چگونه مرخصی بگیریم؟

مجله زندگی ایده آل: بعضی از سفرها فقط مخصوص آخر تابستان است، به‌ویژه اگر می‌خواهید به مناطق ساحلی بروید یا از تعطیلات تابستانی فرزندان استفاده كنید، چاره‌ای نیست جز اینكه در فصل تابستان برنامه سفر بچینید. اگر به تازگی دریك شركت یا اداره مشغول كار شده باشید، درخواست مرخصی به یكی از سخت‌ترین كارهای دنیا تبدیل می‌شود و این موضوع برای افراد كمرو و خجالتی یا كارمندان سربه زیر دردسر بیشتری دارد.

شاید وقتی به عكس سفر تابستانی دوست‌تان در اینستاگرام نگاه می‌كنید، با حسرت از خودتان بپرسید: «چطور مرخصی گرفته و یك هفته مسافرت رفته؟» اما آه و افسوس فایده‌ای ندارد. چند نكته را رعایت كنید و با طرح قبلی از رئیس‌تان اجازه بگیرید. این احتمال وجود دارد كه شما كارمند خوشبخت بعدی باشید كه به تعطیلات می‌روید و برای خوشگذرانی تابستانی آماده می‌شوید.

روز مناسبی به اتاق رئیس بروید

به حال و هوای رئیس توجه كنید. اگر می‌بینید كه امروز رئیس شما درگیر حل كردن مشكلاتی است یا به دلیل كم كاری یكی از كاركنان اعصاب درست و حسابی ندارد، اصلا سراغش نروید چون احتمال رد شدن درخواست شما زیاد است. وقتی قرار ملاقات مهم رئیس به هم خورده یا از بابت قرارهای كاری نگرانی دارد، چندان عاقلانه نیست كه در مورد یك هفته سفر خارج از كشور با او حرف بزنید. درساعت‌های اوج كاری هم برگه مرخصی را نزد رئیس نفرستید.

به جای این كارهای اشتباه در ساعت‌های پایانی روز كه جو آرامی در دفتر برقرار است، درخواست‌تان را به اتاق رئیس ببرید و چهره به چهره و بی‌واسطه منشی، با او حرف بزنید. به هر حال موقعیت‌سنج باشید و بی‌گدار به آب نزنید.

درخواست‌تان را به دقیقه 90 موكول نكنید

انتظار نداشته باشید كه رئیس سختگیر شما در هر زمان از هفته آماده باشد تا به مرخصی بروید. در موارد اورژانسی و اضطراری چاره‌ای جز پذیرش نیست اما برنامه‌ریزی برای مسافرت یك شبه اتفاق نمی‌افتد و به‌طور حتم باید از چند هفته قبل برنامه‌ریزی كنید. بنابراین بهترین حالت این است كه درخواست‌تان را زود مطرح كنید. وقت‌تان را هدر ندهید. شاید كارمند دیگری پیش دستی كرده و درست در همان زمان كه شما قصد مسافرت دارید، درخواستش را زودتر بگوید.

هنگامی كه فقط چند روز قبل از سفر هوایی یك هفته‌ای به رئیس‌تان می‌گویید كه قصد سفر دارید، شاید با درخواست‌تان موافقت كند اما از طرفی این احتمال وجود دارد كه به دلیل اعلام دیرهنگام از شما دلگیر شود و بعد از مسافرت وظایف سنگین‌تری را روی دوش‌تان بگذارد.

بعضی از دوركاری‌ها را بپذیرید

شاید رئیس با مهربانی نگاهی به چهره‌تان بیندازد و بگوید كه می‌توانید چند روزی به مرخصی بروید اما فراموش نكنید كه لپ‌تاپ و اینترنت همراه‌تان باشد و هر روز ای‌میل‌های روزانه را چك كنید تا برخی از كارها را از راه دور انجام دهید. در این صورت شاید چهره‌تان در هم رود كه نمی‌توانید یك مرخصی بی‌دردسر داشته باشید. به هر حال اگر رفتن به تعطیلات در زمان خاصی از سال برای‌تان اهمیت دارد، این دوركاری را بپذیرید.

در صورتی‌كه بعضی از كارها حتما باید با هماهنگی مستقیم خودتان پیش برود، داوطلبانه اعلام كنید كه می‌توانید قسمتی از وظایف‌تان را از راه دور كنترل كنید. درست كه قرار است به تعطیلات بروید و استراحت كنید اما در زمان اوج كارهای شركت یا در غیاب سایرین شاید مجبور باشید چنین مسوولیت‌هایی را قبول كنید. البته توصیه می‌شود كه زمان مشخصی از روز را برای انجام این كارها در نظر بگیرید و در تعطیلات از صبح تا شب منتظر تماس‌های تلفنی یا چك كردن ای‌میل‌ها نباشید. به كارمندان و رئیس بگویید كه به‌طور مثال یك ساعت از روز را پاسخگوی تلفن و كنترل كارها هستید. به هر حال این موضوع به شرایط و نوع كار هر كارمندی بستگی دارد.
 
دروغ نگویید

برای درخواست چند روز مرخصی اقوام و دوستان را به قبرستان نفرستید. لازم نیست دروغ بگویید و به بهانه شركت در مراسم ختم عزیز از دست رفته برگه مرخصی را به دفتر رئیس ببرید. شاید خبر مسافرت شما از طریق یكی از همكاران یا شبكه‌های اجتماعی مختلف به گوش رئیس برسد ودروغ شما برملا شود. پس به فكر ساختن موقعیت‌های غیر واقعی نباشید و خودتان را بی‌جهت بیمار جلوه ندهید. رفتار صادقانه را در پیش بگیرید. اگر فكر می‌كنید كه مرخصی گرفتن حق شماست، درخواست‌تان را به‌طور مستقیم مطرح و البته دلایل منطقی‌تان را بیان كنید.

مودبانه درخواست كنید

برای اینكه با موافقت رئیس روبه‌رو شوید، درخواست‌تان را مودبانه بگویید و یادتان باشد كه خواهش و التماس نكنید. از رئیس‌تان بپرسید: «می‌توانیم برای تعطیلات تابستانی چند روز مرخصی بگیرم؟» این طورصحبت كردن بهتر از این است كه بگویید: «من قصد سفر دارم، برای تعطیلات برنامه‌ریزی كرده‌ام و چند روز مرخصی می‌خواهم.» طلبكار نباشید. درست كه مرخصی گرفتن حق شماست اما تحت هر شرایطی ادب و نزاكت را فراموش نكنید.

درباره موفقیت‌های‌تان حرف بزنید

اگر برای صحبت با رئیس فرصت كافی دارید، سریع سر اصل مطلب نروید. یك توصیه این است كه ابتدا درباه موفقیت‌های كاری اخیرتان به رئیس توضیح دهید و تاكید كنید كه در چند ماه اخیر به‌شدت كار كرده‌اید. اگر دغدغه رئیس سختگیر شما این است كه مبادا كارمندان هنگام مرخصی از كارشان عقب بمانند، این استراتژی را در پیش بگیرید و سخت‌كوشی‌تان را یادآوری كنید. شاید هم لازم باشد به رئیس بگویید كه حاضرید چند روز قبل از مرخصی اضافه‌كاری داشته باشید تا در نبود شما آب از آب تكان نخورد.

با چه زبانی مرخصی بگیرم؟!
 
-   مرخصی گرفتن از رئیس قواعدی دارد. اگر مدام به این فكر می‌كنید كه هر چه می‌گویید با مخالفت روبه‌رو می‌شود و واكنش طرف مقابل تهاجمی است، بهتر است ذهنیت خودتان را اصلاح كنید. شاید شرایط روحی خودتان مساعد نیست و خواسته‌تان را بد مطرح می‌كنید؛ كه در این صورت زمان مناسبی را برای درخواست مرخصی انتخاب نكرده‌اید! اگر هم همیشه با مخالفت مواجه می‌شوید، به احتمال زیاد خواسته‌تان را صحیح مطرح نمی‌كنید.


-   كمی به این موضوع فكر كنید: «آیا رئیس شما هم آمادگی پذیرش خواسته شما را دارد؟» شاید شما درست و در زمان مناسبی درخواست مرخصی را مطرح می‌كنید اما رئیس‌تان باتوجه به شرایط سازمانش امكان پذیرش خواسته شما را ندارد. در این صورت مدام خودتان را مقصر ندانید و فكر نكنید موضوع را بد مطرح كرده‌اید.

-   كسانی كه برای گرفتن مرخصی به دروغ متوسل می‌شوند، مسلما این رفتار را در گذشته هم داشته‌اند و چون با دروغگویی به خواسته‌شان رسیده‌اند، برای رسیدن به هر خواسته‌ای این كار را می‌كنند. افرادی كه روش‌های ارتباطی بلد نیستند یا نمی‌خواهند از آن استفاده كنند به دروغ متوسل می‌شوند.

-   سه سبك ارتباطی منفعل، پرجرات و تهاجمی داریم. كسی كه با سبك منفعل یا تهاجمی خواسته‌ای را مطرح می‌كند مسلما توقع حصول نتیجه‌ای رضایت‌بخش را نباید داشته باشد. هیچ كدام از این دو سبك قابل تایید نیست. بهترین روش این است كه از سبك پرجرات برای درخواست مرخصی یا مطرح كردن هر خواسته دیگری كمك بگیرید. البته قرار نیست چون فردی ابراز وجود می‌كند همیشه مذاكره را به‌نفع خودش به پایان برساند. این فكر اشتباه است. كسی كه قاطع است این را هم باید بپذیرد كه همیشه قرار نیست برنده باشد.

-   با توجه به رویكرد سازمانی‌تان اگر امكان پذیرش خواسته شما وجود نداشت و مرخصی نگرفتید، به اندازه روزهایی كه قرار بود بروید سفر، بهتر است  حال‌تان بد نشود! سفر بهترین راه‌حل برای تفریح است اما در شرایط جدید برایش راه‌های جایگزین پیدا كنید. سبك تفریح كردن افراد متفاوت است. بهتر است تفریح دیگری كه دوست دارید را انجام دهید؛ مثلا با دوستان‌تان به یك گردش داخل شهر بروید.

سرنوشت‌تان را قبول كنید

حتی با وجود طرح و نقشه قبلی و انتخاب زمان مناسب، این احتمال وجود دارد كه با پاسخ منفی روبه‌رو شوید. كمبود نیروی انسانی، زمان اوج كارها، درخواست مرخصی سایر كارمندان یا ده‌ها دلیل دیگر می‌تواند سد راه سفر شما باشد. بنابراین خودتان را برای رد درخواست هم آماده كنید و اگر با جواب منفی روبه‌رو شدید، واكنش نشان ندهید. آرام باشید و برای یك موقعیت دیگر برنامه‌ریزی كنید. دنیا به آخر نرسیده و می‌توانید زمان دیگری را برای مسافرت در نظر بگیرید تا با آرامش و خیال راحت، سفر دلپذیری داشته باشید و از بابت مشكلات كاری پیش آمده در محیط كاری نگرانی به دل‌تان راه ندهید.