اجاره دکل نفتی چند؟/ هزینه دکل هایی که نداریم

هندی‌ها ركورد‌دار بازار اجاره
مروری بر آمار اجاره دكل در ایران نشان می‌دهد هندی‌ها در سال‌های گذشته تنها درصدد فروش برنج دانه بلند و چای به ایران نبوده‌اند. حتی داستان به لباس‌های بی‌كیفیتی كه به «یك بار بپوش» در بازار ایران مشهور شده است باز نمی‌گردد.

هندی‌ها كارهای مهم‌تری از فروش این اجناس انجام داده‌اند. آنها سهمی بزرگ از بازار اجاره دكل در ایران را از آن خود كرده‌اند. بررسی‌ها نشان می‌دهد سابقه حضور هندی‌ها در بازار ایران به بیش از ١٠ سال برمی‌گردد.

شركت فراساحل ابان هفت دكل به ایران اجاره داده است. هر چند هندی‌ها روی خوشی برای خرید گاز از ایران نشان ندادند و با پروژه خط لوله صلح چندان كاربردی برخورد نكردند، اما در همه سال‌های تحریم خریدار نفت ایران بودند و حالا بدهی‌ای به بزرگی ٥/٦ میلیون دلار به ایران دارند؛ بدهی‌ای كه قرار است ظرف دو ماه آینده به دلار و روپیه، نه برنج و چای و پوشاك تحویل ایران شود.

این‌بار چینی‌ها
این تنها نگاه به شرق ایران نیست كه حضور چین را در كشور برجسته كرده است. تمام دكل‌داران و دكل‌خواهان، چین را نام مهمی در صنعت دكل ایران می‌دانند. مدیرعامل شركت حفاری شمال می‌گوید اغلب دكل‌های جهان چینی است و كیفیت دكل بستگی به نوع ساخت دارد.

به این ترتیب این تنها ایران نیست كه از چین دكل می‌خرد دیگرانی هم در این پروسه حضور دارند؛ آنها كه در این صنعت فعالیت می‌كنند. شركت «فراساحل چین» كه چینی بودنش از نامش هویداست چهار دكل به ایران اجاره داده است.

یك هندی دیگر
شركت فورسایت گروپ هر چند شركتی بین‌المللی است اما می‌تواند شركتی نزدیك به هندی‌ها نیز تلقی شود چرا كه سهام عمده آن به هندی‌ها تعلق دارد. این شركت بین‌المللی ٣ دكل حفاری دریایی به ایران اجاره داده است.

چین و نروژ و دوباره چین
ایران از شركت ملی نفت چین نیز دو دكل اجاره كرده است. هر دو دكل برای شركت نفت و گاز پارس كار می‌كند. شركتی نروژی نیز چهار دكل و شركت چینی شنگلی نیز یك دكل به ایران اجاره داده است.

بازار داغ اجاره
هزینه یك روز اجاره یك دكل حفاری بین ١١٠ تا ١٨٠ هزار دلار است. اگر متوسط قیمت اجاره یك دكل حفاری ١٥٠ هزار دلار در نظر گرفته شود، با احتساب ٦٥ روز تعمیرات و... ٣٠٠ روز كار یك دكل حفاری میلیون‌ها دلار برای ایران هزینه برمی‌دارد.

بررسی‌ها نشان می‌دهد راندمان كاری دكل‌ها در ایران پایین است. به طور متوسط هر دكل سالانه در حدود دو حلقه چاه حفر می‌كند این در حالی است كه راندمان كاری در بسیاری از كشورها بالاتر از این حرف‌هاست. پیش از این هشدارهایی درباره مانور دلالان در بازار اجاره دكل داده شده بود.

بررسی‌ها نشان می‌دهد در حالی نرخ اجاره دكل در ایران بالاست كه این نرخ در امریكا و اروپا بنا به گزارش‌های دریافتی، كاهش یافته است، مثلا شركت‌هایی كه ٥٠دستگاه حفاری داشته‌اند، در حال حاضر٣٠ دكل بیكار دارند و این روال موجب شده تا قیمت حفاری را پایین آورده‌اند و در نهایت قیمت فروش دكل هم پایین آمده است.

ایران به لحاظ تحریم مجبور است هزینه بیشتری برای اجاره و خرید دكل‌هایش پرداخت كند اما به نظر می‌رسد آنها كه در این میان سود می‌برند همان كسانی باشند كه رییس‌جمهور یك بار غیرمستقیم آدرس‌شان را به مردم داد؛كاسبان تحریم. كاسبان تحریم در بازار دكل ایران قدرت‌نمایی فراوانی داشته‌اند اما به نظر می‌رسد دوران حكومت بر این بازار رو به پایان است چرا كه یكی از درهای رانت‌خواری در حوزه دكل بسته شده است.

سازمان توسعه تجارت با ابلاغ بخشنامه‌ای تاكید كرد از این پس واردات دكل‌های حفاری مستعمل نفت و گاز به داخل كشور ممنوع است. به این ترتیب كاسبان تحریم باید كاری دیگر برای خود دست و پا كنند خصوصا كه حساسیت‌های دكلی می‌تواند دلالی در بازار اجاره را نیز با خطراتی جدی روبه‌رو كند.

چشمك روزانه ١٠ میلیارد تومانی در بازار دكل
بر اساس آماری كه بدان اشاره شد هزینه اجاره هر دكل روزانه ٥٠٠ میلیون تومان است، محاسبه بر اساس دلار ٣٣٤٠ تومان به طور متوسط انجام شده است.

با احتساب ٢١ دكل اجاره‌ای وسعت بازار اجاره دكل ایران روزانه به بیش از ١٠ میلیارد و ٥٠٠ میلیون تومان می‌رسد. چشم‌پوشی از منافع این بازار برای دلالانی كه عادت كرده‌اند میان متقاضی و ارایه‌دهنده تقاضا بایستند، كار ساده‌ای نیست.

برخی گزارش‌ها حكایت از آن دارد كه برخی از شركت‌های واسطه نفتی روزانه نزدیك به ٧٠ هزار دلار حق دلالی (واسطه‌گری) در اجاره دكل را از شركت‌های حفاری نفتی دریافت می‌كنند؛ رقمی كه باید به زودی برای چشم‌پوشی از آن آماده شوند.

اخبار اقتصادی -  اعتماد

سرنوشت دکل نفتی مفقود شده ایرانی

اخبار سیاست خارجی - ردپای دکل گمشده نفتی در کشورهای همسایه

نادر قاضی‌پور در گفت‌وگو باخانه ملت، در پاسخ به این سوال مبنی بر اینکه آیا از سرنوشت دکل نفتی مفقود شده ایرانی اطلاع دارید، گفت: دکل نفتی به نام "دین" در سال 90 به قیمت حدود 80 میلیون دلار که معادل 240 میلیارد تومان است، از کشور ترکیه خریداری شده که معلوم نیست در حال حاضر این دکل کجاست.

نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی افزود: خبرهایی در رابطه با این دکل به ما رسیده که حکایت از آن دارد که این دکل نفتی در یکی از کشورهای همسایه در حال فعالیت است.

قاضی‌پور تصریح کرد: برای شفاف شدن موضوع مفقودی دکل نفتی نامه‌ای با امضای 10 نماینده مجلس تدوین شده که این نامه به هیات رئیسه مجلس تقدیم شده و هیات رئیسه، رئیس کمیسیون انرژی را مامور به بررسی این موضوع کرد.

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس با بیان اینکه مجلس تا سرانجام کار پیگیر موضوع مذکور است، یادآور شد: مروی رئیس کمیسیون انرژی در حال جمع‌آوری اطلاعات درخصوص خبر مفقود شدن دکل نفتی از وزارت نفت و شرکت تاسیس دریایی است.

نامه نگاری با وزارت نفت
 در این رابطه علی مروی در گفت‌ و گو با خبرگزاری خانه ملت، در پاسخ به این سوال مبنی بر اینکه آیا واقعیت دارد در سال 90 یک دکل نفتی با مبلغ حدود 80 میلیون دلار خریداری شده که مفقود شده؟ گفت: در این رابطه اخباری به ما رسیده است که برخی همکاران این خبر را تایید و برخی تکذیب می‌کنند.

این نماینده مردم در مجلس نهم افزود: موضوع مفقود شدن دکل نفتی را با نامه‌نگاری رسمی از وزارت نفت در حال پیگیری هستیم.

رئیس کمیسیون انرژی مجلس یادآور شد: در زمانی که معاونت وزارت نفت را برعهده داشتم موضوع خرید این دکل نفتی مطرح نبود.

همچنین سید موید حسینی صدر رئیس کمیته پتروشیمی کمیسیون صنایع و معادن مجلس نیز درباره مفقود شدن دکل نفتی ایرانی گفت: کمیسیون صنایع و معادن نیز پیگیر دکل گمشده نفتی است و این موضوع را از طریق نامه‌نگاری رسمی از وزیر نفت پیگیری می‌کنیم. 

اخبار سیاست خارجی - خانه ملت