چرا نباید ارز مبادله ای وارد بازار طلا شود؟

چرا نباید ارز مبادله ای وارد بازار طلا شود؟

 مقاومت بانک مرکزی در مقابل ورود ارز مبادله ای در بازار طلا از آشفتگی بیشتر بازار جلوگیری می کند.

علی پاکزاد: در شرایط فعلی دولت برای مجبور به افزایش حجم ذخایر طلا بوده و بسیاری از منابع درآمدی دولت نیز در یکی دوسال اخیر محدود شده است، دولت باید منابع جدید درآمدی برای تامین هزینه های ریالی خود تعریف کند یکی از این منابع به خصوص در شرایط فعلی افزایش قیمت حاملهای انرژی در قالب فاز دوم هدفمندی است که از سوی مجلس به دلیل تبعات آن مورد مخالفت قرار گرفته و به نوعی در بن بست قرار دارد.

راه دوم افزایش قیمت دلار است، قیمت دلار را دولت نمی تواند با توجه به شرایط اقتصادی کشور مانند سال 80 که به یکباره از حدود 175 تومان به 800 تومان افزایش یافت افزایش دهد، بنابراین باید با یک قیمت میانه کنار بیاید که محصول این تطبیق نرخ ارز مبادله ای بوده است که در حول و حوش 2400 تومان مطرح شده است.بحث تغییر مبنای قیمت فروش طلا از دلار آزاد به ارز مبادله ای یک بار مطرح شد ولی به دلیل تبعات منفی که دارد مسکوت مانداما این تبعات منفی چیست و چرا بانک مرکزی علی رغم آنکه می داند در صورت تغییر مبنای می تواند حجم بیشتری از طلای خود را به ریال تبدیل کند حاضر به قبول این مسئولیت نیست؟

تبعات تغییر مبنای قیمت گذاری

زمانی که بحث تغییر مبنای فروش طلا از ارز آزاد به مبادله ای پیش می اید اولین اتفاق قابل لمس کاهش ارزش دارایی فعالین بازار طلاست، با تغییر مبنای قیمت از دلار آزاد به دلار مبادلاتی ارزش ریالی دارایی این فعالین به ناگهان بالغ بر 30 درصد کاهش پیدا می کند، این کاهش یکی از اصلی ترین موانع تغییر مبنای محاسبه از سوی بانک مرکزی بوده است.

در صورتی که بانک مرکزی تلاش کند این تغییر مبنا را به صورت دستوری به اجرا بگذارد در اولین عکس العمل به طور حتم شاهد توقف معاملات خواهیم بود، در این توفق شاهد جمع آوری زیورآلات طلای بدون سنگ و نگین خواهیم بود و از سوی دیگر شاهد افزایش شدید قیمت سنگ و تغییر در مبنای مزد ساخت را به طور حتم با عناوین مختلف انجام خواهد گرفت، عدم صدور فاکتور واقعی نیز از دیگر تبعات این اقدام است. 

 

در کنار این موضوع سود آور شدن بازار قاچاق طلا این بار به خارج از کشور را نباید فراموش کرد که می تواند به سرعت ذخایر طلای کشور را کاهش دهد. فراموش نکنیم مجرای اصلی تزریق طلا از سوی بانک مرکزی به بازار بانک کارگشایی است که به صورت حراج قیمت ها در آن تعیین می شود و در این شرایط دیگر حتی اگر مبنای قیمت گذاری ارز مبادلاتی باشد بانک مرکزی در حراج ها زیان نخواهد کرد ولی رانت ایجاد شده در بازار طلا می تواند افزایش پیدا کند که این مسئله به زیان تولید ملی است.

افزایش طلای تقلبی نیز از تبعات تغییر دستوری مبنای محاسبه طلا خواهد بود که با توجه به ساختار نظارتی مبتنی بر شکایت مردم و بازرسی های گاه به گاه نمی توان از آن جلوگیری کرد انهم در شرایطی که خود اتحادیه طلا قربانی وضعیت پیش خواهد بود.

در نهایت جریان عکس العمل های بازار به سمتی خواهد بود که به هر شکل میزان کاهش 30 درصدی ارزش دارایی های فعالین به حداقل برسد و البته زیان خریدار نهایی به حداکثر، زیرا خریداران نهایی به قیمت های دستوری بانک مرکزی دسترسی ندارند و مجبور هستند برای خرید طلا به واحدهای صنفی مراجعه کنند وحتی اگر سیستم بانکی بخواهد این فاصله را با ورود مستقیم به بازار جبران کند شاهد وضعیتی به مراتب بدتر از سال 90 و صفهای پیش خرید بانکها خواهیم بود.

با توجه میزان محدود ذخایر طلا و جریان بسیار سود آور قاچاق که به طور حتم قابل مهار نیست بانک مرکزی نمی تواند در بلند مدت و تا به تعادل رسیدن بازار به این روند ادامه دهد، بنابراین می توان گفت این اقدام اگر چه در مرحله اول شاید به منعی افزایش حدودی درآمدهای ریالی دولت در ازای فروش منابع طلایی باشد که می توان آنرا در جمع منابع ملی قرار داد ولی در میان مدت هیچ فایده قابل تصوری برای آن قابل تعریف نیست.

تغییر مبنای محاسبه قیمت دلار از ارز آزاد به مبادله ای کمکی به تعدیل قیمت ارز در بازار نمی کند و حتی می تواند به تشدید این فاصله نیز بی انجامد، زیرا کاهش یکی از پشتوانه های پولی کشور یعنی طلا را به دنبال دارد. از سوی دیگر به نه تنها نمی تواند به کاهش وابستگی بودجه ریالی کشور به منابع دلارهای نفتی کمکی بکند بلکه در مسیر عکس و دقیقا مشابه مسیر طی شده در ابتدای دهه هشتاد به افزایش این وابستگی و رشد نقدینگی کمک می کند، نقدینگی که اینبار توسط تولید لطمه خورده از هدفمندی قابل مهار نخواهد بود./خبرآنلاین

 

ویدیو مرتبط :
دومین شنبۀ کاری بازار طلا، ارز و بورس

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

مدیر اداره بررسی‌های اقتصادی بانک مرکزی : قیمت‌گذاری طلا با ارز مبادله‌ای را تأیید نمی‌کنیم/ بازار تعیین‌کننده نرخ است

 

مدیر اداره بررسی‌های اقتصادی بانک مرکزی :

قیمت‌گذاری طلا با ارز مبادله‌ای را تأیید نمی‌کنیم/ بازار تعیین‌کننده نرخ است

مدیر اداره بررسی‌ها و سیاست‌های اقتصادی بانک مرکزی با تشریح دلایل مخالفت بانک مرکزی با تعیین قیمت طلا بر مبنای ارز مبادله‌ای گفت: تنها کالایی که از مرکز مبادلات ارز گرفته باید قیمت‌ آن مطابق نرخ مبادله‌ای باشد.

پیمان قربانی در گفت‌وگو با فارس با اشاره به اقدام اتحادیه کشوری طلا و جواهر برای تعیین قیمت طلا و جواهر بر مبنای نرخ ارز مبادله‌ای اظهار داشت: این مساله مورد تایید بانک مرکزی نیست و معتقدیم قیمت طلا در بازار تعیین می‌شود و جهت‌گیری بانک مرکزی به عنوان نهاد مسئول در بازار طلا و ارز بر این است که قیمت در بازار سکه و طلا حباب نداشته باشد.

وی با بیان اینکه قیمت سکه و طلا باید بر اساس عوامل تعیین کننده آن مانند ارز و اونس جهانی باشد، افزود: بنابراین هر گاه قیمت ارز افزایش یابد قیمت سکه و طلا افزایش می‌یابد و هر گاه کاهش یابد، بازار روند کاهشی خواهد داشت.

مدیر اداره بررسی‌ها و سیاست‌های اقتصادی بانک مرکزی در پاسخ به این سوال که آیا این این اقدام نمی‌توانست گامی در جهت رسمیت بخشیدن به ارز مرکز مبادلات باشد، گفت: جهت‌گیری بانک مرکزی در اتاق مبادلات ارزی این است که این مرکز ارز کالاهای مشمول اولویت‌های تعیین شده را تامین کند و همواره مسئولان مروبطه تاکید کرده‌اند که عمق مرکز مبادلات باید افزایش یابد.

وی گفت: با افزایش سهم ارز مبادله‌ای، قیمت‌های بازار آزاد به تبعیت آن نرخ کاهش می‌یابد و در چنین شرایطی همگرایی بین نرخ مبادله‌ای و آزاد ایجاد شده و این هدف محقق خواهد شد زیرا قیمت طلا به تبعیت از ارز کاهش خواهد یافت؛ بنابراین راه تحقق این هدف از مسیر دیگری است.

مدیر اداره بررسی‌ها و سیاست‌های اقتصادی بانک مرکزی ادامه داد: تا زمانی که این مسیر تحقق نیافته، کاهش قیمت سکه و طلا براساس ارز مبادله‌ای منجر به خروج طلا از کشور خواهد شد؛ با توجه به اینکه طلا و ارز کالاهای جانشین هستند، عده‌ای می‌توانند با خروج طلا از کشور، ارز وارد کرده و آن را در بازار آزاد بفروشند.

وی تصریح کرد: در نظام قیمت‌گذاری کشور، کالایی که ارز مبادله‌ای دریافت کرده باشد، باید قیمت‌ آن طبق ارز مبادله‌ای باشد اما هم‌اکنون ارز مبادله‌ای برای واردات طلا اختصاص داده نشده است و به همین دلیل نمی‌توان آن را مبنای قیمت‌گذاری قرار داد./فارس