اگر پوست شما حساس است ...

بیشتر شکایات مطرح شده توسط بیمارانی که پوست حساس دارند، لااقل برای متخصصان پوست، گیج‌کننده است؛ زیرا این شکایت‌ها در قالب درماتیت‌های تماسی تحریکی یا آلرژیک قرار نمی‌گیرند. شکایت‌های شایعی که توسط بیماران مطرح می‌شود، شامل‌ سوزش، سوزن سوزن‌شدن، خارش و سفتی پوست به دنبال مصرف برخی مواد روی پوست‌شان و یا حتی متعاقب قرار گرفتن در برخی محیط‌های خاص است. این واکنش‌ها که اغلب روی پوست صورت و به خصوص روی چین نازولابیال (خط خنده) رخ می‌دهد؛ ظرف یک ساعت پس از مصرف دارو یا کِرِم خاص بروز می‌یابد. شایع‌ترین موادی که موجبات آزردگی پوست‌های حساس را برمی‌انگیزد، عبارت‌اند از: پروپیلن گلیکول، نیزوییک اسید، هیدروکسی اسیدها و اتانول.

 

 

پوست چه کسانی حساس‌تر است؟

 

خانم‌هایی که در حوالی سن یائسگی قرار دارند شایع‌ترین افرادی هستند که از داشتن پوستی حساس شکایت دارند. به نظر می‌رسد که با افزایش سن شیوع پوست حساس نیز کاهش یابد. لایه شاخی پوست، سد مهمی است که لایه‌های پوست را از محیط بیرونی محفوظ نگاه می‌دارد. افراد مبتلا به پوست حساس ممکن است نقصی در لایه شاخی داشته باشند که موجب کاهش مقاومت نسبت به خود مواد محرک شایع می‌شود. برخی از قسمت‌های پوست از قسمت‌های دیگر حساس‌تر است و یافتن این مناطق هنگام مصرف برخی داروهای پوست مثل اسیدهای میوه یا ترتینویین مهم است چون استعمال این مواد روی مناطق حساس موجب سوزش و قرمزی خواهد شد که اغلب توسط بیماران قابل تحمل و پذیرش نیست.

 

نقاط حساس صورت

 

چین نازولابیال یا خط‌خنده منطقه بسیار حساسی است و شاید این مساله به دلیل داشتن لایه شاخص نفوذ‌پذیرتر به تراکم بالای ضمایم پوستی شبکه مفصل اعصاب حسی در این ناحیه باشد. منطقه دیگری که خیلی حساس است پوست اطراف چشم‌هاست. پوست این منطقه بسیار نازک‌ است و لذا نفوذ مواد محرک افزایش می‌یابد. همچنین عروق خونی از طریق این پوست نازک راحت‌تر مشاهده می‌شوند و لذا وقتی التهابی رخ می‌دهد، قرمزی در پوست اطراف چشم بسیار بارزتر خواهد بود.

 

به همین دلیل است که بسیاری از افراد هنگام استعمال کِرِم‌های ضدآفتاب در حوالی چشم‌های‌شان احساس سوزش می‌کنند. منطقه سوم که حساسیت بالایی در صورت دارد، کناره‌های بینی است؛ به خصوص شیارهای بینی. به نظر می‌رسد که این مساله به دلیل تراکم بالای غدد سباسه و اثر مسدودکنندگی چین پوستی کنار بینی باشد. مناطق حساس پوست را می‌توان قبل از انجام لایه‌برداری‌های شیمیایی پوست با وازلین پوشاند.

 

عوامل موثر در حساسیت پوستیعواملی که در ایجاد پوست حساس دخیل‌اند مشتمل‌اند بر سد پوستی، سبوم و PH. میزان از دست دادن آب از طریق اپیدرم نشانگر سهمی برای تعیین وضعیت عملکردی لایه شاخص است. از دست دادن آب بالا، با نفوذپذیری بیشتر و راحت‌تر عوامل محرک خارجی همراه است. پوست‌های حساس اغلب از دست دادن آب بالاتر و پوست خشک‌تری دارند. برخی مواد مانند استون، چربی‌های طبیعی پوست را از روی پوست برمی‌دارند و لذا سد محافظ پوستی سدیم لورل سولفات که یک دترژان شایع در صابون‌ها، شامپوها و پاک‌کننده‌هاست نیز یک محرک پوست است.

 

این ماده می‌تواند برای موها نیز آسیب‌رسان باشد. افراد مبتلا به پوست حساس، پوست خشک و یا مبتلا به درماتیت آتوپیک (اگزمای سرشتی) نباید از این ماده استفاده کنند. سدیم لورل سولفات از آن جهت در فرمولاسیون‌های آرایشی و بهداشتی به کار می‌رود که خاصیت افزودن کف را دارد و به همین دلیل است که اغلب پاک‌کننده‌های ملایم که مخصوص پوست‌های حساس است فاقد سدیم لورل سولفات بوده و کف نمی‌کند. PH فیزیولوژیک پوست حدود 5/5 است. مواد بافرکننده پوست مانند اسیدلاکتیک که در غدد عرق یافت می‌شود، به نگهداری PH پوست در حد نسبتا ثابت کمک می‌کنند و قادرند مقادیر کم ‌اسید یا قلیا را که روی پوست استعمال می‌شود، خنثی کرده و از تحریک‌کنندگی آنها بکاهند. PH اسیدی پوست یکی از عواملی است که مانع رشد باکتری‌ها می‌شود.

 

در افراد مبتلا به پوست حساس تمایل به بالا بودن PH پوست وجود دارد. از عللی که موجب حساسیت پوست می‌شوند می‌توان به رتینوییدها (مانند ترتینویین که در درمان آکنه یا پیشگیری یا درمان پیری پوست به کار می‌رود) و اسیدهای آلفاهیدروکسی اشاره کرد. برخی بیماری‌های پوستی نیز با حساس شدن پوست همراه‌اند (مانند بیماری روزآسه، درماتیت سبوره) و لذا مصرف داروهایی مثل ترتینویین در این افراد باید با احتیاط فراوان صورت گیرد زیرا موجب قرمزی، سوزش و پوسته‌ریزی پوست خواهد شد. برخی مواد می‌توانند موجب درماتیت‌های تماسی آلرژیک شوند. این تصور غلط است که داروهای موضعی گیاهی موجب بروز حساسیت نخواهند شد. موادی مانند رزماری (اکلیل کوهی)، چوب سندل، آرنیکا و بابونه گاهی موجب بروز درماتیت تماسی آلرژیک می‌شوند. روغن‌های طبیعی مانند روغن اسطوخدوس، روغن جوهر و روغن درخت چای نیز می‌توانند موجب آلرژی‌های تماسی شوند.

 

 

چه باید کرد؟

 

اولین قدم در برخورد با بیماران مبتلا به پوست حساس، پیدا کردن علت مشکل آنهاست. مهم است که ابتدا بیمار توسط متخصص پوست و مو ویزیت شود و علل بیماری پوستی (مانند روزاسه و درماتیت سبوره و ...) تشخیص داده شده و تحت درمان مناسب قرار گیرد. گاهی ممکن است بیمار مبتلا به کهیر تماسی باشد. به عنوان مثال، موادی مانند بنزوئیک اسید، فرمالدیید، حنا، فنتول، پروپیلن گلیکول، سالسیلیک اسید، الکل‌ها و سوربیک اسید می‌توانند موجب کهیر تماسی شوند. گرفتن شرح حال در یافتن علت رخداد پوست حساس بسیار اهمیت دارد. فرد باید از مصرف داروها یا کِرِم‌هایی که موجبات قرمزی یا حساسیت پوست را فراهم می‌کنند، خودداری کند.

 

گاهی لازم است بیمار به تشخیص متخصص پوست یک تست پوستی به نام «پچ‌تست» را انجام دهد که معلوم شود آیا به ماده خاصی مانند نیکل یا کواترنیوم -15 حساسیت دارد یا خیر. بیماران مبتلا به پوست حساس باید از شوینده‌های بسیار ملایم مانند پن‌ها یا پاک‌کننده‌های مخصوص پوست حساس برای تمیز کردن پوست خود استفاده کرده و از مصرف صابون‌های معمولی و شامپوها برای شستشوی صورت پرهیز کنند. هر کِِرِمی که مصرف آن موجب تحریک پوستی می‌شود دیگر نباید مصرف شود. حتی این بیماران در مصرف ضدآفتاب نیز باید دقت کنند و بهترین ضدآفتاب‌ها برای ایشان ضدآفتاب‌های فیزیکال است که عاری از فیلترهای شیمیایی باشد.

 

بیماران باید از مرطوب‌کننده‌های بسیار ملایم که مخصوص پوست‌های حساس است، استفاده کنند. یکی از بهترین چرب‌کننده‌ها در این افراد وازلین است. مصرف کِرِم‌هایی که حاوی هیدروکسی اسیدها، مواد گیاهی، ویتامین E و C، لانولین، پروپیلن گلیکول و رتینوییدهاست در افراد با پوست‌های حساس باید منع شود. به طور کلی، مصرف کِرِم‌هایی که روی آنها نوشته شده: «مخصوص پوست‌های حساس» به احتمال زیاد، حاوی اجزایی است که این افراد بتوانند با خیال راحت‌تر از آنها روی پوست صورت‌شان استفاده کنند

منبع:salamat.com

ویدیو مرتبط :
ماسک صورت برای پوست خشک و حساس

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

10 نكته در مورد پوست هاي حساس

 

پوست حساسي داريد؟ شايد شما هم جزو آن‌دسته افرادي باشيد كه با وجود اين‌كه از كرم‌هاي مرطوب‌كننده قوي استفاده مي‌كنيد، باز هم احساس مي‌كنيد پوست‌تان حساس است! خيلي از افراد پوست حساس و خشكي دارند. عوامل مختلفي مانند سرما يا گرماي بيش از حد، خشكي هوا و باد، باعث تحريك بيش از حد پوست‌هاي حساس مي‌شوند. قابل توجه افرادي كه پوستي حساس دارند؛ نگران نباشيد! قطعا اين 10 موردي كه اين‌جا به آن اشاره كرده‌ايم، مي‌تواند كمك بزرگي به شما بكند.

پوست‌تان را سرشار از مرطوب‌كننده كنيد

 

شستن مداوم پوست‌هاي خشك با آب و صابون با اين‌كه تاثيرات مثبتي دارد مي‌تواند مضراتي نيز به‌دنبال داشته باشد. شستن بيش از حد، در حالي كه باعث پاك‌شدن پوست و رفع‌ آلودگي‌ها مي‌شود، روغن‌هاي طبيعي پوست را نيز از بين مي‌برد. سعي كنيد بلافاصله بعد از حمام صورت‌تان را به كرم مرطوب‌كننده آغشته كنيد. مرطوب‌كننده‌ها باعث مي‌شوند رطوبت طبيعي پوست حفظ شود؛ در ضمن كمبود رطوبت پوست نيز جبران مي‌شود. به افرادي كه پوست بسيار خشك و حساس دارند، پيشنهاد مي‌كنيم كه حتما از مرطوب كننده‌هايي قوي استفاده كنند. اگر پوست فوق‌العاده خشكي دارند، مي‌توانند از انواع روغن‌ها مانند روغن بچه نيز براي چرب كردن پوست‌شان استفاده كنند. روغن‌ها در مقايسه با كرم‌ها و لوسيون‌ها دوام بيشتري دارند.

 

با پوست‌تان خشن رفتار نكنيد

 

قابل توجه افرادي كه پوست‌هاي حساس دارند؛بهتر است به‌جاي استفاده از ليف‌هاي زبر و خشن از يك اسفنج نرم يا ليف بچه براي شستن پوست بدن‌تان استفاده كنيد. اگرچه ليف زبر در جدا كردن سلول مرده روي سطح پوست كارسازتر است اما در عين حال تهديدي جدي براي پوست‌هاي حساس به‌شمار مي‌آيد. افرادي كه پوست معمولي دارند، مي‌توانند هر روز هفته‌ را دوش بگيرند. اما افرادي كه پوست حساسي دارند، بهتر است به مدت طولاني زير دوش نمانند و حمام‌هاي طولاني نداشته باشند. به اين دسته افراد هم توصيه مي‌كنيم از آب خيلي داغ براي شست‌وشو استفاده نكنند. افرادي كه پوست‌ حساس دارند، بايد به دماي آبي كه از آن استفاده مي‌كنند توجه كنند؛ بهتر است براي شستن پوست صورت‌شان از آب ولرم يا حتي آب خنك استفاده كنند.

 

صابون را كنار بگذاريد

 

استفاده از صابون را كنار بگذاريد و به‌جاي آن سراغ انواع كرم، ژل و پاك‌كننده‌هاي پوست برويد. اكثر اين پاك‌كننده‌ها حاوي مرطوب‌كننده قوي هستند كه به پوست لطمه وارد نمي‌كنند. به‌گفته يكي از متخصصين بنام، «پيشنهاد مي‌كنيم سراغ پاك‌كننده‌هايي برويد كه فاقد تركيبات شيميايي قوي باشند و ميزان PH آن‌ها خنثي باشد.» اگر هم صابون را به ساير پاك‌كننده‌ها ترجيح مي‌دهيد، بهتر است از صابون‌هاي طبيعي و حاوي انواع عصاره و روغن‌هاي گياهي استفاده كنيد. اگر خشكي پوست‌تان بيش از حد است، مي‌توانيد از كمپرس آب سرد براي آرام كردن پوست‌تان استفاده كنيد.

 

خانه‌تان را مرطوب نگه داريد

 

به‌عنوان يك قانون كلي بايد دماي منزل‌تان بين 68 تا 75 درجه سانتي گراد باشد. به‌خصوص در فصل هايي از سال كه رطوبت هوا كم است و خشكي فراواني دارد، بهتر است از دستگاه‌هاي مرطوب‌كننده محيط مانند دستگاه بخور استفاده كنيد. دستگاه‌هاي مرطوب‌كننده نه‌تنها رطوبت هوا را تنظيم مي‌كنند، بلكه باعث از بين بردن ميكروب و باكتري‌هاي موجود در هوا مي‌شوند. ايده‌آل‌ترين راه اين است كه كمي گياه معطر و ضدعفوني‌كننده مانند اسطوخودوس نيز به دستگاه مرطوب‌كننده اضافه كنيد تا رايحه آن فضاي اتاق را ضدعفوني كند. برخي از دستگاه‌هاي پيشرفته گرمايشي - سرمايشي مانند شوفاژها و كولرها داراي دستگاه‌هاي مرطوب‌كننده هستند كه رطوبت هواي محيط را تنظيم مي‌كنند.

 

الياف طبيعي و ضد حساسيت بپوشيد

 

به‌خاطر داشته باشيد، افرادي كه پوست‌هاي حساسي دارند بهتر است از الياف مصنوعي و غيرطبيعي كه باعث ايجاد حساسيت‌هاي پوستي مي‌شود، استفاده نكنند. بسيار از مواقع برخي از حساسيت‌هاي پوستي به‌خاطر پوشيدن لباس‌هايي با الياف مصنوعي تشديد و تحريك مي‌شود. به اين افراد پيشنهاد مي‌كنيم كه حتي‌‌المقدور از لباس‌هاي نخي با الياف طبيعي استفاده كنند.

 

از نور آفتاب گريزان باشيد

 

نور آفتاب بيشترين آسيب‌ها را به پوست وارد مي‌كند. قرار گرفتن بيش از حد در معرض نور آفتاب نه تنها باعث سرطان پوست مي‌شود بلكه بسياري از خشكي‌ها، حساسيت‌ها و چين‌وچروك‌هاي زودرس نيز به‌خاطر نور آفتاب است. 30 دقيقه قبل از اين‌كه در معرض نور آفتاب قرار بگيريد، صورت‌تان را به كرم ضد‌آفتاب آغشته كنيد. استفاده از ضدآفتاب را در روزهاي ابري فراموش نكنيد. بهترين ميزان SPF موجود در كرم‌هاي ضد‌آفتاب SPF15 است. اكثر ضد‌آفتاب‌ها حاوي مرطوب‌كننده هستند كه رطوبت پوست را نيز تامين مي‌كنند. بهتر است بين ساعات 12 تا 17 در معرض مستقيم نور آفتاب قرار نگيريد.

 

تغذيه نقش مهمي دارد

 

رژيم غذايي مناسب كه حاوي انواع سبزيجات، ميوه‌ها، غلات، دانه هاي روغني و آجيل است تغذيه‌اي مناسب به‌شمار مي‌آيد. فراموش نكنيد كه ميوه و سبزيجات زرد و نارنجي مانند هويج، زرد‌آلو و طالبي سرشار از آنتي‌اكسيدان هستند كه براي سلامت پوست موثرند. اگر فكر مي‌كنيد رژيم غذايي ايده‌آلي نداريد، بهتر است از انواع مكمل‌ها و مولتي‌ويتامين‌ها براي جبران كمبود مواد غذايي‌تان استفاده كنيد. استفاده از روغن‌هاي مفيد مانند روغن زيتون را فراموش نكنيد. مصرف مواد غذايي كم‌چرب مانند لبنيات كم‌چرب را جايگزين لبنيات پرچرب كنيد و از مصرف نوشيدني‌هاي گازدار و حاوي كافئين پرهيزيد.

 

زندگي سالمي داشته باشيد

 

سيگار نكشيد!! سيگار كشيدن نه‌تنها سلامت كلي بدن‌تان را تهديد مي‌كند بلكه طراوت و شادابي پوست‌تان را نيز از بين مي‌برد. نيكوتين راه رگ‌هاي‌تان را مسدود مي‌كند و منافذي را كه باعث تغذيه پوست‌تان از خون مي‌شود را مي‌بندد. به‌همين خاطر اكسيژن و مواد غذايي مفيد به سطح پوست نمي‌رسند. فراموش نكنيد كه خواب كافي نيز به حفظ سلامت پوست كمك مي‌كند. خواب زماني است كه سلول‌هاي پوست تجديد مي‌شوند. نگذاريد كارهاي روزانه، شما را از انجام ورزش و نرمش دور كند. نرمش كردن باعث تسريع گردش خون مي‌شود و از اين طريق پوست بيشتر تغذيه مي‌شود.

 

 

مراقبت خشكي پاهاي‌تان باشيد

 

رطوبت كم، لطافت و طراوت پوست را از بين مي‌برد و باعث خشكي پوست مي‌شود. پوست كف پاهايتان يكي از نقاطي است كه بسيار حساس است. فراموش نكنيد كه كف پاهايتان را بعد از شست‌وشو به لوسيون و كرم مرطوب‌كننده آغشته كنيد. با مرطوب نگه داشتن پوست كف پاهايتان از ترك خوردن آن جلوگيري كنيد. بهترين روش اين است كه شب‌ها قبل از خواب پاهايتان را با‌ آب ولرم بشوييد و ماساژ دهيد، سپس مرطوب‌كننده يا لوسيون بماليد و جوراب نازك نخي بپوشيد تا از ماليدن كرم و لوسيون به سطوح ديگر جلوگيري كنيد.

 

در صورت نياز پزشك‌تان را با خبر كنيد

 

معمولا با رعايت مراقبت‌هاي اوليه مي‌توانيد سلامت پوست‌ حساس‌تان را تضمين كنيد اما در صورتي كه پوست‌تان هم‌چنان خشك است و احساس ناراحتي مي‌كنيد، حتما با پزشك‌تان در ميان بگذاريد.

 

در بسياري از مواقع خشكي و حساس بودن پوست عوامل مختلفي دارد و مي‌تواند به‌خاطر ناراحتي‌هاي غده تيروئيد، كليه يا كبد باشد؛

 

در صورتي كه يكي از علائم زير را مشاهده كرديد بهتر است با پزشك مشورت كنيد:

 

علي‌رغم تلاش فراوان، پوست‌تان بهبود نمي‌يابد.

 

خشكي و خارش بيش از حد پوست‌تان مانع خوابيدن‌تان مي‌شود.

 

منافذ پوست‌تان فوق‌العاده باز است.

 

پوست‌تان بيش از حد لايه‌لايه مي‌شود.