فنون امتحان دادن

الف) چگونه مطالعه كنیم تا در امتحان تشریحی موفقیت بیشتری داشته باشیم ؟

1) در حین مطالعه ی درس ،  مضمون اصلی آن را دریابید. در این قسمت درس ، بحث به چه موضوعی اشاره دارد؟ چگونه یا در چه مراحلی آن را بیان كرده است؟

2) همراه با خواندن درس به طور مرتب برای خود سوالاتی طرح كنید تا توجه شما به موضوع درس بیشتر جلب شود  . بهتر است سوالات به نوعی با مطالب درسی هماهنگی داشته باشد.

3) سوالات طرح شده باید با توجه به اصل مطلب و كلید هر پاراگراف باشند.

4) در هنگام مطالعه در منزل به مطالبی كه به نوعی در كلاس علامت زده یا در حاشیه و پاورقی نوشته شده نیز توجه خود را مبذول بدارید.

5) جمع بندی مطالب را با بیان خود ؛ بیان كنید تا فراموشی شما كمتر شود.

6) اگر از جزوات و مطالب خارج از كتاب استفاده می كنید ، دقت كنید كه با مطالب موجود در كتاب سازماندهی لازم را داشته باشد تا مطالب مثل حلقه های جدا از هم یك زنجیر در نیایند.

7) اوراق امتحانی نوبت های گذشته ی خود اعم از ترم و نیم ترم و ماهانه و... را مجدداً مرور كنید تا اولاً نوعی مرور كرده باشید و ثانیاً اشتباهاتی را كه در آن زمان در‌ آن تكرار كرده اید، مجدداً تكرار نكنید.

8) یك هفته قبل از شروع فصل امتحانات سعی كنید خلاصه ی دروس  ، فیش برداری و فهرست نكات مهم را‌آماده و در پوشه ای جمع ‌آوری كنید.



ب) گام های مؤثر در هر امتحان :

گام اول : هر بار كه امتحان در پیش است قواعد عمومی حفظ سلامتی و بهداشت تن را شدیداً مراعات كنید ، به خیال صرفه جویی در وقت برای مطالعه از خوردن غذا صرفنظر نكنید.
روز قبل از غذاهای پركالری ولی كم حجم استفاده كنید و ترجیحاً اوقات غذایی خود را در روز به 5 وعده تقسیم كنید.

گام دوم: مطالعه ی دقیق موضوعات درسی و ایجاد ارتباط بین آنها با سایر دروس است.

گام سوم: خود را به جای طراح قرار دهید. ببینید اگر شما طراح سوالات بودید با چه فكری به طرح یك امتحان می پرداختید؟ بدین منظور تعدادی سوال ساده، متوسط و مشكل انتخاب كرده و در یك زمان و مكان معین به آن پاسخ دهید تا سطح مطالعه خود را ارزیابی كنید. پاسخگویی دقیق به همین سوالات تا حد زیادی موفقیت شما را در آزمون تضمین می نماید.

گام چهارم: با مرور كردن و به یادآوردن عناوین اصلی و فرعی در هر فصل از كتاب، میزان دقت و یادآوری خود را‌ آزمایش كنید. همچنین توجه داشته باشید كه اختصاص چند جلسه ی كوتاه به مرور مطالب به مراتب سودمندتر و مفیدتر از یك جلسه ی طولانی و خسته كننده است.


ج) توصیه هایی در شب قبل از امتحان:

اول : از مشاجرات خانوادگی، رفت و آمدهای فراوان و مكرر، حضور در مكان های پر سر و صدا و شلوغ، دیدن و شنیدن رادیو و تلویزیون به طوری كه مغز احساس خستگی كند و به طور كلی تمام عواملی كه موجب تشویش، حواس پرتی و خستگی مغز  می شود به شدت پرهیز كنید.

دوم : مطابق معمول هر شب استراحت كنید و سعی كنید 6 تا 8 ساعت خواب‌آرام داشته باشید تا با نشاط بیشتری به سر جلسه ی امتحان بروید . همچنین برای سلامتی متابولیسم بدن نیز سعی كنید یك شام سبك و مختصر میل نمایید.

سوم : قبل از خواب شب امتحان نیز دو نكته مهم را  مدنظر قرار دهید:

الف) كلیه ی وسایلی كه باید صبح امتحان همراه شما باشد را از شب قبل روی میزی كه یادتان نرود آماده كنید.

ب) سعی كنید اگر كمی اضطراب دارید و همین مانع بی خوابی شما شده مطالب كلیدی و مهم كتاب درسی را در ذهن مرور كنید.  دقت داشته باشید كه این استرس طبیعی است و در ادامه به شیوه های مقابله با آن می پردازم و  راه های كاهش آن را با هم بررسی می كنیم.



د) توصیه هایی در صبح امتحان:

1) سعی كنید حداقل 2 ساعت قبل از امتحان از خواب بیدار شوید تا فعالیت های مغزی شما شروع شده و به اصطلاح مشاورین موتور مغزگرم شود و همچنین دقت كنید مطالبی را كه مطمئن هستید  در امتحان نخواهد آمد، هرگز نخوانید.

2) كمك گرفتن از معنویات در موفقیت شما سهم چشمگیری دارد لذا حتماً با وضو سرجلسه ی امتحان حاضر شوید و از خداوند متعال طلب كمك و استعانت كنید.

3) در صورت داشتن وقت كافی  یك مرور سطحی روی مطالب مهم و فیش برداری¬ های خود داشته باشید.

4) حتماً صبحانه كافی و مناسب را میل نمایید ؛ زیرا بدون تغذیه مناسب مغز شما انرژی كافی برای پاسخگویی به سوالات را نخواهد داشت  . توصیه ی خود من برای صبحانه یك لیوان چای شیرین، نان، پنیر و گردو است و چند شكلات كه سریع به بدن انرژی برساند.

5) حتماً سعی كنید كه زودتر از منزل خارج شوید و اگر از بعد مسافت دچار مشكل نیستید راه خانه تا مدرسه را پیاده طی كنید تا اكسیژن كافی به مغز برسد.

6) ممكن است هنگامی كه در مدرسه حضور پیدا می كنید تعدادی از دوستان و همكلاسی هایتان عمداًً یا سهواً از شما سوالاتی در مورد درس بپرسند سعی كنید كه اصلاً به‌‌آن سوالات پاسخ ندهید و حتی من توصیه می كنم كه با‌ آن صحبت هم نكنید.


هـ) توصیه هایی در جلسه ی امتحان  :

1) سعی كنید بدون نگرانی و اضطراب و با اعتماد به نفس بر روی صندلی خود تكیه بدهید و آرامش را در خودتان زیاد كنید و قبل از شروع امتحان یكبار چهار قل قرآن را در ذهنتان بخوانید.

2) یك نفس عمیق بكشید و برای لحظه ای آن را نگه دارید و سپس به طور كامل و آرام آن را بازدم كنید.

3) صدای خود را تغییر دهید؛ آهسته خدا را یادكنید و از او كمك بخواهید. ( آهسته كردن صدا موجب آرامش بیشتر می شود )

4) حالت صورت را تغییر دهید و با باز كردن اخم های ابروها و بالا كشیدن گوشه ی دهان می توانید آرامش را جهت به‌ یادآوردن مطالب به حافظه تان راهنمایی كنید.

5) سپس قلم را بردارید و‌ آماده خواندن اولین سوال بشوید.

6) اگر زود پاسخ ها را نوشتید، در برابر وسوسه ی ترك محل امتحان مقاومت كنید. از وقت باقیمانده برای بازبینی و اصلاح جواب های خود استفاده كنید حتی باید سربرگ امتحانی را هم بازبینی كنید تا از نوشتن نام و سایر مشخصات خود نیز مطمئن شوید.




و) توصیه هایی در جریان امتحان :

1) از روش گزینشی برای پاسخ به امتحان استفاده كنید، نه روش ترتیبی هر چند این كار خوشایند شما نباشد روش گزینشی دو مزیت مهم را در خود دارد:

الف) از نگرانی كه جهت كمبود وقت برای سوالاتی كه پاسخ آن ها می دانید كم خواهد كرد.

ب) از فراموش كردن پاسخ هایی كه می دانید جلوگیری می كند.

2) در هنگام خواندن سوال به كلمات راهنما ( افعالی كه در انتهای سوالات می آیند )  توجه كرده و زیر آن ها خط بكشید تا از دامی كه طراح برای شما گسترده رهایی یابید.

3) اگر پاسخ نیاز به رسم شكل یا نمودار دارد با ذكر فرمول ، قبل از فراموش كردن آن را بنویسید یا در گوشه ی ورقه ی خود علامتی برای رجوع به آن سوال بگذارید.

4) قبل از شروع پاسخ سعی كنید آن چه را كه سوال خواسته با استفاده از یك اسكلت بندی كلی روی ورقه ی خود بنویسید. روش اسكلت بندی، روشی است كه در آن با استفاده كلمات كلیدی متن و طرح شبكه ای خلاصه شده با یك نگاه می توان كل مطلب را دریافت كرد كه دو مزیت بزرگ را در بر دارد:

الف) باعث سرعت بخشیدن به پاسخگویی و نظم دادن به جریان فكری شما می شود.

ب) چنانچه به علت كمبود وقت نتوانستید پاسخ خود را كامل بیان كنید ، حداقل این طرح یا شكل ، هدف و طرح ذهنی شما را بیان می كند و به معلم نشان می دهد كه شما با مفهوم كلی آشنا هستید و می توانید لااقل قسمتی از نمره را بگیرید.

5) چنانچه می توانید مطالب و پاسخ های خود را به صورت مقایسه بیان كنید. بااین كار به دبیرتان نشان می دهید كه تنها  متن درس را حفظ نكرده اید بلكه دارای تفكر تحلیلی بوده اید و این كار در روحیه ی معلمتان در تصحیح برگه ی امتحانی شما تأثیر بسزایی دارد.

6) سعی كنید در پاسخ های خود از مثال استفاده كنید تا جواب هایتان واضح تر شود.

7) دقت كنید كه شماره ی سوال با شماره ی پاسخ در ورقه ی امتحانی هماهنگی داشته باشد.

8) بهتر است محدوده ی پاسخ هر سوال را روی ورقه ی خود با كشیدن یك خط و یا نقطه چین مشخص كنید تا:

الف) ظاهر ورقه ی شما زیباتر و مرتب تر شود.

ب) تصحیح ورقه توسط مصحح راحت تر شود.

ج) از سردرگمی شما نسبت به پاسخگویی سو الات جلوگیری كرده و از همه مهمتر اینكه در روحیه ی مصحح تاثیر مثبت می گذارد.

9) در پایان خاطر نشان می كنم كه تعدادكل پاسخ ها را با تعداد كل سوالات چك كنید تا مطمئن شوید كه تمام سوالات را خوانده اید.

پیش تر از این گفتم اگر بدانیم چه بخوانیم و چگونه بخوانیم امتحان نه تنها باعث افت بلكه باعث موفقیت دانش آموز در آن سال نیز می شود.

---

چه كارهایی را قبل از امتحان باید انجام بدهیم ؟

1) آماده باشید كه همه ی موارد درسی و امتحانی را مطالعه كنید.

2) بدانید كه داشتن یك برنامه ی درسی ذهن شما را‌ آماده می كند.

3) قبل از امتحان راحت بخوابید.

4) با اطمینان و جسارت به امتحان نگاه كنید.

5) در جلسه ی امتحان با معده خالی حاضر نشوید.

بدانید كه سبزیجات و میوه های تازه استرس را كاهش می دهند. غذاهای استرس آفرین عبارتند از: غذاهایی با طبخ چندمرحله ای مانند: انواع پیتزا و انواع ساندویچ  و شیرین كننده های مصنوعی مانند: انواع بستنی های میوه ای، نوشیدنی های ملایم كربنات دار مانند: انواع نوشابه ها، انواع شكلات ها، تخم مرغ، غذاهای سرخ شده، تنقلات، گوشت قرمز، فرآورده های همراه با آرد سفید، چیپس و غذاهایی كه دارای مواد نگهدارنده یا سس های تند هستند. حالا لابد می پرسید پس چه بخوریم با این شرایط دیگر چیزی برای خوردن باقی نمی ماند كه؟ در پاسخ  می گویم كه انواع گوشت سفید مانند مرغ و ماهی به شرط آنكه سرخ نشود مفید است و سایر غاهای خانگی مادرهای عزیزمان كه در منزل طبخ می شود  نیز جزو موارد مفید و مثبت به حساب می‌آید.


6) غذایی مختصر ، مفید و قوی بخورید. این رژیم غذایی موجب می شود كه اضطراب از ذهنتان پاك بشود. از قند و شكر زیاد و آبنبات پرهیز كنید؛ این مواد شاید در حین امتحات به شما از لحاظ ذهنی كمك بكند ولی قبل از امتحان به جز بدتر كردن شرایط روحی و جسمی شما كار دیگری نمی كنند.

7) بكوشید برای خودتان وقت ذخیره كنید.

8) قبل از امتحان، آرام و آسوده باشید و باز هم می گویم « بر خود اعتماد و بر خدا توكل كنید. »

9) بكوشید در‌ آخرین دقایق درس ها را مرور كنید.


چه كارهایی را در طول امتحان باید انجام بدهیم؟

1) راهنمایی های بالای برگه را به دقت بخوانید.

2) روی صندلی جابه جا شوید تا راحت تر بنشینید.

3) اگر سوالی را جواب ندادید، از آن صرف نظر كنید و به سراغ سوال های دیگر بروید.

4) در طول سوالات تشریحی، اگر كل سوالات را جواب نداده اید، سوالی را انتخاب كنید و درباره ی آن فكر كنید و پاسخش را بنویسید. این گونه خواهید دید كه كم كم جواب ها به ذهنتان می آیند.

5) برای تحویل دادن برگه ی خود عجله نكنید و سرآسیمه و مضطرب نشوید. هیچكس برای این كار به شما جایزه نمی دهد !!!

---