تبدیل جنگلهای شمال به محل تخلیه زباله

درحال حاضر بیش از 90 درصد محلهای رهاسازی فاضلابها و تخلیه زباله ها در شهرهای شمال کشور در جنگلهای باستانی هیرکانی و میراث طبیعی دنیا قرار دارد. به طوری که انباشت زباله بدون هیچگونه عمل جداسازی از مبدا، در داخل و حاشیه‌های جنگل و در بهترین مکانهای توریستی و طبیعی و نزدیک به مراکز مسکونی شهری یا روستایی با کمترین فاصله حمل و با ارزانترین هزینه انجام می شود.

هر چند دفن زباله های شهری یک مشکل عمومی در همه شهرها است اما در شمال کشور به دلایل مختلفی نظیر بالا بودن جمعیت در واحد سطح، کوهستانی بودن، جنگلی و مرطوب بودن، بالا بودن سطح سفره زیرزمینی در دشت ها و موارد قابل توجه دیگر، از اهمیت ویژه ای برخوردار است.


کاظم نصرتی رئیس جامعه جنگلبانی ایران با انتقاد از رویه دفن و رهاسازی زباله در شهرهای شمالی کشور می گوید: در حال حاضر در حدود 64% از محلهای تخلیه زباله در عرصه های جنگلی، 26% در اطراف رودخانه ها و 10% در مناطق مرتعی واقع شده که از آنجایی که رودخانه ها نیز اغلب از مناطق جنگلی می گذرند می توان گفت بیش از 90 درصد از محل های تخلیه زباله در شمال کشور در مناطق جنگلی واقع شده است.

او با بیان اینکه تنها 7 درصد از سطح کشور ایران را عرصه های جنگلی پوشانده می افزاید: ایران از نظر میزان پوشش جنگلی در کشورهای کم پوشش حداقل سرانه جنگلی برای هرنفر یعنی حدود 2 دهم هکتار را داراست که بایستی به جای شعار دادن مبنی بر رساندن پوشش جنگلی به حدود 25 درصد از سطح کشور که غیرعملی است در حفظ و نگهداری همین مقدار کوشش کنیم.

به اعتقاد نصرتی، یکی از مهمترین عوامل تخریب عرصه های جنگلی تخلیه و دفن غیر اصولی زباله و فاضلاب در این عرصه ها است.

در حال حاضرعرصه جنگلهای واقع در شهرهایی مانند چالوس، نوشهر، عباس آباد، رامسر که جزو شهرهای توریستی شمال کشور محسوب می شود مملو از انباشت زباله و شیرابه های روان هستند که هم از نظر منظر و هم از نظر اکولوژیکی مشکلات بسیاری در این مناطق به وجود آورده و سلامت مردم این شهرها را تهدید می کند.


نصرتی در ادامه با اشاره به اینکه بحث تبدیل و دفن اصولی زباله در شمال کشور بیش از 20 سال است که مطرح است می گوید: تا کنون مشاوران بسیاری با گرفتن اعتبارهای میلیاردی قرار بوده که زباله ها و فاضلاب شهرهای شمالی را سامان دهند ولی به دلیل عدم صداقت دست اندرکاران و تصمیم گیری های غلط ، بهره نداشتن از اعتقاد و آگاهی شاهد هستیم که همچنان این مشکل حل نشده است و اراضی با ارزش و جنگلهای باستانی شمال کشور از دستبرد و بی حرمتی انسان های بی اندیشه و بی تعهد، در امان نیستند.

اما تا کنون به نظر می رسید مشکل تنها دفع زباله به صورت بسیار ابتدایی و غیر بهداشتی در شهرهای شمالی است در حالی که  ریخته شدن فاضلاب به این عرصه ها به تهدیدی مضاعف برای بقای جنگلها تبدیل شده است.

نصرتی در این باره می گوید: بسیاری از بیماریهای لاعلاج موجود در شمال کشور به دلیل آلودگی محیط زیست، آلودگی آبهای زیرزمینی ، چرای دامها از مراتع آلوده به شیرابه های زباله و بسیاری مسائل دیگر است که جا دارد دست اندرکاران اگر برای منابع طبیعی ارزشی قائل نیستند حداقل برای نجات جان مردم کاری بکنند.

او با اشاره به رودخانه زرجوب در استان گیلان که به دلیل تخلیه زباله به عنوان یکی از آلوده ترین رودخانه های جهان معرفی شده می گوید: در شمال کشور رودخانه های دیگری نظیر زرجوب وجود دارد که به دلیل فاضلاب و زباله از آلوده ترین رود خانه های دنیا هستند. زیرا روشهای دفن و تخلیه غیر اصولی و غیر بهداشتی زباله در بسیاری از مناطق شمال کشور در دنیا مشابهی ندارد و منحصر به ایران است.

نصرتی تفکیک زباله از مبدأ، احداث کارخانه های تبدیل زباله به انرژی و تولید کمپوست از زباله و احداث سیستمهای تصفیه فاضلاب در استان های شمالی را تنها راهکار ساماندهی زباله و فاضلاب در این مناطق می داند.

هر چند موضوع رهاسازی زباله ها بطور کاملا غیر بهداشتی در عرصه های طبیعی موضوع جدیدی نیست اما هیچگاه کهنه هم نخواهد شد بویژه که هر روز شاهد فاجعه جدیدتری در این زمینه هستیم. رهاسازی فاضلاب در این عرصه ها و نفوذ آن به داخل آب شرب، نهر ها و رودخانه های منطقه سلامت محیط زیست، جامعه انسانی و حیات وحش را با مشکلات جدی مواجه خواهد کرد. این کار به لحاظ اخلاقی نیز بسیار زشت و ناپسند بوده و امید آن می رود که مسئولین در این خصوص چاره ای بیاندیشند.

منبع : مهرنیوز