خطر وقوع زلزله با قدرت‌ بالا در کشور!

 

خطر وقوع زلزله با قدرت‌ بالا در کشور/ نصب ۱۷ لرزه‌نگار در اهر و ورزقان

خبرگزاری فارس: رئیس پژوهشگاه زلزله شناسی و مهندسی زلزله گفت: طبق آمارهای 110 ساله باید منتظر وقوع زلزله با قدرت بیش از 7 ریشتر باشیم.

 

 

به گزارش فارس، عباسعلی تسنیمی رئیس پژوهشگاه زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله در کنفرانس خبری که در محل این پژوهشگاه برگزار شد، اظهار داشت: این زلزله دارای ویژگی‌های خاصی بود که نیازمند توجه تمام ارگان‌ها و سازمان‌های مربوط به آن است تا بتوانیم به یک ضریب ایمنی قابل قبول در مقابل زلزله دست پیدا کنیم.

تسنیمی با اشاره به مطرح شدن موضوع زلزله در سند چشم‌انداز کشور تصریح کرد: ما به طور جدی به دنبال آن هستیم که موضوعات مربوط به زلزله از حد قوانین خارج شده و برای تحقق ایمنی در کشور گام‌های جدی برداشته شود.

رئیس پژوهشگاه زلزله شناسی با بیان اینکه این دو زلزله با فاصله 11 دقیقه جزء زلزله‌های فرکانس بالا به حساب می‌آیند، تصریح کرد: این زلزله‌ها مجامع علمی - تخصصی داخلی و خارجی را تحت تأثیر قرار داد زیرا که خطر وقوع زلزله در این منطقه کم بوده است.

وی افزود: ما در این منطقه شواهد تاریخی مبنی بر وقوع زلزله با این شدت و قدرت نداشتیم اما شاید به دلیل ضعف در ثبت زلزله، زلزله‌های قدرتمند ثبت شده که به تبریز نسبت داده شده‌اند، متعلق به این ناحیه باشند.

تسنیمی با بیان اینکه پتانسیل لرزه‌خیزی کشور به ما هشدار می‌دهد که باید به مسئله ایمن‌سازی در توسعه شهری و روستایی توجه ویژه شود، اظهار داشت: ما اکیپی را برای نصب 17 دستگاه لرزه‌نگار جهت رصد دقیق‌تر و علمی‌تر منطقه اعزام کرده‌ایم؛ همچنین تیم دیگری متشکل از اعضای هیئت علمی جهت بررسی‌های تخصصی همچون لرزه‌ زمین، ژئوتکنیک، مدیریت بحران و ... به منطقه اعزام کردیم.

رئیس پژوهشگاه زلزله شناسی و مهندسی زلزله با اشاره به عمق 10 کیلومتری این دو زلزله افزود: اگر یک مخروط وارونه را در نظر بگیریم که ارتفاع آن 10 کیلومتر است و مرکز زلزله در نوک مخروط واقع شده باشد دایره‌ای به قطر 100کیلومتر که قاعده مخروط باشد، منطقه تأثیر گرفته از زلزله است.

وی با بیان اینکه فعلا به طور قطع نمی‌توان معین کرد کدام گسل مسبب این زلزله بوده است، اظهار داشت: پیش‌بینی ما این است که گسل معروف شرقی-غربی تبریز گسل درگیر در این زلزله بوده باشد.

تسنیمی با اشاره به شتاب 0.4g زلزله اول و 0.5g زلزله دوم به مقایسه شتاب این دو زلزله بر حسب شتاب زمین به مقایسه زلزله‌های معروف کشور پرداخت و گفت: زلزله بم یک زلزله ویژه بوده و شتاب قائم آن 1g و شتاب افقی‌اش 0.7g، زلزله منجیل با قدرت 7.3 در مقیاس ریشتر و شتاب0.6g ، زلزله طبس با قدرت 7.4g و شتاب 9g و زلزله زنجیران قدرت 5.9 ریشتر و شتاب بیش از 1g داشته است. (شتاب زمین= g)

رئیس پژوهشگاه زلزله شناسی و مهندسی زلزله با بیان اینکه بیشترین خسارت متوجه روستاها شده اظهار داشت: همانطور که می‌دانید زلزله اول ساعت 16:53:16 و زلزله دوم ساعت 17:04:34 به وقوع پیوسته‌اند و این ساعت حکایت از آسیب کمتر دارد؛ اگر این زلزله در نیمه شب اتفاق افتاده بود معلوم نبود چه خسارت و تلفاتی به بار می‌آورد.

تسنیمی در ادامه به بیان آمار زلزله‌های رخ داده در کشور در بازه زمانی 1900 تا 2010 میلادی مصادف با 1279 تا 1389 شمسی پرداخت و افزود: در این مدت 13 هزار و  655 زلزله با قدرت 4 تا 5 ریشتر، 1354 زلزله با قدرت 5 تا 6 ریشتر، 117 زلزله با قدرت 6 تا 7 ریشتر و 10 زلزله با قدرت بیش از 7 ریشتر به وقوع پیوسته است و این به این معنا است که هر 10 سال یک زلزله بزرگتر از 7، هر سال یک زلزله 6 تا 7، هر سال 12 زلزله با قدرت 5 تا 6 ریشتر و هر سال 120 زلزله با قدرت 4 تا 5 ریشتر در کشور داشته‌ایم.

وی افزود: در 10 سال اخیر بیش از 14 زلزله با بزرگای 6 تا 7 ریشتر و  111 زلزله با بزرگای 5 تا 6 ریشتر و هزار و 318 زلزله با بزرگای 4 تا 5 ریشتر داشته‌ایم البته در  15 سال اخیر زلزله‌ای با بزرگای بیش از 7 ریشتر رخ نداده و آخرین آن مربوط به سال 76 می‌شود.

رئیس پژوهشگاه زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله با بیان اینکه طبق این آمار باید منتظر زلزله‌های بزرگتر باشیم، اظهار داشت: برخی از این آمار ثبت تاریخی بوده و ثبت دستگاهی نیست؛ ثبت دستگاهی دقیق‌تر ما مربوط به 30 سال اخیر است.

تسنیمی پیرامون خطر فعال‌تر شدن گسل‌ها مجاور بر اثر این تخلیه انرژی عظیم در منطقه اظهار داشت: این زمین‌لرزه‌ها بر روی گسل شمال تبریز تأثیر ویژه‌ای نگذاشته‌اند اما وقتی زلزله‌ای با این بزرگی در منطقه اتفاق می‌افتد ممکن است در فرآیند طبیعی گسل تأثیرگذار باشد.

وی ادامه داد: قرار است مطالعات متمرکزی را بر روی گسل تبریز داشته باشیم و نرخ تغییرات تنش را قبل و بعد زلزله بررسی کنیم؛ تهران و تبریز در مناطق باخطر نسبی بالا واقع شده‌اند و این به این معنی است که انتظار زلزله به این شهرها می‌رود. ما امیدواریم هیچگاه این اتفاق نیفتد اما جریان طبیعت کار خودش را انجام می‌دهد.

تسنیمی همچنین خبر از وقوع بیش از 1300 پس لرزه و بیش از 105 زمین لرزه با بزرگای بالاتر از 3 ریشتر پس از دو زمین لرزه اصلی داد و اظهار داشت: زلزله یک مسئله همیشگی و مستمر است اما متأسفانه ما به معنی همه کشور، فقط زمانی به این موضوع می‌پردازیم که در یک منطقه‌ای زلزله‌ای رخ دهد. تصمیمات عمرانی در کشور همگی باید بر اساس داده‌های علمی باشد.

رئیس پژوهشگاه زلزله شناسی و مهندسی زلزله افزود: ما در کشور به جز مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران، پژوهشگاه زلزله شناسی و مهندسی زلزله و مرکز تحقیقات راه ، مسکن و شهرسازی که وابسته به وزارت مسکن و شهرسازی است مرکز دیگری را برای مسئله زلزله نداریم.

تسنیمی با بیان اینکه از سال 77 تا امروز نگرانی‌های خودم را در مورد مسئله زلزله اعلام کرده‌ام، اظهار داشت: ما در تدوین استاندارد عقب هستیم در حالی که استاندارد یعنی حداقل شرایط قابل قبول، همچنین در کنترل استاندارد و تقویت نیروی انسانی مرتبط با ساخت و ساز بسیار عقب هستیم، فعالیت‌های مهندسی ما نباید درگیر جریان‌های حاشیه‌ای شود.

وی ادامه داد: در قانون نظام مهندسی باید ارزیابی منطقه به منطقه وجود داشته باشد و در مناطق با خطر بسیار زیاد ما بیشترین تمرکز را داشته باشیم.

رئیس پژوهشگاه زلزله شناسی و مهندسی زلزله با بیان اینکه در مدیریت بحران نباید به یک بخشی از بودجه سالانه کشور بسنده کرد، تصریح کرد: یک جریانی مثل زلزله 11 مارس ژاپن به ما آموخت یکی از روش‌های بسیار مؤثر کاهش تلفات در بحران‌ها آموزش درست و بنیادی است. پژوهشگاه بر اساس باور خودش موضوع مانور زلزله را جهت آشنایی دانش‌آموزان در مدارس اشاعه داد با این حال ما امروز شاهدیم عده‌ای ایراد‌های عجیب و غریب از آن مطرح می‌کنند.

تسنیمی با بیان اینکه مدیریت بحران فقط رساندن چادر و غذا نیست، باید از خودمان بپرسیم چقدر توانستیم با توجه به اقلیم‌های مختلف کشور و اختلاف دمای نزدیک به  36 درجه بین آنها سرپناه اضطراری مناسب طراحی و تهیه کنیم.

وی همچنین اشاره‌ای به طرح جامع کاهش خطرپذیری داشت و گفت: با توجه به لرزه‌خیزی مناطق مختلف کشور باید طرح جامع کاهش خطرپذیری داشته باشیم و به طور جدی و دقیق آن را پیگیری کنیم. باید برای درمان دردی به دنبال واکسن آن بود و فقط به اسناد و مدارک بسنده نکرد.

رئیس پژوهشگاه زلزله شناسی و مهندسی زلزله ادامه داد: یک بخش به نوع مدیریت در کشور برمی‌گردد. مدیریت‌های سلیقه‌ای نباید در این فرآیند تأثیرگذار باشند، جریان مقاوم‌سازی بحث‌های اولیه‌اش سال 1376 انجام شد و در سال 78 به صورت جدی مطرح شد و اکنون نزدیک به 12 سال از این ماجرا می‌گذرد؛ باید بررسی دقیق و واقعی شود که چه مقدار به وعده‌های مطرح شده در این طرح همچون وام مقاوم‌سازی، مقاوم سازی بیمارستان‌ها و ... عمل شده است.

تسنیمی با بیان اینکه در تحقق نظام مهندسی و اهداف آن موفق نبوده‌ایم، اظهار داشت: به طور عمومی نتوانسته‌ایم در رسیدن به ضریب ایمنی رضایت‌بخش حرکت کنیم. من شاهد بودم که در برخی از ساخت و سازها نظارتی وجود نداشته و از افرادی شنیده‌ام هنوز پدیده امضا فروشی وجود دارد.

وی با بیان اینکه زلزله بر روی ساختمان‌های سنگین‌تر اثر بیشتری می‌گذارد، اظهار داشت: ما مصالحی را تولید می‌کنیم که باید از رده خارج شوند، موضوع سبک‌سازی متأسفانه فراموش شده و ما فقط ادای سبک‌سازی را درمی‌آوریم، در ساخت و ساز مرتب دم از مهندسی‌سازی می‌زنیم اما حمایت واقعی اتفاق نمی‌افتد./فارس

ویدیو مرتبط :
لحضه وقوع زلزله 6 ریشتری آذربایجان شرقی (زلزله دوم)

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

احتمال وقوع زلزله 7 ریشتری در کشور

 

 

 

 

مهر:دکتر مهدی زارع دیروز در حاشیه کارگاه تخصصی زلزله بم در پاسخ به خبرنگار مهر با اشاره به رخداد زلزله‌هایی در کشورهای همسایه ایران افزود: کلیه زلزله‌هایی که در کشورهای در حال توسعه مانند ترکیه، ایران، الجزایر، مراکش، پاکستان، هند و افغانستان رخ داده است از نظر عدم رعایت ضوابط ایمنی و مقررات، کمبود استانداردهای مناسب برای رعایت نکات ایمنی در سازه‌ها و توسعه سریع با یکدیگر مشابه هستند.

معاون پژوهشی پژوهشگاه زلزله و مهندسی زلزله با تاکید بر اینکه این زلزله‌ها ربطی به زلزله‌های داخل کشور ندارند، اظهار داشت: به دلیل عدم رعایت نکات ایمنی در برابر زلزله این مناطق به مناطقی که بیشترین کشته را در بر دارند، تبدیل شده اند که از آن جمله می‌توان به زلزله 1378 ازمیت، 1384 پاکستان، 1382 بم و1383 الجزایر اشاره کرد.

وی با بیان اینکه در صورتی که گسل‌های کشورهای منطقه با گسل ایران تلاقی پیدا کند، منجر به فعال شدن گسل‌های ایران می‌شود، خاطرنشان کرد: از آنجا که گسل‌های زلزله اخیر ترکیه در ایران ادامه پیدا نمی‌کنند نمی‌توان انتظار داشت که این زلزله ها منجر به فعال شدن گسل‌های ایران شود.

زارع همچنین با اشاره به نزدیکی استان‌های آذربایجان شرقی و غربی به ترکیه توضیح داد:‌ گسل‌های موجود در این دو استان به خودی خود فعال هستند به گونه‌ای که زلزله‌های مهیبی در شهرستان‌های سلماس و چالدران در مرز ایران و ترکیه رخ داد. علاوه بر این در زلزله‌های تاریخی شهر تبریز این شهر 12 بار به طور کامل تخریب شد.

رخداد زلزله با بزرگای 7 در هر دهه

معاون پژوهشی پژوهشگاه زلزله و مهندسی زلزله با تاکید بر اینکه در هر دهه یک زلزله به بزرگای 7 در کشور رخ می‌دهد، یادآور شد: از آخرین زلزله با بزرگای هفت ریشتر در کشور 14 سال و هفت ماه می‌‌گذرد از این رو باید مراقب باشیم که ممکن است زلزله‌ای با بزرگای 7 ریشتر در یکی از صحنه‌های لرزه‌ای کشور رخ دهد.

وی تاکید کرد:‌ در حال حاضر ایستگاه‌های لرزه نگاری زیادی برای رصد زلزله‌های کشور ایجاد شده‌اند که پراکندگی آنها بیش از 300 تا 400 کیلومتر است. این در حالی است که برای رصد کامل زلزله‌های کشور باید پراکندگی این ایستگاه‌ها 30 تا 50 کیلومتر باشد.

لزوم توسعه ایستگاههای لرزه نگاری در کشور

زارع تعداد ایستگاه‌های لرزه نگاری در کشور را 24 ایستگاه ذکر کرد و ادامه داد: در حالی که وسعت ایران از بسیاری از کشورهای منطقه بیشتر است ولی در کشور ترکیه 120 ایستگاه لرزه نگاری، در عربستان 28 ایستگاه و در پاکستان 30 ایستگاه لرزه نگاری ایجاد شده است که نیازمند توسعه ایستگاه‌های لرزه نگاری در کشور هستیم.

وی با اشاره به ایستگاه‌‌های لرزه نگاری ایجاد شده از سوی موسسه ژئوفیزیک و موسسه شتاب نگاری کشور یادآور شد: ایستگاه‌های مربوط به شبکه شتاب نگاری که شامل هزار و 100 ایستگاه می‌شود برای رصد پریود کوتاه زلزله‌ها است که بیشتر برای ماموریت‌های مهندسی به کار می‌رود.

تلاش پژوهشگاه زلزله برای توسعه سامانه‌های لرزه نگاری

معاون پژوهشی پژوهشگاه زلزله و مهندسی زلزله از تلاش این پژوهشگاه برای توسعه سامانه‌های لرزه نگاری خبر داد و افزود: به منظور توسعه سامانه‌های لرزه نگاری از سال جاری اقدام به پذیرش دانشجو در رشته‌های مرتبط کردیم.

زارع در این باره توضیح داد: سامانه های لرزه نگاری سیستم‌هایی برای ثبت پردازش و تحلیل اطلاعت لرزه نگاری هستند. از این رو با پذیرش دانشجو در صدد توسعه این سامانه‌ها در کشور هستیم.

به گفته وی در حال حاضر ایران به عنوان یکی از واردکنندگان‌ دستگاه‌های لرزه نگاری در کشور است و از این رو پردازشگر، رقومی کننده و ثبت کننده این سامانه‌ها با استفاده از خدمات خارج از کشور تامین می‌شود که با پذیرش دانشجو در این رشته پروژه‌‌هایی در این زمینه تعریف خواهد شد.... /  mehrnews.com