سلامت
2 دقیقه پیش | نشانه ها و عوارض کمبود ویتامینها در بدنویتامینها نقش مهمی را در بدن انسان ایفا میکنند. بهنحویکه کمبود ویتامین (حتی یکی از آنها) میتواند برای هر فردی مشکلات اساسی را به وجود آورد. گجت نیوز - معین ... |
2 دقیقه پیش | چرا پشه ها بعضی ها را بیشتر نیش میزنند؟فصل گرما و گزیده شدن توسط پشه ها فرا رسیده، دوست دارید بدانید پشه ها بیشتر چه کسانی را دوست دارند؟ بیشتر کجاها می پلکند؟ و از چه مواد دفع کننده ای نفرت دارند؟ وب سایت ... |
همه دردهایی که معده ما را تهدید میکنند
از هر 5 نفر یك نفر حداقل بهصورت هفتگی از سوءهاضمه و سوزش معده رنج میبرد. این دردها میتواند زندگی روزانه را مختل کند و بیتوجهی به آن ممكن است باعث مشكلات جدی و خطرناكی شود.
صبح بخیر: علائم زخم معده و ریفلاكس(برگشت غذا و اسید به مری یا همان سوزش پشت سینه) با یكدیگر شباهت زیادی دارند و این باعث شده كه بسیاری از افراد در تشخیص این دو حالت از هم سرگردان شوند. نخستین و مهمترین علامت هردوی آنها سوزش و درد معده است. تحقیقات نشان داده، از هر 5 نفر یك نفر حداقل بهصورت هفتگی از سوءهاضمه و سوزش معده رنج میبرد. این دردها میتواند زندگی روزانه را مختل کند و بیتوجهی به آن ممكن است باعث مشكلات جدی و خطرناكی شود.
سوء هاضمه عبارتی كلی است و میتواند شامل درد معده، سوزش معده، تهوع، استفراغ و ریفلاكس باشد. سوء هاضمه علل مختلفی دارد که شایعترین علت آن، سوء هاضمه بدون زخم (یا بهاصطلاح Non-Ulcer dyspepsia یا Functional dyspepsia) است كه 60 درصد از موارد سوءهاضمه را شامل میشود. افراد مبتلا به این وضعیت به 2گروه تقسیم میشوند؛ یك عده افرادی هستند كه بهدلیل بالا بودن اسید معده دچار درد و سوزش میشوند كه برای درمان آنها داروهای پایین آورنده اسید تجویز میشود. گروه دیگر افرادی هستند كه بهدلیل حساسیت بیش از حد گیرندههای معده و اختلالات حركتی، هنگام صبح با حالت تهوع، استفراغ و نفخ بیدار میشوند كه خانمهای جوان بیشتر دچار این حالت میشوند. نتیجه آندوسكوپی این افراد معمولا طبیعی است و میتوان با استفاده از داروهای پروكینتیك (داروهایی كه اختلالات حركتی معده را بهبود میبخشند) این وضعیت را درمان کرد.
مصرف برخی از داروها میتواند در ایجاد یا تشدید سوءهاضمه تاثیرگذار باشد. در درجه اول میتوان به آنتی بیوتیكها اشاره كرد. برای مثال مصرف اریترومایسین معمولا با درد معده همراه است. علاوه براین، داروهای مسكن، قرصهای ضدبارداری، برخی از داروهای قلبی و مصرف قرصهای آهن یا كلسیم با شكم خالی میتواند بدون ایجاد زخم باعث سوءهاضمه شود. همچنین بارداری یكی از مواردی است كه سوزش یا ریفلاكس معده را تشدید میكند. از یك سو، افزایش فشار شكم در بارداری باعث باز ماندن دریچه بین مری و معده میشود و از سوی دیگر، افزایش ترشح هورمون پروژسترون هم باعث شل شدن این دریچه میشود.
یكی از دلایل شایع سوزش معده، ریفلاكس است. ریفلاكس بر اثر شل شدن دریچه بین معده و مری ایجاد میشود كه این شل شدن دریچه باعث ورود اسید معده از معده به داخل مری میشود. این اسید باعث میشود فرد دائما احساس سوزش كند. حتی ممكن است ریفلاكس با درد قلبی اشتباه گرفته شود. بسیاری از مواقع بیمارانی كه ریفلاكس دارند بهعلت درد شدید پشت جناغ سینه در ICU بستری میشوند و زمانی كه پزشك قلب، تست ورزش انجام میدهد یا از آنژیوگرافی و اسكن قلبی استفاده میكند متوجه میشود كه فرد مشكل قلبی ندارد.
از عوامل دیگر درد و سوزش معده، زخم معده و زخم اثنی عشر است. بیشتر اوقات افراد در تشخیص میان این دو زخم دچار اشتباه میشوند اما این دو بیماری از علائم متفاوتی برخوردارند. برای مثال هنگامی كه افراد مبتلا به زخم معده هستند در حالت سیری كامل در ناحیه معده احساس درد میكنند اما در موارد ابتلا به زخم اثنیعشر فرد در حالت گرسنگی درد معده دارد. مهمترین روش برای تشخیص زخم معده و زخم اثنی عشر، آندوسكوپی است بهخصوص اگر بیمار بیشتر از 45 سال داشته باشد. در زخمهای معده بهتر است بیوپسی یا نمونه برداری نیز انجام گیرد. زیرا یك درصد از علائم سوء هاضمه ممكن است بر اثر سرطان معده ایجاد شده باشد. اما در زخمهای اثنی عشر معمولا نیازی به بیوپسی وجود ندارد. یكی دیگر از علل سوء هاضمه سرطان معده است. در واقع شایعترین سرطان دستگاه گوارش در ایران سرطان معده است و یك در صد از موارد سوءهاضمه به این دلیل ایجاد میشود. مهمترین عامل در مورد سرطان، سن بیمار است. اگر فردی بالای 45 سال دچار سوزش و درد معده شود، بهتر است آندوسكوپی انجام دهد یا حتی اگر فرد كمتر از 45 سال داشته باشد و علاوه بر درد و سوزش معده در بلع غذا مشكل داشته، مدفوعش سیاه، كماشتها ولاغر شده باشد یا در آزمایشها مشخص شود كمخون شده است باز هم لازم است آندوسكوپی انجام شود.
گاهیاوقات ممكن است ریفلاكس با علائمی مانند پوسیده شدن دندانها خودش را نشان دهد. درواقع افرادی كه ریفلاكس دارند بیشتر در معرض پوسیدگی دندان هستند. علاوه براین، ریفلاكس ممكن است باعث تشدید آسم و توقف تنفس در خواب شود. بسیاری از افرادی كه هنگام شب دچار ریفلاكس میشوند در زمان بیدار شدن صدایشان میگیرد وكم كم در طول روز باز میشود. زمانی كه متخصص گوش و حلق و بینی از ناحیه حلق این بیماران «لارنگوسكوپی» میكند، متوجه میشود كه حنجره و قسمت خلفی گلویشان متورم است.
پیشنهاد اول برای مبتلایان به ریفلاكس این است كه حجم وعدههای غذایی خود را كم كنند و هنگام غذا خوردن از نوشیدن آب، نوشابههای گازدار و دوغ پرهیز كنند، زیرا هرقدر معده بیشتر حالت اتساع پیدا كند، برگشت اسید بیشتر خواهد بود. چربی و غذاهای پرچرب معمولا باعث شل شدن دریچه بین معده، مری و تشدید ریفلاكس میشوند. علاوه براین، ترشیها، ادویه، سركه، خیارشور، پیتزا، گوجه فرنگی، سس كچاب، مركبات ترش، پرتقال، سیگار، قهوه و شكلات از جمله مواردی هستند كه ریفلاكس را تشدید میكنند. افراد مبتلا نباید بلافاصله بعد از خوردن غذا دراز بكشند و باید بین زمان غذا خوردن و خواب شان فاصله كافی وجود داشته باشد. همچنین بهتر است زمانی كه میخواهند بخوابند سرشان روی شانه شان با زاویه 30 درجه قرار بگیرد. بیشتر مواقع، گذاشتن بالش زیر سر كافی نیست و لازم است كه از تختهای بیمارستانی با قابلیت تغییر زاویه استفاده شود. اگر بیمار اضافه وزن دارد، حتما باید وزنش را كم كند. علاوه براین، استفاده از گن در خانمها و سفت بستن كمربند در آقایان میتواند این وضعیت را تشدید كند. این افراد نباید بلافاصله بعد از خوردن غذا فعالیتهای سنگین انجام دهند. گاهی اوقات هم ضرورت دارد كه برای كاهش اسید معده تحت نظر پزشك از قرصهایی مثل امپرازول، لانزوپرازول یا پنتوپرازول استفاده شود. بهترین زمان برای مصرف این قرصها نیم ساعت قبل از صبحانه است و اگر هنگام غذا خوردن مصرف شوند تاثیری نخواهند گذاشت. مصرف خودسرانه دارو برای تسكین درد و سوزش معده به هیچ عنوان توصیه نمیشود. بیمار ابتدا باید توسط پزشك بررسی شود تا مشخص شود كه آیا دلیل دردهای او ریفلاكس است یا خیر. همانطور كه گفته شد سوءهاضمه میتواند دلایل مختلفی داشته باشد. ریفلاكس تنها یكی از این دلایل است.
ثابت نشده که خوردن یا نخوردن یك غذای خاص باعث ایجاد زخممعده شود. گاهی اوقات در اخبار شایع میشود که مثلا خوردن فلفل و ادویه باعث ایجاد زخممعده میشود درصورتی كه میدانیم در كشور هند تمام غذاهایشان پر از ادویه و فلفل است. طب امروز این قضیه را قبول ندارد. ممكن است خوردن برخی از مواد سوءهاضمه را تشدید كند اما موجب بهوجود آمدن یا بزرگ و كوچك شدن زخممعده نمیشود.
مهمترین حسن صبحانه جلوگیری از ایجاد یبوست است. زمانی كه غذا وارد معده میشود ریفلاکس گاستروكولیت رخ میدهد و روده بزرگ شروع به فعالیت میكند. در افرادی كه صبحانه نمیخورندریفلاکسگاستروكولیت رخنمیدهد و از آنجایی كه بهترین زمان برای اجابت مزاج بعد از شروع این ریفلاکس است، این افراد معمولا دچار یبوست میشوند، بنابراین خوردن یا نخوردن صبحانه در ایجاد زخم معده هیچ تاثیری ندارد و فقط باعث ایجاد یبوست میشود.
سیگار و قلیان كشیدن از 2 جهت بر دستگاه گوارش تاثیر منفی میگذارد؛ اول اینكه دریچه بین مری و معده را شل كرده و باعث برگشت اسید معده و سوزش معده میشود. از طرف دیگر، كشیدن سیگار ترشحات لوزالمعده را كاهش داده و محیط را اسیدی میكند. درواقع این ترشحات كه حاوی بیكربنات است وارد لوله اثنیعشر( ابتدای روده باریك) میشود. حسن بیكربنات این است كه Ph داخل اثنی عشر را قلیایی میكند. اگر ترشحاتی كه از معده وارد اثنی عشر میشود توسط بیكربنات خنثی نشود باعث ایجاد زخم خواهد شد. كسانی كه زخم معده و اثنیعشر دارند زمانی كه سیگار میكشند ترمیم زخمشان به تاخیر میافتد.
مصرف عرق نعناع در كاهش نفخ موثر است اما شدیدا ریفلاكس را تشدید میكند، به همین دلیل كسانی كه دچار ریفلاكس هستند باید از خوردن عرق نعناع حتی در مقادیر بسیار كم پرهیز كنند. اما افراد مبتلا به نفخ میتوانند از عرق نعناع و زیره استفاده كنند. برای مثال این افراد میتوانند هنگام پخت برنج یا كباب به آن زیره سیاه اضافه كنند تا دچار نفخ نشوند. برخیها نیز معتقدند خوردن موز و شیر میتواند به درمان ریفلاكس كمك كند اما چنین چیزی حقیقت ندارد بهخصوص اگر شیر پرچرب باشد، میتواند ریفلاكس را تشدید كند.
ویدیو مرتبط :
نمای لاپاروسکوپیک معده بعد از کارگذاری بالن معده
خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :
اگرازبیماری زخم معده رنج می برید!!
ضايعات سايشي در مخاط دستگاه گوارش را اصطلاحاً زخم مي نامند و مکان زخم مشخص کننده نام آن است . اگر زخم در ناحيه ي معده باشد ، به آن زخم معده گفته مي شود . معمولاً افراد مبتلا به اين زخم ها ، به طور طبيعي عصبي و از نظر اجتماعي فعال و بسيار حساس مي باشند . اين بيماري در اثر عفونت هليکوباکترپيلوري و يا ناهنجاري هاي عصبي و شيميايي که باعث اختلال در مقاومت طبيعي مخاط معده مي شود ، به وجود مي آيد . براي درمان اين بيماري زير نظر پزشک از آنتي بيوتيک ها ، آنتي اسيد و ساير داروهاي لازم استفاده مي شود .
اگر زخم نسبتاً پيشرفته باشد ،بيمار بايد مدتي در خانه يا بيمارستان استراحت و برنامه ي غذايي ويژه اي را رعايت کند . توصيه مي شود افراد مبتلا ، تعداد وعده هاي غذايي خود را افزايش داده و ميزان مصرف غذا در هر وعده را کم کنند و غذاهاي پروتئيني نيز بيشتر مصرف کنند ، چرا که پروتئين ها مانع تأثير منفي اسيد معده بر ضايعات بافتي معده مي شوند . از بين همه ي غذاهاي پروتئيني ، مصرف شير در حد مناسب يکي از انتخاب هاي غذايي خوب است . در بعضي افراد مبتلا به زخم معده ، مصرف غذاهاي سرخ شده در روغن و غذاهاي غني از فيبر و الياف گياهي سخت ، باعث تشديد درد مي شود .
در مجموع توصيه مي شود افراد تحت درمان بيماري زخم معده از مصرف بعضي ادويه ها ( مثل فلفل قرمز و سياه ) ، الکل و قهوه ( کافئين دار و بدون کافئين ) اجتناب کنند و يک رژيم غذايي مناسب شامل همه ي گروههاي غذايي به مقدار کافي و لازم را رعايت نمايند و در صورت وجود کمبود مواد مغذي از مکمل هاي آن ها استفاده کنند . رعايت نظم در ساعات غذاخوردن و تعداد وعده هاي مصرفي نيز از عوامل مهم در مراقبت از بيماران مبتلا به زخم در زمان طولاني است .