دانش و فناوری
2 دقیقه پیش | گرفتن ویزای انگلیس در ایراناز زمانی که اخذ وقت سفارت انگلیس در تهران ممکن شد، بسیاری از مشکلات متقاضیان این ویزا نیز به فراموشی سپرده شد. اگر چه هنوز هم بعضی از متقاضیان این ویزا، به جهت تسریع مراحل ... |
2 دقیقه پیش | دوره مدیریت پروژه و کنترل پروژه با MSPپروژه چیست؟ پروژه به مجموعه ای از فعالیتها اطلاق می شود که برای رسیدن به هدف خاصی مانند ساختن یک برج، تاسیس یک بزرگراه، تولید یک نرم افزار و … انجام می شود. در همه پروژه ... |
برندگان نوبل شیمی 2013 معرفی شدند
برندگان نوبل شیمی 2013 معرفی شدند
جایزه نوبل شیمی امسال به مارتین کارپلوس، مایکل لویت و آریه وارشل به خاطر توسعه مدلهای چندمقیاسی سیستمهای شیمیایی کمپلکس اعطا شد.
شیمیدانان پیش از این با استفاده از توپهای و میلههای پلاستیکی به ساخت مدلهای مولکولی میپرداختند؛ اما امروزه مدلسازی با رایانه انجام میشود.
در دهه 1970، مارتین کارپلاس، مایکل لویت و آریه وارشل بنیادی برای برنامههای قدرتمند ایجاد کردند که برای درک و پیشبینی فرآیندهای شیمایی مورد استفاده هستند. مدلهای رایانهای منعکس کننده واقعیت برای بیشتر پیشرفتهای شیمی امروز بسیار حیاتی هستند.
واکنشهای شیمایی با سرعت نور رخ میدهند. در کسری از یک میلیثانیه، الکترونها از یک هسته اتمی به روی دیگری میجهند. شیمی کلاسیک با سختی زیادی برای ادامه راه روبرو بود. تقریبا غیرممکن است بتوان بطور تجربی همه گامهای اجرا شده در یک فرآیند شیمیایی را نقشهبرداری کرد.
اکنون با کمک شیوههای جدید که منجر به کسب جایزه نوبل برای این شیمیدانان شده، رایانهها میتوانند فرآیندههای شیمیایی مانند تصفیه کاتالیزور از بخارهای سمی یا فوتوسنتز را در گیاهان سبز نمایش دهند.
کار کارپلاس، لویس و وارشل از آنجایی بسیار اهمیت داشته که سعی کردهاند فیزیک کلاسیک نیوتن را در کنار فیزیک کوانتومی کاملا متفاوت قرار دهند. پیش از این شیمیدانان باید از یکی از این دو شیوه استفاده میکردند.
قدرت فیزیک کلاسیک این بود که از محاسبات ساده برخوردار بوده و میشد برای مدلسازی مولکولهای بسیار بزرگ از آن استفاده کرد اما نقطه ضععف آن عدم تواناییاش برای شبیهسازی واکنشهای شیمیایی بود. از یان رو شیمیدانان از فیزیک کوانتومی بهره میبردند. اگرچه چنین محاسباتی نیازمند قدرت محاسباتی بسیار زیاد بوده و از این رو تنها میشد از آن برای مولکولهای بسیار کوچک استفاده کرد.
برندگان امسال نوبل از هر دو حوزه استفاده کرده و شیوههایی ابداع کردند که از هر دو فیزیک کلاسیک و کوانتومی استفاده میکنند.
سال گذشته این جایزه به رابرت لفکووتیز، استاد موسسه پزشکی هاوارد هیوز و مرکز پزشکی دانشگاه دوک و برایان کوبیلکا از دانشکده پزشکی دانشگاه استنفورد برای پژوهش در خصوص «گیرندههای همراه G پروتئین» اعطا شد.
جایزه نوبل شیمی توسط آکادمی سلطنتی علوم سوئد در استکهلم اهدا میشود.
نوبل شیمی از منظر اعداد
104
در سالهای 1901 تا 2012 تعداد 104 جایزه نوبل شیمی به دانشمندان اهدا شده است.
163
از سال 1901 تاکنون تعداد 163 دانشمند موفق به کسب جایزه نوبل شیمی شدهاند.
63
در میان جوایز نوبل اهدایی تعداد 63 مورد آن به یک دانشمند اهدا شدهاند.
4
از میان 162 برنده جایزه نوبل شیمی، این افتخار تاکنون تنها به چهار زن دانشمند اعطا شده است. دو تن از این زنان یعنی ماری کوری و دروتی کروفوت هوجکین توانستند جایزه نوبل شیمی را به طور غیرمشترک بدست بیاورند.
ماری کوری در سال 1911 برای شیمی و همچنین در سال 1903 برای فیزیک موفق به دریافت جایزه نوبل شده بود. سایرین شامل ایرنه جولیون کوری در سال 1935، دروتی کروفوت هوجکین در سال 1964 و آدا یوتات در سال 2009 بودند.
1
تنها یک دانشمند موسوم به فردریک سانگر توانست دوبار جایزه نوبل شیمی را در سالهای 1958 و 1980 بدست بیاورد.
35
جوانترین برنده جایزه نوبل شیمی فردریک جولیوت 35 ساله بود که در سال 1935 موفق به دریافت این جایزه شد.
85
پیرترین دریافتکننده نوبل شیمی جان فن بوده که در سن 85 سالگی در سال 2002 به این افتخار نائل شد.
57
میانگین سنی برندگان نوبل شیمی از زمان آغاز اهدای آن تاکنون 57 سال بوده است.
خواندنیهای نوبل شیمی
زندگانی که چندبار جایزه نوبل گرفتند
دانشمندانی که بیش از یکبار موفقبه دریافت جایزه نوبل شدهاند عبارتند از ماری کوری(نوبل فیزیک 1903، نوبل شیمی 1911)، لینوس پولینگ(نوبل شیمی 1954، نوبل صلح 1962) و فردریک سانجر(نوبل شیمی 1958، نوبل شیمی 1980).
لینوس پولینگ تنها دانشمندی است که موفق به دریافت دو جایزه نوبل غیرمشترک شده است.
برندگان خانوادگی جایزه نوبل
خانواده کوری موفقترین خانوداههای جایزه نوبل بودهاند. همکاری زن و شوهری ماری و پیر کوری در سال 1903 جایزه نوبل فیزیک را به همراه داشت. خود ماری کوری برای بار دو در سال 1911 موفق به کسب جایزه نوبل شیمی شد.
دختر بزرگ این زوج یعنی ایرنه جولیوت کوری در سال 1935 به همراه فردریک جولیوت موفق به دریافت جایزه نوبل شیمی شد. ایو کوری، دختر آنها برای یونیسف کار میکرد و همسرش هنری لابویسیدر سال 1965 به نمایندگی از یونیسف جایزه نوبل صلح را دریافت کرد.
از دیگر خانوادههای حاضر در میان برندگان نوبل باید به هانس فون اولر چلپین، برنده جایزه نوبل شیمی در سال 1929 و پسرش اولف فون اولر، برنده جایزه نوبل پزشکی در سال 1970 و همچنین آرتور کورنبرگ، برنده جایزه نوبل پزشکی در سال 1959 و پسرش راجر کورنبرگ، برنده جایزه نوبل شیمی در سال 2006 اشاره کرد.
افرادی که از گرفتن جایزه نوبل منع شدند
دو برنده نوبل شیمی از سوی مقامات مجبور به رد جایزه نوبل شدند. آدولف هیتلر سه برنده جایزه نوبل را از دستیابی به جایزه نوبل منع کرد که دو تن از آنها موسوم به ریچارد کوهن(1938) و آدولف بوتنانت(1939) برنده جایزه نوبل شیمی بودند.
سومین شخص موسوم به جرارد دوماک در سال 1939 برنده جایزه نوبل پزشکی شد. اگرچه هر سه پس از پایان جنگ جهانی دوم موفق به کسب مدال و دیپلم افتخار نوبل شدند اما دیگر جایزه نقدی به آنها تعلق نگرفت. /ایسنا
ویدیو مرتبط :
مراسم اعلام برندگان جایزه نوبل شیمی 2015
خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :
برندگان نوبل شیمی 2014 معرفی شدند
اخبار علمی - برندگان نوبل شیمی 2014 معرفی شدند
به گزارش ایسنا، جایزه نوبل شیمی به دلیل ساخت میکروسکوپ فلورسنس فوق واضح به این سه شیمیدان تعلق گرفت.
اریک بتزیگ، متولد 1960 در آمریکا، دارنده مدرک دکترای از دانشگاه کورنل و رهبر گروه پردیس مزرعه تحقیقاتی جانلیا در موسسه پزشکی هوارد هیوز آمریکا است.
اشتفن هل، متولد 1962 در آراد رومانی و شهروند آلمان، دکترای خود را در سال 1990 از دانشگاه هایدلبرگ آلمان دریافت کرد و اکنون رئیس موسسه شیمی بیوفیزیک مکس پلانک در گوتینگن و رئیس بخش مرکز تحقیقاتی سرطان آلمان در هایدلبرگ است. وی چهارمین رومانیایی است که موفق به کسب جایزه نوبل شده است.
ویلیام مورنر نیز متولد 1953 در کالیفرنیا بوده و دکترای خود را در سال 1982 از دانشگاه کورنل دریافت کرد. وی استاد شیمی و فیزیک پایه در دانشگاه استنفورد است.
پیشی گرفتن از محدودیتهای تلسکوپ نوری
برای مدتهای طولانی، میکروسکوپ نوری با یک محدودیت به عقب رانده شده بود و آن، نداشتن وضوح بهتر از نیم طول موج نور بود. برندگان نوبل شیمی امسال با کمک مولکولهای فلورسنت توانستند این محدودیت را رفع کنند. دستاورد عظیم آنها، میکروسکوپ نوری را به بعد نانو رساند.
اکنون دانشمندان در حوره نانوسکوپی، مسیرهای مولکولهای را درون سلولهای زنده مشاهده میکنند.آنها میتوانند چگونگی تولید سیناپسهای بین سلولهای عصبی مغز را توسط مولکولها ببینند و پروتئینهای دخیل در بیماریهای پارکینسون، آلزایمر و هانتینگتون را پیگیری کنند. همچنین دانشمندان قادرند هر پروتئین درون تخمهای بارور را در زمان تقسیم شدن برای تبدیل به جنین مشاهده کننند.
در سال 1873، ارنست آبه، فیریکدان آلمانی یک حد فیزیکی را برای حداکثر وضوح میکروسکوپ نوری سنتی مقرر کرد. این وضوح هیچگاه نمیتوانست بهتر از 0.2 میکرومتر باشد. اریک بتزیگ، اشتفن هل و ویلیام مورنر برای عبور از این حد توانستند جایزه نوبل شیمی 2014 را از آن خود کنند.با دستاورد آنها، میکروسکوپ نوری اکنون میتواند به داخل دنیای نانو ورود کند.
دو اصل جدا از هم امروز پاداش گرفتند. یکی منجر به روش میکروسکوپی کاهش گسیل القایی توسط اشتفن هل در سال 2000 بود که در آن پرتو لیزری برای تحریک مولکولهای فلورسنت به منظور درخشیدن آنها و دیگری برای لغو همه فلورسانسها بجز نمونههای حجم نانومتری استفاده میشود. اسکن کردن نمونه بطور نانومتری میتواند تصویری با وضوح بالاتر از حد مقرر آبه بوجود بیاورد.
اریک بتزیگ و ویلیام مورتر بطور جداگانه، پایههای دومین روش موسوم به میکروسکوپی تک مولکولی را بنا نهادند. این روش بر امکان خاموش و روشن کردن فلورسنس مولکولهای جداگانه تکیه دارد. دانشمندان چندین بار از یک منطقه تصویربرداری کرده و هربار به چند مولکول محدود اجازه درخشیدن میدهند. قرار دادن این تصاویر به یک ابرتصویر نهایی با وضوح سطح نانو منجر میشود. اریک بتزیگ برای ولین بار در سال 2006 از این روش استفاده کرد.
امروزه نانوسکوپی در سراسر جهان مورد استفاده بوده و دانش جدید پر منفعت را بصورت روزانه برای انسان ارائه کرده است.
تا پیش از اعلام برندگان نوبل شیمی 2014، گمانهزنیهای بسیاری وجود داشت که در ساعات پایانی بیشتر حول پژوهشهای مرتبط با گوشی هوشمند یا تبلت بودند. برای مثال، پرفسور چینگ دبلیو تانگ و استیون وان اسلایک از آمریکا برای اختراع دیود ساطع کننده نور آلی که از اهمیت زیادی در تلویزیونهای وضوح بالا و جدیدترین تلفنهای همراه و رایانهها برخوردار است، از جمله کاندیداهای مطرح برای کسب جایزه نوبل شیمی بودند.
از سال 1901 تاکنون، بیشتر برندگان جایزه نوبل شیمی به ترتیب از 10 حوزه بیوشیمی، شیمی آلی، شیمی فیزیک، شیمی ساختاری، شیمی اتمی، سینتیک شیمیایی، شیمی محصولات طبیعی، شیمی صنعتی، شیمی معدنی و بیوشیمی تحلیلی بودهاند.
این جایزه سال گذشته به مارتین کارپلوس از دانشگاه هاروارد، مایکل لویت از دانشگاه استنفورد و آریه وارشل از دانشگاه کالیفرنیای جنوبی به خاطر توسعه مدلهای چندمقیاسی سیستمهای شیمیایی پیچیده اعطا شد.
اخبار علمی - ایسنا