سلامت
2 دقیقه پیش | نشانه ها و عوارض کمبود ویتامینها در بدنویتامینها نقش مهمی را در بدن انسان ایفا میکنند. بهنحویکه کمبود ویتامین (حتی یکی از آنها) میتواند برای هر فردی مشکلات اساسی را به وجود آورد. گجت نیوز - معین ... |
2 دقیقه پیش | چرا پشه ها بعضی ها را بیشتر نیش میزنند؟فصل گرما و گزیده شدن توسط پشه ها فرا رسیده، دوست دارید بدانید پشه ها بیشتر چه کسانی را دوست دارند؟ بیشتر کجاها می پلکند؟ و از چه مواد دفع کننده ای نفرت دارند؟ وب سایت ... |
اعجاز آنتیاکسیدانها افسانه یا واقعیت
گزارش تحقیقات جدید نشان میدهد آنتیاکسیدانها آن گونه که پیشتر تصور میشد، نمیتوانند باروری را تقویت کنند. این نخستین تحقیقی نیست که اهمیت و فایدهمندی این مواد غذایی را مورد تردید قرار میدهد.
در بررسی جدیدی پژوهشگران دریافتند آنتیاکسیدانها احتمال باردار شدن خانمها را افزایش نمیدهد. اما این یافتهها با پژوهشهای قبلی تناقض داشت. مطالعات اولیه نشان میدادند همسران مردانی که مکملهای آنتیاکسیدانی دریافت میکردند، احتمال باردارشدنشان بیشتر از خانمهایی بود که همسرانشان دارونما دریافت میکردند.
در واقع، بررسی جدید را فقط باید آخرین مورد تردیدآمیز درباره فواید سلامت آنتیاکسیدانها دانست، نه تنها مورد. تاکنون تبلیغات فراوانی میشد که آنتیاکسیدانها موادی ضدسرطان و ضد سالخوردگی هستند و در این زمینه بسیار قوی عمل میکنند. در حالی که در گذشته آنتیاکسیدانها فقط در خوراکیهایی نظیر هویج، فلفل، گوجه فرنگی و... یافت میشد، اکنون در بسیاری از کشورهای پیشرفته به محصولات غذایی افزوده میشود. روی این محصولات برچسب «حاوی آنتیاکسیدان بالا» به چشم میخورد، اما آیا فواید آنتیاکسیدانها یک جار و جنجال پوچ و توخالی است؟
آنتیاکسیدان در برابر رادیکال آزاد
آنتیاکسیدان در دهه 1990 به دایره لغات عمومی راه یافت. یعنی درست در دههای که محققان آرام آرام دریافتند چگونه رادیکال آزاد که معلول واکنشهای اکسیژنی در بدن است، در ابتلا به بیماریهای مزمن از پیری گرفته تا کاهش دید و سرطان نقش بازی میکند. رادیکالهای آزاد هنگامی تولید میشوند که سلولها برای تجزیه غذا و تامین انرژی اکسیژن مصرف میکنند.
رادیکالهای آزاد میتوانند با پیوستن به مولکولهای دیگر و انگیختن سلولها به رشد غیرطبیعی یا از طریق دخالت و ایجاد مزاحمت در عملکرد سلولهای سالم شامل سلولهای مغز، سبب آسیب سلولی شوند. رادیکالهای آزاد، محصولات جانبی طبیعی سوخت و ساز بدن به شمار میروند، اما در موارد حضور آنتیاکسیدانها اثر این رادیکالهای آزاد را خنثی کرده و آسیبهای ناشی از آنها را به حداقل میرسانند.
این توازن به دلایل بسیاری ممکن است بر هم بخورد؛ از قرار گرفتن در معرض آلایندهها تا دود سیگار یا حتی برخی چیزهایی که میخورید. در این صورت تولید رادیکالهای آزاد میتواند بر توانایی بدن در مهار آنها غلبه کند. به همین دلیل است که آنتیاکسیدانها به اسلحهای عمومی در مبارزه برای حفظ سلامت تبدیل شدهاند.
اما در داستان آنتیاکسیدانها و رادیکالهای آزاد با مشکلاتی مواجهیم. آنتیاکسیدانها در اشکال گوناگونی وجود دارند؛ از ویتامینهایی مانند ویتامین C، E و بتاکاروتن گرفته تا مواد معدنی مانند منگنز و سلنیوم و طبیعتا هر یک میتواند تاثیر متفاوتی بر سلولهای بدن بگذارد. در سالهای اخیر برای مثال، دانشمندان گزارش دادهاند بتاکاروتن به جای کاهش میزان ابتلا به سرطان، در واقع خطر مرگ ناشی از سرطان ریه یا بیماریهای قلبی را میان گروهی از سیگاریها افزایش داده است.
در مقالهای که بتازگی منتشر شده، محققان سمشناسی از دانشگاه ماستریخت هلند تاکید کردهاند باورهای همه یا هیچ درباره آنتیاکسیدانها، فقط زمانی درست از کار در میآید که توجه ما به میزان مناسب مصرف آنها معطوف باشد. آنها مینویسند: «طی چند دهه، آنتیاکسیدانها مانند آونگی بین دو برچسب «صرفا سالم» و «بسیار سمی» و نیز بین دو برچسب «آنتیاکسیدانهای طبیعی بهترین هستند» و «هیچ کاری از آنتیاکسیدانها بر نمیآید» در نوسان بودند.
طرفین این مجادله، گوش شنوایی برای استدلالهای طرف مقابل نداشتند. امروز نیز این احکام نادرست تصحیح نمیشود و از این رو آونگ آنتیاکسیدانها همچنان میان این دو دیدگاه افراطی در نوسان است. قاعدتا چنین تحقیقاتی اختلال ایجاد میکند و سبب سردرگمی دانشمندان و مصرفکنندگان خواهد شد. در نتیجه، ممکن است فرصتهای طلایی را از دست بدهیم؛ فرصتهایی که در آنها بتوان از طریق آنتیاکسیدانها به بهترین وجه ممکن به سلامت افراد کمک کرد.»
آنتیاکسیدان به درد میخورد یا نه؟
اما بالاخره پژوهشها درباره آنچه آنتیاکسیدانها میتوانند در بهبود وضع سلامت شما انجام دهند یا آنچه نمیتوانند انجام دهند چه میگویند؟ موارد زیر ممکن است در پاسخ به این پرسش مهم راهگشا باشند.
1ـ همه آنتیاکسیدانها اثرات یکسانی ندارند: از آنجا که آنتیاکسیدانها انواع بسیار گوناگونی دارند، شما باید میوهها و سبزیجات متنوعی را که سرشار از آنتیاکسیدان هستند، مصرف کنید. به این ترتیب میتوانید از طیف کاملی از فوایدی که آنها فراهم میآورند، بهره ببرید. بعلاوه، مخلوط آنها برای سلامت شما مفید است. برای مثال، برخی آنتیاکسیدانها میتوانند نقش مهم تری در پیشگیری از برخی بیماریها مانند سرطان بازی کنند، در حالی که سایر آنتیاکسیدانها در مبارزه با بیماریهای زوال اعصاب بهتر عمل میکنند.
در مطالعهای درباره مردم هلند که در مجله عصبشناسی (Neurology) در زمستان گذشته (ماه فوریه) منتشر شده است، پژوهشگران از یافتن هر نوع رابطه و همبستگی میان رژیم غذایی سرشار از آنتیاکسیدان و زوال قوای شناختی یا سکته مغزی مایوس شدند، اما همانطور که الیزابت دِوُر، مدرس دانشکده پزشکی هاروارد در بوستون و یکی از مولفان این تحقیق میگوید، «هزاران آنتیاکسیدان در رژیمهای غذایی وجود دارد و برخی از رژیمهای غذایی ممکن است آنتیاکسیدان قویتری داشته باشند.»
2ـ بیشتر افراد از منابع طبیعی، آنتیاکسیدان کافی دریافت نمیکنند: برای اغلب بزرگسالان سالم، آنتیاکسیدانهای موجود در رژیم غذایی سرشار از میوهها و سبزیجات تقریبا برای مقابله با آسیبهای ناشی از رادیکالهای آزاد در بدنشان کافی است. اما، جفری بلومبرگ، مدیر آزمایشگاه تحقیقات آنتیاکسیدانها و استاد تغذیه در دانشگاه تافتس میگوید بیشتر افراد میزان توصیه شده روزانه ویتامینهایی مانند C و E را دریافت نمیکنند.
میانگین مقداری که بزرگسالان باید ویتامین E دریافت کنند 15 میلی گرم در روز است، اما بیش از 90 درصد افراد این مقدار را دریافت نمیکنند و تنها حدود نیمی از این مقدار را از رژیم غذایی خود میگیرند.
بلومبرگ میگوید: «این کمبود نگرانکننده است. ویتامین C کمبود دیگری به شمار میرود. ویتامین C و E موجود در رژیم غذایی مرسوم در کشوری مانند آمریکا نیز کم است. توجه داشته باشید فقط با نوشیدن روزانه یک لیوان آب پرتقال تقریبا میتوانید نیاز روزمره خود را به ویتامین C برطرف کنید. تامین ویتامین C مورد نیاز کار بسیار سادهای است و من در تعجبم که چرا مردم با کمبود این ویتامین مواجهند.»
اما خوردن مقدار بیش از این الزاما برای سلامت مفیدتر نیست. در واقع دریافت میزان دقیق آنتیاکسیدانها در ایجاد تعادل فعالیتهای رادیکال آزاد در بدن مفید است. به همین دلیل است که متخصصان تغذیه توصیه نمیکنند با مصرف مکملها آنچه را در رژیم غذایی روزانه به دست نمیآورید، جبران کنید. زیرا معلوم نیست از دریافت بیش از حد برخی از این آنتیاکسیدانها (مثل بتاکاروتن که میتواند سبب افزایش خطر مرگ زودرس شود) در امان باشید و براحتی ممکن است دچار مسمومیت ناشی از دریافت بیش از حد این مواد غذایی از طریق مصرف مکملها شوید.
3 ـ به همه ادعاهایی که میگویند آنتیاکسیدانها طول عمرتان را زیاد میکنند (یا برعکس میگویند شما را میکشند) به دیده تردید نگاه کنید: بلومبرگ میگوید: «آیا ادعاهای مطرح درباره آنتیاکسیدانها کمی اغراقآمیز است؟ بله، اگر این ادعاها میگویند آنتیاکسیدانها میتوانند از آلزایمر، سرطان، بیماریهای قلبی، بیماریهای چشم، بیماریهای کلیه و خلاصه هر چه فکرش را بکنید پیشگیری کنند، معلوم است اغراقآمیزند. در واقع هر گونه ادعای قطعی و دقیق در این زمینه اغراق آمیز خواهد بود.»
البته ادعاهای بحقی هم هستند که باید درباره آنها با پزشک خودتان مشورت کنید. مثلا، شواهدی در دست است که ویتامین E و Cمیتواند به کاهش خطر بروز عوامل منجر به نابینایی در دوران پیری کمک کند و از آسیبهای چشمی ناشی از سالمندی پیشگیری نماید.
4ـ به دنبال میوه «همه چیز تمام» نباشید: شواهدی در کار نیست که نشان دهد آنتیاکسیدانها میتوانند با بیماریهای مزمن مقابله کنند. با این حال از گوشه و کنار و گاهی در عالم تجارت و تبلیغات مواد غذایی حرفهایی میشنویم که برخی میوهها را در چنان جایگاهی مینشانند که انگار میتوانند تمام آسیبهای رادیکالهای آزاد را به کمترین حد ممکن برسانند، اما «میوه همه چیز تمام» بیشتر یک ادعای تجاری از قبیل سایر ادعاهایی است که فقط به جیب شما چشم دوخته است و مبنای علمی ندارد. این ادعاها هرگز از سوی وزارت غذا و داروی ایالات متحده یا مراجع ذیصلاح دیگر در این کشور مورد تائید قرار نگرفته است.
5 ـ همیشه اعتدال پیشه کنید: ما همگی میتوانیم از آنتیاکسیدانها بهره ببریم، اما این کار را باید از طریق رژیم غذایی روزانه خودمان، که باید تنوع قابل قبول و نیز میزان درست این مواد را در خود داشته باشند، انجام دهیم و البته دریافت برخی آنتیاکسیدانها، از قبیل ویتامین C و E، از دریافت برخی از هزاران آنتیاکسیدان دیگری که در غذاهای گوناگون یافت میشود، مهمتر است.
بلومبرگ میگوید: «آنتیاکسیدانهای اصلی، یعنی ویتامین C، ویتامین E و روی، آنتیاکسیدانهای ضروری به شمار میروند. اگر از آنها محروم بمانید، ممکن است دچار اختلالات فراوانی شوید، اما تحقیقات اساسی زیادی وجود دارد که نشان میدهد اگر مقادیر کافی آنتیاکسیدان دریافت کنید، سلامت خود را تقویت خواهید کرد و میتوانید خطر بیماریهای مزمن دوران سالخوردگی را کاهش دهید.» به یاد داشته باشید رمز فایده بخشی آنتیاکسیدانها دریافت میزان درست آنها از طریق رژیم غذایی سالم است.
منبع:jamejamonline.ir
ویدیو مرتبط :
آنتی اکسیدان چیست؟
خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :
تغذیه ضد پیری، افسانه تا واقعیت؟
شاید شما هم یکی از افرادی هستید که به دنبال راهکارهایی برای به تعویق انداختن روند پیر شدن تان هستید و بسیار علاقه مند هستید که سلامت و زیبایی جوانی خود را برای مدت طولانی تری حفظ نمایید. بر همین اساس در تبلیغات رسانه ای شما نیز شاهد آن هستید که افرادی ادعای ارائه رژیم ضد پیری را می نمایند. واقعیت آنست که افزایش سن و پیر شدن یک پدیده طبیعی غیر قابل اجتناب است که از نشانه های آن عبارتند از: افزایش چین و چروک های صورت، کاهش هوشیاری ذهنی و منطقی، ضعیف شدن عملکرد ارگان های حسی، ابتلا به بیماری هایی نظیر: بیماری های قلبی، فشار خون، دیابت، آرتریت و از جمله عوارض ظاهری افزایش سن می توان افزایش چین و چروک های پوست و سفید شدن مو ها و ... را نام برد. هیچ کس دوست ندارد پیر شود و مسن به نظر برسد و احساس پیر بودن را داشته باشد ولی پیر شدن نیز حقیقتی از زندگی است.
هرچند غیر ممکن است که بتوان برای همیشه جوان باقی ماند، اما از طرف دیگر با کمک یک رژیم غذایی و الگوی زندگی سالم می توانیم نیروی جسمانی و شادابی خود را بهتر حفظ نماییم. اصلاح رژیم غذایی تان می تواند طول عمر شما را افزایش دهد و باعث شود نسبت به سن جسمانی تان جوان تر و سالم تر به نظر برسید. یک رژیم غذایی سالم می تواند به شما کمک کند تا بر روند پیری غلبه نمایید و آن را کندتر کنید. حفظ زیبایی جوانی فقط با مصرف انواع کرم های ضد پیری میسر نمی شود بلکه تغذیه سالم و ورزش نقش های بسیاری مهمی را در حفظ سلامت جوانی بازی می نمایند .
جزء اصلی یک رژیم غذایی حفظ جوانی مصرف آنتی اکسیدانها هستند . غذاهای غنی از آنتی اکسیدانها شما را در برابر طیف وسیعی از بیماری ها محافظت کرده و روند پیری شما را به تعویق می اندازند. آنتی اکسیدانها شما را از ابتلا به بیماری هایی نظیر: سرطان، آلزایمر، بیماری های قلبی و افزایش فشار خون و... نیزمحافظت می نمایند. آنتی اکسیدانها قادرند روند پیری را به تعویق بیندازند. برخی از مهم ترین اقلام غذایی غنی از آنتی اکسیدانها عبارتند از: توتها، کلم، اسفناج، چای سبز، سیر و گوجه فرنگی.
در بخش زیر برخی از راهکارهایی تغذیه ای برای به تعویق انداختن پیری را ارائه گردیده است که شما را در جهت آنچه که باید بخورید راهنمایی می نمایند:
* مصرف چربی و شکر خود را محدود نمایید. نشان داده شده است که مصرف بی رویه مواد قندی علاوه بر افزایش خطر ابتلا به دیابت و بیماریهای متابولیک وابسته می تواند پیری زودرس را در پوست ایجاد نماید.
* از منابع غذایی غنی از ویتامین و مواد معدنی به میزان مکفی بهره ببرید و علاوه بر آن می توانید از مصرف دوز ملایمی مکمل های چندگانه ویتامین ها و مواد معدنی نیز بهره ببرید. البته مسلم است که قبل از مصرف هر نوع مکملی باید با پزشک معالجتان مشورت کنید . از پزشک معالجتان بپرسید که آیا صلاح می داند مقداری آنتی اکسیدان اضافی استفاده نمایید برای مثال مکمل ویتامین ای ( به میزان 100 IU).
* بر مصرف انواع اقلام غذایی مفید نظیر: انواع میوه ها، سبزیجات ، غلات کامل، حبوبات، شیر و محصولات لبنی عاری از چربی، گوشت لخم بدون چربی و به ویژه مصرف ماهی توجه و تاکید داشته باشید.
* آب و مایعات فراوان بنوشید. در طی روز در حدود 8 لیوان آب و مایعات مصرف نمایید ، مایعات و آب کافی به خروج و شستشوی سموم بدنتان کمک خواهد نمود.
* بر مصرف انواع کربوهیدرات های پیچیده و سبوس دار تاکید داشته باشید. و مصرف انواع نانها و غلات سبوس دار را به مصرف انواع کربوهیدرات های ساده سریع الهضم مانند: برنج، آرد سفید، نان تهیه شده از آرد سفید ، پاستا و... ترجیح دهید .
* از مصرف بیش از حد انواع سبزیجات ریشه ای و نشاسته ای مانند سیب زمینی و هویج و... اجتناب کنید چرا که آنها نیز می توانند منجر به عدم تعادل قند خون گردند و مصرف بیش از حد آنها نیز می تواند اضافه وزن را به همراه داشته باشد.
* انواع سبزیجات رنگی که محتوای آنتی اکسیدانی بالایی دارند را انتخاب نمایید برای مثال : کلم، اسفناج، گوجه فرنگی و...
* مصرف میوه تازه را به آبمیوه به ویژه آبمیوه های صنعتی که حاوی شکر بالاتری می باشند ترجیح دهید.
* ورزش ، پیاده روی و فعالیت بدنی کافی را در الگوی زندگی روزانه خود بگنجانید. لزوما لازم نیست ورزش حرفه ای را تجربه نمایید بلکه پیاده وری روزانه نیز در این زمینه در صورت تداوم مفید می باشد.
* از مصرف غذاهای سرخ کرده و فرآوری شده و غذاهای آماده و فست فود اجتناب نمایید. سعی کنید غذاهای سالم تری که در طبخ آنها از چربی های اشباع کمتری به کار رفته است را مصرف نمایید.
* در انتخاب مواد پروتئینی تنوع پروتئینهای حیوانی و گیاهی را در نظر داشته باشید. از طرف دیگر در انتخاب پروتئینهای حیوانی علاوه بر گوشت قرمز از انواع گوشتهای سفید استفاده نمایید.
* هفته ای 2 بار ماهی و محصولات دریایی که حاوی چربی های غیر اشباع مفید هستند را مصرف نمایید.
* چربی های دریافتی خود را از طریق مصرف انواع چربی های سالم مثل : مغزها، چربی ماهی ، روغن زیتون و... دریافت بنمایید و از مصرف انواع لبنیات پر چرب و گوشت های قرمز پر چرب نمایید.