عفونت های پوستی ناحیه تناسلی

از نظر نمای بالینی عفونت قارچی کشاله ران به صورت ضایعات قرمز و متقارن در دو طرف کشاله ران همراه با بهبودی مرکزی، پوسته و التهاب بیشتر در حاشیه ضایعه در ناحیه کشاله ران مشخص می شود که می تواند به سمت پایین شکم و بخش داخلی ران گسترش یابد.

مجله زیبایی سالم - دکتر سید علیرضا میراسماعیلی، متخصص و جراح پوست و مو:

عفونت قارچی کشاله ران (تینه آکروریس)

یکی از شایع ترین عفونت های قارچی پوست است و به صورت عفونت سطحی و خارش دار در ناحیه کشاله ران و پوست مجاور آن به وجود می آید. این بیماری یک عفونت واگیردار بوده و توسط آلاینده هایی مانند حوله های آلوده و مشترک، ملحفه های هتل ها یا از سایر مناطق آلوده بدن مانند قارچ دست، پا و ناخن به کشاله ران منتقل می شود. چاقی و پوشیدن لباس های زیر تنگ یا خیس از عوامل مستعدکننده به این عفونت است.

این عفونت اغلب در مناطق گرم و مرطوب و در بالغین دیده می شود و در آقایان سه برابر شایع تر از خانم ها شیوع دارد. بیماران درگیر، از خارش و قرمزی ناحیه کشاله ران شکایت دارند و معمولا سابقه علائم مشابه را در گذشته ذکر می کنند. شامل مسافرت به یک منطقه افتابی و ساحلی، پوشیدن مایو و لباس شنا برای مدت طولانی، پوشیدن لباس های مشترک با دیگران، شرکت در فعالیت های ورزشی، وجود چاقی و نیز دیابت است. همچنین زندانیان، اعضای تیم های ورزشی، سربازان و نیروهای نظامی و افرادی که لباس تنگ می پوشند در معرض عفونت قارچی کشاله ران هستند.

از نظر نمای بالینی عفونت قارچی کشاله ران به صورت ضایعات قرمز و متقارن در دو طرف کشاله ران همراه با بهبودی مرکزی، پوسته و التهاب بیشتر در حاشیه ضایعه در ناحیه کشاله ران مشخص می شود که می تواند به سمت پایین شکم و بخش داخلی ران گسترش یابد. در موارد حاد می تواند ضایعت خیس و مترشحه باشد و در موارد مزمن خشک، تیره تر و پوسته ها کمتر است. پوست ناحیه تناسلی معمولا درگیر نمی شود اما در موارد شدید می تواند پوست ناحیه باسن و اطراف مقعد را درگیر کند.

در اثر خاراندن فراوان توسط بیمار می تواند تغییرات ثانویه مانند ضخیم شدن پوست ناحیه و نیز عفونت باکتریایی زرد زخم به عفونت قارچی کشاله ران اضافه شود. به دنبال مصرف بی جا و خودسرانه کرم های کورتونی به اشتباه توسط بیمار، ضایعات قرمزتر و پوسته ها کمتر شده و جوش های چرکی (پوسچول) ممکن است به وجود بیاید. به منظور تشخیص دقیق عفونت قارچی، متخصصان پوست آزمایش تشخیصی اسمیر KOH قارچ را برای بیمار درخواست می کنند که به صورت نمونه گیری ساده از پوسته های ناحیه درگیر در آزمایشگاه و مشاهده مستقیم با میکروسکوپ است.

ضروری است که بیمار قبل از نمونه گیری استحمام نکرده باشد و محل ضایعه حداقل به مدت 4 روز شسته نشده باشد. همچنین نباید از کرم یا داروهای موضعی در محل ضایعات سطحی استفاده کرده باشد چرا که در غیر این صورت تشخیص اشتباه یا غیرممکن خواهدبود. برای نمونه اگر فرد قبل از آزمایش از کرم استفاده کرده باشد، باعث پوشانیده شدن ضایعه شده و در زیر میکروسکوپ چیزی دیده نخواهدشد. بنابراین اگر چنین شرایطی وجود داشت، باید نمونه گیری را چند روز بعد دوباره انجام داد.

درمان موارد بدون عارضه قارچ کشاله ران با کرم های موضعی ضدقارچ به مدت حداقل دو هفته صورت می گیرد اما در موارد شدید و وسیع و مقاوم به درمان از درمان های خوراکی ضدقارچ نیز استفاده می شود. از آنجا که حدود نیمی از موارد قارچ کشاله ران به طور هم زمان عفونت قارچ پا را نیز دارند ضروری است که جهت جلوگیری از عفونت مجدد سایر مناطق درگیر، درمان شوند.

به بیماران توصیه می شود که پس از استحمام کاملا ناحیه کشاله ران را خشک کنند و از حوله های مجزا جهت خشک کردن کشاله ران و سایر مناطق بدن استفاده کنند. در موارد عفونت هم زمان قارچ پا جهت جلوگیری از انتقال مستقیم عفونت در زمان لباس پوشیدن، بهتر است فرد ابتدا جوراب و سپس لباس زیر خود را به تن کند. به افراد چاق با عفونت قارچی کشاله ران کاهش وزن توصیه می شود.

مولوسکوم کونتاژیوزوم

مولوسکوم یک عفونت ویروسی و واگیردار پوست است که به صورت ضایعات متعدد و گرد و گنبدی شکل و نفادار به رنگ صورتی و مومی شکل (جوش های سفید و صورتی مرواریدی شکل) به ابعاد حدود 5 میلی متر در تنه و اندام ها  مشخص می شود. این بیماری در دو رده سنی کودکان و بالغین دیده می شود.

پوست سینه، شکم، بازوها، کشاله ران و نشیمنگاه، پلک ها، ملتحمه، پوست اطراف دهان و مخاط از مناطقی از بدن است که ممکن است گرفتار این بیماری شود. از آنجا که گرما و رطوبت به رشد ویروس کمک می کند، مولوسکوم در مناطق گرمسیری شایع تر است. ویروس این بیماری می تواند از پوست فرد مبتلا به پوست افراد دیگر منتقل شود. لذا در افرادی که تماس های پوستی زیادی دارند مانند کودکان در منزل مهدکودک ها یا مدارس و استخرهای شنا بیشتر رخ می دهد.

با پیدایش این ضایعات در نواحی تناسلی، از طریق آمیزش جنسی نیز ممکن است انتقال یابد. در کودکان بیماری از طریق تماس مستقیم پوست با پوست یا به طور غیر مستقیم از وسایل آلوده مانند حوله، لیف حمام یا وسایل باشگاه های ورزشی منتقل می شود. اما در بالغین اغلب یک بیماری جنسی محسوب می شود و در نواحی تناسلی پایین شکم و باسن دیده می شود.

در هر دو گروه، بیماری خود محدود است و معمولا در عرض چند ماه بهبود می یابد اما در افراد با ضعف ایمنی بدن مانند مبتلایان به ایدز بیماری شدید، وسیع و مقاوم به درمان بوده و می تواند به عنوان تظاهر اولیه ایدز محسوب شود. با توجه به این که ضایعات به طور خود به خود بدون برجای گذاشتن اسکار بهبود می یابند، می توان به خصوص در موارد بچه های کم سن، بیماری را درمان نکرد؛ اما به دلیل خطر انتقال عفونت به دیگران و نیز سایر نواحی پوست، توصیه می شود ضایعات را درمان کرد. درمان ها شامل فریزکردن ضایعات (کرایوتراپی)، سوزاندن با دستگاه کوتر (الکتروکوتر) یا تراشیدن ضایعات و نیز استفاده از کرم های رتینوئیدی موضعی است که گاه به تکرار مجدد بعد از 3-2 هفته نیاز دارد.

باید ماهیت خوش خیم و خود محدودبیماری به بیمار یا والدین وی توضیح داده شود، ممکن است بیماری به بیش از یک جلسه درمان نیاز داشته باشد. جهت جلوگیری از انتقال عفونت به سایر مناطق پوست، بایستی تماس فیزیکی با محل درگیر را محدود کرد و دست ها را به دقت شست. باید از خاراندن و دستکاری ضایعات که سبب پخش شدن عفونت می شود، پرهیز کرد.

محدودکردن کودکان از حضور در مدرسه اجباری نیست و تنها پوشاندن مناطق درگیر با لباس یا چسب و باند کافی است. در موارد بالغین هم باید به خوش خیم بودن این عفونت جنسی تاکید کرد. فرد باید تا بهبودی ضایعات از رابطه جنسی پرهیز کند و در مورد اصلاح کردن موهای منطقه درگیر دقت کند که سبب پخش عفونت نشود.

مشکلات پوستی ناحیه تناسلی بانوان وآقایان

بدلیل کثرت سوالات کاربران درباره مشکلات پوستی در ناحیه تناسلی ، برآن شدم که مقاله ای دراین رابطه جمع آوری وارائه دهم .درضمن این توضیح را نیز بدهم که چندین هزار بیماری پوستی در بدن وجود دارد که ممکن است در ناحیه تناسلی هم ایجاد مشکلاتی کند و از نظر شکل ظاهری اغلب شبیه هم باشند وامکان اینکه پزشکی بتواند بدون معاینه وصرفا براساس اظهارات بیمار درباره نوع ودرمان آن نظر دهد بسیار کم است واغلب به ضرر بیماراست . در بعضی موارد حتی معاینه هم کارساز نیست ولازم به نمونه برداری پوست هم می باشد .

درماتیت التهابی:

درماتیت تماسی(contact dermatitis) شامل درماتیت تحریکی و آلرژیک بوده و باخارش , قرمزی و آدم پوست همراه می باشد. علل مسبب درماتیت تماسی شامل محصولات بهداشتی مورد استفاده خانمها, کاندوم و اسانس های گیاهی می باشند. کمپرس آب سرد و استروئید های موضعی ضعیف غیر فلورینه از جمله درمان های مناسب به شمار می روند. خارش مکرر پوست حساس این ناحیه را رفته رفته بدتر وبدتر می کند واگر زود دردرمان آن اقدام نشود ممکن است این ناحیه دچار عفونت وترشح نیز گردد.

نورودرماتیت( لیکن سیمپلکس مزمن):

(نورو درماتیت(neurodermatitis) لیکن سیمپلکس مزمن) اغلب در لب بزرگ وپوست بیضه پدید آمده و با خارش زیاد و ضخیم شدن پوست همراه می باشد. استرس باعث تشدید این اختلال می گردد. درمان همانند درماتیت تماسی است اما دربرخی موارد , از تزریق استروئید به داخل ضایعه نیز کمک گرفته می شود.دراین مورد نیز خارش مکرر سبب تشدید مشکل می شود وهر چه از شروع بیماری زمان بیشتر بگذرد درمان آن دشوارتر است .

اینترتریگو:

اینترتیگو(intertrigo) شامل پلاک مرطوبی است که در نواحی مرطوب پوست دیده می شود. رشد باکتری و قارچ بر روی پلاک باعث تشدید مشکل می شود. چنین ضایعه ای در چین های شکمی , کشاله ران , زیر بغل و اغلب در افراد چاق و درآب و هوای گرم و مرطوب دیده می شود و با قرار دادن ناحیه مبتلا در معرض هوا, استفاده از محلول بارو, پماد نیستاتین و استروئید خفیف درمان میشود.

عوارض داروئی:

اغلب عوارض داروئی بطور گسترده روی کل بدن ظاهر می شوند اما گاهی اولین بار از ناحیه کشاله ران تظاهر می کند. داروهای مسهل(فنول فتالئین) , سولفونامید ها , وداروهای ضد التهابی باعث بروز ضایعات داروئی ثابت در ناحیه تناسلی می شوند.درمان شامل قطع مصرف دارو می باشد.

پسوریازیس:

پسوریازیس ممکن است سطوح چین های بدن مثل کشاله ران و یا چین باسن را درگیرکند( پسوریازیس معکوس). ضایعه فاقد پوسته و به رنگ قرمز روشن می باشد. پسوریازیس گاهی بصورت پلاکی منفرد بر روی گلانس( سر آلت تناسلی) تظاهر مییابد و با بیماری اریتروپلازی کوئیورات اشتباه می شود. از کرم هیدروکورتیزون برای درمان استفاده می شود. شستشوی گلانسپس از مقاربت,جهت پیشگیری از آلودگی با کاندیدا, از بدتر شدن بیماری جلوگیری می کند. ضایعه پوستی حاصل از سندرم رایتر نیز ممکن است همانندپسوریازیس تظاهر کند.

درماتیت سبوروئیک:

درماتیت سبوروئیک کشاله ران و آلت همانند پسوریازیس می باشد. سبوره معمولادر قاعده آلت, قسمت داخلی ران و ناحیه عانه به چشم می خورد. درمان همانندپسوریازیس کشاله ران می باشد.

لیکن پلان:

سر آلت , لب های بزرگ و کوچک واژن و مخاط واژن ممکن است مبتلا به لیکن پلان شوند. ضایعات حاصل چند وجهی , بنفش رنگ و پهن و صاف می باشند. انجام بیوپسی ضروری بوده و درمان بااستفاده از استروئید های موضعی قوی صورت میگیرد.

لیکن اسکلروز:

با پاپول های صاف و سفیدی مشخص می شود که به هم اتصال یافته و ضایعه ای سفید رنگ و بدون ارتشاح را پدید می آورند, اپی تلیوم دچار آتروفی شده ومنظره ای همانند کاغذ سیگار را به خود می گیرد. خارش و خراش های دردناک ازتظاهرات بیماری می باشند. گاهی سرطان سلول سنگفرشی بر روی ضایعه شکل میگیرد. درمان انتخابی استروئید موضعی قوی است.

شپش عانه:

از راه های جنسی و غیر جنسی انتقال یافته و با خارش شدید و پیودرم همراه است. تخم های شپش بر روی تنه,موی نواحی عانه و پلک ها یافت می شوند. درمان شامل استفاده از شامپوی لیندان 1% به مدت 4 دقیقه , کرم پرمترین,شستشوی البسه آلوده و درمان شریک جنسی بیمار می باشد.

دوره مخفی بودن(نهفتگی):صفر الی 17 روز

علایم در مردان:معمولا خارش شدید در ناحیه عانه وجود دارد بویژه شبها.شپشها بین 1 الی 2 میلیمتر طول دارند.

تشخیص و درمان:درمان با محلولهای از بین برنده شپشها صورت می گیرد.

گال:

آلودگی با عامل بیماری یعنیsacroptes scabiei منجر به خارش شدید وگسترده می شود. آلودگی تنه آلت ,سر آلت یا پوست کیسه بیضه شایع و مشخص کننده میباشد و با تشکیل ندول همراه است. درمان همانند شپش بوده و تمام اعضای خانواده را شامل می گردد. برای از بین بردن ندول ها می توان از استروئیدهای موضعی قوی استفاده کرد.

عفونت های قارچی:

مشخصه آن وجود پلاکی بزرگ , مهاجر و با لبه برآمده بر روی سطح داخل ران وکشاله ران می باشد. بر خلاف کاندیدازیس , این ضایعه بر پوست کیسه بیضه اثرنمی کند. خارش شدید بوده و درمان با عوامل ضد قارچ موضعی صورت می گیرد. درموارد شدید از عوامل ضد قارچ خوراکی نیز استفاده می شود.

کاندیدازیس:

کاندیدا آلبیکانس معمولا باعث بروز ضایعه ای قرمز رنگ همراه با وزیکول وپوسچول های اقماری در اطراف آن می گردد. سطح داخل ران و باسن شایع ترین مناطق درگیر بوده و ابتلا بیضه نیز شایع است. عوامل زمینه ای مساعدکننده شامل دیابت حاملگی چاقی مصرف آنتی بیوتیک های وسیع الطیف و نقص ایمنی می باشد.نیستاتین و دیگر عوامل ضد قارچ موضعی و یافلوکونازول خوراکی, درمان مناسب این بیماری می باشند.

عفونت باکتریائی( پیودرم):

استافیلوکوک اورئوس شایع ترین عامل پیودرم نواحی تناسلی است که موجب فولیکولیت و یا زرد زخم تاولی می گردد. نوع مزمن بیماری گاهی ثانویه به بیماری التهابی روده , لنفوگرانولوم ونروم و یا هیدرآدنیت چرکی و یا ایدزایجاد می شود. درمان با استفاده ازپنی سیلین های مقاوم به پنی سینلیناز ویا سفالوسپورین صورت می گیرد.

زگیل های تناسلی:

عامل آن ویروس پاپیلوم تناسلی است. زگیل تناسلی در فرج در زیر پره پوس وبر روی تنه آلت بیشتر دیده می شود. واژن , مخاط بینی و دهان نیز مبتلا میگردند. عود بسیار شایع است و درمان شریک جنسی فرد آلوده نیز از آن نمی کاهد. بهبود خود بخود ممکن است. انواع 16 و 18 ویروس می توانند پاپول های صاف و رنگی بورونوئید بر روی پوست ناحیه تناسلی پدید آورند. این ضایعه ممکن است دچار حالت مستعد سرطانی بشود. از پودو فیلین , و یاکرایوتراپی یا لیزر برای درمان استفاده می شود.

دوره مخفی بودن(نهفتگی):1 الی 20 ماه

علایم در مردان:به صورت توده های گوشتی و صورتی رنگ بر روی آلت و در برخی موارد اطراف مقعد ظاهر می شود.

تشخیص و درمان:با جراحی یا داروهای موضعی درمان می شوند.گاهی اوقات علی رغم درمان، ممكن است عود كند.

مولوسکوم کونتاژیوزوم:

بیماری ویروسی شایعی است که از طریق جنسی نیز انتقال می یابد. ضایعه باپاپول مروارید مانند, محکم و دارای سطح صاف است که در مرکز خود شبیه نافاست. بیماری در زمینه آلودگی با ایدز نیز دیده می شود. درمان شامل تخریب موضعی با استفاده از کرایوتراپی و یا کوتر الکتریکی است.

تب خال تناسلی:

تب خال تناسلی هم با نوع 1 و هم با نوع 2 ویروس ایجاد می شود. تشخیص براساس دیدن زیر لام میکروسکوپ صورت می گیرد و یا اینکه کشت انجام شود. دورهاول بیماری باآسیکلوویر خوراکی , والاسیکلویر و یا فامسیکلویر به مدت یک هفته تا 10 روز انجام می شود. دوره های عود شایع بوده و اغلب با نوع 2ویروس روی می دهند. عود خفیف بیماری نیازمند درمان نیست.

ولی اگر علائم شدید باشند, جهت کاهش مدت بیماری , می توان از داروهای فوقالذکر به مدت 3 روز استفاده کرد. در بیماران مبتلا به نقص ایمنی و تابلویشدید بیماری , از تزریق داخل وریدی آسیکلویر می توان بهره گرفت. مواردمقاوم به درمان با فوسکارنت درمان می شوند

دوره مخفی بودن(نهفتگی):4 الی 7 روز

علایم در مردان:زخم یا خارش آلت و بعضا رانهاست.سپس تعدادی تاول كوچك و دردناك ظاهر میشود.با پاره شدن تاولها، زخمهایی ایجاد میشود كه پس از 10 الی 14 روز بهبود پیدا میكنند.بعضی اشخاص ممكن است در طی حملات، تب هم داشته باشند.این بیماری معمولا عود میكند.

تشخیص و درمان:تشخیص معمولا بر اساس ظاهر پوست آلت داده میشود.داروهای ضد ویروس خوراكی، چنانچه در اوایل حملات مصرف شوند، باعث كوتاه شدن مدت آنها میشود، اما ویروس را ریشه كن نمیكند.تبخال تناسلی هنگام وجود زخم، بیشتر از مواقع دیگر مسری است، اما در برخی موارد،بعد از بهبود زخم هم باعث انتقال عفونت میشود.

منبع:وب سایت دکتر مریم ملکی [ متخصص پوست و مو ]