سلامت
2 دقیقه پیش | نشانه ها و عوارض کمبود ویتامینها در بدنویتامینها نقش مهمی را در بدن انسان ایفا میکنند. بهنحویکه کمبود ویتامین (حتی یکی از آنها) میتواند برای هر فردی مشکلات اساسی را به وجود آورد. گجت نیوز - معین ... |
2 دقیقه پیش | چرا پشه ها بعضی ها را بیشتر نیش میزنند؟فصل گرما و گزیده شدن توسط پشه ها فرا رسیده، دوست دارید بدانید پشه ها بیشتر چه کسانی را دوست دارند؟ بیشتر کجاها می پلکند؟ و از چه مواد دفع کننده ای نفرت دارند؟ وب سایت ... |
نقش خانواده در بهداشت روانی
پرسش این است که الگوها و رفتار والدین در یک خانواده سالم چگونه باید باشد؟ شاید لازم باشد برای پاسخ به این موضوع به انواع نظام خانوادگی پرداخته شود.
نظام خانوادگی را از جهتی دیگر میتوان به نظام «باز و بسته» تقسیم كرد.
نظام باز خانوادگی
الف- سطح ارزش اعضای خانواده بالاست و هر یك از اعضا ارزش دیگری را درك میكند و به او احترام میگذارد.
ب- ارتباط اعضای خانواده با یكدیگر صادقانه، روشن و مستقیم است. از بیان مطالب ترسی ندارند و مقاصد خود را به وضوح بیان میكنند.
ج- قواعدی كه حاكم بر خانواده است انسانی، قابلانعطاف و تغییرناپذیر است. هر یك از اعضای خانواده میتواند آزادانه نیازها و خواست خود را بیان كند و پذیرای انتقاد سایرین باشد.
نظام بازخانوادگی محلی مناسب برای رشد اعضا و تبادلنظر و بالندگی است. در این خانواده هر فردی به تناسب توان و استعداد خود رشد مییابد و پیشرفت میكند.
نظام بسته خانوادگی
الف- ارزش اعضای خانواده پایین است. هركدام از اعضا، دیگری را تحقیر میكند و به او احترام نمیگذارد.
ب- ارتباط اعضای خانواده با یكدیگر غیرصادقانه و مبهم است. معمولا اعضای خانواده یكدیگر را سرزنش کرده و مطالب را بهصورتی پوشیده و به اصطلاح مبهم بیان میكنند.
ج- قواعد حاكم بر خانواده غیرانسانی، خشك و تغییرناپذیراست. هركس در این خانواده به فكر خویش است و توجهی به نیازها و خواستههای سایر اعضا ندارد.
در نظام بسته، آشفتگی مشهود است. گرچه خانوادهها مشكلات خود را در قالب مشكل یكی از اعضا و غالبا كودكان و نوجوانان بیان میدارند، ولی باید مشكل را در ساخت خانواده و نظام آن و در شبكه ارتباطات خانوادگی جستوجو كرد.
در خانوادههایی كه مشكل دارند و خانواده درست سازماننیافته، هر یك از اعضا نقش خود را درست ایفا نمیكند، دارای شبكه ارتباطی مناسبی نیست و پیامها به صورت صادقانه و روشن ردوبدل نمیشود.
لازم به ذكر است كه شبكه ارتباطات فقط شامل پیام كلامی نمیشود، بلكه كلمات، وضع بدن، اشارات و علایم و حتی نحوه لباس پوشیدن و آراستگی ظاهر را نیز دربرمیگیرد.
بررسی ویژگیهای خانواده سالم
در نظامهای سالم خانوادگی، نقشها هم سالم هستند و فرزندان از رفتار پدر و مادر الگو میگیرند. پدر و مادر نقش آموزگاران را بازی میکنند، برای فرزندان خود وقت میگذارند، به آنها توجه میکنند و آنها را جهت میدهند.
در نظامهای سالم خانوادگی نقشها انعطافپذیرند و دستبهدست میشوند. حركت آرام و آهسته است، تبادل افكار با یكدیگر دارند، روابط آنها با هم ملایم است. مادر ممكن است در یك زمان براساس اقتضا در نقش بلاگردان ظاهر شده و سپس، این وظیفه به پدر و چندی بعد به فرزندان واگذار میشود.
خانواده سالم و موفق، مجموعهای است كه در آن، همه اعضا موفق هستند و همه مناسبات میان افراد آن روال طبیعی و موفقی دارد. اعضای این خانواده میتوانند از قدرتهای انسانی خود استفاده كنند. آنها از این قدرتها برای مشاركت و تعاون و ارضای نیازهای فردی و جمعی خود استفاده میكنند. خانواده سالم، خاك سالمی است كه در آن افراد رشد سالم دارند و انسانها بالغ میشوند. البته رسیدن به این مهم مشمول نكات زیر است:
الف- خانواده، واحدی برای رشد و بقاست.
ب- خانواده مكانی است كه نیازهای احساسی و عاطفی همه اعضای خود را تأمین میكند، ازجمله این متغیرها میتوان به تعادل میان استقلال و وابستگی اشاره كرد.
ج- خانواده سالم رشد و اعتلای همه اعضای خود، ازجمله پدر و مادر را در نظر میگیرد.
د- خانواده مكانی است كه در آن عزتنفس ایجاد میشود.
ه- خانواده، واحد مهمی در اجتماع است و برای جامعهای كه قصد دوام دارد، حایز اهمیت است.
و- خانواده، خاكی حاصلخیز برای پرورش انسانهای بالغ است.
انسان بالغ كسی است كه تفاوت میان خود و دیگران را درك میكند و از هویت برخوردار است. شخصی با این خصوصیات میتواند بیآنكه به خانواده خود متصل باشد با آنها روابط معنیدار ایجاد كند.
مقررات در خانوادههای موفق روشن است. زن و شوهر از تفاوتهای رفتاری، ارتباطی و نگرش خانوادههای خود آگاهند و آنها را بدون تعصب و بیآنكه به درست بودن یا نبودن آن كاری داشته باشند، میپذیرند و متفاوت بودن آنها را تصدیق میكنند. زن و شوهر هركدام در جهت یافتن راهحلهای مسالمتآمیز قدم برمیدارند. البته این هرگز به معنای آن نیست كه تضاد و اختلافی میان آنها بروز نمیكند.
ظرفیت قبول تفاوت و مواجهه منطقی با تضادها و اختلافها نشانه صمیمت و خانواده سالم است، اختلاف سالم چنانچه مورد استفاده درست قرار گیرد، مفید و سازنده است. در یك ازدواج موفق، زن و شوهر متعهدند كه بر سر تفاوتهای خود به توافق برسند. در تضاد و اختلاف باقی نمیمانند و به این هم تن نمیدهند كه با هم بحث و مخالفت نكنند. بهجای آن برای مصالحه و صمیمت تلاش میكنند. با هم گفتوگوكردن بخشی از تماس و مصالحه است. زوجهای موفق هم با هم درگیر میشوند؛ اما با اختلافات خود برخورد منصفانه میكنند.
چگونه میتوان در برابر اختلافات برخورد منصفانه داشت؟
١- جرات داشتن به جای پرخاشگری
٢- توجه به زمان اكنون و اجتناب از مراجعه به سوابق امر
٣- اجتناب از پرگویی و نپرداختن به جزییات
٤- اجتناب از داوری
٥- صداقت داشتن و توجیه واقعیتها به جای كمالطلبی
٦- اجتناب از سرزنش
٧- گوشكردن پویا
٨- پرداختن به یك موضوع بهخصوص در هر زمان
٩- توجه به راهحل به جای تلاش برای اثبات نظریه خود.
در خانواده موفق مقررات پنهان، مطرح و بررسی میشود. آنچه مطرحناشدنی باقی میماند بسیار جزیی است. در این شرایط فرزندان خانواده تحتتأثیر باورهای ناگفته پدر و مادر آسیب نمیبینند.
در یك رابطه زناشویی سالم، اتصال و وابستگی به دلیل میل است و نه صرفا از روی نیاز، در این شرایط هر كدام در جهت و جانب كاملشدن كموبیش در حركتند. زن و شوهری كه از كاملبودن یكدیگر حمایت و حراست میكنند بههم میپیوندند و رشد میكنند.
هر كدام با كم كردن كنترل، انتقاد، سرزنش و داوری به رشد دیگری كمك میكند. در خانوادههای زنده و بالنده، بهطورمداوم شاهد الگوهای متفاوتی هستیم. ارتباطها مستقیم، واضح، صریح و صمیمانه است. قاعدهها قابلانعطاف، انسانی، مقتضی و دستخوش تغییر بوده و پیوند با اجتماع نیز بارز و امیدبخش است.
ویدیو مرتبط :
انواع خانواده و نقش خانواده در سلامت روانی اطفال
خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :
نقش خانواده در حفظ سلامت روانی كودكان
برخلاف نیازهای جسمی، نیازهای روحی و احساسی كودك ممكن است مشخص نباشد و به همین دلیل نادیده گرفته شود اما این نیازها به اندازه نیازهای جسمی مهم هستند.برآورده شدن نیازهای روحی كودك و در یك كلام سلامت روانی آنها باعث میشود بچهها خوب تفكر كنند ، پیشرفت اجتماعی داشته و مهارتهای جدید را بخوبی بیاموزند.
علاوه بر این، دوستان خوب و كلمات تشویق آمیز از جانب بزرگسالان همه برای كمك به پیشبرد اعتمادبهنفس و ایجاد عزت نفس مهم بوده و نگرش او را نسبت به زندگی بهبود میبخشد.
خانواده نقش اساسی در حفظ سلامت روانی كودكان دارد. در جریان رشد طبیعی هر كودك یك رشته تغییرات شناختی، عاطفی و اجتماعی را شاهد هستیم. كودك باید در محیط خانه تا حدی آزادی عمل داشته باشد و اگر كودك مدام توسط والدین محدود شود، در مدرسه اقدام به زورگویی خواهد كرد.
احترام گذاشتن والدین به كودكان، افزایش حس اعتماد به نفس و عزت نفس كودك و پرهیز از نامگذاریهای خشن و نادرست روی كودك از مهمترین عوامل پیشگیری از زورگویی كودك در مدرسه است.
توجه داشته باشیم تربیتی كه آزادی را به كلی در كودك نادیده بگیرد و انتخاب و میل قلبی را از وی سلب كند و تنها مبتنی بر ترس و آداب خشك و بیروح ظاهری باشد، نهتنها دوام نمییابد بلكه در نهایت به ركود وعصیان كودك میانجامد.
كودكان و نوجوانان در حال حاضر در معرض رسانههای مختلفی مانند اینترنت و رایانه قرار دارند. اگر خانوادهها نتوانند به مقدار كافی روی آنها تاثیر بگذارند، كودكان و نوجوانان از اثرات منفی این وسایل جمعی در امان نخواهند بود، بنابراین لازم است خانوادهها در تربیت صحیح فرزندان خود بكوشند.
امروزه خانوادهها از حالت سنتی خود خارج و به خانوادههای مدرن تبدیل شدهاند. این موضوع باعث شده تا نحوه تربیت فرزندان با گذشته تفاوتهایی پیدا كند. علاوه بر آن با كاهش تعداد بچهها، فرزند سالاری در خانوادهها پدید آمده كه همین امر موجب بروز مشكلات رفتاری در آنان شده است.
پذیرش پیدرپی خواستههای فرزندان باعث میشود آنان دچار حالت عدم تحمل ناكامی شوند. این در حالی است كه آنان باید بیاموزند برای مدت زمانی رسیدن به خواستههای خود را به تعویق بیندازد. اگر خانواده این اصل را رعایت نكند، كودك در ورود به اجتماع دچار سرخوردگی میشود چون او عادت كرده سریع به خواستههای خود دست یابد و در كانون توجه باشد.
از سوی دیگر از این بچهها در خانواده در قبال خدماتی كه به آنها داده میشود، مسوولیت خواسته نمیشود، در نتیجه آنان مشكلات رفتاری پیدا میكنند و مضطرب میشوند.
در نظر داشته باشید تقریبا همه كودكان در طول رشد و در جریان سازگاری با این تغییرات دچار مشكلاتی میشوند و استرس و تعارضی كه به آن ایجاد میشوند ممكن است به مشكلات رفتاری، عاطفی و یادگیری در آنها بینجامد.
در این موارد مراجعه به روانپزشك یا متخصص علوم رفتاری میتواند كمككننده باشد. در واقع درصد بسیار بالایی از مراجعات به درمانگاهها و كلینیكهای روانپزشكی اطفال مربوط به كودكان و نوجوانانی است كه مشكلات رفتاری، هیجانی و فكری دارند.
forum.iranvij.ir