محمد جوادظریف جدی‌ترین گزینه وزارت خارجه

محمد جوادظریف جدی‌ترین گزینه وزارت خارجه

بازگشت محمدجواد ظریف با دفعات قبل بسیار متفاوت خواهد بود چرا كه در دولت یازدهم و كابینه حسن روحانی، قبای صدارت امورخارجه را بر تن خواهد كرد. ظریف كه در كارنامه خود پنج سال نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد، دستیار ارشد وزیر وزارت امور خارجه، معاون حقوقی و بین‌المللی وزارت امورخارجه و مشاور سركنسولگری در سانفرانسیسكو، ریاست كمیسیون فرهنگی- یونسكو، ریاست كنفرانس آسیایی نژادپرستی و تبعیض نژادی، عضویت گروه شخصیت‌های برجسته گفت‌وگوی تمدن‌ها، ریاست كمیسیون خلع سلاح ملل متحد – نیویورك، ریاست كمیته متخصصین گفت‌وگوی تمدن‌ها – جده، ریاست كمیته سیاسی دوازدهمین اجلاس سران عدم تعهد – دوربان، عضویت گروه شخصیت‌های برجسته زمامداری جهانی، سخنگویی هشتمین اجلاس سران كنفرانس اسلامی تهران، ریاست كارشناسان ارشد هشتمین اجلاس سران كنفرانس اسلامی تهران، ریاست كمیته سیاسی هشتمین اجلاس سران كنفرانس اسلامی تهران و ریاست كمیته حقوقی مجمع عمومی 47 ملل متحد – نیویورك را در كارنامه دارد از جمله مشهورترین دیپلمات‌های پر سابقه ایران به شمار می‌آید. ظریف دارای لیسانس و فوق لیسانس روابط بین‌الملل در 1981 و 1982 از دانشگاه ایالتی سانفرانسیسكو و دكترای حقوق و روابط بین‌الملل در 1988 از دانشگاه دنور است.

از خداحافظی تلخ تا بازگشت شیرین
محمدجواد ظریف در حالی جانشین علی‌اكبر صالحی در وزارت خارجه خواهد شد كه شش سال پیش در چنین روزهایی با تلخكامی این وزارتخانه را ترك كرد. اگرچه در همان مراسم میهمانی خداحافظی او (پیش از بازگشت از امریكا به ایران) كه با حضور جمع زیادی از سفرا، روسای هیات‌های نمایندگی، دیپلمات‌ها، مسوولان سازمان ملل، مسوولان و اعضای مراكز تحقیقاتی، مسوولان و استادان دانشگاه‌ها، نمایندگان رسانه‌های همگانی، نمایندگان مراكز اسلامی امریكا و نیز ایرانی‌های مقیم و نمایندگان مراكز فكری و تحقیقاتی امریكا برگزار شد، آینده روشن محمد جواد ظریف قابل تصور بود كه این تصور با روی كار آمدن حسن روحانی به تصویری عینی و واقعی تبدیل خواهد شد.

عملكرد ظریف در سازمان ملل متحد
اما ظریف در حالی سكاندار دستگاه دیپلماسی ایران می‌شود كه ایران در حوزه سیاست خارجی با مشكلات عدیده‌یی مواجه است. ظریف كه در دوران مسوولیتش به عنوان نماینده ایران در سازمان ملل تلاش همه‌جانبه‌یی برای صلح آمیز معرفی كردن پرونده هسته‌یی ایران داشت توانست دستاوردهای چشمگیری را در این زمینه داشته باشد.ظریف در آن مقطع تلاش زیادی برای معرفی ایران در سطح مجامع سیاسی، رسانه‌یی، علمی و فرهنگی امریكا داشت كه مورد استقبال دوستداران ایران و حتی پذیرش برخی مخالفان قرارگرفته بود، به نوعی كه برخی تلاش می‌كردند برای خنثی‌سازی عملكرد موفق وی در معرفی چهره انسانی و اخلاقی نظام جمهوری اسلامی، او را جدا از نظام معرفی كرده و معیار نامناسبی برای ارزیابی جمهوری اسلامی بدانند.

اعتراف غربی‌ها به حرفه‌یی بودن ظریف
عملكرد ظریف در این مسوولیت به گونه‌یی بود كه وارن هوگ، یكی از نویسندگان روزنامه هرالدتریبیون طی مقاله‌یی با عنوان«صدای ایران در سازمان ملل با لهجه امریكایی سخن می‌گوید»، به تحسین عملكرد محمد جواد ظریف در سازمان ملل متحد پرداخت.

این نویسنده در مقاله خود درباره شخصیت و عملكرد ظریف نوشته بود: «جواد ظریف چنان زیاد در دانشگاه‌ها، مجامع سیاسی و اجتماعی و باشگاه‌های سیاسی برای سخنرانی حضور پیدا می‌كند كه لیسا آندرسون، رییس موسسه امورعمومی و بین‌المللی دانشگاه كلمبیا اخیرا به طور كنایه‌آمیزی از او پرسید كه آیا قرار است در رقابت‌های انتخاباتی در امریكا شركت كند؟!» لطیفه این است كه ظریف، سفیر ایران در سازمان ملل است و ایران از 1980 به بعد هیچ روابط دیپلماتیكی با ایالات متحده ندارد. ظریف، 47 ساله، بخش عمده زندگی بزرگسالی خود را در ایالات متحده گذرانده و انگلیسی محاوره‌یی را با لهجه امریكایی صحبت می‌كند. درباره توانمندی وی برای برقراری روابط صمیمانه با بسیاری از رهبران ایالات متحده و با جمع امریكایی‌هایی كه وی معمولا برای آنها سخنرانی و از مواضع كشورش دفاع می‌كند كه با رهبران آن هیچ گونه موافقتی ندارند، گزارش‌ها و تفاسیر متعددی نوشته شده است، به‌ویژه اكنون كه پنج سال خدمت او در سازمان ملل متحد روبه پایان است.»این مقاله می‌افزاید: «ظریف این راحت بودن با ظواهر و عادات امریكایی را، با ابزارهای ارتباطی نظیر كنفرانس ویدئویی و تلویزیونی و سایت اینترنتی شخصی تركیب كرده است تا محدودیت‌های فضا برای خودش را بشكند و بر روابط ایران – امریكا تاثیر بگذارد.»

محمد جواد ظریف كیست؟
ظریف از خانواده‌یی نسبتا ثروتمند در تهران به دنیا آمده و پدرش از تاجران امور نساجی بوده است. ظریف سال 1355با ویزای دانشجویی به ایالات متحده می‌رود و دقیقا زمانی كه وی آزمون‌های جامع دكترایش در دنور را در سال 1364 گذراند، اداره مهاجرت ایالات متحده، روادید او را باطل كرد و شانس‌های او را برای تكمیل تحصیلاتش از بین برد. ظریف پس از این اتفاق به این علت كه قصد داشت تا حضورش در خاك امریكا كاملا قانونی باشد به نیویورك می‌رود و در نمایندگی ایران مشغول به‌كار می‌شود. او طی سه سال بعد و از راه دور، تحصیلاتش را تكمیل كرد و در طول آن مدت ارزش خود را برای دولت ایران به اثبات رساند كه همین مساله باعث می‌شود تا با حضور او در وزارت خارجه موافقت شود تا خود ظریف درباره دیپلمات شدنش چنین بگوید: «من هم به صورت كاملا اتفاقی و هم به دلیل تصمیم اداره مهاجرت، دیپلمات شدم.»

دیپلماتی باهوش
انتخاب محمدجواد ظریف در مقام وزیر امور خارجه ایران یقینا سر و صدای زیادی را دركشورهای غربی و به ویژه در امریكا به دنبال خواهد داشت چرا كه امریكایی‌ها و به ویژه روزنامه‌نگاران و خبرنگاران امریكایی شناخت خوبی از او دارند. به نحوی كه یكی از روزنامه‌نگاران امریكایی درباره ظریف نوشته بود: «در مجامع عمومی به او با احترام گوش داده می‌شود و به گرمی تشویق می‌شود. وی می‌گوید: من می‌دانم آنچه كه می‌گویم دقیقا آن چیزی نیست كه آنها می‌خواهند بشنوند اما من هیچ مشكلی در برقراری یك ارتباط اصیل با گروه زیادی از امریكایی‌ها نمی‌بینیم.»

دیدگاه‌های محمدجواد ظریف در سیاست خارجی
ظریف به عنوان دیپلماتی باهوش در مسوولیت‌هایی كه داشته، نشان داده است كه خوب می‌داند كه چه باید بگوید. او تا به امروز اظهارات زیادی را درباره پرونده هسته‌یی ایران، هلوكاست، رابطه ایران و امریكا داشته است. ظریف درباره هلوكاست استدلال كرده كه احمدی‌نژاد این موضوع را مطرح نكرده كه آیا چنین چیزی رخ داده است بلكه صرفا می‌گوید كه فلسطینی‌ها به اشتباه تاوان آن را می‌دهند. وی گفت: فلسطینی‌ها هیچ ربطی به این جنایت ندارند، و این یك جنایت بوده و بایستی محكوم شود و نباید هرگز تكرار شود. این چیزی است كه من در اینجا به شنوندگان می‌گویم. او درباره بن بست هسته‌یی معتقد است كه غرب در خلال دو سالی كه ایران با تعلیق غنی‌سازی اورانیوم موافقت كرد، از مذاكره اجتناب كرد و لذا تهران اعتماد به مذاكره را از دست داده بوده است.

ظریف می‌تواند؟
محمدجواد ظریف 53 ساله در حالی تا چندی دیگر پا به وزارت خارجه خواهد گذاشت كه طی چند سال گذشته فرصت زیادی را برای رسیدن به آرزوی دیرینه‌اش برای تدریس در دانشگاه داشته است و یقینا زندگی او از این پس دستخوش تغییرات جدید خواهد شد، تغییراتی كه نگاه‌های نگران بسیاری را به همراه خود دارد، نگاه‌هایی كه می‌خواهند ببینند تا وزیر خارجه جدید ایران چه راه‌حل‌هایی را برای برون رفت از وضعیت موجود ایران در سیاست خارجی به‌كار خواهد گرفت. اما آنچه كه از سوابق و علایق ظریف كاملا هویداست این مساله است كه این دیپلمات كاركشته همواره به دنبال رفع شكاف‌های موجود میان ایران و قدرت جهانی بوده است اما به واقع او می‌تواند در این مقوله یار حسن روحانی باشد؟ باید دید./اعتماد

انتقال پرونده هسته‌ای به وزارت خارجه "بستگی دارد"/ گزینه های دبیری شورای عالی امنیت ملی مشخص شدند

 بروجردی :
انتقال پرونده هسته‌ای به وزارت خارجه "بستگی دارد"

علاءالدین بروجردی رئیس‌کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو باسنیم، با اشاره به گزینه‌های مطرح برای تصدی دبیری شورای عالی امنیت ملی، گفت: با وجود اینکه در مراسم تودیع و معارفه وزرای جدید و قدیم وزارت امور خارجه حضور داشتم، اما فرصت نکردم‌که در این زمینه با رئیس جمهور صحبت کنم، لذا هنوز اطلاعی از تصمیم نهایی آقای روحانی برای این پست مهم ندارم.

وی با بیان اینکه در گذشته محمد فروزنده به‌عنوان یکی از گزینه‌ها در اخبارمطرح بوده و اخیراً نیز آقای محمد شریعتمداری به‌عنوان یکی از گزینه‌ها مطرح شده، افزود: فردی باید به‌عنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی انتخاب شود که توانمندی و دانش کار امنیتی، نظامی و سیاسی را داشته باشد.

رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس تصریح کرد: هنوز اطلاع دقیقی از تصمیم رئیس‌جمهور نداریم.

بروجردی در خصوص احتمال ارجاع پرونده هسته‌ای ایران از شورای عالی امنیت ملی به وزارت امور خارجه، اظهار داشت: این موضوع بستگی به این دارد‌که چه فردی در شورای عالی امنیت ملی مسئولیت را به‌عهده می‌گیرد.

** مذاکره هسته‌ای بسیار "ظریف" و "حساس" است
وی تأکید کرد: آنچه مسلم است، مذاکره هسته‌ای بسیار "ظریف" و "حساس" است و حتماً نیازمند فردی است که تبحر در امور مربوط به مذاکره داشته باشد و شناخت خوبی از ظرایف موضوع هسته‌ای ایران و سوابق مسائل داشته باشد و این نکته قطعاً در منافع ملی ما حائز اهمیت است.

رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ادامه داد: توانمندی‌های محمدجواد ظریف برای مذاکره بسیار بالا است و شناخت خوبی از موضوع هسته‌ای ایران با توجه به سوابقش در عرصه بین الملل دارد، اما این‌که چه تصمیمی اتخاذ خواهد شد، باید ببینیم رئیس جمهور در نهایت چه خواهد‌کرد و مهم‌تر از آن تأیید مقام معظم رهبری است تا این کار شکل بگیرد.

بروجردی با اشاره به موضع ایران در قبال تحولات مصر، گفت: محمدجواد ظریف از ابتدای تصدی پست وزارت امور خارجه تحرکات خوبی را در رابطه با تحولات مصر آغاز‌کرده و با دبیرکل سازمان همکاری اسلامی، وزیر امور خارجه ترکیه و دبیرکل سازمان ملل گفت‌وگوهایی را انجام داد.

رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس خاطرنشان کرد: جمهوری اسلامی ایران نمی‌تواند نظاره‌گر بی‌تفاوتی در تحولات تأسف‌بار مصر و کشتار مردم بی‌گناه باشد و حتماً مهم‌ترین رسالت همه کشورها به‌ویژه جمهوری اسلامی تحرک جدی برای گذاشتن نقطه پایانی بر این حوادث است.

بروجردی تصریح کرد: سازمان همکاری اسلامی مانند همیشه مرده متحرکی بیشتر نیست و جای امیدواری نسبت به آنها وجود ندارد که حداقل یک فراخوان سریع بگذارند و طی 48 ساعت اجلاس فوق العاده کشورهای حوزه سازمان همکاری‌های اسلامی را تشکیل بدهند و این حداقل وظیفه این سازمان است، اما متأسفانه به‌دلیل نفوذ کشورهایی مانند عربستان در این سازمان، آنها به‌جای یک هویت مستقل بیشتر دنباله‌رو سیاست‌های عربستان هستند./تسنیم