احادیث تربیتی از معصومین علیه السلام

احادیث تربیتی از معصومین علیه السلام
قال علیٌ علیه السلام:
اِنَّ لِلقُلُوبِ شهوَةً وَ کِراهةً وَ اِقبالاً وَ اِدباراً فَأتوُها مِن اقبالِها وَ شَهوَتِها، فَاِنَّ القَلبَ اِذا اُکرِهَ عَمِیَ.
دل ها را حالت خواستن و ناخواستن و روی آوردن و پشت کردن است. از راه خواسته­ ها و تمایلات، سراغ قلب­ ها بروید، چرا که اگر دل را به کاری مجبور کنند، کور می ­شود.
غرر الحکم 6/206 . نهج البلاغه، صبحی صالح، حکمت 193

 

----------------------------------------

قال علیٌ علیه السلام :
ِان لَم تَکُن حَلیماً فَتَحلَّم، فَاِنَّهُ قَلَّ مَن تَشَبَّهَ بِقَومٍ اِلاّ اَوشَکَ اَن یَکُونَ مِنهُم.
اگر حلیم و بردبار نیستی، خود را به بردباری و حلیمی بزن، چرا که هیچ­کس خود را شبیه کسی نمی­سازد، مگر اینکه امید است از آنان باشد.
وسائل الشیعه، ج11، ص212، نهج البلاغه، حکمت 207.

 

----------------------------------------

عن امیرالمومنین علیه السلام :
اِذا هِبتَ اَمراً فَقَع فیهِ فَاِنَّ شِدَّةَ تَوَقّیهِ اَعظَمُ مِمّا تَخافُ مِنهُ.
هرگاه از کاری هراس و بیم داشتی، خود را در آغوش همان کار بیفکن، چرا که سختی پرهیز و هراس، بزرگتر از خود آن چیزی است که از آن می­ترسی.
نهج البلاغه، صبحی صالح، حکمت 175.

 

----------------------------------------

عن امیر المومنین علیه السلام :
ذَوُوا العُیُوبِ یُحِبُّونَ اِشاعَةَ مَعائِبِ النّاسِ لِیَتَّسَعَ لَهُمَ العُذرُ فِی مَعایِبِهِم.
از امیرالمومنین علیه السلام روایت است که :افراد عیب دار، دوست دارند تا عیوب مردم را پخش کنند تا بهانه­ ای برای معایب خویش فراهم آید. (با یافتن شریک جرم، می­ کوشند خطای خویش را پنهان کنند)
غرر الحکم، (چاپ دانشگاه) ج4، ص340.

 

----------------------------------------

عن ابی عبدالله علیه السلام :
اِذا اَحبَبتَ رَجُلاً فَاَخبِرهُ بِذالِک فَاِنَّهُ اَثبَتَ لِلمَوَدَّةِ بَینَکُما.
امام صادق علیه السلام فرمود :
هرگاه کسی را دوست داشتی به او خبر بده، چرا که این کار، دوستی میان شما را استوارتر می ­سازد.
اصول کافی، ج 2، ص644.

 

----------------------------------------

قال علی علیه السلام :
نُصحُکَ بَینَ المَلاءِ تَقریعٌ.
نصیحت کردن تو ( دیگران را ) در حضور جمع، خرد کردن و کوبیدن شخصیّت طرف است.
میزان الحکمه، ج 10، ص 582 (به نقل از غرر الحکم)

 

----------------------------------------

قال علی علیه السلام :
تَکَبُّرُکَ فِی الوِلایَةِ ذُلٌّ فِی العَزلِ.
تکبّر ورزیدن تو در دوران ریاست و سرپرستی، موجب ذلّت در ایّام برکناری است.

منبع:sibtayn.com

ویدیو مرتبط :
احادیث امام حسین علیه السلام(2)

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

احادیث گهربار امام محمد تقی علیه السلام

احادیث گهربار امام محمد تقی علیه السلام
قالَ الإمام الجواد - علیه السلام - : عَلَیْكُمْ بِطَلَبِ الْعِلْمِ، فَإنَّ طَلَبَهُ فَریضَةٌ وَالْبَحْثَ عَنْهُ نافِلَةٌ، وَ هُوَ صِلَةُ بَیْنَ الاْخْوانِ، وَ دَلیلٌ عَلَی الْمُرُوَّةِ، وَ تُحْفَةٌ فِی الْمَجالِسِ، وَ صاحِبٌ فِی السَّفَرِ، وَ أُنْسٌ فِی الْغُرْبَةِ.
«حلیة الأبرار، ج 4، ص 599»
امام جواد - علیه السلام - فرمود: بر شما باد به تحصیل علم و معرفت، چون فراگیری آن واجب و بحث پیرامون آن مستحبّ و پرفائده است. علم وسیله كمك به دوستان و برادران است، دلیل و نشانه مروّت و جوانمردی است، هدیه و سرگرمی در مجالس است، همدم و رفیق انسان در مسافرت است; و أنیس و مونس انسان در تنهائی می باشد.

********************

قالَ الإمام الجواد - علیه السلام - : خَفْضُ الْجَناحِ زینَةُ الْعِلْمِ، وَ حُسْنُ الاْدَبِ زینَةُ الْعَقْلِ، وَ بَسْطُ الْوَجْهِ زینَةُ الْحِلْمِ.
«كشف الغمّة، ج 2، ص 347»
امام جواد - علیه السلام - فرمود: تواضع و فروتنی زینت بخش علم و دانش است، أدب داشتن و اخلاق نیك زینت بخش عقل می باشد، خوش روئی با افراد زینت بخش حلم و بردباری است.

********************

قالَ الإمام الجواد - علیه السلام - : تَوَسَّدِ الصَّبْرَ، وَ اعْتَنِقِ الْفَقْرَ، وَ ارْفَضِ الشَّهَواتِ، وَ خالِفِ الْهَوی، وَ اعْلَمْ أنَّكَ لَنْ تَخْلُو مِنْ عَیْنِ اللهِ، فَانْظُرْ كَیْفَ تَكُونُ.
«بحارالأنوار، ج 75، ص 358، ح 1»
امام جواد - علیه السلام - فرمود: در زندگی، صبر را تكیه گاه خود، فقر و تنگ دستی را همنشین خود قرار بده و با هواهای نفسانی مخالفت كن. و بدان كه هیچگاه از دیدگاه خداوند پنهان و مخفی نخواهی ماند، پس مواظب باش كه در چه حالتی خواهی بود.

********************

 قالَ الإمام الجواد - علیه السلام - : مَنْ أتَمَّ رُكُوعَهُ لَمْ تُدْخِلْهُ وَحْشَةُ الْقَبْرِ.
«الكافی، ج 3، ص 321، ح 7»
امام جواد - علیه السلام - فرمود: هركس ركوع نمازش را به طور كامل و صحیح انجام دهد، وحشت قبر بر او وارد نخواهد شد.

********************

قالَ الإمام الجواد - علیه السلام - : الْخُشُوعُ زینَةُ الصَّلاةِ، وَ تَرْكُ ما لا یُعْنی زینَةُ الْوَرَعِ.
«بحارالأنوار، ج 75، ص 80»
امام جواد - علیه السلام - فرمود: خشوع و خضوع زینت بخش نماز خواهد بود، ترك و رها كردن آنچه (برای دین و دنیا و آخرت) سودمند نباشد زینت بخش ورع و تقوای انسان می باشد.

********************

قالَ الإمام الجواد - علیه السلام - : الاْمْرُ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْی عَنِ الْمُنْكَرِ خَلْقانِ مِنْ خَلْقِ اللهِ عَزَّ وَ جَلَّ، فَمْن نَصَرَهُما أعَزَّهُ اللهُ، وَ مَنْ خَذَلَهُما خَذَلَهُ اللهُ عَزَّ وَ جَلَّ.
«خصال صدوق، ص 42، ح 32»
امام جواد - علیه السلام - فرمود: امر به معروف و نهی از منكر دو مخلوق الهی است، هر كه آن ها را یاری و اجراء كند مورد نصرت و رحمت خدا قرار می گیرد و هر كه آن ها را ترك و رها گرداند مورد خذلان و عِقاب قرار می گیرد.

********************

قالَ الإمام الجواد - علیه السلام - : إنَّ اللهَ عَزَّ وَ جَلَّ یَخْتارُ مِنْ مالِ الْمُؤْمِنِ وَ مِنْ وُلْدِهِ أنْفَسَهُ لِیَأجُرَهُ عَلی ذلِكَ.
«الكافی، ج 3، ص 218، ح 3»
امام جواد - علیه السلام - فرمود: همانا خداوند متعال بهترین و عزیزترین ثروت و فرزند مؤمن را می گیرد (و هلاك و نابود می گرداند)، چون دنیا و متعلّقات آن بی ارزش است تا در قیامت پاداش عظیمی عطایش نماید.

********************

قالَ له رجل: أَوصِنی بَوَصِیَّة جامِعَة مُخْتَصَرَة؟ فَقالَ - علیه السلام - : صُنْ نَفْسَكَ عَنْ عارِالْعاجِلَةِ وَ نار الاْجِلَةِ.
«احقاق الحقّ، ج 12، ص 439»
شخصی به حضرت عرض كرد: مرا موعظه و نصیحتی كامل و مختصر عطا فرما؟ امام جواد - علیه السلام - فرمود: اعضاء و جوارح ـ ظاهری و باطنی ـ خود را از ذلّت و ننگ سریع و زودرس، همچنین از آتش و عذاب آخرت، در أمان و محفوظ بدار.

********************

قالَ الإمام الجواد - علیه السلام - : فَسادُ الاْخْلاقِ بِمُعاشَرَةِ السُّفَهاءِ، وَ صَلاحُ الاْخلاقِ بِمُنافَسَةِ الْعُقَلاءِ.
«كشف الغمّه، ج 2، ص 349»
امام جواد - علیه السلام - فرمود: معاشرت و همنشینی با بی خردان و افراد لااُبالی سبب فساد و تباهی اخلاق خواهد شد; و معاشرت و رفاقت با خردمندان هوشیار، موجب رشد و كمال اخلاق می باشد.

********************

قالَ الإمام الجواد - علیه السلام - : الاْدَبُ عِنْدَ النّاسِ النُّطْقُ بِالْمُسْتَحْسَناتِ لا غَیْرُ، وَ هذا لا یُعْتَدُّ بِهِ ما لَمْ یُوصَلْ بِها إلی رِضَااللهِ سُبْحانَهُ، وَ الْجَنَّةِ، وَ الاْدَبُ هُوَ أدَبُ الشَّریعَةِ، فَتَأدَّبُوا بِها تَكُونُوا أُدَباءَ حَقّاً.
«ارشاد القلوب دیلمی، ص 160»
امام جواد - علیه السلام - فرمود: مفهوم و معنای ادب از نظر مردم، تنها خوب سخن گفتن است كه ركیك و سبك نباشد، ولیكن این نظریّه قابل توجّه نیست تا مادامی كه انسان را به خداوند متعال و بهشت نزدیك نگرداند. بنابر این ادب یعنی رعایت احكام و مسائل دین، پس با عمل كردن به دستورات الهی و ائمّه اطهار (علیهم السلام)، ادب خود را آشكار سازید.
منبع:tebyan-zn.ir