چاره مجازی برای بحران واقعی

حالا دیگر صحبت از تبعات مثبت و منفی شبکه‌های اجتماعی مجازی و تکنولوژی‌های جدید ارتباطی ظاهرا قدیمی شده است. استفاده از این تکنولوژی‌ها و تأثیراتی که آنها در دنیای واقعی می‌گذارند آنها را به یکی از واقعیت‌های روز که اهمیت زیادی هم دارند، تبدیل کرده است. میلیون‌ها ایرانی عضو یکی از شبکه‌های اجتماعی هستند و به این واسطه از کمپین‌هایی که هر روز در مورد مسائل مختلف تشکیل می‌شود، مطلع می‌شوند. بسیاری از این کمپین‌ها به مسائل و بحران‌های روز می‌پردازند و در بسیاری از مواقع می‌توانند گره از مشکلات باز کنند. نمونه آن کمپین یک قطره آب است که طرفداران زیادی پیدا کرده است.
 
به گزارش آرمان، بحران آب یکی از مهم‌ترین مشکلاتی است که کشور ما با آن درگیر است. میزان متوسط بارش در ایران ۲۴۸ میلی متر یا ۴۱۳ میلیارد مترمکعب است. این میزان یک‌سوم متوسط بارش در جهان (۸۳۱ میلی‌متر) است. به این ترتیب در حالی که یک درصد جمعیت جهان در ایران زندگی می‌کنند، سهم ایران از منابع آب تجدیدپذیر فقط ۳۶ صدم درصد است.

 

کمبود بارش از یکسو و استفاده نادرست از منابع آبی از سوی دیگر به بحران کم‌آبی در کشور ما دامن زده‌اند. مصرف بی‌رویه آب مشکلات بسیاری را ایجاد کرده است که از نمونه‌های آشناتر آن در این روزها می‌توان به خشک شدن دریاچه‌ها و تالاب‌ها و پایین آمدن سطح آب‌های زیرزمینی اشاره کرد. یکی از هدررفت‌های مهم آب در کشور ما در بخش مصرف خانگی است. متوسط سرانه مصرف آب در بخش خانگی در ایران به طور متوسط 190 لیتر در روز به ازای هر نفر و در دنیا 135 تا 140 لیتر است.

 

در برخی از کلانشهرها مانند تهران این میزان در فصل گرم سال به حدود 250 لیتر می‌رسد که با این اوصاف ایرانیان دو برابر متوسط جهانی در سال آب مصرف می‌کنند.  به همین دلیل یکی از مسائل مهمی که همواره بر آن تاکید می‌شود الگوی درست مصرف آب در کشور است. به نظر می‌رسد فرهنگ‌سازی در این زمینه بهترین راه برای آگاه کردن مردم و تشویق آنها به استفاده درست از آب است.

 فراگیر شدن تکنولوژی‌های جدید
استفاده از تکنولوژی‌های جدید در کشور ما روزبه‌روز بیشتر می‌شود. به حدی که در استفاده از برخی از این شبکه‌ها جزو کشورهای اول در دنیا هستیم. بیشترین کاربران اپلیکیشن پیام‌رسان وایبر در ایران قرار دارند؛ بر این اساس 7/11 کاربران آن ایرانی هستند. کاربران ایرانی در استفاده از تلگرام رتبه دوم و در استفاده از لاین رتبه سوم را دارند که اگر به این آمارها 11 میلیون کاربر فیس‌بوک و 5 میلیون کاربر اینستاگرام را هم اضافه کنیم، به‌خوبی نفوذ و تأثیرگذاری بالای تکنولوژی‌های جدید در کشور ما نمایان می‌شود. با توجه به نفوذ بالایی که این شبکه‌های مجازی در کشور ما دارند به نظر می‌رسد که بهترین وسیله برای فرهنگ‌سازی باشند. در مسائلی مانند مشکل آب، ایجاد کمپین‌هایی در این شبکه‌ها به آگاه کردن مردم و اطلاع‌رسانی درست به آنها کمک می‌کند. نمونه این کمپین‌های مجازی کمپین «یک قطره آب» است که این روزها طرفداران بسیاری در فضاهای مجازی پیدا کرده است.

 

در یکی از شبکه‌های اجتماعی در صفحه  این کمپین گفته شده است که «کمپین یک قطره آب، حرکتی با هدف جلب توجه جامعه به بحران کمبود آب در ایران است. تشکیل این کمپین بسیاری از کاربران فضای مجازی را مشغول خود کرده است و یکی از نقاط قوت این حرکت اجتماعی پیوستن بازیگران، ورزشکاران و چهره‌های تاثیرگذار به کمپین یک قطره آب برای تاکید بیشتر بر موضوع کم‌آبی در کشور است. در این کمپین با انتشار پوسترها و اطلاعات مفید در مورد خطر کم‌آبی تلاش می‌شود که به کاربران در این مورد هشدارهای لازم داده شود و مشارکت آنها در این زمینه جلب شود. هنرمندانی همچون:

مهدی پاکدل، هدیه تهرانی، تهمینه میلانی، بابک جهانبخش، محمدرضا هدایتی، داریوش فرضیایی(عموپورنگ)، سحر قریشی، پوریا پورسرخ، سعید آقاخانی و... با انتشار تصاویری از کمپین یک قطره آب حمایت کردند. «بحران آب جدی است»، «آب هست ولی کم است»، «نجات آب، نجات زمین، نجات زندگی»، «قربون دستت اون شیر آب رو ببند»، «از ذخیره آب ایران فقط چند قطره باقی است»، «فردا دیر است، همین امروز قطره‌ها را دریابیم» این جملاتی است که این روزها بین کاربران شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌چرخد و حکایت از یک معضل جدی دارد. در این میان هنرمندان نیز با انتشار تصاویری حمایت خود را از این کمپین اعلام کرده‌اند.

 پیدایش نهادهای مجازی مدنی
یک استاد ارتباطات با اشاره به نقش مهم رسانه‌های جدید در زندگی افراد به «آرمان» می‌گوید: رسانه‌های جدید یا شبکه‌های اجتماعی مجازی فرصت‌هایی را برای ایجاد اجتماعات مجازی به وجود آورده‌اند که از این طریق پیام‌هایی را به دست افراد می‌رسانند. محمدرضا رسولی ادامه می‌دهد: این اجتماعات مجازی را نهادهای مجازی مدنی می‌نامند. او با اشاره به اینکه این شبکه‌ها در پی برقراری یک ارتباط دو سویه هستند، تصریح می‌کند: این شبکه‌ها دنبال یک فرصت هستند تا حرف گروه‌ها و مردم را به گوش مسئولان برسانند و دولت را در داشتن عملکرد بهتر یاری دهند. او می‌افزاید: از سوی دیگر این شبکه‌ها بازتابی هم از خود جامعه دارند و به مردم در بعضی از زمینه‌ها که جامعه درگیر آن است و پایه آن مردم هستند.

 

مانند بحث مصرف آب، تذکر می‌دهند. رسولی با اشاره به نقش استفاده از گروه‌های مرجع در کمپین‌های تشکیل شده در فضای مجازی، تاکید می‌کند: هنرمندان و ورزشکاران به‌دلیل اینکه گروه‌های مرجع جامعه هستند باعث تسری و ترویج سریع‌تر پیام به متن جامعه و تأثیرگذاری بیشتر آن می‌شوند.

 استفاده از تمام ظرفیت‌ها در فرهنگ‌سازی
یک کارشناس مسائل اجتماعی با اشاره به نقش مهمی که فرهنگ سازی در تمام زمینه‌ها دارد به «آرمان» می‌گوید: در هر زمینه‌ای که احتیاج به آموزش و بهبود شرایط وجود داشته باشد بهترین راه بهره‌گیری از ظرفیت‌های فرهنگ و آموزه‌های فرهنگی است. چون از این طریق است که می‌توان با دادن اطلاعات درست و به موقع حتی نگرش افراد را نسبت به موضوع مورد نظر تغییر داد. این کار در تمام حوزه‌ها مانند محیط زیست و آسیب‌های اجتماعی صورت بگیرد. سیدحسن موسوی‌چلک می‌افزاید: برای فرهنگ‌سازی باید از تمام ظرفیت‌ها استفاده کرد. ظرفیت‌های فرهنگ‌سازی می‌توانند شامل رسانه‌های مکتوب و مجازی، ورزشکاران، هنرمندان و... شوند.

 

او می‌افزاید: با استفاده از این ظرفیت‌ها بدون شک فرهنگ‌سازی می‌تواند نقش مؤثری داشته باشد که اگر غیر از این باشد موضوع موردنظر نهادینه نخواهد شد. او ادامه می‌دهد: اما در این زمینه کیفیت اطلاعات، روش انتقال اطلاعات، محتوای اطلاعات و ویژگی مخاطبان تأثیرگذار است. هر چقدر تناسب بیشتری بین مؤلفه‌هایی که گفته شد با موضوعی که قرار است آموزش داده شود، وجود داشته باشد تأثیرگذاری بیشتر اتفاق می‌افتد.

اخبار اجتماعی  - آرمان 

ویدیو مرتبط :
ادم واقعی در فضای مجازی

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

بحران ازدواج در راه است...آیا ازدواج موقت چاره کار است؟

سایه سنگین بازار سکه و طلا بر ازدواج/ بحران ازدواج در راه است

اقتصاد مهمترین عامل کاهش آمارهای ازدواج نیست اما در این سالها توانسته نقش خود را در کاهش تمایل جوانان به تشکیل خانواده پر رنگتر کند. این روزها که قیمت طلا و سکه هر ساعت تغییر می کند نگرانی جوانان دم بخت نیز برای مهریه،کرایه خانه و هزینه زندگی بیشتر شده است.

 

 

به گزارش خبرنگارمهر، به جز اضطراب و دلهره ای که در میان فروشندگان و خریداران سکه و ارز در حاشیه خیابان ها جاری است. دل جوانانی هم که قرار است همین روزها به خانه بخت روند با قیمت های جدید سکه و طلا بالا و پایین می شود.

حلقه ای که این ساعت یک میلیون تومان است معلوم نیست پس از گردشی در بازار به یک میلیون و 300 هزار تومان تغییر نکند.مهریه هایی که به ثانیه افزایش پیدا می کنند، دغدغه نان و ماست خانه که قیمتش مانند بورس هر روز با روز دیگری متفاوت است کابوس های تازه جوانان برای تشکیل ازدواج است. هرچند برخی  مشکلات اقتصادی را بهانه ای برای فرار از مسئولیت کرده اند اما در این سالها  عوامل اقتصادی نقش پررنگ تری در ازدواج و طلاقها پیدا کرده است.

*برخی پولدارها نیز از ازدواج فراری اند

اکبر محسنی فرد آسیب شناس اجتماعی با وجود آن که تاثیرات اجتماعی افزایش قیمت ها را بر آمارهای ازدواج بی تاثیر نمی داند اما به خبرنگار مهر می گوید: اگر چه اقتصاد فاکتور مهمی است در بحث ازدواج است اما این که به تنهایی بتواند عاملی برای کاهش آمارهای ازدواج باشد تحلیلی درستی نیست. هستند کسانی که وضعیت اقتصادی مناسبی دارند اما حاضر نیستند تن به ازدواج دهند و آن را عاملی برای محدود کردن خود می دانند و دوست دارند با آسودگی خیال و بدون محدودیت زندگی خود را ادامه دهند.

*پاداش 50 میلیونی هم نمی تواند در افزایش آمار ازدواج تاثیر گذار باشد

این آسیب شناس اضافه می کند: فرض کنید از فردا بگویند هر که ازدواج کند 50 میلیون پاداش می گیرد فکر می کنید چقدر در افزایش آمار ازدواج تاثیر داشته باشد،شاید مدتی سبب بالا رفتن آمارها شود اما این موضوع موقتی است و نشان می دهد فاکتور های دیگر نقش بیشتری در کاهش تمایل جوانان در ازدواج داشته باشند.

محسنی فرد اما عامل اقتصادی را در بروز انحرافات اجتماعی بسیار تاثیر گذار می داند و می گوید: مرد و زنی که از لحاظ اقتصادی توان پایینی دارند ممکن است دچار آسیب های اجتماعی زیادی شوند. به طور مثال خانومی برای کسب زندگی بهتر تن به ازدواج با مردی دهد که تناسبی با او ندارد.

*تاثیر بیشتر اقتصاد بر زندگی مرکز نشینان

این جامعه شناس میزان تاثیر عامل اقتصادی را با طبقه اجتماعی و سطح انتظارات در ارتباط می داند و می گوید: سطح توقعات از زندگی سبب می شود عامل اقتصادی در تشکیل خانواده و دوام آن تاثیر بگذارد. هر چه از زندگی شهری دور تر باشیم این عامل اقتصادی نقش کم رنگ تری دارد . به همین دلیل است که در روستاها ازدواج بیشتر است و هر چه به مراکز استان ها برسیم کم تر . دربرخی شهرستان ها و روستاها دختر 16 ،17 ساله ازدواج می کند اما کم تر در شهرها به خصوص شهرهای بزرگ در چنین سنی دختران یا پسران ازدواج می کنند.

*پر رنگ شدن نقش اقتصاد در آمارهای ازدواج

اما محسنی فرد نیز منکر پر رنگ تر شدن نقش اقتصادی در سالهای اخیر نمی شود و می گوید: جنس مطالعات اجتماعی به این صورت است که نمی توان تنها به مطالعات گذشته تکیه کرد و هر پنج سال به دلیل پویایی این عمل فاکتورهایی در ایجاد یک پدیده اجتماعی پررنگ ترو یا کم رنگ تر می شوند. نقش اقتصاد نسبت به 10 سال گذشته در خانواده ها پر رنگ تر شده است ،کسب درآمد به هر روشی در خانواده ها "اخلاق" شده است اما حالا بیشتر مسائل به دید اقتصادی دیده می شود.

*بحران ازدواج در راه است

در حالی که محسنی فرد با احتیاط از تاثیر نقش اقتصاد بر کاهش آمارهای ازدواج سخن می گوید و دلیل آن را آمارهای ثبت شده در این خصوص می داند،امان الله قرایی مقدم جامعه شناس و استاد دانشگاه صریحا اعلام می کند: افزایش قیمت سکه و طلا کاهش چشمگیر ازدواج را در پی دارد و به زودی با بحران ازدواج روبرو می‌شویم.

او با اشاره به تغییرات قیمت طلا و سکه در چند ماه اخیر گفت: این تغییرات سبب کاهش ازدواج و افزایش طلاق در خانواده ها می شود. به جز افزایش مهریه ها هزینه برگزاری یک مراسم ساده عروسی نیز به حدی افزایش پیدا کرده است که بسیاری از خانواده ها امکان تامین آن را ندارند و دختران ترجیح می دهند که به جای سختی زندگی متاهلی در خانه بماند و پسران نیز بیش از گذشته از تشکیل خانواده فراری شده اند.

قرایی مقدم اضافه می کند: سکه یک میلیونی سبب کاهش ازدواج های رسمی و افزایش ازدواج های موقت می شود که درآینده بحران های خانوادگی بیشماری را برای جامعه ایجاد می کند.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه کاهش ازدواج سبب افزایش آمارهای تجاوز و دزدی می شود ادامه می دهد: ذهنیت مادی گرایی سبب شده است که اولویت های ما برای ازدواج پل و خانه مهریه های بالا باشد. در جامعه ای که پول حرف اول را می زند مسلما گرانی طلا و سکه زندگی ها را نا بسامان می کند.

قرایی مقدم با اشاره به این که بر خلاف تصور گرانی سکه سبب افزایش آمار طلاق در جامعه می شود می گوید: این افزایش سبب ایجاد حسن ناامنی در میان مردان شده و ناسازگاری را در زنان شوهردار بیشتر می کند.

*افزایش قیمت سکه دلمشغولی مردانی که قصد ازدواج دارند

علی اصغر کیهان نیا روانشناس و مشاور خانواده اما از زاویه ای دیگر به این موضوع نگاه می کند و می گوید: افزایش قیمت سکه و تاکید خانواده ها بر مهریه ‌های بالا سبب گرایش مردان به ازدواج های موقت می‌شود. به دلیل افزایش نرخ سکه مهریه های دختران که بیشتر بر اساس سکه مشخص می شود نیز ناخواسته افزایش پیدا کره است و در نتیجه مردان که تمایل چندانی نیز به ازدواج نداشته اند از ازدواج منصرف می شوند.

وی ادامه می دهد  متاسفانه در میان خانواده های متوسط مهریه های 500 تا 700 سکه ای رسم است در میان خانواده های متدین و فرو دست زیر 200 سکه به عنوان مهریه تعیین می شود که در حال حاضر معادل ریالی آن چند برابر ماه گذشته شده است.این مشاوره خانواده معتقد است: افزایش قیمت سکه دلمشغولی مردانی که قصد ازدواج داشته را بالا برده و بهانه ای مناسب برای مردانی شده است که تمایل چندانی هم به ازدواج نداشتند.

*ازدواج موقت چاره آمارهای پایین نیست

اما برخی از تصمیم گیران برای چاره عدم توان ازدواج جوانان،پیشنهاد ترویج ازدواج موقت را می دهد اما محسنی فرد به شدت با این نوع پیشنهادات مخالف است و می گوید: از نگاه یک جامعه شناس می گویم ترویج ازدواج موقت نه تنها به اخلاقیات جامعه کمک نمی کند بلکه نظام خانواده را در کشور دچار فروپاشی می کند.

او ادامه می دهد: بررسیها هم نشان می دهد بیشتر مردانی که ازدواج موقت می کنند متاهل هستند و در این میان تنها زنان به شکل یک کالای مصرفی قربانی می شوند.

این اسیب شناس معتقد است ازدواج موقت هدف اصلی تشکیل خانواده را که رسیدن به آرامش است برآورده نکرده و در زنان انگیزه های اقتصادی و در مردان لذت جویی سبب بر قراری چنین رابطه ای می شود.

عدد ها ساعت به ساعت بالا و پایین می شود. عده ای شماره صفرهای حساب بانکی شان بیشتر می شود و عده ای دیگر سفرهایشان خالی تر از همیشه. همه چشم دوخته اند به عددهایی که پشت ویترین تغییر می کند. این عددها هستند که از قیمت نان گرفته تا  هزینه های شب عروسی را مشخص می کنند .../مهر