سندرم خروجی توراکس چیست

 

سندرم خروجی قفسه سینه (TOS) عبارت است از مجموعه ای از علایم و نشانه ها در اندام فوقانی که به علت تحت فشار قرارگرفتن شبکه براکیال (شبکه بازویی) یا عروق ساب کلاوین (شریان و ورید زیرترقوه ای) و یا هر دو ایجاد می گردد. عروق سابکلاوین (Subclavian vessels) و طناب های شبکه بازویی (Brachial plexus) از زیر کلاویکولا و از روی دنده اول عبور می کنند.

 

شکل زیر:

 

 

عضله سابکلاویوس (عضله زیرترقوه ای) در حفاظت از این عناصر عصبی-عروقی (نوروواسکولار) نقش دارد. جهت شناخت این سندرم باید اطلاعات آناتومی درارتباط با مثلث اسکالن، وضعیت استخوان کلاویکولا (ترقوه)، دنده اول، کوراکویید یا زایده غرابی استخوان کتف (اسکاپولا)، عضله پکتورالیس مینور (عضله سینه ای کوچک)، عضله سابکلاویوس (عضله زیرترقوه ای)، شبکه بازویی و عروق سابکلاوین داشت.

 

نشانگان خروجی قفسه سینه در زنان شایع تر از مردان است. بیمارانی که دچار سندرم خروجی قفسه سینه می گردند به علت درگیری شبکه بازویی در بیشتر موارد،علایم نورولوژیکی را به صورت درد گردن، درد و اختلالات حسی همانند سوزن سوزن شدن و کرختی در اندام فوقانی گزارش می دهند که در اغلب موارد در مسیر داخلی بازو، ساعد و دست ایجاد می گردد. درگیرشدن عروق ساب کلاوین که منجربه سندرم خروجی قفسه سینه گردد کمتر اتفاق می افتد. به طورکلی در این سندرم، بیش از 90 درصد با علایم نورولوژیکی و کمتر از 10 درصد با علایم عروقی همراه می گردد.

 

اسامی دیگر سندرم خروجی توراکس (Thoracic outlet syndrome)
نام های دیگر سندرم خروجی قفسه سینه عبارتنداز:
* سندرم اسکالن قدامی یا نشانگان اسکالن جلویی (Scalenus anticus syndrome or Scalenus anterior syndrome)

 

* سندرم کوستوکلاویکولار یا نشانگان دنده ای-ترقوه ای (Costoclavicular syndrome)

 

* سندرم ورودی توراکس یا نشانگان ورودی قفسه سینه (Thoracic inlet syndrome, or TIS)

 

* سندرم هایپرابداکشن (Hyperabduction syndrome)

 

* سندرم پکتورالیس مینور (Pectoralis minor syndrome)

 

نواحی آناتومیکی درگیر
شبکه بازویی (شبکه براکیال) و عروق زیرترقوه ای (شریان سابکلاوین و ورید سابکلاوین) از سه منطقه آناتومیکی عبور می کنند که احتمال تحت فشار قرارگرفتن آنها در این نواحی وجود دارد. این سه ناحیه درارتباط با سندرم خروجی قفسه سینه شامل:

 

* مثلث اسکالن (Scalene triangle) یا فضای بین اسکالن (Interscalene space). راس این مثلث در بالا و قاعده آن در پایین است و اضلاع آن شامل عضله اسکالن جلویی (Anterior scalene muscle, or Scalenus anticus muscle)، عضله اسکالن میانی (Middle scalene muscle) و دنده اول است. دو عضله اسکالن جلویی و میانی در پایین به دنده اول متصل می گردند.

 

مثلت اسکالن و عروق سابکلاوین در تصویر زیر:

 

 

* مثلث کوستوکلاویکولار یا مثلث دنده ای-ترقوه ای (Costoclavicular triangle) یا فضای کوستوکلاویکولار (Costoclavicular space). فضای کوستوکلاویکولار توسط قسمت داخلی استخوان کلاویکولا، بخشی از دنده اول و اسکاپولا ایجاد می شود. عروق سابکلاوین و طناب های شبکه بازویی در زیر کلاویکولا و روی دنده اول قرارمی گیرند.

 

فضای کوستوکلاویکولار، شریان سابکلاوین، شبکه بازویی و دنده اول در عکس زیر:

 

 

* فضای ساب کوراکویید یا فضای زیر زایده غرابی (Subcoracoid space) یا فضای زیر پکتورالیس مینور (Subpectoralis minor space). این فضا در زیر کوراکویید استخوان کتف (اسکاپولا) و عضله پکتورالیس مینور (ماهیچه سینه ای کوچک) قراردارد.

 

طبقه بندی سندرم خروجی قفسه سینه
سندرم خروجی قفسه سینه را می توان به چهار گروه زیر تقسیم کرد:
* سندرم خروجی قفسه سینه عصبی (Neurologic TOS) که باعث تحت فشار قرارگرفتن شبکه عصبی بازویی می گردد.

 

* سندرم خروجی قفسه سینه شریانی یا سرخرگی (Arterial TOS) که باعث تحت فشار قرارگرفتن سرخرگ زیرترقوه ای (شریان سابکلاوین) می گردد.

 

* سندرم خروجی قفسه سینه وریدی یا سیاهرگی (Venous TOS) که باعث تحت فشار قرارگرفتن سیاهرگ زیرترقوه ای (ورید سابکلاوین) می گردد.

 

* سندرم خروجی قفسه سینه عصبی-عروقی (Neurovascular TOS) که باعث تحت فشار قرارگرفتن توام شبکه عصبی بازویی و عروق زیرترقوه ای می گردد.

 

علل سندرم خروجی قفسه سینه
عوامل زیر ممکن است در ایجاد سندرم خروجی توراکس نقش داشته باشند:
* وضعیت بدنی غیرطبیعی یا پوسچر ابنرمال مانند شانه های رو به جلو، وضعیت سر و گردن رو به جلو، کایفوز (افزایش تحدب ستون فقرات سینه ای)

 

* شکستگی های ترقوه (کلاویکولا) که ممکن است باعث تغییر اندازه مدخل قفسه سینه گردد

 

* جوش خوردگی نامناسب به دنبال شکستگی دنده اول

 

* فعالیت های تکراری به خصوص حرکت استخوان بازو در بالای سر (مثلا در ورزش هایی همانند شنا و تنیس و شغل هایی چون نقاشی و نجاری)

 

* پایین کشیده شدن شانه ها به هنگام حمل اشیاء سنگین

 

* اختلال در عملکرد عضلاتی چون تراپزیوس (ذوزنقه)، لواتور اسکاپولا (بالا برنده کتف)، رومبویید ماژور (لوزی شکل بزرگ) و رومبویید مینور (لوزی شکل کوچک) که منجربه ضعف و آتروفی آنها گردد.

 

* بندهای سفت روی شانه

 

* حمل کیف های سنگین که بند آنها روی شانه قرارمی گیرد

 

* پایین بودن مفصل آکرومیوکلاویکولار که در خانم ها شایع تر است

 

* مسیر نادرست عروق سابکلاوین

 

* اتصال غیرطبیعی عضلات اسکالن

 

* سندرم ویپلش (Whiplash syndrome) (آسیب های بافت نرم فقرات گردنی همانند عضلات، تاندون ها و لیگامان ها ناشی از حرکت ناگهانی سر و گردن به جلو و عقب که در تصادفات اتومبیل شایع است)

 

* چسبندگی های عصب به عضله

 

* آسیب های عضلانی نواحی گردن

 

* اسپاسم عضلات در فضاهایی که احتمال درگیری وجود دارد

 

* هیپرتروفی عضلات (افزایش حجم عضلات) در فضاهایی که احتمال درگیری وجود دارد

 

* دنده گردنی یا Cervical rib (بزرگ بودن زایده عرضی مهره هفتم گردن که ممکن است یک طرفه یا دو طرفه باشد)

 

* وجود یک باند فیبروز (نوار لیفی) از زایده عرضی مهره هفتم گردنی به دنده اول

 

* تومور قله ریه

 

علایم و نشانه ها
علایم و نشانه ها به نوع سندرم خروجی قفسه سینه بستگی دارد. این علایم در سه نوع اصلی سندرم خروجی قفسه سینه قابل ارزیابی هستند:
* علایم نورولوژیکی یا عصبی

* علایم شریانی یا سرخرگی

 

* علایم وریدی یا سیاهرگی

 

علایم نورولوژیکی یا عصبی
معمولا بیش از 90 درصد بیماران، علایم و نشانه های نورولوژیکی را بروز می دهند. با توجه به اینکه درگیرشدن تنه تحتانی شبکه بازویی بیشتر اتفاق می افتد، بنابراین بیماران، اختلالات حسی و درد را اغلب در مسیر ریشه های عصبی C8 و T1 گزارش می کنند. علایم نورولوژیکی معمولا در ناحیه جانبی گردن تا شانه، قسمت داخلی بازو، ساعد و دست در مسیر انگشتان چهارم و پنجم (انگشتان حلقه و کوچک) ایجاد می گردد.

 

ممکن است علاوه بر فشار به تنه تحتانی شبکه بازویی، تنه های میانی و فوقانی نیز درگیر شوند که در این صورت باعث ایجاد علایم در کل اندام فوقانی می شود. گاهی بیماران از درد در جلوی دیواره قفسه سینه یا سردرد پس سری شکایت دارند. درصورت مزمن شدن علایم سندرم خروجی قفسه سینه، ضعف و آتروفی عضلانی به خصوص در ناحیه دست ایجاد می شود. اگر فشار به تنه شبکه بازویی ادامه یابد، علاوه بر درگیری فیبرهای حسی و حرکتی به تدریج فیبرهای سمپاتیک نیز ممکن است درگیر شوند.

 

علایم شریانی یا سرخرگی
برخی از علایم شریانی در سندرم خروجی توراکس عبارتنداز:
*سردی اندام
*رنگ پریدگی
*ضعیف شدن نبض رادیال یا ازبین رفتن نبض (Pulseless)

 

علایم وریدی یا سیاهرگی
برخی از علایم سیاهرگی(وریدی) در سندرم خروجی قفسه سینه عبارتنداز:
*ادم اندام فوقانی
*سیانوز یا کبودی (Cyanosis) در اندام فوقانی به علت کمبود اکسیژن
*وریدهای سطحی متسع (متورم)

 

عواملی که ممکن است باعث تشدید علایم گردند عبارتنداز:
* فعالیت های تکراری بازو در بالای سر

* آویزان بودن اندام های فوقانی

* حمل بارهای سنگین

 

* ضعف و آتروفی عضلات همانند عضله تراپزیوس، رومبوییدها (عضلات لوزی شکل بزرگ و کوچک) و عضله بالابرنده اسکاپولا (لواتور اسکاپولا).

 

* در معرض هوای سرد قرارگرفتن که باعث اسپاسم عضلانی می گردد

 

* وضعیت (پوسچر) بدنی نادرست

* سفت بودن بندهای سینه بند و باریک بودن بندها در زنان

 

* خوابیدن در حالت دمر یا به طرف ضایعه

 

تشخیص
تست هایی که ممکن است کمک کننده باشند شامل:
* تست آدسون (Adson's test)
* تست کوستوکلاویکولار (Costoclavicular test)
* تست فشردگی (Compression test)
* تست هایپرابداکشن (Hyperabduction test)
* تست تینل (Tinel test)
* تست استرس دست بالا (Elevated arm stress test, or EAST)

 

اگرچه بسیاری از این تست ها جهت تشخیص سندرم خروجی توراکس کمک کننده هستند، ولی به دلیل مثبت شدن این تست ها در بعضی از افراد غیر علامت دار، قابل اعتماد نیستند. تست های بالا ممکن است باعث ایجاد علایم نورولوژیک یا علایم عروقی و یا هر دو گردند. تست استرس دست بالا (EAST) می تواند در ارزیابی هر سه نوع سندرم خروجی قفسه سینه به کار رود.

 

ممکن است جهت کمک به تشخیص اختلالات عروقی از روش های زیر استفاده شود:
* سونوگرافی داپلر

 

* سونوگرافی

 

* آنژیوگرافی

 

درمان
درمان شامل موارد زیر است:
* پرهیزاز عواملی که باعث تشدید علایم بیمار می گردد

 

* فیزیوتراپی با هدف کاهش درد و اسپاسم، اصلاح پوسچر بدنی، کشش های عضلانی و تقویت تدریجی عضلات با توجه به ارزیابی های اولیه

 

* ممکن است در موارد عدم درمان فیزیوتراپی، انجام جراحی با توجه به علت سندرم مطرح گردد
منبع:cns-pns.persianblog.ir

ویدیو مرتبط :
سندرم.یکی از بهترین سکانس های سندرم.پارت 1

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

بررسی علل و روش درمان سندرم داون

 

 

 

سندرم داون که در گذشته منگلیسم نیز نامیده می‌شد، یک بیماری ژنتیکی است که به دلیل افزایش تعدادی کامل یا نسبی در کروموزوم ۲۱ به وجود می‌آید. این بیماری دارای علائم مختلف از جمله ناهنجاری‌های عمده یا خفیف در ساختار یا عملکرد اعضای بدن است. متوسط میزان بروز این سندرم مابین یک در ۶۰۰ تا یک در ۱۰۰۰ مورد از تولد نوزادان زنده گزارش شده است که این میزان در مادران جوان کم‌تر و با افزایش سن مادر افزایش می‌یابد. با این وجود در حدود دوسوم مبتلایان به سندرم داون از مادران زیر ۳۵ سال متولد می‌شوند.

علت چیست؟

به طور معمول، هر کودک در زمان لقاح اطلاعات ژنتیکی خود را به وسیله ۴۶ کروموزوم از والدین خود به ارث می‌برد: ۲۳ کروموزوم از مادر و ۲۳ کروموزوم از پدر. اما در اکثر موارد بروز سندرم داون، کودک یک کروموزوم اضافه دریافت می‌کند و به جای ۴۶، ۴۷‌کروموزوم به او منتقل می‌شود. این ماده اضافه ژنتیکی موجب تاخیر در رشد جسمانی و عقلانی کودک می‌شود.

 

 

علائم بیماری سندرم داون

علائم سندرم داون در هر کودک تفاوت می‌کند و در حالی که تعدادی از کودکان مبتلا به این بیماری نیازمند رسیدگی پزشکی مداوم هستند، عده دیگری از آنها زندگی سالم و مستقلی را در پیش دارند. از جمله علائم عمده و زودرس که در تقریبا همه بیماران مشاهده می‌شود وجود مشکلات یادگیری و نیز محدودیت و تاخیر رشد و نمو است.

 

کودکان مبتلا به سندرم داون دارای خصوصیات ظاهری مشابه هستند که از جمله بارزترین آنها می‌توان به نیمرخ مسطح، چشمان مورب رو به بالا، گوش‌های کوچک، یک تک خط در وسط کف دست و زبان بزرگ اشاره کرد. یک پزشک معمولا با معاینه جسمی می‌تواند بگوید که یک نوزاد دچار چنین نارسایی هست یا خیر. معمولا این کودکان در زمان تولد قد و وزن معمولی دارند اما به طور کلی رشد آنها از سرعت کمی برخوردار است و از همسالان خود کوچک‌تر به نظر می‌رسند.

 

 

ماهیچه‌های کوتاه و مفاصل نرم هم از جمله خصوصیات این بیماری است. نوزادان مبتلا به آن بیش از حد سست و بی‌تعادل هستند. هرچند این حالت می‌تواند به مرور زمان کم شود، در کودکان زیر ۲ سال، کشیدگی کم و حرکات محدود ماهیچه موجب بروز اشکالاتی در مکیدن و غذا خوردن و همچنین مشکلات هاضمه چون یبوست می‌شود.

 

کودکان نوپا و بزرگ‌تر نیز ممکن است در حرف زدن، یادگیری و انجام کارهای شخصی چون غذا خوردن، لباس پوشیدن و دستشویی رفتن تاخیر زیادی داشته باشند.سندرم داون به اشکال متفاوتی بر توانایی‌های ذهنی کودکان تاثیر می‌گذارد، اما بیشتر آنها دچار عقب‌افتادگی ذهنی خفیف تا میانه هستند. کودکان مبتلا به این بیماری می‌توانند بیاموزند و در طول زندگی خود قادر به پرورش مهارت‌هایی هستند. به زبان ساده، آنها با سرعتی متفاوت از دیگران به اهداف خود دست می‌یابند و به همین دلیل بسیار مهم است که آنان را با کودکان دیگر و حتی کودکان با شرایط مشابه، مقایسه نکنیم.

تشخیص زودهنگام

در گذشته برای تشخیص زودهنگام سندرم داون آزمایش سلول‌های مایع آمنیوتیک (آمنیوسنتز) یا نمونه‌گیری از پرزهای جفتی انجام می‌شد. البته این شیوه آزمایش تهاجمی و توام با خطر بود. امروزه از روش‌های غیرتهاجمی همانند بررسی خون مادر یا سونوگرافی استفاده می‌شود.