز و كارآمد شناسنامه انرژی و به‌كارگیری عناصر مختلف هشتگانه عایقكاری حرارتی پوسته خارجی ساختمان، مواد و مصالح مورد استفاده برای این عایقكاری، پنجره‌ها، درزگیری و جزئیات اجرایی مانند عایقكاری دیوارها، عایقكاری سقف‌ها، عایقكاری كف‌ها، اقدامات بهینه‌سازی در طراحی تاسیسات ساختمان‌ها، مقایسه هزینه‌های اقدامات بهینه‌سازی و دیگر هزینه‌های موجود در ساختمان‌ها الگو و ایده‌ای محیط زیستی را ارائه می‌كنند.

 

مدیریت محیط زیستی علاوه بر پیش‌بینی‌هایی كه در زمینه اجرای موارد مورد نظر كارشناسی دارد، باید متكی بر دستاوردهای پذیرفته شده علمی، استفاده از تكنیك‌های مدل‌سازی، شبیه‌سازی و تخمین باشد و به این وسیله مساله را شناسایی و مكانیسم‌های جبرانی را محقق كند.

 

این كارشناس معماری می‌گوید: دنیای امروز كه بدون حفظ محیط زیست معنی ندارد، به سمتی پیش می‌رود كه مدیران محیط‌زیستی باید هر چه بیشتر از روش‌های تصمیم‌گیری سنتی دور شده و به روش پیش‌بینانه نزدیك شوند.

 

این در حالی است كه امروزه در جوامع بشری، توسعه با به كارگیری انرژی بیشتر میسر می‌شود و در روند توسعه، انسان خصوصیات فیزیكی، شیمیایی، بیولوژیكی، اجتماعی و سنتی محیط خود را دگرگون می‌كند و این موضوعی اجتناب‌ناپذیر است.

 

سیاست‌های تولید و به‌كارگیری انرژی در مسائل محیط زیستی محلی و منطقه‌ای نقش محوری را به عهده دارند.

 

 

● شناسنامه انرژی براساس دیدگاه ‌محیط زیستی

 

كشور ایران خصوصیات ویژه ای از نظر در اختیار داشتن منابع انرژی دارد و پایین بودن هزینه مصرف آن محسوس است.

 

محمدباقر ارمغان در این باره می‌گوید: این بی‌توجهی می‌تواند به قیمت كند شدن رشد اقتصادی و تنگناهای انرژی مورد احتیاج جامعه بینجامد.

 

این مبحث در صنعت و فرهنگ ساختمانی از بی‌مهری و بی‌توجهی خاصی برخوردار بوده و زیان‌های اقتصادی و زیست محیطی قابل توجهی همراه دارد.

 

لزوم هدایت صرفه‌جویی انرژی و در نتیجه حمایت محیط زیست نسبت به تولید منواكسید كربن، دی‌اكسیدكربن و دیگر آلودگی‌های مشتقه مستلزم ۲ركن اصلی در تولید و استفاده در بناهاست.

 

در ركن اول باید به انرژی لازم برای یك ساختمان با در نظر گرفتن مصالح به كار رفته و صنعت ساخت آن در ۲ مقطع سرمایشی و گرمایشی توجه كرد و در ركن دوم مصرف حقیقی انرژی یك ساختمان نسبت به برآورد احتیاجات آن باید بررسی شود.

 

دنیای امروز بدون حفظ محیط زیست معنی ندارد و به سمتی پیش می‌رود كه مدیران محیط‌زیستی باید هر چه بیشتر به روش‌های پیش‌بینانه نزدیك شوندارمغان می‌افزاید: در مورد ركن اول، رابطه احتیاج انرژی یك ساختمان با ساخت و ساز (construction) ، مصالح مصرفی و كاربرد آن تعیین‌كننده بوده و پایه اصلی هدایت صرفه جویی انرژی است. این مهم باید از طرف كارفرما و مشاركت مهندسین و مقامات مسوول كنترل و نظارت شود تا نتیجه قابل پیش‌بینی و محاسبه و هدایت شود.

 

این كارشناس معماری ادامه می‌دهد: در مورد ركن دوم، طریقه مصرف و بهره‌برداری از نوع انرژی مصرفی مهم است كه از طرف مالكان ومستاجران و در نهایت ساكنان اعمال می‌شود و لزوم بنیان كردن فرهنگ خاصی خواهد بود.

 

وی تاكید می‌كند: برای توانمند كردن این دو عامل اصلی فقط مقررات و نظارت كافی نبوده، بلكه لازمه آن یك مدیریت شفاف، یكپارچه و جدی است.

 

در همین ارتباط مهندس عمید مرندی، كارشناس ارشد محیط زیست پژوهشگاه علوم و فناوری رنگ و عضو هیات مدیره انجمن متخصصان محیط زیست ایران می‌گوید: با هدف صرفه‌جویی در انرژی و متعاقبا توجه خاص به محیط زیست و در نتیجه رهاوردی كه بتوان با كمترین مشكلات بهتر زندگی كرد لازم است نظام خاصی برای رعایت و بهره‌وری همگانی در هدفمند كردن احتیاجات منابع انرژی و رعایت فرهنگ مصرفی آن زیر پوشش یك مدیریت قرار گیرد.

 

صدور پرونده ایست یا همان صدور شناسنامه انرژی برای هر ساختمان كه مشخصات و خصوصیات آن ساختمان را بخصوص در ارتباط با ۲ ركن اصلی تهیه و برای پیشبرد هدفمند كردن مصرف انرژی و رابطه مستقیم آن مستندسازی شود، الزامی است.

 

وی می‌افزاید: هدف از تهیه شناسنامه انرژی ساختمان آن است كه با رعایت مباحث تكنیكی و در دسترس قرار دادن آن برای عموم، قدمی مفید برای كاهش هزینه تولید و مصرف انرژی و در نهایت جلوگیری از ویران شدن بی رویه محیط زیست باشد.

 

مرندی تاكید می‌كند: از طرف دیگر وجود شناسنامه انرژی ساختمانی یك حربه اقتصادی خواهد بود كه برای بالا بردن كیفیت ساختمان‌سازی نقش قابل توجهی خواهد داشت و همچنین اثرات بسزایی در بازار املاك به همراه دارد كه محاسبات سازندگان و مالكان در موقع خرید و فروش، خط‌مشی جدیدی ایجاد می‌كند كه كیفیت آن شامل تمام اقشار اجتماع و اقتصاد ملی می‌شود، به شكلی كه نه تنها خرید و فروش، بلكه اجاره و رهن هم از این فعل و انفعال مثبت مستثنا نخواهد بود و بهره‌وری خود را خواهد داشت.

 

این الزامات و تغییرات بناچار عوامل مخالف خود را در صحنه بازار املاك و در محدوده اقتصاد فردی خواهد داشت و به خاطر آن است كه با چنین حربه‌ای جلوی سودجویی شخصی و به باد دادن امكانات عمومی گرفته می‌شود.

 

برای رعایت محیط زیست و صرفه‌جویی در مصرف انرژی، داشتن شناسنامه انرژی ساختمانی الزامی بوده و در این راه هیچ بهانه‌ای چه از طرف بخش خصوصی و چه از طرف بخش دولتی قابل قبول نیست و موجب تحقق نیافتن هدف می‌شود.

 

ضامن اعتباری شناسنامه انرژی ساختمان تنها شفاف سازی و جدیت است تا تمامی افراد اجتماع بدون قید و شرط آن را قبول كنند و ملاك قرار دهند.

 

 

● ساختمان‌های مشمول شناسنامه انرژی

 

تمام ساختمان‌ها و عمارت‌هایی كه دستگاه یا سیستم گرمایشی و سرمایشی دارند و تمامی قسمت‌های مربوط به آنها بویژه تاسیسات و مجتمع‌هایی كه دارای شوفاژ، دستگاه‌های سردكننده، تهویه هوا و تاسیسات روشنایی هستند و در كل ساختمان‌هایی كه به نوعی استفاده مسكونی، اداری، تجاری و صنعتی دارند شامل این طرح می‌شوند.

 

این مبحث شامل ۲ گروه ساختمان است كه گروه اول شامل ساختمان‌های در دست تاسیس و نوساز است كه هنوز مورد بهره‌برداری قرار نگرفته، فقط مقیاس احتیاج انرژی طبق ضوابط ساخت و ساز و رعایت جزییات تكنیكی است، مدنظر بوده ولی در مورد ساختمان‌های ساخته شده قدیمی یا در حال بهره‌برداری به دلیل استفاده از ساختمان می‌توان مصرف انرژی را ملاك شناسنامه انرژی ساختمان قرار داد.

 

 

ویدیو مرتبط :

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

فاجعه زیست محیطی در ساحل کالیفرنیا

شکستن یک خط لوله نفت خام در ساحل کالیفرنیا باعث ریخته شدن 79500 لیتر نفت به دریا شد