اقدام کیهان کلهر پس از لغو کنسرت اش

خبرگزاری ایلنا: درحالی که کنسرت کیهان کلهر به دلیل مسائل امنیتی در تهران لغو شده؛ این هنرمند ششم و هفتم تیرماه در آلمان و انگلستان روی صحنه می‌رود.

کیهان کلهر پس از لغو کنسرت خود اعلام کرد: تا زمانی‌ که فرهنگ و هنر ایران، گروگانِ زورگیری و زورآزمایی جناح‌های سیاسی است و خط‌مشی‌ مشخصی‌ برای این‌گونه فعالیت‌ها تعریف و اجرا نشده، بنده از انجام هرگونه فعالیت در ایران خودداری خواهم کرد. اما حالا تور کنسرت این نوازنده کمانچه بار دیگر آغاز شده است.

کیهان کلهر؛ نوازنده افسانه‌ای کمانچه ایران قرار است ششم تیرماه به همراه ستاره موسیقی کردی "Aynur" و CEMȊL QOҪGIRȊ نوازنده کرد تنبور که از نوآورانی موسیقی معاصر شناخته می‌شود و همچنین SALMAN GAMBAROV پیانیست آذربایجانی در سبک جز روی صحنه رود.

این گروه که کوارتت HAWNIYAZ نام دارد؛ قرار است ششم تیرماه، از ساعت هشت شب به وقت دورتموند در تالار Domicil روی صحنه برود. در این برنامه ترانه‌هایی از موسیقی کردستان اجرا می‌شود و قرار است هر هنرمند با استفاده از میراث فرهنگی کشور خود به ابعادی جدید و غنی شده از موسیقی دست پیدا کند. کلهر در این برنامه بداهه‌نوازی می‌کند.     

اما علاوه بر این برنامه؛ کیهان کلهر هفتم تیر نیز به همراهی آنسامبل غزل در لندن روی صحنه می‌رود. آنسامبل غزل متشکل از کیهان کلهر، شجاعت حسین‌خان نوازنده مشهور سی‌تار در هند و ساندیپ داس (نوازنده تبلا) هفتم تیر از ساعت هفت در سالن کدوگن لندن به اجرای برنامه می‌پردازد.

آلبوم The Rain گروه غزل در سال ۲۰۰۴ میلادی نامزد دریافت جایزه گرمی بهترین موسیقی سنتی ملل شد. اولین تولید این گروه با نام «آخرین نوای جاده ابریشم» با استقبال روبرو شد و از آن زمان تاکنون این گروه بسیار تاثیرگذار در سراسر جهان می‌نوازد.

شجاعت حسین خان نوازنده مشهور و چیره‌دست سی‌تار اهل هندوستان است. تبحر و سبک خاص نوازندگی او بار‌ها مورد تحسین قرار گرفته، وی بار‌ها به همراه نوازندگان و هنرمندان کشورهای دیگر ازجمله ایران به اجرای موسیقی پرداخته و آثار موفقی را منتشر ساخته است.

اما در کنسرت هفتم تیرماه؛ آنسامل غزل در برنامه خود به اجرای موسیقی ایرانی براساس دستگاه و موسیقی هندی بر مبنای راگا می‌پردازد. شرایط جغرافیایی و فرهنگی موسیقی این کشور و ترکیب این دو سبک موسیقی، گفتگویی‌ هارمونیزه میان این دو سنت است.

روزنامه قانون: با وجود انتقادات اخیر وزیر ارشاد از ماجرای سریالی لغو کنسرت‌ها، باز هم یک کنسرت لغو شد؛ این‌بار نوبت «کیهان کلهر» بود که از اداره اماکن مجوز نگیرد!

تنها یک روز پس از آنکه وزیر ارشاد در گفت‌وگو با پایگاه اطلاع‌رسانی جماران از برخی اعمال سلیقه‌های شخصی در خصوص لغو کنسرت‌ها انتقاد کرد و گفت «به استانداران گفته‌ایم نگذارند خودسرها باعث لغو کنسرت‌ها شوند»، دامنه لغو کنسرت‌ها به کنار گوش وزیر ارشاد رسید.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان اینکه ما در وزارتخانه بر اساس دیدگاه‌ها و فتاوای امام و رهبری مجوز صادر می‌کنیم گفت: حتی در بعضی موارد که به نظر می‌رسد بر اساس نظر ایشان مشکلی ندارد، ما به خاطر برخی ملاحظات تاکنون اجازه اجرا نداده ایم اما در عین حال برخی آقایان سلیقه شخصی خودشان را دنبال می‌کنند.

این در حالی است که کیهان کلهر قرار بود 19 خردادماه بعد از مدت‌ها در ایران به روی صحنه برود اما مجوز این برنامه از طرف اداره‌ اماکن صادر نشد. نامزد چهار دوره از جایزه‌ گرمی و نوازنده‌ چیره‌دست کمانچه، جهانی‌ترین چهره‌ موسیقی ایران است که حالا بعد از چند سال محرومیت از اجرا در کشورش، نمی‌تواند به اجرای برنامه بپردازد.

او در این برنامه در نظر داشت برای اولین بار در ایران، کنسرتی همراه با «بروکلین رایدر» داشته باشد. در یک ماه و نیم گذشته نیز مقدمات چنین اجرایی فراهم شده بود.همه‌ مسائل از قبیل اخذ ویزاها، خرید بلیت‌ها و مسائل اقامت از مدت‌ها پیش تهیه شده بود اما در روزهای محدودی مانده به برگزاری این برنامه که حتی قرار بود در سالن میلاد برگزار شود، اداره‌ اماکن به دلیل آنچه «ملاحظات امنیتی» دانسته از صدور مجوز خودداری کرده است.

کیهان کلهر در این خصوص به سایت موسیقی ما می‌گوید: «کنسرت‌ها دوباره برگزار نخواهد شد. تا زمانی‌ که فرهنگ و هنر ایران گروگان زورگیری و زور‌آزمایی جناح‌های سیاسی است و خط مشی‌ مشخصی‌ برای این‌گونه فعالیت‌ها تعریف و اجرا نشده، بنده از انجام هرگونه فعالیت در ایران خودداری خواهم کرد.»

مقدمات این برنامه البته در یک سکوت کامل خبری انجام می‌شد. دلیلش نیز مشخص است؛ تا مجوز صادر نشود هیچ گروهی امکان تبلیغ کردن ندارد و این گروه نیز باید از صدور مجوز که مدت‌ها معطل نگاه داشته شده بود، آگاه می‌شد تا بعد از آن اطلاع‌رسانی کند. این در حالی است که اعضای گروه «بروکلین رایدر» اشتیاقِ بسیاری برای برگزاری این برنامه در ایران داشته و برای دریافت ویزای حضور در ایران به ایتالیا رفته بودند که با به‌وجود آمدن این مشکل‌ به آمریکا بازگشته‌اند.

به نظر می‌رسد نوازنده‌ برجسته‌ کمانچه و همچنین برگزار کنندگان این برنامه، متحمل ضررهای مادی و معنوی بسیاری شده‌اند که به طور طبیعی کسی پاسخگوی آن نیست.

این اتفاقات در حالی رخ می‌دهد که «کلهر» در این روزها، کنسرت‌های متعددی را در کشورهای گوناگون برگزار می‌کند که از جمله‌ آنان می‌توان به اجراهای مشترکش با اردال ارزنجان و همچنین شجاعت حسین‌خان اشاره کرد که در اقصی نقاط دنیا برگزار می‌شود. او با همراهی گروه «بروکلین رایدر» نیز برنامه‌های متعددی را در کشورهای مختلف اجرا کرده است. او چند آلبوم نیز به همراه این گروه به انتشار درآورده است که از جمله‌ آنان می‌توان به اثر «شهر خاموش» اشاره کرد. نخستین اجرای زنده‌ «شهر خاموش» در کارنگی هال منهتن نیویورک و با حضور نوازندگان اصلی صورت گرفت. همچنین در مینیاپولیس ایالت مینه‌سوتا، نیویورک، دانشگاه‌های شیکاگو، ویرجینیا و چند شهر دیگر آمریکا، دانشگاه هاروارد واقع در ماساچوست ، کالیفرنیا، جشنواره موسیقی ساحل لاگونا در شهرستان اورنج و بسیاری دیگر از شهرها و کشورهای دنیا اشاره کرد.

آیا دولت تلاشی برای بهبود این اوضاع ندارد؟

همین چندی پیش بود که نوربخش، مدیرعامل خانه موسیقی گفته بود لغو کنسرت‌ها در دولت یازدهم بیشتر از دولت پیشین بوده است. بنابر آمار تعداد کنسرت‌هایی که در این یک سال و نیمه دولت روحانی لغو شده‌اند، رکورد لغو در دوره ریاست‌ جمهوری هشت ساله احمدی‌نژاد را هم زده است. به گفته فعالان هنری این کنسرت‌ها نه توسط وزارت فرهنگ و ارشاد، بلکه توسط نهادهای سیاسی و مذهبی استان‌ها یا حرکت‌های خودجوش لغو شده‌اند.

از این نظر لغو کنسرت‌ها در دولت حسن روحانی به یک رکورد عجیب رسیده است. اما به راستی آیا دولت تلاشی برای بهبود اوضاع فرهنگی ندارد و یا اینکه دارد و توان اجرایی‌اش را ندارد؟ آیا موسیقی ما در این دو سال اخیر این‌قدر تغییر کرده که از شنیدن آن توسط مردم هراس داریم یا واقعیت چیز دیگری است؟

هرچند گمان می‌رفت با روی کار آمدن دولت یازدهم تا حد زیادی از شدت و میزان این رویدادها کاسته شود اما گویا تغییر دولت خودش بهانه جدیدی برای لغو کنسرت‌ها بوده است.

البته علی مرادخانی، معاون هنری وزارت ارشاد هم درباره فشار گروه‌های خودسر برای لغو کنسرت‌ها نظرات جالبی دارد و می‌گوید: «صحبت‌هایی که آقای جنتی، وزیر محترم ارشاد درباره گروه‌های خودسر فرمودند، حتما فصل‌الخطاب است. ما به عنوان دولت و سیاست‌گذار فرهنگی و مجری و ناظر، تمام تلاشمان را می‌کنیم و خواهیم کرد که تمام فعالیت‌ها را مبتنی بر قانون و اصول و آنچه که به عنوان باور در حوزه مباحث شرع باشد، انجام دهیم. امیدواریم ‌نهایت دقت را در این زمینه به گونه‌ای به کار بگیریم که هیچگونه ناهنجاری‌ای در تصمیمات نباشد. اما ممکن است در این زمینه و در این بخش افرادی باشند که این فعالیت‌ها و تصمیمات را برنتابند.»