فرار خاوری فراموش نمی‌شود

نام محمد جهرمی، وزیر کار دولت احمدی‌نژاد در کابینه اول و رییس وقت بانک صادرات در جریان فساد تاریخی سر زبان‌ها افتاد. بعدتر خبر آمد که او با قرار کفالت آزاد است. حالا «مهدی دواتگری»، عضو کمیسیون امنیت‌ملی مجلس در گفت‌وگو با «شرق» با ناکافی توصیف‌کردن قرار کفالت، از مقام‌های قضایی خواهان بازداشت موقت جهرمی است. دلایل حقوقی این قاضی سابق این است که براساس ماده ٣٢ و ٣٥ آیین دادرسی کیفری و قانون تشدید مجازات مرتکبان اختلاس، ارتشا و کلاهبرداری، بازداشت موقت فرد ضروری است.

این در حالی است که به جای بازداشت موقت، حالا در پرونده شخص جهرمی، آزادی به شرط قرار کفالت، جایگزین بازداشت موقت شده است. البته دوا تگری سال گذشته همین نقد را در پرونده رحیمی نیز مطرح کرده و خواستار بازداشت موقت او شده بود. وضعیت هرچه باشد، آقای خاوری، متهم اصلی این پرونده، فرسنگ‏ها دور از وطن، روزهای خوشی دارد. خانه اعیانی‌اش در کاناداست و با پولی که از ایران خارج کرده، در لوای تابعیت کانادایی می‌تواند در کنار خانواده روزهای خوبی داشته باشد. اینجا وضعیت چندان مساعد نیست. به یمن تحریم‏‌ها و تلاش کشورهای عربی منطقه نفت به زیر ٥٠دلار رسیده و بسیاری از مردم با مشکلات اقتصادی دست‌به‌گریبان هستند. هشت‌سال حضور دولت احمدی‏‌نژاد و تلاش برای عدالت‌‏ورزی، منتهی به تاریخ‏‌سازترین پرونده‌های تخلف مالی شده که تازه یکی‌‏شان به نتیجه رسیده، آن هم پرونده معاون اول رییس دولت.

چه نهادی مقصر فرار خاوری بود؟
جهرمی در یکی از گفت‌وگوهای خود درباره روابطش با خاوری گفته بود: «از زمانی که آقای خاوری فرار کرده، دیگر هیچ خبری ندارم... این را که چه شد ایشان این‌قدر راحت فرار کرد باید از آقای... بپرسید... برخی نگذاشتند ایشان توسط دادگستری خوزستان دستگیر شوند. اگر دستگیر شده بود، قطعا فردای آن روز به انگلستان نمی‌رفت و فرار نمی‌کرد و امروز روند رسیدگی به پرونده کامل‌تر می‌شد.»

البته محمود احمدی‌نژاد، رییس دولت گذشته نیز درباره فرار خاوری به طرح سوال بسنده کرده بود: «مدیرعامل بانک ملی را چه کسی فراری داد؟ ما؟! من مکاتبه کردم با تمام مراجع مسوول، گفتم این رد پا، این آقا، این آقا و این آقا را فراری دادند. این کلید مسایل، بیاورید ببینید تا مسایل روشن شود.»

معاون وقت وزارت اطلاعات گفت خروج خاوری بلامانع است
محسنی‌اژه‌ای، دادستان کل کشور و سخنگوی
قوه قضاییه نیز پیش‌تر درباره همین پرونده و حاشیه‌های آن اعلام کرده بود: «او با ماموریت دولت رسما از کشور خارج شده بود. وقتی اتفاقی رخ می‌دهد نمی‌توان همه حول‌وحوش آن را ممنوع‌الخروج کنیم.»سخنان قاضی سراج، قاضی این پرونده نیز قابل تامل است، چنان‌که در این مورد گفته بود: «معاون وقت وزارت اطلاعات بلامانع بودن خروج آقای خاوری را اعلام کرده‌اند.»دواتگری ماجرای پرونده را پیچیده دانسته و درعین‌حال می‌گوید: «آزادی آقای جهرمی خلاف قانون است و پرونده حامیان خاوری و آنها که به خروج او از کشور کمک کردند، باید هرچه‌سریع‌تر مشخص شود.»

لزوم افشای پشت‌پرده فرار خاوری
دواتگری فساد گسترده در دوره احمدی‌نژاد را یکی از دلایل گسترش فقر در کشور می‌داند: «این آقا از همان برنامه مناظره‌های تلویزیونی با ادعای افشای فساد، برچسب‌زدن به مسوولان نظام را در دستور کار خودش قرار داده بود و حالا در اتفاقی غریب می‌بینیم که پرونده معاون اولش راهی قوه قضاییه شده و به پنج‌سال حبس منتهی شده است.»

عضو کمیسیون امنیت‌ملی مجلس، خواهان رسیدگی به پرونده اختلاس سه‌هزارمیلیاردتومانی است و تاکید دارد که «اعدام امیرمنصور آریا پایان این پرونده نیست و نباید اجازه داد تا ماجرای فرار معنادار خاوری از کشور به فراموشی سپرده شود.»

شباهت دفاع رحیمی و جهرمی
البته جهرمی در این موضوع بیشتر موضع دفاعی گرفته و یک‌بار هم گفته بود: «بیش از دوسال است به ناحق آبروی بنده را برده‌اند و از مسوولیت خارج کرده‌اند و چندبار بازجویی شده‌ام. من خودم با این مجموعه برخورد کردم. کسی سوءاستفاده را کشف نکرد جز خود بانک صادرات. کسی هم برخورد اولیه نداشت جز خود بنده.»سخنانش شبیه محتوای نامه «محمدرضا رحیمی» به محمود احمدی‌نژاد است. او که تا چندی دیگر باید در موضوع پرونده تخلف بیمه، راهی زندان شود نیز در این نامه، خود را از بانیان افشای فساد در پرونده بیمه ایران دانسته بود. به‌گفته محسنی‌اژه‌ای برای برای خاوری کیفرخواست صادر شده اما تا او به ایران بازنگردد، این مسایل فایده‌ای ندارد.
روز واقعه و فرار از ایران
با وجود آنکه از فرار خاوری سال‌ها گذشته، هنوز مشخص نیست او با همکاری چه افرادی از کشور خارج شده و به‌گفته سراج، قاضی پرونده او، «چه دست‌هایی در کار بوده تا خاوری را از کشور فراری دهند؟»

در تاریخ ٢٠شهریور٩٠ خاوری رییس بانک ملی به‌عنوان ماموریت، تقاضای خروج از کشور به انگلستان را داشت و در تاریخ ٢٩شهریور با شماره ٥٧٨٦٦٩ با ماموریت او به خارج از کشور موافقت شد. قاضی سراج همچنین تاکید دارد: «٣١شهریور٩٠ آقای خاوری به مدیر حراست می‌گوید درخواست سفر به لندن برای شرکت در جلسه بانک «پی‌ال‌سی» لندن را دارم. از وزارت اطلاعات سوال کنید اگر ممنوع‌الخروج نیستم بروم. برابر اطلاعاتی که من کسب کردم آقای صفایی نیکو مدیر حراست از طریق دکترزارعی رییس سازمان حراست کل کشور موضوع را پیگیری و نهایتا معاون وزارت اطلاعات بلامانع‌بودن خروج آقای خاوری را اعلام کرده‌اند.

به این‌ترتیب آقای خاوری به موجب بلیت تهیه شده توسط بانک پی‌ال‌سی کشور را ترک می‌کند.»اواسط مرداد سال٩٠ ماجرای فساد سرمایه‌دار بزرگ به رسانه‌ها کشیده شد. مه‌آفرید امیرخسروی که پیش از این از او به‌عنوان کارآفرین نمونه تقدیر می‌شد، این‌بار به جرم فساد سه‌هزارمیلیاردتومانی دستگیر و روانه زندان شد. تحقیقات در زمینه این پرونده ادامه داشت که هفته اول مهرماه شوک دوم به این پرونده وارد شد. محمودرضا خاوری از متهمان پرونده به بهانه ماموریت خارجی از کشور خارج شد و به کانادا گریخت.

 اخبار سیاسی  - شرق 

نحوه فرار خاوری از کشور به روایت جهرمی

گفت و گو با سید محمد جهرمی وزیر کار دولت نهم و مدیر عامل سابق بانک صادرات در رابطه با فساد بانکی سال 90 زوایای جالبی دارد که بخشی از این گفتگو را که خبرآنلاین منتشر کرده با هم می​خوانیم:

قوه قضاییه اصلا از آقای خاوری توضیحی نخواسته بود؟

پس از اینکه مدارکی که در اختیار قوه قضاییه خوزستان قرار دادیم و آنها هم به دنبال آن رییس شعبه بانک ملی و رییس منطقه آزاد را دستگیر کرده بودند، آقای خاوری را هم خواستند. من تمایلی ندارم الان مطرح کنم که چه کسی اجازه داد تا آقای خاوری فرار کند. دولت پیگیری می کرد که آقای خاوری باید به خارج از کشور برود اما این که چه کسی نقش داشته است را الان نمی گویم و قصد دارم بعد ها اشاره کنم.

آقای خاوری دستگیر نشد و فقط برای پاره ای از توضیحات فراخوانده شده بود؟

آقای خاوری را نگذاشتند دستگیر کنند در صورتیکه قوه قضاییه در استان خوزستان نظرش بر این بود که باید ایشان دستگیر شود. یعنی بر اساس مستندات قوه قضاییه در استان خوزستان باید آقای خاوری دستگیر می شد اما نگذاشتند این اتفاق بیافتد و آقای خاوری فرار کرد.

نحوه فرار کردن آقای خاوری چطور بود؟آن هم در ذهن مردم به مثابه طنز معنا داری است. ابتدا اعلام کردن سفر کاری بوده بعد هم که به قول شما متن استفای ایشان منتشر شد. شما در این رابطه اطلاعاتی دارید؟

مشخص بود که ایشان فرار کرده است. من اطلاعی کسب کردم که ایشان به فردی در انگلستان گفته بود: « من دیگر بر نمی گردم. »

سوال هم اینجاست که سیستم امنیتی به راحتی اجازه خروج آقای خاوری را داده است؟

اجازه بدهید برخی مسایل را توضیح ندهم و به موقع آنها را مطرح خواهم کرد. در زمانی این کار را خواهم کرد. در حال حاضر خوشبختانه قوه قضاییه رسیدگی خوبی داشته و مدارک کامل تری پیدا کرده است. از سوی دیگر اعترافات خوبی هم به دست آمده و مشخص شده که آقای خاوری چه میزان گرفته است یا اینکه خواهر زاده آقای مشایی چه مقدار دریافت کرده است. در کیفر خواست نامش آورده شده است. همچنین برخی از معاونان، مدیران کل و کارشناسان برخی از وزارتخانه ها هستند. دو مدیر عامل بانک دولتی در این داستان رشوه گرفته اند و در کیفرخواست آمده است. آنچه در کیفر خواست این 32 نفر مطرح شده سبب شده مردم بیشتر آگاهی پیدا کنند. این حرکتی که ما تحت عنوان برخورد با فساد آغاز کردیم نشان می دهد که چه قدر به اصلاح سیستم کمک کرده است. برخی بانک های مانند صادرات، ملی شروع به اصلاح سیستم خود کرده اند. اگر ما می خواستیم مانند برخی که توصیه کردند که تعامل کنید و به قوه قضاییه و وزارت اطلاعات موضوع را اعلام نکنید این اصلاحات در سیستم بانکی آغاز نمی شد. هر چه مدارک جدید و اعترافات متهمین بیشتر شود بنده خوشحال تر می شوم که ابعاد این فساد بزرگ بیشتر باز می گردد.

شما با رسانه ای شدن این موضوع چه مقدار موافق بودید؟

من اعلام به قوه قضاییه را وظیفه خودم می دانستم ولی اعلام علنی را به هیچ وجه توصیه و تاکید نداشتم چرا که بیشتر رسیدگی مهم است تا اینکه فضا سازی کرد. برخی فضا سازی سیاسی کردند تا انتفام بگیرند. برخی از نمایندگانی که در این مساله نقش داشتند و تمایل داشتند فرافکنی کنند. من به بانک مرکزی گفتم شما هر مدرکی که ادعا کردید به بانک صادرات پیش از عید نوروز ارائه شده را در سایت بانک مرکزی بگذارید تا مردم مشاهده کنند. اصلا همچین مدرکی نبود و بعد هم مشخص شد به بانک ملی تذکر دادند و به بانک صادرات تذکری داده نشده چرا که اصلا موضوع بانک صادرات نبوده است. موضوع بانک ملی بوده که ال سی جعلی پرداخت کرده است. بر این اساس این مساله برای من بسیار سنگین بود که فساد بانکی را گردن من و بانک صادرات می اندازند. اعلام کردم هر نوع قصوری که متوجه من باشد را پاسخگو هستم. بعد هم با فشاری که آوردند من را بازجویی کردند و به عنوان اهمال در کار که این اتهام را قبول نداشتم، تفهیم اتهام کردند. گفتم تعریف اهمال چیست تا بگویم می دانستیم و پیگیری نکردیم یا اینکه از زمانیکه دانستیم پیگیری نکردیم. مردم قضاوت کنند که در یک شعبه از 3200 شعبه، یک فردی در خارج از بانک از مدارک و فرم های بانک سوء استفاده کرده ،آنهم قبل از حضور بنده بعد بیایند شما را متهم کنند با توجه به اینکه خودتان نیز با این مساله قاطعانه برخورد کرده باشید.

خوشبختانه حتی بازپرسی که اعلام کرده اتهام من اهمال هست، دادستان تهران و قضات دیگر هم این موضوع را رد کرده اند. در حال حاضر هم با کفالت 20 میلیونی تومانی آزاد هستم. بانک صادرات موضوع را اعلام و پیگیری کرد. قسمت اعظمی از اموال را خود ما ظرف حدود یک ماه کشف کردیم. تیم وسیعی برای این کار گذاشته بودیم.

Bookmark and Share