یتیم خانه فاگین و ماجراهای الیور تویست

صبح بخیر: کارتون خاطره انگیز الیور تویست یکی از مجموعه برنامه های جذاب و پر ماجرای روزگار نه چندان دور بود. الیورتویست که کتابش همواره با استقبال گسترده کودکان و نوجوانان ایرانی مواجه شده بود، پخش کارتون آن در شبکه های تلویزیونی ایران، با علاقمندی مخاطبان تلویزیونی همراه بود. الیور تویست به عنوان شخصیت اول این مجموعه کارتونی، در کنار فاگین، مسئول یک یتیم خانه که کودکان بی سرپرست را در امور دزدی سرپرستی می کرد، کارتونی جذاب و پر ماجرا را برای کودکان رقم می زد.




گفته می شود که سرگئی آیزنشتاین، کارگردان مشهور روس که از آن به عنوان پدر تدوین در سینما یاد می برند، معتقد بود که جنبه های مهمی از دنیای سینما، مدیون تاثیراتی هست که چارلز دیکنز با داستانهایش به خصوص اولیور تویست بر روی هنر هفتم قرار داد. دیکنز را اولین کسی می دانند که مفهوم مونتاژ موازی را در داستانهایش روایت کرد و تا امروز، هزاران اقتباس از آثارش به شکل های مختلف ساخته شده که حدود 100 مورد در دوران سینمای صامت بوده است. به هر حال، نقش دیکنز و داستانهایش بر روی تاریخ سینما نیز قابل انکار نیست.

اگر چه گرافیگ و تصویر سازی این مجموعه کارتونی در قیاس با کارتون های امروزی، از کیفیت های بالا و HD برخوردار نبود، اما همانند بینواایان و بارباپاپا یا واتو واتو، این کارتون ، جذابیت های شنیداری و بصری خاص خود را به مخاطبان خردسال و حتی بزرگسال انتقال می داد. در کارتون الیور تویست که به صورت های مختلف و حتی به صورت سریال تلویزیونی برای کودکان و نوجوانان بارها پخش شد، شخصیت های متعدد و داستان های گوناگونی در آن ها ارائه شده بود که مخاطب را با خود همراه می کرد.

همواره در کارتون هایی اقتباسی از داستان های شهیر غرب یا شرق، جدال خیر و شر در کنار انتقال پیام های مختلف به مخاطب، در دستور کار رمان نویسان، برنامه سازان و تهیه کننده گان برنامه های ویژه گروه خردسال هست. این ویژگی ها را در کارتون خاطره انگیز الیور تویست و حتی مجموعه تلویزیونی آن نیز که با کارکترهای غیر کارتونی و انسانی همراه بود، قابل مشاهده بود.
 

کارتون الیور تویست در واقع اقتباسی از دومین رمان مشهور نویسنده بزرگ انگلیسی، چارلز دیکنز بود. چارلز دیکنز، این رمان را به صورت پاورقی در ماهنامه انگلیسی زبان Bentley’s Miscellany در دهه چهل قرن نوزدهم میلادی منتشر کرد که بعدها به صورت کتابی واحد در اختیار مخاطبان در سراسر جهان قرار گرفت و فیلم ها و کارتون های بسیاری از ان های ساخته شد که با استقبال فراوانی نیز مانند اثر بی نظیر بینوایان ویکتور هوگو رو به رو شد.

جارلز دیکنز و این کارتون، سرگذشت زندگی الیور تویست جوان را به تصویر می کشد که چگونه مجبور است بدون سرپرستی پدر و مادر، در جامعه آن زمان انگلیس و در میان آدم های فاسد، پرورش یافته و با مسایل مختلف زندگی دست و پنجه نرم کند. الیورتویست، ما رو به دنیای تاریک و تیره لندن اواسط قرن نوزدهم میلادی می برد که در آن، فقر و تنگدستی و بی عدالتی حاکم بر جامعه و نهاده های مختلف آن نمود عینی دارد.

در واقع همان وضعی که ویکتور هوگو در بینوایان، تلاش دارد تا جامعه آن روزگار فرانسه پیش از مدرنیته را به تصویر بکشد. این بار، الیور در لندن پر از مه با خانه های چوبی و بی عدالتی اما امیدوار به مسیرهای جدید. در این کارتون ابتدا نشان داده می شود که الیور در یتیم خانه یک تبهکار با سابقه به نام فاگین قرار دارد که در آن دستگاه تعلیم و تربیت بر مبنای دزدی و خیانت آموزش داده می شود. ما بامبل را می بینیم که در واقع یک نگهبان کلیسا هست و از تازیانه زدن به بچه های بدبخت لذت می برد به طوری که الیور از پیش او میگریزد و به لندن فرار میکند و در نهایت وارد تیم فاگین می شود. فاگین مظهر پلیدی و زشتی و شاید بخشی از فرهنگ غالب زشتی در  لندن قرن نوزدهم میلادی است که دیکنز آن را در این رمان و در کارتون به تصویر می کشد.


داجر تردست و بیل سایکس، بارها در کارتون دیده می شود و با الیور همراه می شوند. الیور در نهایت از چنگ رفقای پلیدش باز در می رود و با آقای BrownBale آشنا می شود که مسیر زندگیش را تغییر می دهد. ..  این کارتون اقتباسی از اثری مشهور و ارزشمند است. دیکنز در اولیور تویست کوشید تا دنیایی گوناگون با خصوصیت های مختلف از بی رحمی و سنگدلی را به تصویر بکشد و ستم هایی که به کودکان می شود را باز گو کند. هشداری به نسل آینده. هشداری که نه برای سرگرمی، بلکه برای توجه بیش تر بود. آیا می دانید که کودکان لندن اواسط قرن نوزدهم، همچنان در لندن قرن بیست و یکم یافت می شود و از کودکان لندن گرسنه به خواب می روند؟


شخصیت های اصلی
 

فاگین- خیلی ها این شخصیت زشت و عصبانی و کثیف اما جالب را به خاطر دارند. وی یک یهودی بود که بچه های یتیم را از خیابان ها جمع آوری میکرد و به آن ها اصول دزدی را در مکان های مختلف شهر آموزش می داد و آب و غذا و مکان خواب برای آن ها فراهم می کرد.

بیل سایکس- دزدی بی رحم بود که در لابلای کارتون آن را بارها دیدیم.

چارلی بیتز – یکی از افرادی که در یتیم خانه فاگین مشغول به کار بود  و از دوستان الیور شد.

نانسی - دوست بیل سایکس بود که توسط فاگین پرورش یافته بود اما علاقمند به ترک این محل و روی آوردن به زندگی آبرومندانه بود.

آقای بران بل-نجات دهنده الیور و مردی نیکوکار بود که در تغییر مسیر الیور نقش زیادی ایفا کرد.
 

این اثر به ده ها زبان دنیا ترجمه و میلیون ها نسخه از آن در یک قرن اخیر به فروش رفته است.

دانلود نسخه ای از کارتون اولیور تویست ( به زبان اصلی)

https://www.youtube.com/watch?v=UqfmVlQb1Jo

و شاید شما، نسخه انیمیشن کلاسیک اولیور تویست را به خاطر داشته باشید


بخش هایی از فیلمی درباره اولیور تویست – ساخت 1948 (صحنه دیدار اولیور با فاگین)