اخبار
2 دقیقه پیش | عکس: استهلال ماه مبارک رمضانهمزمان با آغاز ماه مبارک رمضان جمعی از کارشناسان حوزه نجوم همراه با نماینده دفتر استهلال مقام معظم رهبری عصر دوشنبه هفدهم خرداد برای رصد هلال شب اول ماه مبارک رمضان بوسیله ... |
2 دقیقه پیش | تا 20 سال آینده 16 میلیون بیکار داریموزیر کشور گفت: در نظام اداری فعلی که میتواند در ۱۰ روز کاری را انجام دهد، در ۱۰۰ روز انجام میشود و روند طولانی دارد که باید این روند اصلاح شود. خبرگزاری تسنیم: عبدالرضا ... |
یارانه هدفمند؟
بسیاری از معضلات سیاسی- اقتصادی به ویژه در عرصه سیاستگذاری ناشی از فقدان بینش درست و منسجم است، سیاستمداران چه آنها كه در دولت به كارهای اجرایی مشغولند و چه آنها كه در مجلس به كار مقرراتنویسی و نظارت میپردازند، دلمشغول مسائل روزمره و عاجلند و چندان به فكر مبانی نظری حرفهایی كه میزنند و تصمیماتی كه میگیرند، نیستند. این مشكل در جوامعی همانند ایران كه نظام سیاسی حاكم بر آن غیرحزبی است دو چندان میشود؛ چرا كه احزاب، كم و بیش دارای حداقلی از تفكر نظری سازگار و روشن هستند و تصمیمات آنها قاعدتا نمیتواند بدون تقید به این حداقلها باشد.
به عنوان یكی از مصداقهای مشكل كلی فقدان بینش منسجم در تصمیمگیریها میتوان به بحث داغ روز میان مجلس و دولت؛ یعنی هدفمندكردن یارانهها اشاره كرد. جریان بحث میان این دو مركز مهم سیاسی حاكی از این واقعیت است كه آنچه مغفول واقع شده، مبانی نظری و سازگاری مفهومی است.
برای روشن شدن موضوع نخست به خود اصطلاح یارانه یا هدفمندكردن یارانه میپردازیم. مفهوم مخالف این اصطلاح، یارانه غیر هدفمند است. چنین پدیدهای را در كجای عالم میتوان سراغ گرفت كه ما در ایران بر وجود آن اصرار میورزیم و تلاش در هدفمندكردن آن داریم. هر عقل سلیمی تشخیص میدهد كه هر یارانهای هدفمند است و یارانه غیرهدفمند سخنی بیمعنا و ضدمفهوم است. به عنوان نمونه، یارانههای فعلی انرژی در ایران جملگی كاملا هدفمند است و هدف آنها كلیه مصرفكنندگان این فرآوردهها است. آنچه كه دولت در خصوص یارانهها میخواهد انجام دهد، هدفمندكردن نیست، بلكه تغییر دادن گروههای هدف یا استفادهكنندگان از یارانهها است. به سخن دیگر، دولت یارانههایی را كه به صورت غیرتبعیضآمیز برای كلیه مصرفكنندگان ارائه میشدند میخواهد به صورت تبعیضآمیزی برای یك عده خاص اختصاص دهد. البته دولت به درستی میگوید كه دادن یارانه (صدقه) به ثروتمندان درست نیست و تنها باید اقشار كمدرآمد را مشمول این قاعده كرد. بگذریم از اینكه شناسایی اقشار كمدرآمد و تعیین خط فاصل تبعیض كاری بسیار دشوار و حتی ناممكن است.در هر صورت، اگر بپذیریم كه منظور دولت بر چیدن یارانهها یا صدقههای دولتی نیست، بلكه صرفا تغییر دادن گروههای هدف و تبعیض در ارائه آنها است، نكات بسیار مبهمی در خصوص «بینش» اقتصادی دولت و ماهیت سیاستگذاریهای اقتصادی روشن خواهد شد.
نخست اینكه هدف نهایی دولت اصلاح قیمتهای نسبی برمبنای منطق بازار (اطلاعرسانی صحیح در خصوص كمیابی منابع) نیست، چرا كه در این صورت وارد چالش شدید با مجلس در خصوص مقدار منابع حاصل از اصلاح قیمتی و چگونگی توزیع آنها نمیشد و این موضوع را فرع بر اصل اصلاح قیمتهای نسبی تلقی میكرد. البته شواهد بین دیگری موید این ادعا است كه دولت به هیچ وجه دلمشغول اصلاح قیمتهای نسبی بر مبنای منطق بازار نیست، از جمله و مهمتر از همه اینكه در همه بازارها از بازار نیروی كار گرفته تا كالا و پول، به شدت و بیش از پیش مداخله میكند. اصرار بر قیمتگذاری كاملا نامربوط با واقعیتهای بازار را درخصوص پول چگونه میتوان با منطق بازار و كمیابی منابع واقعی توجیه كرد؟ ادعای بعضی افراد نزدیك به دولت مبنی بر اینكه سیاستهای دولت در جهت «لیبرالیسم اقتصادی» است، در حالی كه مسوولان بلندپایه دولتی سخنانی كاملا در تضاد با این ادعا بر زبان میرانند، حاكی از آشفتگی فكری گسترده و فقدان بینش مفهومی سازگاری است كه پیش از این به آن اشاره شد. برای برونرفت از معضل ناشی از جدال بیحاصل بر سر «هدفمند كردن» یارانهها، بهتر است مسوولان محترم از خلط مفهومی دو موضوع بسیار مهم اما كاملا متفاوت، یعنی اصلاح قیمتهای نسبی و كمك به اقشار كمدرآمد بپرهیزند.
اصلاح قیمتهای نسبی براساس منطق بازار ضرورتی اجتنابناپذیر نه تنها برای بخش انرژی، بلكه برای كلیه بخشهای اقتصادی است، سوای اینكه منابع حاصل از آن چقدر باشد و چگونه مورد استفاده قرار گیرد. كمك به اقشار كمدرآمد یك وظیفه شهروندی است و منحصر به دولت نیست، بنابراین حتی اگر اصلاح قیمتهای نسبی به هر دلیلی صورت نگیرد، این وظیفه مهم منتفی نمیشود. واضح است كه حفظ كرامت انسانی ایجاب میكند كه كمك به همنوعان به شكل صدقه نباشد، بلكه عمدتا با ایجاد اشتغال و درآمد این معضل برطرف شود. اتفاقا اگر بینش اقتصادی منسجمی داشته باشیم، متوجه میشویم كه یكی از نتایج مهم اصلاح قیمتهای نسبی، فراهم آمدن وضعیت مناسب رونق كسب و كار و لذا ایجاد اشتغال و درآمد است كه سطح رفاه عمومی در اقشار كمدرآمد را بالا میبرد و در عین حال خدشهای به كرامت فردی انسانها وارد نمیسازد. به سخن دیگر، اصلاح قیمتهای نسبی، سطح تولید، اشتغال و رفاه افراد جامعه از جمله و مهمتر از همه افراد كمدرآمد جامعه را بالا میبرد، در حالی كه منابع حاصل از اصلاح قیمتهای یارانهای صرفا و در بهترین حالت میتواند بخشی از توزیع را بهبود بخشد. اگر تولید افزایش نیابد، چه چیزی به جز فقر را میتوان توزیع كرد؟ اصرار بر توزیع به جای تولید، تكیه بر اصلاح قیمتهای انرژی كه منابعی برای توزیع ایجاد میكند و مسكوت گذاشتن اصلاح قیمتها در سایر بازارها كه تولید را افزایش میدهد، نشانه فقدان بینش درست اقتصادی نیست؟ عقل حكم میكند كه پیش از هر گونه سیاستگذاری باید به درك سازگاری از مساله مبتلابه دست یافت. برای اصلاح امور واقعی باید از اصلاح اندیشه آغاز كرد.
ویدیو مرتبط :
هدفمند کردن یارانه ها اهداف بلندی را دنبال می کرد
خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :
هدفمند شدن یارانهها در نیمه دوم امسال
رئيسجمهور در ياسوج خبر داد:
هدفمند شدن یارانهها در نیمه دوم امسال
وي با اشاره به پيش بيني 9 بسته حمايتي درطرح هدفمند کردن يارانهها، گفت: پس از تکميل اطلاعات خانوارها، حسابهاي بانکي باز ميشود و 2 ماه قبل از شروع طرح، پولها به حساب افراد واريز ميشود.
رئيسجمهور گفت: قانون هدفمند کردن يارانهها بزرگترين طرح اقتصادي 50 سال اخير است که از نيمه دوم امسال اجرا ميشود.
محمود احمدينژاد در ارتباط زنده تلويزيوني با مردم استان کهگيلويه و بويراحمد در ياسوج گفت: صرفهجويي در منابع، افزايش خلاقيت و ابتکار و توزيع عادلانه منابع از مهمترين آثار اجراي اين طرح است.
وي با اشاره به اينکه سالانه بيش از 100 هزار ميليارد تومان انرژي در کشور مصرف ميشود، افزود: اين ميزان 4 برابر ميانگين جهاني است و اگر يک سوم آن صرفه جويي شود بودجه عمراني کشور بيش از 2 و نيم برابر افزايش مييابد.
وي با بيان اينکه 9 بسته حمايتي در طرح هدفمند کردن يارانهها پيشبيني شده است، گفت: مقدمات اجراي اين طرح به سرعت در حال انجام است که پس از تکميل اطلاعات خانوارها، حسابهاي بانکي باز ميشود و 2 ماه قبل از شروع طرح، پولها به حساب افراد واريز ميشود که اميدواريم اين طرح عواقب سوء نداشته باشد.
رييسجمهور با اشاره به اينکه درگيري آمريکا با مردم ايران مقطعي است و آنها با اساس مخالف هستند، گفت: دشمنان از سابقه تاريخي و قدرت تاثيرگذاري مردم ايران ميترسند در حالي که ايران به دنبال تعامل با جهان است و در موضوع هستهاي نيز با وجود فشار دشمنان و همکاري برخي از افراد در داخل، زير بار نرفت.
احمدينژاد افزود: در نشست بازنگري NPT پيشنهادهاي منطقي و کارشناسانه ايران مورد توجه و حمايت کشورهاي غيرمتعهد قرار گرفت و اين نشست با وجود تبليغات گسترده دشمنان با برنامهريزي ايران به شکست دشمنان تبديل شد.
وي گفت: راهپيمايي عليه رژيم صهيونيستي در کشورهاي فرانسه و آلمان و نوشتن مطالب عليه اين رژيم در روزنامهها بيانگر شکست رژيم صهيونيستي و آگاهي افکار عمومي جهان و اطلاع رساني صحيح و به موقع ايران در اين زمينه به ويژه در نشست ژنو است.
رييسجمهور افزود: ايران يک قدرت در حال تولد و ظهور است، اين در حالي است که آمريکا يک قدرت در حال افول و نابودي است و اين موضوع را بسياري از کشورها به آن معتقدند.
احمدينژاد با تشکر از حضور گسترده مردم کهگيلويه و بويراحمد در استقبال از وي گفت: حضور مردم در ايران به يک الگوي مديريتي در جهان تبديل شده است که علاوه بر نشاط هميشگي، مشارکت مردم را در مديريت کشور به همراه دارد.
وي با اشاره به رويکرد فرهنگي دور سوم سفرهاي استاني هيات دولت گفت: پيشرفت واقعي بدون فرهنگ اتفاق نميافتد و بايد ويژگيهاي فرهنگي به نسلهاي آينده منتقل شود.
رئيسجمهور از تصويب سالانه 300 ميليارد ريال براي اجراي طرحهاي فرهنگي استان کهگيلويه و بويراحمد در مدت برنامه پنجم توسعه خبر داد.
احمدينژاد با اشاره به اينکه آمار بيکاران استان کهگيلويه و بويراحمد زياد است، افزود: 220 ميليارد تومان تسهيلات قرض الحسنه براي اشتغال زايي در اين استان تصويب شد که در صورت اجرا حدود 20 هزار شغل ايجاد ميشود و نقش مؤثري در کاهش آمار بيکاري دارد.
رئيسجمهور همچنين از استقلال شرکت نفت اين استان خبر داد و گفت: دولت براي توسعه صنعت در اين استان به ميزان 49 درصد، بصورت سرمايه گذاري، مشارکت ميکند.
احمدينژاد گفت: استان کهگيلويه و بويراحمد خلاصه همه زيباييهاي طبيعي ايران است به گونهاي که نوروز امسال بيش از يک ميليون و 300 هزار نفر در اين استان اقامت کردند به همينروي بايد اين آمار به 4 ميليون نفر برسد...../تحلیل:ایلنا