تیز هوشی و دردسر های آن

 

هوش یک مفهوم انتزاعی است و در واقع هیچ گونه پایه محسوس و عینی و فیزیکی ندارد. هوش یک برچسب کلی برای گروهی از فرایندهاست که از رفتارها و پاسخ های آشکار افراد استنباط می شود. و کسلر در 1958 هوش را به عنوان یک استعداد کلی شخص برای درک جهان خود و برآورده ساختن انتظارات آن تعریف کرد. بنابراین از نظر وی هوش شامل تواناییهای فرد برای تفکر منطقی، اقدام هدفمندانه و برخورد مؤثر با محیط است.

 

 

ویژگی های دانش آموزان تیزهوش

 

حیطه توانایی های ذهنی و شناختی: آنان را دارای دقت و تنوع در ادراک، سرعت کسب اطلاعات، وسعت اطلاعات، رشد فوق العاده در حل مسأله و برتری در حل مسائل کلامی و فضایی معرفی می کنند.

 

حیطه عاطفی و شخصیتی و اجتماعی: انتظارات نابه جای جامعه که موجب تخریب شخصیتی افراد تیزهوش می گردد . تعامل اجتماعی فرد تیزهوش تحت تأثیر انتظارات اجتماعی وی و ویژگی های خانواده شکل می گیرد. زندگی اجتماعی مطلوب برای فرد تیزهوش در گرو ارضای انتظارات متقابل (تیزهوش و جامعه) است. که عمده ترین این انتظارات اجتماعی، پذیرش اجتماعی، تعدیل انتظارات جامعه، حمایت اجتماعی و امنیت محیطی است.

 

علاوه بر آن مشکلات آموزشی از قبیل خستگی ناشی از عدم رقابت در دوره تحصیلی و یا اقناع نشدن از نظر علمی و محرومیت از داشتن هم شاگردانی هم سطح خود، برنامه ریزی آموزشی بدون انگیزه و هدف، توقع بیش از حد و غیرمنطقی والدین و آموزگاران در توانایی یادگیری وی نیز می تواند به بروز مشکلاتی مشابه در میان این افراد منجر گردد.

 

به جای اسباب بازی های پیچیده، اسباب بازی های ساده ای تهیه کنید که با قوه تخیل کودکتان تکمیل شوند.

 

کودکان پرهوش و وظایف والدین

 

همه والدین در مرحله ای از رشد کودک خود تصور می کنند که کودکشان پرهوش است. بیشتر کودکان در زمان خاصی از لحاظ یک یا دو جنبه رشد جلوتر از سن خود می افتند ولی برتری در یکی دو زمینه به این معنی نیست که کودک استعداد درخشانی دارد. مشخصه یک کودک با هوش این است که تقریباً از نظر تمام جنبه های پیشرفت و کسب مهارت ها از سن خود جلوتر است و از هر لحاظ پیشرفته تر از کودکان دیگر است.

 

کودک با هوش در رویارویی با موقعیت ها و اطلاعاتی که غیرمعمول است و در ظاهر تناسبی با یکدیگر ندارند احساس راحتی می کند و به آسانی سازگاری می یابد. او از هر گونه تمرین مغزی و چیستانی لذت می برد، به سرعت یاد می گیرد و آموخته ها را به طور وسیعی به کار می گیرد برخی والدین، کودک خود را درک نمی کنند و برخی از کودکان والدین را، و به این ترتیب کودک پرهوش درونگرا می شود.

 

از آنجا که استعداد سرشار استثنایی مثل توانایی هنری، موسیقی، ریاضی، تجسم فضایی و ... است که به کودک امکان می دهد مثلاً در سطح بسیار بالا به یک فعالیت ذهنی بپردازد، مشکلاتی را در فراهم کردن محرک های کافی برای کودک با هوش افزایش می یابد. تحقیقات گسترده نشان داده است کودکان با هوش غیر از وضعیت درسی از بسیاری جهات دیگر نیز برترند لذا شما از بابت گذاشتن کودک باهوش در کلاس بالاتر بدلیل احتمال عدم سازگاری با محیط نگران نباشید.

 

پدر و مادر یک کودک پرهوش بودن انرژی بسیار زیادی را نیز می طلبد و لازم است همواره انرژی خود را تجدید کنند. انتظاری که از آنها می رود این است که شیوه جدیدی بیابند تا قادر به در نظر گرفتن تمام جنبه های رشد کودک اعم از جسمانی، احساسی، عقلی یا روحانی باشند. نکته مهم این است که کودک استثنایی شما یک بزرگسال کوچولو نیست. او عمدتاً از طریق نمونه و تقلید می آموزد و به همین دلیل باید به چگونگی محیط زندگی او و وقایعی که برای او رخ می دهد دقت کنیم.شرکت کودک شما در فعالیت های روزانه و همکاری با شما مهارت های زندگی را به او می آموزد.

 

 

چگونه مشوق استعداد سرشار در کودک خود باشیم

 

اوقات آزادی برای بازی کودک در نظر بگیرید و همیشه مزاحم او نشوید، بیشتر مشاهده و کمتر دخالت کنید.زمینه های فعالیتی را فراهم آورید که در آنها بتوان ترتیبی داد تا کودک بیشتر تشویق به دخالت و درگیر شدن گردد.به جای اسباب بازی های پیچیده، اسباب بازی های ساده ای تهیه کنید که با قوه تخیل کودکتان تکمیل شوند.

 

کودک خود را به بازی در بیرون از منزل تشویق کنید تا با دنیای طبیعت در تماس باشد و فرصتی برای بازی با شن، خاک، آب و هوا داشته باشد.

 

نمونه هایی از کارهای واقعی به کودک خود ارائه کنید تا بتواند از آنها تقلید کند. اجازه دهید در گردگیری شستن ظرف ها و پخت و پز به شما کمک کند. این فعالیت ها جزئی از بازی های او می شوند و به او کمک می کند چیزهایی در مورد زندگی بیاموزد.

 

به کودکتان بیاموزید، افکار، کشفیات و سئوال های خود را روی کاغذ یا نوارهای صوتی یا تصویری ضبط کند.برای کودک داستان بخوانید، بخصوص داستان های خیالی، زیرا تصاویر خلاقه ای را که سنگ بنای قوه تخیل اوست مهیا می کنند.

 

امکان فعالیت های هنری را فراهم آورید که به کودکتان مجال می دهند احساسات خود را به راحتی اظهار کند، مثل نقاشی با انگشت، قلم مو، یا اسفنج، با استفاده از رنگ های جذاب و درخشان، این کار نه تنها به کودکتان کمک می کند احساسات خود را بیان کند بلکه چیزهایی در مورد رنگ ها نیز به وی می آموزد.میزان وقتی را که کودک شما صرف تماشای تلویزیون، نوارهای ویدئوئی و فیلم می کند، محدود کنید.

ویدیو مرتبط :
تیز هوشی مجری بی بی سی در گرفتن نکته !!

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

9 توصیه برای افزایش ضریب هوشی کودکان

 

شما دلتان می‌خواهد بچه‌های باهوشی داشته باشید یا نه؟ احتمالاً مثل هر پدر و مادر دیگری می‌گویید : بله. اما باهوش بودن، ذاتی است یا اکتسابی؟ سؤال اصلی بحث، همین است و جوابش این‌که:

با وجود تأثير عوامل ژنتيكي در تعیین سطح هوش بچه‌ها، تازه‌ترین تحقيقات علمي نشان مي‌دهند که به ‌كارگيري روش‌هاي معين، می‌تواند ضريب هوشي و سرعت يادگيري كودكان را افزایش بدهند. پس اگر دلتان مي‌خواهد كودكانی باهوش داشته باشيد 9 توصيه زير را جدي بگيريد.

به كودكتان موسيقي بياموزيد

اگرچه شنيدن صداي طبلي كه كودك مي‌نوازد، هميشه خوشايند و گوش‌نواز نيست اما به ياد داشته باشيد يادگيري موسيقي يكي از راه‌هاي ارتقای سطح هوشي كودكان است. بر اساس مطالعات محققان دانشگاه تورنتو، فراگرفتن موسيقي به صورت منظم، در افزایش ضريب هوشي و بهبود عملكرد كودكان در مدرسه مؤثر است و هرچه سال‌هاي بيشتري صرف اين كار شود، نتيجه بهتری حاصل خواهد شد.

 

اين بررسي نشان داده است كه يادگيري موسيقي در دوران كودكي، عامل تعيين‌كننده‌اي در بالا بردن سطح نمرات کودک در مدرسه و ارتقای سطح هوشي او در دوران بزرگسالي است. پس براي اين‌كه به فرزندتان كمك كنيد تا موتزارتِ دروني خود را آشكار كند، براي ثبت نام او در گروه‌هاي موسيقي مدرسه يا كلاس‌هاي خصوصي پيش‌قدم شويد.

 

 

 

نوزادتان را از شير مادر محروم نكنيد

شير مادر اولين و در عين حال، اساسي‌ترين غذاي مغز است. تحقيقات دانشمندان بارها ثابت كرده است كه تغذيه با شير مادر فوايد بي‌شماري براي نوزادانِ در حال رشد دارد. شير مادر مانع بروز عفونت‌هاي خطرناك در دوران كودكی می‌شود و ضروري‌ترين مواد غذايي بدن نوزاد را تأمين مي‌كند. محققان دانماركي دريافته‌اند كه شير مادر در پرورش نوزاداني سالم‌تر و البته باهوش‌تر، کاملاً مؤثر است. بر اساس این مطالعات، نوزاداني كه به مدت 9 ماه از شير مادر تغذيه كرده‌اند، در مقایسه با آن‌هایی که تنها يك ماه يا كمتر از این مدت از شير مادر تغذيه شده‌اند، به میزان قابل‌توجهي باهوش‌ترند. نكته آخر اين‌كه، تغذيه با شير مادر اولين سرمايه‌گذاري براي ارتقای سطح سلامت كودك است؛ سرمايه‌گذاري بنیادینی كه سودي درازمدت به همراه خواهد داشت.

 

 

فراموش نکنیدکه عقل سالم در بدن سالم است

بررسي‌هاي محققان دانشگاه ايلينويز نشان مي‌دهد كه بين میزان تناسب اندام و عملكرد تحصيلي دانش‌آموزان، رابطه‌اي مثبت برقرار است. بر طبق اين مطالعات، شركت در برنامه‌هاي ورزشي منظم، باعث تقویت حس اعتماد به نفس، تمایل به كار گروهي و رهبري در كودكان مي‌شود. بنابر یافته‌های این پژوهش 81 درصد زناني كه مديريت شركت‌هاي تجاري را بر عهده داشتند، در ورزش‌هاي گروهي مدرسه شركت مي‌كردند. بنابراين به جاي اين‌كه بعد از شام به سراغ تلويزيون برويد، به فكر پياده‌روي يا حتي توپ‌بازي با كودك خود باشيد. او را تشويق كنيد تا فعاليت بدني منظمی داشته باشد و در برنامه‌هاي ورزشي مدرسه شركت كند.

 

 

 

لازم نيست هميشه فرزندتان را از بازي‌هاي رايانه‌اي منع كنيد

تعجب نكنيد؛ درست است كه بازي‌هاي رايانه‌اي همیشه مورد انتقاد قرار مي‌گيرند که خشن هستند و چيزي به كودك نمي‌آموزند و باعث انزواي آن‌ها مي‌شوند؛ اما اين شما هستيد كه بازي‌ها را انتخاب مي‌كنيد. پس به سراغ بازی‌هایي برويد كه تفكر راهبردي و مهارت‌هاي برنامه‌ريزي را رشد مي‌دهند و باعث تقويت كار گروهي و خلاقيت فرزندتان مي‌شوند. شركت‌هاي توليدكننده اسباب‌بازي‌هاي آموزشي (مثل ليپ فراگ) مشغول طراحي و توليد بازي‌هايي هستند كه براي رشد ذهني و حرکتی كودكان و حتي نوپايان مفيدند. در پژوهش اخیر دانشگاه روچستر، معلوم شد کودکانی که اهل بازی‌های رایانه‌ای بودند، سریع‌تر از سایرین نشانه‌های تصویری را تشخیص می‌دادند. در انگلستان هم معلمان به استفاده از بازي‌هاي رايانه‌اي در كلاس‌هاي درسی خود روي آورده‌اند.

 

 

هله‌هوله، ممنوع!

 

شكر، چربي‌هاي ترانس و غذاهای بی‌ارزش را از برنامه غذايي كودكتان حذف كنيد و در مقابل، به دنبال جايگزين‌هاي سالم و مغذي ديگر باشيد. تغذيه سالم، به ويژه در 2 سال اول زندگي، اثرات شگفت‌انگيزي بر رشد ذهني و حرکتی كودكان دارد. به عنوان مثال، هر كودكي براي رشد مطلوب بافت مغزي خود نياز به آهن دارد؛ چراکه در صورت کمبود آهن، سرعت انتقال تحريكات عصبي کندتر می‌شود. تحقیقات بیانگر آن است که كودكانِ مبتلا به سوء تغذيه، به دلیل اختلال در مقابله با بيماري‌هاي عفوني و در پی آن غیبت از مدرسه، از همسالان خود عقب می‌افتند. پس به آن‌چه فرزندتان مي‌خورد، توجه کنید و منتظر نمرات بهتر او باشید.

 

 

كودكتان را كنجكاو بار بياوريد

به اعتقاد کارشناسان، والديني كه كنجكاوي بیشتری نشان مي‌دهند و فرزندان خود را تشويق مي‌كنند تا چيزهاي تازه ياد بگيرند و به دنبال ايده‌هاي جديد و بكر بگردند، درس مهمي به آن‌ها مي‌آموزند: «كسب دانش ارزشمند است.» پس، همیشه از كودك سؤال بپرسيد، مهارت‌های تازه یادش بدهید و او را به گردش‌های علمی ببرید تا حس کنجکاوی‌اش تقویت شود و بدین ترتیب، خودتان را هم در علایق و تفریحات او سهیم کنید.

 

برایش کتاب بخوانید

به یاد داشته باشید که این روش، بارها امتحانش را پس داده؛ اگرچه ممکن است گاهی در روند پرشتابِ گرایش به شیوه‌های جدید، کم‌اهمیت تلقی شده باشد. با وجود این، کتاب خواندن مطمئن‌ترین و در عین حال، ارزان‌ترین راه برای ارتقای یادگیری و رشد ذهنی و ادراکی کودکان در سنین مختلف است. پس، از همان سال‌های نخست زندگی، برای کودکتان کتاب بخوانید و وقتی بزرگ‌تر شد، او را عضو کتابخانه کنید و قفسه‌های خانه را هم همیشه پر از کتاب نگه دارید.

 

 

صبحانه را به خاطر بسپارید

سلسله تحقیقاتی که قدمتش به سال 1970 برمی‌گردد، ثابت کرده که خوردن صبحانه در تقویت حافظه، افزایش قدرت تمرکز و یادگیری، نقش مهمی دارد. کودکانی که صبحانه نمی‌خورند، در مقایسه با کودکانی که روز را با یک وعده کامل شروع می‌کنند، زودتر خسته می‌شوند، تحریک‌پذیرترند و دیرتر واکنش نشان می‌دهند. اما همه می‌دانیم که در زندگی پرمشغله امروز، خوردن صبحانه کامل همیشه مقدور نیست. با این حال، به خاطر داشته باشید که حتی یک لیوان شیر به همراه یک عدد بیسکویت می‌تواند تمرکز فرزندتان را در مدرسه برای ساعات طولانی حفظ کند.

 

 

بازی‌های فکری را دست‌کم نگیرید

شطرنج، جدول، معما و چیستان، همگی تمریناتی هستند که مغز را برای تفکر سریع و هوشمند آماده می‌کنند. بازی‌هایی مثل جدول اعداد هم نوعی سرگرمی هستند که در تقویت تفکر راهبردی و توانایی حل مسأله و قدرت تصمیم‌گیری کودک، نقش دارند. ذهن فرزندتان را با این‌گونه معماها به چالش بکشید و از او در حل مسائل پیچیده کمک بخواهید.