سلاح جنگ با میكروب‌های دهان و دندان

 

 

 

از جمله لوازم بهداشتی كه در هر خانه و خانواده‌ای یافت می‌شود مسواك است، اما این‌كه چقدر از این وسیله بهداشتی درست استفاده می‌شود، بحث‌های زیادی به همراه دارد، چرا كه با وجود آموزش‌های فراوان بهداشت دهان و دندان بیش از نیمی از مردم هنوز روش مسواك‌زدن صحیح را نمی‌دانند.

برخی افراد با شدت بسیار مسواك را روی دندان و لثه‌های خود می‌كشند كه منجر به خونریزی می‌شود و باعث صدمات سطحی به لثه می‌شود كه این امر كاملا اشتباه است.

بسیاری از افراد تنها به تمیز كردن دندان‌های جلویی و در نهایت دندان‌هایی كه در ردیف مقابل دهان وجود دارد اكتفا می‌كنند و در بسیاری از مواقع دندان‌های آسیاب و عقب دهان خود را تمیز نمی‌كنند.

تمیز كردن و جرم‌گیری دندان‌های آسیاب بسیار پر اهمیت‌تر از دندان‌های جلویی هستند، زیرا بیشترین عملكرد و وظایف جویدن مواد غذایی به عهده این گروه از دندان‌هاست و متعاقبا مواد غذایی و جرم بیشتری در سطح و بین این دندان‌ها رسوخ می‌كند.

بیشترین ترمیم‌ها نیز روی دندان‌های آسیاب صورت می‌پذیرد كه یكی از عوامل اصلی پوسیدگی‌های این دندان‌ها عدم آگاهی صحیح افراد در روش و استفاده كردن از مسواك برای تمیز كردن دندان‌هاست.

در مسواك‌زدن، افراد باید توجه بیشتری برای تمیز كردن دندان‌های آسیاب و عقبی دندان‌های خود صورت دهند و بدون هیچ‌گونه عجله و شدتی به صورت بسیار آرام و طبق آموزش‌های صحیح مسواك‌زدن، دندان‌های خود را تمیز و عاری از میكروب كنند و آگاه باشند كه فشار روی مسواك و در نهایت خونریزی‌های لثه به هیچ‌ وجه روش صحیح مسواك‌زدن دندان‌ها نیست.

افراد در صورتی كه عمل مكانیكی مسواك‌زدن را درست انجام دهند می‌توانند حتی بدون خمیردندان پلاك دندان‌های خود را از بین ببرند و شرط اصلی بهداشت دهان و دندان از بین بردن پلاك‌های دندانی است.

بعضی افراد نیز تنها از خمیر دندان فراوان روی مسواك خود استفاده می‌كنند و عمل مكانیكی مسواك‌زدن را با عدم رعایت اصول استاندارد بهداشت دهان و دندان انجام می‌دهند كه منجر به پاك نشدن دندان‌ها می‌شود.

روش مسواك‌زدن همانند روش پاكیزگی دست و صورت است و در این راستا تنها بهره‌گیری از صابون و كف فراوان برای تمیزی دست‌ها كافی نیست بلكه باید دست‌ها را با عمل مكانیكی و به هم مالیدن كه با استفاده از مواد شوینده از جمله صابون صورت می‌پذیرد تمیز كرد و بهداشت دندان‌ها نیز در وهله نخست باید با عمل مكانیكی صحیح مسواك‌زدن برای از بین بردن پلاك دندانی صورت پذیرد.

در مراحل بعدی باید ماده فلوراید كه برای تقویت و مقاوم‌سازی دندان‌ها و لثه‌ها صورت می‌پذیرد مورد توجه قرار گیرد كه در این زمینه نیز در صورت استفاده نكردن از خمیردندان افراد می‌توانند از آب نمك استفاده كنند، زیرا آب دارای فلوراید است و نمك نیز عمل ضدعفونی كردن دندان‌ها را انجام می‌‌دهد.

 

مسواك خوب

همه اعضای خانواده باید بدانند كه اولین راه برای حفظ بهداشت دهان و دندان داشتن یك مسواك خوب است. در وهله نخست باید مسواك مناسبی كه از جنس مرغوب باشد تهیه كنند و در گام بعد یك مسواك باید نرمی خاصی داشته باشد تا حتی با شدت عمل دست‌ها روی مسواك، لثه‌ها صدمه نبیند و در نهایت نیز بتواند جرم‌های دندان را بخوبی پاك كند.

موهای نایلونی در قسمت‌های مختلف سر مسواك با زاویه‌های متفاوت باید قرار گرفته باشد تا توانایی بهتری در تمیز كردن نواحی مختلف دندان داشته باشد، همچنین برش‌های متفاوتی به دسته موهای نایلونی باید داده شود تا بهتر روی سطوح دندانی قرار گیرد.

بلندی و كوتاهی دسته‌های مو در قسمت‌های مختلف سر مسواك نیز می‌تواند در بهتر تمیز كردن دندان‌ها موثر واقع شود.

همچنین در یك مسواك‌زدن صحیح باید حداقل 3 دقیقه زمان صرف شود، زیرا در غیر این‌ صورت فلوراید خمیر دندان تاثیر واقعی خود را روی دندان‌ و لثه‌ها بر جا نخواهد گذاشت.

مسواك هنگام استفاده باید كاملا خشك باشد، زیرا رطوبت موجب كاهش كارایی مسواك در برداشتن پلاك‌های میكروبی دندان می‌شود. قراردادن مسواك‌های اعضای مختلف خانواده در ‌ یك لیوان نیز توصیه نمی‌شود، زیرا این كار می‌تواند ارتباط آلودگی میكروبی را برقرار كند و هر چه این مساله كمتر باشد شانس تمیز ماندن مسواك بیشتر است.

 

چرا نخ‌دندان ؟

آغاز بیشتر پوسیدگی‌های دندان‌ها از داخل شیارها و ما بین 2 دندان است، در حالی كه نخ‌دندان در تمیز كردن این نواحی از مواد غذایی نقش بسیاری را به عهده دارد.

بهترین زمان استفاده از نخ‌دندان، بعد از مسواك‌‌زدن است، زیرا استفاده از آن قبل از مسواك‌زدن، موجب نرسیدن فلوراید خمیر دندان به داخل شیارهای دندان می‌شود.

نخ‌دندان در فرآیند رعایت بهداشت دندان‌های افراد باید جایگاه اصلی خود را پیدا كند كه این امر مستلزم آموزش مستمر و پایه‌ای است.

متأسفانه افراد در خصوص طریقه صحیح استفاده از نخ‌دندان به طور كامل آگاهی ندارند و در اغلب موارد با به كارگیری شدید نخ‌دندان باعث جراحت لثه‌ها می‌شوند كه این امر به هیچ وجه توصیه نمی‌شود. بهره‌گیری مستمر از نخ‌دندان می‌تواند عامل بسیار مهمی در جلوگیری از پوسیدگی دندان افراد باشد كه این امر باید از سنین پایین به كودكان آموزش داده شود.

 

صبح‌ها مسواك كنید

بزاق دهان در شب به دلیل عدم حركت، غلیظ و اسیدی‌تر شده و مینای دندان را خراب می‌كند. لذا باید صبح‌ها قبل از خوردن صبحانه حتما مسواك زد.

بزاق دهان هم می‌تواند تمیزكننده و هم تخریب‌كننده باشد. در زمانی كه حرف می‌زنیم و دهان باز و بسته می‌شود بزاق حركت می‌كند و رقیق می‌شود كه در نتیجه قدرت تمیزكنندگی دارد.

در شب‌ها به علت بسته‌بودن دهان و ساكن‌بودن بزاق حالت اسیدی بزاق بیشتر می‌شود و حالت تخریبی پیدا می‌كند كه در نتیجه مینای دندان كه سخت‌ترین بافت بدن است نرم می‌شود و پس از آن در صورت خوردن صبحانه كه معمولا چای شیرین در این هنگام مصرف می‌شود شیرینی به قسمت‌های نرم مینای دندان نفوذ می‌كند و موجب تخریب آن می‌شود.

در صورتی كه قبل از صبحانه مسواك‌زده شود بزاق ساكن تمیز شده و مینای دندان برای مصرف صبحانه آماده می‌شود. اگر بخواهیم پس از مصرف صبحانه مسواك بزنیم باید نیم ساعت از خوردن، گذشته باشد تا مینای دندان قوام خود را به دست آورد.

تغذیه نیز در سلامت دهان و دندان تاثیر زیادی دارد و استفاده زیاد از مواد قندی می‌تواند برای دندان بسیار مضر باشد.

 

وای به روزی كه بگندد نمك

شاید تا به حال كسی به شما نگفته باشد كه مسواكتان می‌تواند بستری مناسب برای رشد و تكثیر باكتری‌ها و میكروب‌ها باشد.

میكروب‌ها و باكتری‌ها می‌توانند براحتی از مسواك به دهان راه پیدا كنند. عدم نگهداری صحیح مسواك می‌تواند این وسیله ضروری را به سوپرماركتی از بیماری‌ها تبدیل كند. برای مصون ماندن در برابر بیماری‌ها باید مسواك خود را در شرایط تمیز و شسته قرار دهید. البته نیازی نیست كه دستگاه گرانقیمت استریل‌كننده برای این كار تهیه كنید، بلكه كافیست چند دستورالعمل ساده را كه در زیر به آنها اشاره شده برای تمیز نگهداشتن مسواك خود به كار ببندید:

1‌‌ـ‌‌ پس از مسواك‌زدن هرگز مسواك خود را در وضعیت افقی قرار ندهید، بلكه آن را به حالت ایستاده بگذارید تا آب براحتی از روی آن عبور كند. بعلاوه در حالت ایستاده رطوبت برس‌های مسواك نیز براحتی تبخیر می‌شوند. همچنین مسواكتان را در جا مسواكی‌هایی كه برای همین‌كار طراحی شده‌اند، بگذارید و مطمئن شوید كه با مسواك افراد دیگر تماس پیدا نكند.

2‌‌ـ‌‌ پس از هر بار مسواك‌زدن حداقل یك یا 2 دقیقه مسواكتان را زیر شیر آب نگه داشته و آبكشی كنید. سپس آن را با محلول دهانشویه قوی بشویید. اما مطمئن شوید كه پس از خارج كردن مسواك از محلول دهانشویه آن را بخوبی آبكشی كرده باشید تا چیزی از محلول روی آن نماند.

3‌‌ـ‌ مسواك خود را هفته‌ای یك نوبت در آب جوش قرار دهید. هر چند این كار بتدریج موجب نرم شدن برس مسواك می‌شود، اما روشی بسیار موثر برای كشتن میكروب‌هاست. برای جلوگیری از آسیب دیدن مسواك، فقط هفته‌ای یكبار از این روش استفاده كنید.

4‌‌ـ‌ مسواك خود را برای چند دقیقه در كاسه‌ای پر از سركه قرار دهید و سپس با آب داغ آبكشی كنید و مراقب باشید دست‌های خود را نسوزانید.

ویدیو مرتبط :
‫سلامت دهان و دندان‬‎

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

ورود 12 هزار کاردان بهداشت دهان و دندان به مدارس کشور