سلامت
2 دقیقه پیش | نشانه ها و عوارض کمبود ویتامینها در بدنویتامینها نقش مهمی را در بدن انسان ایفا میکنند. بهنحویکه کمبود ویتامین (حتی یکی از آنها) میتواند برای هر فردی مشکلات اساسی را به وجود آورد. گجت نیوز - معین ... |
2 دقیقه پیش | چرا پشه ها بعضی ها را بیشتر نیش میزنند؟فصل گرما و گزیده شدن توسط پشه ها فرا رسیده، دوست دارید بدانید پشه ها بیشتر چه کسانی را دوست دارند؟ بیشتر کجاها می پلکند؟ و از چه مواد دفع کننده ای نفرت دارند؟ وب سایت ... |
عفونت ادراری در كودكان
عفونت ادراری در كودكان یك بیماری بسیار مهم و شایع است؛ به طوری كه 3 تا 5 درصد دختران و 1 درصد پسران عفونت ادراری را تجربه میكنند.
دكتر زهرا پورنصیری فوق تخصص كلیه كودكان در اینباره به «جامجم» میگوید: «عفونت ادراری یك بیماری مهم و شایع میان كودكان است كه به علت وارد شدن میكروب به مجاری ادرار ایجاد میشود. چنانچه عفونت فقط مثانه را درگیر كند «سیستیت» و اگر كلیه را درگیر كند «پیلونفریت» نامیده میشود. این بیماری میتواند باعث تخریب قسمتی از كلیه شده یا ایجاد فشار خون و نارسایی كلیه نماید و از این رو اهمیت زیادی دارد.»
وی میافزاید: «میكروبهای ایجادكننده عفونت اكثرا میكروبهای موجود در دستگاه گوارش هستند. البته ویروسها و قارچها نیز میتوانند موجب بروز عفونت ادراری شوند. 7 درصد كودكان كوچكتر از 2 سال كه تب میكنند به علت عفونت ادراری است.»
عوامل مستعدكننده بیماری
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی به عوامل مستعدكننده خطر اشاره كرده و میگوید: «عفونت ادراری در پسران زیر یك سال و دختران زیر 4 سال شایعتر است. ختنه نشدن پسران نیز عامل مستعدكننده دیگری است؛ به طوری كه پسرانی كه ختنه نشده باشند 4 تا 8 برابر پسرانی كه ختنه شدهاند، دچار عفونت ادراری میشوند. جنسیت نیز در مورد این بیماری مهم است؛ به گونهای كه عفونت ادراری میان دختران حداقل 2 تا 4 برابر پسران است.»
وی میافزاید: «نژاد از دیگر عوامل مستعدكننده است به طوری كه عفونت ادراری در سفیدپوستان شایعتر از سیاهپوستان است. عوامل ژنتیكی نیز از جمله مواردی است كه باید به آن توجه شود چون منسوبین درجه یك كودكانی كه سابقه عفونت ادراری دارند بیشتر در معرض ابتلا به عفونت ادراری هستند.»
دكتر پورنصیری ادامه میدهد: «عصبی بودن مثانه به این معنی كه كاركرد مثانه با اختلال روبهرو شود، نگه داشتن زیاد ادرار، یبوست و برگشت ادرار از مثانه به حالب كه در 50 درصد كودكانی كه عفونت ادراری میكنند وجود دارد نیز از جمله مواردی هستند كه كودك را مستعد ابتلا به عفونت ادراری خواهند كرد. علاوه بر این موارد سوندگذاری طولانیمدت مثانه و هرگونه ناهنجاری سیستم ادراری مانند مثانه عصبی و دریچه خلفی مجرا نیز مهم هستند.»
علائم بیماری
دكتر پورنصیری با اشاره به این مورد كه علامت عفونت ادراری در سنین مختلف متفاوت است توضیح میدهد: «در سنین نوزادی و زیر یك ماه، بیماری با علائمی به صورت تب یا كم شدن حرارت بدن، بیحالی، بیاشتهایی، تحریكپذیری، شلی، اسهال، كم شدن حجم ادرار، زردی و از بین رفتن واكنشهای نوزادی خودش را نشان میدهد. در سنین بالاتر این مشكل با نشانههایی مانند تب، بوی بد ادرار، سوزش، تكرر و بیاختیاری ادرار، ایجاد شبادراری، درد پهلوها و درد در ناحیه زیر شكم، قطع و وصل شدن جریان ادرار و بیقراری حین ادرار كردن در شیرخواران همراه است.»
این پزشك متخصص توصیه میكند: «همه والدین باید هر از چند گاهی جریان ادراری كودك خود را بررسی كنند؛ به خصوص كودكانی كه پوشك میشوند. همچنین اگر كودكی بیش از 2 تا 3 روز تب بیدلیل داشته باشد، انجام آزمایش ادرار توصیه میشود.»
دكتر پورنصیری در مورد بررسی آزمایشگاهی این مشكل میگوید: «اولین و مهمترین گام در تشخیص عفونت ادراری گرفتن نمونه ادراری به صورت استریل است. البته اگر نمونه در شرایط استریل گرفته نشود یا اگر در رساندن نمونه به آزمایشگاه بیش از یك ساعت تاخیر وجود داشته باشد، به اشتباه كشت مثبت شده و تشخیص عفونت ادراری داده میشود.»
اقدامات مهم برای كودك مبتلا
این عضو هیات علمی دانشگاه یادآور میشود: «یكی از اقدامات مهمی كه برای كودك مبتلا به عفونت ادراری انجام میشود، سونوگرافی كلیه است كه در آن انسداد، برگشت ادراری و اختلالات ساختاری مثانه و كلیه مشخص خواهد شد. در اكثر كودكان مبتلا به عفونت ادراری عكسبرداری از مثانه نیز لازم میشود. علاوه بر این اقدامات در برخی موارد اسكن كلیه هم لازم بوده و باید انجام شود.»
درمان عفونت ادراری
دكتر پورنصیری در مورد درمان عفونت ادراری توضیح میدهد: «بر اساس اینكه عفونت ادراری مثانه یا كلیه را درگیر كرده باشد، درمان با آنتیبیوتیك خوراكی یا تزریقی به مدت 7 تا 14 روز توصیه میشود. البته با درمان آنتیبیوتیكی مناسب، تب و سایر علائم بعد از 2 یا 3 روز بهبود واضح مییابد.»
پیشگیری از عفونت ادراری
همواره پیشگیری بهتر از درمان است. بنابراین باید از بروز عفونت ادراری هم پیشگیری كنیم.
دكتر پورنصیری در مورد شیوههایی برای جلوگیری از بروز بیماری میگوید: «مصرف زیاد آب و تخلیه مثانه هر دو تا حداكثر هر 3 ساعت یك بار، درمان یبوست، شستشوی دستگاه تناسلی از جلو به عقب، استفاده از لباسهای زیر نخی و گشاد و شستشو و تعویض مكرر آنها، عدم نشستن در وان یا لگن، درمان كرمك در صورت وجود، ختنه و استفاده از آنتیبیوتیك مناسب در آنهایی كه برگشت ادراری یا انسداد یا مثانه عصبی دارند میتواند به پیشگیری از عفونت ادراری كمك كند.»
وی میافزاید: «تمشك كوهی از جمله میوههایی است كه برای پیشگیری از عفونت ادراری توصیه میشود. همچنین استفاده از پروبیوتیكها كه به صورت پودر یا قرص، یا ماست و دوغ حاوی پروبیوتیك و فرآوردههای لبنی نیز وجود دارد توصیه میشود.»
دكتر پورنصیری یادآور میشود: «60 تا 80 درصد دخترانی كه به عفونت ادراری مبتلا میشوند، طی 18 ماه پس از آن مجددا مبتلا خواهند شد. در صورت عودهای مكرر عفونت كلیه و عدم درمان به موقع، احتمال ایجاد فشارخون و نارسایی كلیه وجود دارد. در حالی كه درمان به موقع و سریع عفونت ادراری از بروز این عواقب تا حد زیادی پیشگیری خواهد كرد.»
منبع:jamejamonline.ir
ویدیو مرتبط :
عفونت ادراری : چگونه از ابتلا به عفونت ادراری در بارداری پیشگیری کنید ?
خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :
همهچیز درباره عفونت ادراری كودكان
عفونت ادراری یكی از بیماریهایی است كه ممكن است شیوع آن در كودكان چندان زیاد نباشد اما عواقبی كه میتواند بهدنبال داشته باشد آنقدر مهم است كه هر پدر یا مادری باید برای سالم ماندن فرزندش و دور ماندن او از این آسیبها و عواقب، این بیماری را بشناسد.
تقریبا 5 درصد نوزادانی كه بهعلت تب به پزشك مراجعه میكنند، دچار عفونت ادراری هستند. قبل از یك سالگی شیوع عفونت ادراری در پسرها بیشتر است و جالب است بدانید قبل از6 ماهگی شیوع عفونت ادراری در پسرهای ختنه نشده 10 برابر پسرهای ختنه شده است. بنابراین ختنه یكی از عواملی است كه به جلوگیری از عفونت ادراری كمك میكند. در سنین زیر یك سالگی، عفونت ادراری در پسرها بیشتر است اما در سنین بالاتر و بهخصوص دوران مدرسه و در سنین بلوغ عفونت ادراری دردخترها بیشتر میشود.
چند عامل موجب عفونت ادراری در بچهها میشوند. یكی از این عوامل سن است. بهطوری كه سن كمتر از یك سال، شانس عفونت را بیشتر میكند. دلیل آن هم این است كه در این سن هنوز تكامل سیستم ایمنی هنوز كامل نشده و بچهها در برابر عفونت آسیبپذیرتر هستند. اختلالات ادرار كردن هم موجب عفونت ادراری در كودكان میشوند. مثلا بچههایی كه ادرارشان را زیاد از حد نگه میدارند بیشتر در معرض خطر عفونت ادراری هستند. اختلالات دستگاه ادراری مانند وجود مثانه نوروژنیك (مثانه عصبی) یا انسداد راه خروج ادرار هم میتواند باعث ابتلا به عفونت ادراری شود. یكی دیگر از علل عفونت ادراری هم جمع شدن میكروبها در اطراف مجرای ادراری است كه بهویژه در پسرهای ختنه نشده بیشتر اتفاق میافتد. همچنین یكی از علل مهم عفونت ادراری برگشت ادرار یا ریفلاكس است كه بیشتر در دختربچهها دیده میشود. برگشت ادراری یا ریفلاكس به معنای آن است كه ادرار از مثانه به سمت بالا بر میگردد. این بیماری بسیار مهم است زیرا ممكن است باعث تخریب و از كار افتادن كلیهها شود.
یكی از بهترین راهها برای پیشگیری از عفونت ادراری در بچهها، ختنه است. اگر قبل از یك سالگی پسرها را ختنه كنیم، به میزان زیادی از بروز عفونت ادراری در آنها جلوگیری میشود. راه دیگری برای پیشگیری از عفونت ادراری وجود دارد، دادن آموزش به بچهها در مورد عادات صحیح دستشویی رفتن و رعایت بهداشت. كودكان باید یاد بگیرند كه ادرارشان را برای مدت طولانی نگه ندارند. همچنین تغذیه سالم، مصرف مایعات و میوهها و سبزیها به كاهش بروز یبوست كودكان (كه خود میتواند عاملی برای عفونت ادراری باشد) و سلامت دستگاه ادراری و دستگاه ایمنی بدن كمك میكند.
شناخت علائم عفونت ادراری در بچهها خیلی مهم است چون بچهها نمیتوانند حرف بزنند و ما باید از علائم ظاهری آنها حدس بزنیم كه ممكن است دچار مشكلی باشند. حتی ممكن است گاهی علامت خاصی در این گروه سنی دیده نشود. در بچههای زیر 2 سال علائم تب، بیقراری، بوی بد ادرار، درد شكم، بیحالی و خوب شیر نخوردن و وزن نگرفتن میتوانند علائم عفونت ادراری باشند. در كودكان بالای 2 سال علائم سوزش ادرار، تكرر ادرار، درد پهلو، تهوع و استفراغ و حتی اسهال هم به موارد فوق اضافه میشود. یكی دیگر از علائم عفونت ادراری میتواند تبهای غیرقابل توجیه باشد. یعنی كودكی كه دچار تب میشود و هیچ علت دیگری برای آن پیدا نمیكنیم. این كودك ممكن است به عفونت ادراری مبتلا باشد.
وقتی كودك با این علائم مراجعه كرد و آزمایش ادرار داد، اگر جواب آزمایش عفونت را نشان بدهد درمان شروع میشود كه عمدتا شامل آنتیبیوتیك است. البته اگر كودك تب داشته باشد و بدحال باشد باید بستری شود و آنتیبیوتیكها را بهصورت تزریقی و از راه سرم دریافت كند اما اگر وضعیت وی به حدی بحرانی نباشد كه نیاز به بستری شدن داشته باشد، با تشخیص پزشك میتواند درمان را در منزل و با آنتیبیوتیكهای خوراكی ادامه دهد. اگر كودك تب نداشته باشد ولی به هر دلیلی قادر به خوردن شربت آنتیبیوتیك نباشد باز هم باید بستری شود تا در بیمارستان آنتیبیوتیكها را بهصورت تزریقی دریافت كند. یكی از موارد دیگری كه پزشك صلاح میداند كودك را بستری كند، زمانی است كه احساس كند مادر به كودك خوب رسیدگی نمیكند و اگر كودك به منزل برود احتمالا مراقبتهای خوبی دریافت نخواهد كرد. بنابراین تصمیم میگیرد كه كودك را بستری و از بهبود او اطمینان حاصل كند.
وقتی والدین به عفونت ادراری در فرزندشان شك میكنند، باید او را نزد پزشك ببرند؛ كاری كه حتما پزشك برای كودك انجام میدهد درخواست آزمایش ادرار است البته اگر كودك بسیار بدحال و تبدار باشد پزشك او را بستری میكند. سایر آزمایشهایی كه بنابر تشخیص پزشك در روزهای آینده لازم است انجام شود تهیه عكس رنگی از مثانه (VCUG ) یا سونوگرافی كلیهها هستند كه برای بررسی سلامت دستگاه ادراری و كلیهها ضرورت دارند.
طول دوره درمان عفونت ادراری نسبتا زیاد و بین 10 روز تا 2 هفته است. نكته مهم در مورد درمان عفونت ادراری آن است كه وقتی درمان به پایان رسید حتما باید پیگیریهای لازم انجام شود تا علت اصلی عفونت ادراری روشن شود. به عبارت دیگر، پزشك از والدین میخواهد كه حدودا بین یك تا 6 هفته بعد از پایان درمان، مجددا كودك را برای پیگیری بیاورند. سپس پزشك باید بررسی كند كه آیا سیستم ادراری كودك مشكلی دارد یا خیر. آزمایشهایی مانند عكس رنگی مثانه بعد از اینكه كودك كاملا خوب شد و آزمایش ادرار دیگر عفونتی را نشان نداد، انجام میشوند تا مشكلات احتمالی دستگاه ادراری مشخص شده و درمان شوند. وقتی مشكلات دستگاه ادراری مشخص شد، پزشك تصمیم میگیرد كه آیا این مشكلات با بزرگ شدن كودك برطرف میشوند یا نیاز به جراحی دارند. اگر لازم باشد صبر كنیم تا كودك با بزرگ شدنش بهتر شود، پس در این مدت باید آنتیبیوتیكهایی را مصرف كند كه از ابتلای مجدد او به عفونت ادراری جلوگیری كنند.
اگر كودك به موقع درمان نشود، ممكن است بافتهای كلیه آسیب ببینند و در آینده مشكلات بدی مثل نارسایی كلیه و فشار خون بالا به سراغ كودك بیاید. بنابراین درمان عفونت ادراری در كودكان نباید به تعویق انداخته شود یا ناتمام رها شود. همچنین بعد از اینكه كودك درمان شد باید حتما پیگیریها و مراجعات بعدی را جدی بگیرید. هدف از این پیگیریها و بررسیها آن است كه از بروز عوارض آتی عفونتجلوگیری شود. اگر كودكی دچار عفونت ادراری شود و این عفونت به كلیه او آسیب بزند، این كودك باید تا بزرگسالی از نظر فشار خون و دفع پروتئین در ادرار مورد بررسی قرار بگیرد.
بعد از اینكه عفونت ادراری درمان شد ممكن است لازم باشد كودك برای مدتی مصرف آنتیبیوتیك را ادامه دهد تا از ابتلای مجدد او به عفونت اداری جلوگیری شود. به این كار پیشگیری با آنتیبیوتیك یا پروفیلاكسی میگوییم كه با همان آنتیبیوتیكهای معمولی ولی با دوز كمتر انجام میشود. كودكان بهویژه در سنین زیر 5 سال تا وقتی بهطور كامل از نظر اختلالات ساختاری دستگاه ادراری بررسی نشدهاند باید آنتیبیوتیك مصرف كنند و تا وقتی پزشك اطمینان حاصل كند، دستگاه ادراری هیچ مشكلی ندارد مصرف آنتیبیوتیك باید ادامه پیدا كند. اما اگر دستگاه ادراری مشكل داشت، باید حتما آنتیبیوتیك ادامه پیدا كند. در بعضی كودكان مصرف آنتیبیوتیك برای پیشگیری از عفونتهای بعدی اهمیت ویژهای دارد از جمله كودكان زیر 6 ماه، كودكانی كه سابقه عفونت ادراری داشته باشند، كودكانی كه برگشت ادرار دارند، كودكانی كه بررسی دستگاه ادراری آنها نشاندهنده انسداد است، یا كودكانی كه به هر دلیل سیستم ایمنی ضعیفی دارند. به علاوه كودكانی كه مكررا مبتلا به عفونت ادراری میشوند ولی در عین حال هیچگونه مشكلی در سیستم ادراری شان ندارند، آنها هم باید آنتیبیوتیك را برای مدت طولانی مصرف كنند.