کی باید آفتابی شد؟؟!!

 

 

کسی پس از دیر زمانی از خانه یا محل اختفا بیرون آید و خود را نشان دهد، اصطلاحاً می گویند فلانی «آفتابی شد». بحث بر سر آفتابی شدن است که باید دید ریشه آن از کجا آب می خورد و چه ارتباطی با علنی و آشکار شدن افراد دارد.

خشکی و کم آبی از یک طرف و وضع کوهستانی، به خصوص شیب مناسب اغلب اراضی فلات ایران از طرف دیگر، موجب گردید که حفر قنوات و استفاده از آبهای زیر زمینی از قدیمترین ایام تاریخی مورد توجه خاص ایرانیان قرار گیرد. اگر چه وسایل حفر قنات از هزاران سال پیش تا کنون تغییری نکرده است، مع ذالک ایرانیان با تحمل رنج فراوان موفق شده اند از ده قرن قبل از میلاد مسیح مساحت زیادی از بیابانهای بی آب و علف کشور را به مزارع و باغات سرسبز و خرم مبدل سازند و در روزگاری که هنوز تلمبه اختراع نشده بود، جمعیت زیادی از طریق حفر قنوات به کشاورزی مشغول شوند.

شاهان هخامنشی برای تشویق مردم به کشاورزی و آباد کردن اراضی بایر و لم یزرع، مقرر داشته بودند که: هر کس زمینهای بی حاصل را آبیاری و آماده کند، تا پنج پشت از پرداخت مالیات و عوارض مقرر معاف خواهد بود. در عهد هخامنشیان ایرانیان فن فنایی را در کشورهای مفتوحه معمول می ساختند. چنانکه شبه جزیره عمان را به این وسیله آباد کردند؛ و در بیابانهای سوریه و شمال آسیای مرکزی به حفر قنوات پرداختند. فن قنایی به جهت عظمت و اهمیتش از حدود مرزی ایران خارج شد و در کشورهای دور دست تا دامنه کوههای اطلس در آفریقای شمالی نیز گسترش پیدا کرد.

در عهد اشکانیان و ساسانیان نیز که به امور کشاورزی توجه خاصی مبذول می شد، احداث سد و نهر و حفر قنوات در درجه اول اهمیت قرار داشت. ولی در زمان تسلط خلفای عرب در ایران متدرجاً تأسیسات آبیاری و آبادیها تعمداً و یا بر اثر عدم توجه رو به ویرانی گذاشت.

از سلسله های معروف ایران بعد از اسلام که در قسمت آبیاری و حفر قنوات ابراز علاقه و فعالیت کرده اند، سلسله دیلمیان بوده اند، که به عنوان نمونه قنات رکن آباد در شیراز و بندامیر در مرودشت فارس است. اولی به فرمان رکن الدوله دیلمی حفر و به نام او تسمیه گردید و دومی را به دستور عضدالدوله بر روی رودخانه کر بستند. حاج میرزا آقاسی صدراعظم محمد شاه قاجار هم تا آن اندازه به امور کشاورزی و حفر قنوات علاقه داشت که انتصاب حکام ایالات و ولایات را موکول و معلق به این شرط کرده بود که در منطقه تحت الحکومه چند رشته قنات حفر نمایند. حاج میرزا آقاسی شخصاً نیز چند رشته قنات احداث کرد؛ و مساحت زیادی از حومه و اطراف شهر تهران را آباد ساخت. باید دانست آبادیهای که در اطراف و حتی داخل شهر تهران کنونی به نام عباس آباد هنوز باقی است از مستحدثات همین میرزا عباس ایروانی، معروف به حاج میرزا آقاسی است که به نام خودش تسمیه و نامگذاری شده است.

به طور کلی حفر قنوات و تونلهای تحت الارضی به قدری اهمیت داشته و دارد که در عصر حاضر با وجود این همه امکانات و وسایل موجود، آن را از عجایب اختراعات بشمار آورده اند. زمین شناس آمریکایی به نام "تولمان" در کتابی که راجع به آبهای زیر زمینی نوشته، قنات را بزرگترین اقدام مربوط به تهیه آب در روزگار باستان دانسته است. هرگاه سطح آب به زمین نزدیک بوده، شیب آن هم کافی باشد، طول قنات از چند کیلومتر تجاوز نمی کند؛ ولی مسطح بودن زمین و شیب ملایم گاهی طول قنات را تا یک صد و بیست کیلومتر هم می رساند. مانند قنوات یزد که از مسافات بعیده با تحمل مخارج گزاف به دست می آید. در بعضی از نقاط که سطح آب در عمق زیادی قرار دارد، چاهها مخصوصاً مادر چاه تا سیصد متر عمق دارند، مانند قنات گناباد. با این توصیف و با توجه به عمق چاهها و طول قنوات می توان به مهارت و استادی ایرانیان چیره دست پی برد که چگونه از قرنها پیش قادر بودند به با وسایل خیل ساده و ابتدایی شیب آب زیر زمینی و طراز زمین را در عمق چند صد متری از زیر زمین طوری حساب کنند که آب پس از طی کیلومترها در نقطه محاسبه شده به سطح زمین برسد و به قول مقنی ها « آفتابی شود ». یعنی از تاریکی خارج و در معرض آفتاب و روشنایی قرار گیرد.

در هر صورت غرض از تمهید مقدمه بالا این است که " آفتابی شدن " از اصطلاحات قنایی است و آنجا که آب قنات به مظهر سطح زمین می رسد و گفته می شود آفتابی شد؛ یعنی آب قنات از تاریکی خارج شده به آفتاب و روشنایی رسیده است. این عبارت بعدها مجازاً در مورد افرادی که پس از مدتها از اختفا و انزوا خارج می شوند به کار برده شده است.
منبع :seemorgh.com

ویدیو مرتبط :
عینک آفتابی

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

مناسب‌ترین رنگ برای عینك‌ آفتابی

 

 

 

 

شدت نور خورشید برای چشم آسیب‌رسان است و ورود اشعه ماوراءبنفش به چشم نیز موجب آب‌مروارید می‌شود، در نتیجه استفاده از عینك آفتابی مناسب و جاذب UV در تابستان ضروری است.

 

نور خورشید از دو جهت می‌تواند به چشم آسیب برساند. شدت نور خورشید و وجود اشعه ماوراءبنفش دو پارامتر آسیب‌رسان به چشم‌ها هستند و با استفاده از عینك آفتابی مناسب می‌توان از آسیب به چشم پیش‌گیری كرد.

 

وی افزود: در فصل تابستان شدت نور خورشید افزایش می‌یابد و در نتیجه استفاده از عینك آفتابی در این فصل ضروری است.

 

اشعه ماوراء بنفش با طول موج ۳۲۰ تا ۴۰۰ نانومتر برای چشم آسیب‌رسان است و موجب آب مروارید می‌شود. انتخاب و استفاده از عینك آفتابی ۴۰۰UV می‌تواند مانع ورود اشعه مضر ماوراءبنفش به چشم شود.

 

این اپتومتریست خاطر نشان كرد: به افرادی كه از عینك طبی استفاده می‌كنند نیز توصیه می‌شود شیشه عینك خود را فتوكرومیك كنند. عینك‌های فتوكرومیك در تماس با نور خورشید تیره‌رنگ می‌شوند و علاوه بر كاهش شدت نور وارد شده به چشم مانع ورود UV نیز می‌شوند.

 

استفاده از عینك آفتابی بدون قابلیت جذب اشعه UV بسیار مضر است زیرا تیره بودن عینك موجب می‌شود مردمك چشم باز شده و اشعه بیشتری وارد چشم‌ها شود.

 

وی درباره رنگ شیشه عینك آفتابی نیز گفت: قهوه‌ای و دودی مناسب‌ترین رنگ برای استفاده معمول از عینك آفتابی است.

 

این اپتومتریست افزود: با توجه به این‌كه نظارت خاصی بر فروشندگان دوره گرد عینك آفتابی وجود ندارد توصیه می‌شود تا حد امكان عینك آفتابی از مراكز معتبر تهیه شود.

 

شیشه‌ای و یا پلاستیكی بودن عینك آفتابی نیز تفاوتی در كارایی ندارد ولی با توجه به این‌كه احتمال شكستن عینك با شیشه پلاستیكی كمتر است، احتمال آسیب به چشم نیز كاهش می‌یابد.

 

وی خاطرنشان كرد: دستگاه‌های UVسنج كه در عینك فروشی‌ها وجود دارد قابل اطمینان هستند و امكان دست‌كاری آنها وجود ندارد. شهروندان پیش از خرید عینك از فروشنده بخواهند میزان جذب UV را تست كند.