فاجعه آفرینی پزشک زن باردار در سلماس؟

یک سایت خبری مدعی شده است؛ یک زن حامله در بیمارستانی در شهرستان سلماس از توابع استان آذربایجان غربی که به تشخیص دکتر باید با عمل جراحی فرزند خود را به دنیا می‌آورد، به خاطر نداشتن هزینه‌های عمل مجبور به زایمان طبیعی شد و جان خود را از دست داد.

ویار،یکی ازمشکلات زن باردار

بي‌دليل نيست که مي‌گويند بهشت زير پاي مادران است؛ چون از همان لحظات اول، يعني از زمان بسته شدن نطفه کودک، دردسرهاي مادر شروع مي‌شود و دوران سخت بارداري و محدوديت‌ها و مشکلات آن اولين مرحله گرفتاري مادر است. اگرچه همه اين گرفتاري‌ها در نهايت براي مادر شيرين و لذت‌بخش است ولي خب، از سرگذراندن‌شان هم کار راحتي نيست.

ويار داشتن، يکي از مشکلات شايع دوران بارداري است که بيشتر مادران تجربه‌اش مي‌کنند. البته ويار انواع مختلفي دارد ولي معمولا از الگوي خاصي پيروي مي‌کند و راه‌حل‌هاي مشخصي هم دارد. در گفتگو با دکتر سيدعلي کشاورز، متخصص تغذيه و رژيم درماني، کوشيده‌ايم نحوه برخورد با اين عارضه طبيعي دوران بارداري را جويا شويم.

منظور از ويار در اين جا، دو نوع حالت مختلف در دوران بارداري است. مفهوم اولي که دکتر کشاورز، برايمان شرح مي‌دهد، همان تمايلات مادر به خوردن مواد غذايي و غيرغذايي در دوران بارداري است که همه تا حدي با اين حالت از ويار آشنا هستند: «مثلا مادر گاهي ميل زيادي به خوردن ترشي، قره‌قوروت و لواشک دارد و گاهي تمايل به خوراکي‌هاي شيرين. البته خوردن اين مواد غذايي در حدي که تعادل تغذيه‌اي زن باردار را به هم نزند، اشکالي ندارد. اما بعضي اوقات مادران باردار همين مواد غذايي بي‌‌ضرر را آن‌قدر زياد مصرف مي‌کنند که تعادل غذايي‌شان به هم مي‌خورد و اين رفتار مضري است که اصلا توصيه نمي‌شود.»

البته دکتر کشاورز به خانواده زنان باردار توصيه مي‌کند که مواد غذايي طبيعي و سالم را که زن باردار هوس خوردن‌شان را دارد، تهيه کنند و در اختيارش قرار دهند چون: «تأمين ماده غذايي که زن باردار به آن تمايل دارد توسط خانواده، به‌خصوص همسر، از نظر روحي و رواني اهميت زيادي دارد و نشانه حمايت عاطفي اطرافيان است ولي به اين شرط که حتما حواس‌شان باشد که مادر باردار بيش از اندازه از اين مواد مصرف نکند و برنامه غذايي‌اش مختل نشود.»

گاهي هم زنان باردار به خوردن موادي تمايل پيدا مي‌کنند که خوراکي نيستند. دکتر کشاورز درباره اين نوع ويار مي‌گويد: «گاهي تمايل مادر به خوردن گچ، خاک، مهر و نشاسته خياطي است که اين ويارها اغلب نشانه کمبود غذايي در بدن مادر است. کمبود موادي مثل آهن، کلسيم و روي مي‌تواند دليل اين مشکل باشد. درنتيجه متعادل کردن رژيم غذايي با غذاهايي که منبع اين مواد هستند يا تجويز مکمل‌هاي غذايي مثل مکمل آهن و کلسيم، مي‌تواند اين مشکل را کم کند. در اين‌گونه موارد نبايد اجازه داد که زن باردار به خوردن موادي از قبيل مهر و زغال اقدام کند چون نه تنها اين مواد عوارض دارند بلکه باعث تشديد کمبود غذايي مادر هم مي‌شوند.»

دل به‌هم‌خوردگي در اوايل صبح

تعريف ديگر ويار، تهوع صبحگاهي است که خيلي‌ها با آن آشنايي دارند و در بيشتر فيلم‌ها و سريال‌ها اولين نشانه عاميانه بارداري به حساب مي‌آيد. البته تعدادي از خانم‌هاي باردار اين تهوع را تجربه نمي‌کنند ولي کم نيستند کساني که چند هفته از دوران بارداري‌شان را با حالت تهوع مي‌گذرانند. دکتر کشاورز درباره اين نوع ويار مي‌گويد: «70 درصد مادران باردار، به خصوص در اولين بارداري‌شان اين تهوع را تجربه مي‌کنند. تهوع صبحگاهي اغلب در هفته چهارم بارداري شروع مي‌شود و در هفته چهاردهم پايان مي‌يابد. علت اين تهوع تغييرات هورموني است که در بدن مادر ايجاد مي‌شود و نهايتا اختلالي است که در متابوليسم چربي‌ به وجود مي‌آيد. لذا پزشک و متخصص تغذيه بايد با ايجاد تغييراتي در برنامه غذايي اين حالت را فرو نشانند.» اما دکتر کشاورز توصيه‌هايي براي کاهش تهوع صبحگاهي دارد، از جمله اينکه خانم‌هاي باردار، صبح به محض بيدار شدن و ترک رختخواب، کمي نان خشک يا بيسکويت بخورند. توصيه ديگر اين که نيم ساعت قبل و نيم‌ساعت بعد از صبحانه و حتي در حين خوردن صبحانه، مايعات ننوشند چون نوشيدن مايعات تهوع را تشديد مي‌کند. ضمن اينکه بهتر است تعداد وعده‌هاي غذايي را زياد و مقدار غذاي مصرفي در هر وعده را کم کنند يعني به جاي 3 وعده، 5 تا 6 وعده کوچک غذا بخورند تا معده‌شان هيچ‌وقت خالي نماند چون خالي ماندن معده دستگاه گوارش را تحريک مي‌کند. در ضمن زنان باردار بايد از مصرف سير، پياز و کلم که ترکيبات گوگردي بودار و محرک دارند خودداري کنند. غذاهاي سرخ کرده و چرب و سس‌دار هم به علت تشديد اسيد معده، مي‌توانند باعث تشديد حالت تهوع شوند. دکتر کشاورز مي‌گويد: «ما به خانم‌هاي بارداري که ويار دارند توصيه مي‌کنيم که موقع آشپزي پنجره‌ها را باز کنند که بوي حاصل از طبخ غذا بيرون برود تا معده‌شان را تحريک نکند. ضمن اينکه از عطرهاي تند و محرک استفاده نکنند.» براي بعضي از خانم‌هاي باردارخوردن شيريني‌ها و مواد نشاسته‌اي باعث کاهش حالت تهوع مي‌شود، دکتر کشاورز در اين‌باره مي‌گويد: «گرچه ما مصرف مواد نشاسته‌اي و شيريني‌جات را براي همه گروه‌هاي سني محدود مي‌کنيم ولي در مورد خانم‌هاي باردار چون مصرف‌شان کاهنده تهوع است، مصرف اين مواد را آزادتر مي‌گذاريم.»

گوشت با چاشني

بعضي از خانم‌هاي باردار هم در خوردن يک سري مواد غذايي مثل گوشت، شير و مرغ مشکل دارند و با خوردن اين موادغذايي دچار تهوع مي‌شوند. دکتر کشاورز در اين‌باره مي‌گويد: «اگر شير چرب باشد طبيعي است که زن باردار دچار تهوع شود پس بهتر است شير کم‌چرب مصرف شود. علاوه بر آن، خوردن شير در قالب شير موز و شير کاکائو مي‌تواند بوي آن را از بين ببرد. در مورد گوشت‌هايي هم که ممکن است خانم‌هاي باردار را اذيت کنند بايد براي طبخ‌شان ترفندهايي را به کار برد که بويش گرفته شود مثل اضافه کردن چاشني‌هاي بي‌‌ضرر از قبيل آب‌ليمو و آب نارنج. ضمن اينکه مي‌شود به جاي گوشت، مرغ و ماهي را جايگزين کرد ولي اگر حساسيت فرد در دوران بارداري به اين خوراکي‌ها شديد باشد و نتواند هيچ کدام از آنها را مصرف کند به ناچار، بايد از مکمل‌هاي آهن، کلسيم و روي استفاده کرد.»