1 خرداد ؛ روز بزرگداشت ملاصدرا

ملاصدرا ، از بزرگان فلسفه اسلامی و از بزرگترین دانشمندان جهان است

 

1 خرداد ؛ روز بزرگداشت ملاصدرا
-- معرفی شخصیت :
محمد بن ابراهیم قوامی شیرازی ملقب به صدرالمتالهین یا ملاصدرا ، از بزرگان فلسفه اسلامی و از بزرگترین دانشمندان جهان ، درنهم جمادی الاولی سال 980 قمری در شیراز دیده به جهان گشود.

پدر او خواجه ابراهیم قوامی مردی پرهیزگار دیندار و دوستدار و حامی دانش و معرفت بود. در زمان حیات ملاصدرا ، شیراز دارای حكومت مستقلی بود و حكمرانی آن به برادر شاه واگذار گردید ، در آن زمان پدر ملاصدرا به عنوان معاون او و دومین شخصیت مهم آن منطقه به شمار می رفت و به نظر می رسید تنها موهبتی كه خداوند به او ارزانی نداشته ، داشتن فرزند باشد. اما بالاخره خداوند ، دعاهای این مرد پاك و زاهد را بی جواب نگذاشت و بهترین پسران را به او ارزانی كرد كه یكی از آنها را محمد ملقب به صدرالدین نام نهاد به آن امید كه عالی ترین شخصیت مذهبی گردد.

 

در دوران جوانی ، صدرالمتالهین جوان با شیخ بهایی آشنا گردید كه سنگ بنای شخصیت علمی و اخلاقی ملاصدرا  توسط این دانشمند جهاندیده ی كم نظیر، بنا نهاده شد و تكمیل این بنای معنوی را استاد دیگرش دانشمند سترگ و استاد علوم دینی - الهی و اصول یقینی سید امیرمحمد باقر بن شمس الدین ، مشهور به میرداماد عهده دار گشت.

 

-- شرایط اجتماعی ملاصدرا :
صدرالمتالهین، حكیم خانه به دوشی بود كه به جرم آزادگی روح و فكر ، مجبور شد از پایتخت و پایتخت نشینان روی گرداند. وی در مقدمه ی كتاب " اسفار" ، دلایل بیزاری خود را از جاهلان فرزانه نمای زمان خویش و عزلت و تصوف خود در كهك (روستایی دورافتاده در سی كیلومتری شهر قم)  را بیان داشته است. پس از بازگشت به شیراز ، شهرت صدرای شیرازی عالمگیر شده بود و طالبان حكمت از نواحی و اطراف برای درك فیض به حضورش می شتافتند.

 

او خود در مقدمه ی اسفار می گوید: «..... به تدریج آنچه در خود اندوخته بودم، همچون آبشاری خروشان فرود آمد و چون دریایی پر موج، در منظر جویندگان و پویندگان قرار گرفت. »  ملاصدرا پس از فراگیری علوم از استادانش ، برای تدریس به قم رفت و پس از آن به امر شاه عباس دوم به شیراز بازگشت و در آنجا به تدریس مشغول گردید.
او شاگردان بسیار داشت كه از آن جمله ، ملامحسن فیض كاشانی و ملا عبد الرزاق لاهیجی را می توان نام برد.

 

ملاصدرا درنهم جمادی الاولی سال 980 قمری در شیراز دیده به جهان گشود

 

 -- شخصیت فلسفی ملاصدرا :
در زمان حیات ملاصدرا ، یعنی در اواخر قرن دهم و شروع قرن یازدهم هجری ، كلام و فلسفه از علوم رایج و محبوب آن زمان به شمار می رفت. دلیل عمده ی گسترش این علم نسبت به سایر علوم آن زمان مانند  فقه، ‌ادبیات عرب، ‌ریاضی، ‌نجوم ،  طب و ...، همچنین هنرهای رایج آن زمان مانند خط ، معماری و كتیبه را می توان در شرایط اجتماعی آن دوران كه خود زاییده ی شرایط سیاسی حاكم بر كشور بود جستجو نمود. عدم وابستگی و استقرار ومركزیت حكومت وقت، امنیت و آزادی خاصی را حكم فرما ساخته بود كه شكوفا شدن استعداد ها و گسترش هنر و علم را در پی داشت.

 

-- شخصیت عرفانی ملاصدرا :
صدرالدین محمد در علوم متعارف زمان ، به ویژه در فلسفه اشراق ، مكتب مشاء‌ ، كلام ، عرفان و تفسیر قرآن مهارت یافت. او آثار فلسفی  متفكرانی چون سقراط و فلاسفه ی هم عصر او، افلاطون، ‌ارسطو و شاگردانش و دانشمندانی چون ابن سینا و خواجه نصرالدین طوسی را دقیقاً بررسی نمود، موارد ضعف آنها را باز شناخت و مسایل مبهم مكاتب را به خوبی دانست.

 

اگرچه او از مكتب اشراق ، بهره ها برد ولی هرگز تسلیم عقاید آنان نشد و گرچه شاگرد مكتب مشاء گردید لیكن هرگز مقید به این روش نشد. " حكمت متعالیه " مهمترین كتاب ملاصدرا به شمار می آید كه حاوی ژرف ترین پاسخ ها به مسائل فلسفی است. ملاصدرا ، علاوه بر سلوك درعرفان ، به عنوان یكی از موفق ترین فلاسفه ، مطرح می باشد كه با طی كردن مراحل مختلف، گنجینه ی با ارزشی را برای ساخت قلعه ای از دانش كشف نمود كه با نور جاودانی حقیقت می درخشد.

 

 خانه تاریخی ملاصدرا در غرب روستای کهک - قم

 

ملاصدرا می نویسد:
« من وقتی دیدم زمانه با من سر دشمنی دارد و به پرورش اراذل و جهال مشغول است و روز به روز شعله های آتش جهالت و گمراهی برافروخته تر و بدحالی و نامردی فراگیرتر می شود  ، ناچار روی از فرزندان دنیا برتافتم و دامن از معركه بیرون كشیدم و از دنیای خمودی و جمود و ناسپاسی به گوشه ای پناه بردم و در انزوای گمنامی و شكسته حالی پنهان شدم . دل از آرزوها بریدم و همراه شكسته دلان بر ادای واجبات ، كمر بستم  و كوتاهی های گذشته را در برابر خدای بزرگ به تلافی برخاستم.

 

نه درسی گفتم و نه كتابی تألیف نمودم ؛ زیرا اظهار نظر و تصرف در علوم و فنون و القای درس و رفع اشكالات و شبهات و .... نیازمند تصفیه روح و اندیشه ، تهذیب خیال از نابسامانی و اختلال ، پایداری اوضاع و احوال ، و آسایش خاطر از كدورت و ملال است و با این همه رنج و ملالی كه گوش می شنود و چشم می بیند چگونه چنین فراغتی ممكن است...  ، ناچار ازهمراهی با مردم دل كندم و از انس با آنان مأیوس گشتم تا آنجا كه دشمنی روزگار و فرزندان زمانه بر من سهل شد و نسبت به انكار و اقرارشان ، و عزت و اهانتشان بی اعتنا شدم.

 

آن گاه روی فطرت به سوی سبب ساز حقیقی نموده ، با تمام وجودم در بارگاه  قدسش به تضرع و زاری برخاستم و مدتی طولانی بر این حال گذراندم ؛  سرانجام در اثر طول مجاهدت و كثرت ریاضت ، نورالهی در درون جانم تابیدن گرفت و دلم از شعله شهود مشتعل گشت. انوار ملكوتی بر آن افاضه شد و اسرار نهانی جبروت بر وی گشود و در پی آن به اسراری دست یافتم كه در گذشته نمی دانستم و رمزهایی برایم كشف شد كه به آن گونه از طریق برهان نیافته بودم و هر چه از اسرارالهی ، حقایق ربوی ، ودیعه های عرشی و رمز و راز صمدی را با كمك عقل و برهان می دانستم با شهود و عیان روشنتر یافتم. در اینجا بود كه عقلم آرام گرفت و استراحت یافت و نسیم انوار حق ، صبح و عصر و شب و روز  بر آن وزید و آنچنان به حق نزدیك شد كه همواره با او به مناجات نشست .»

آثار ملاصدرا:
از ملاصدرا آثار درخشانی باقی مانده است كه برخی از آنها عبارتند از :  اسفار اربعه ، مبدأ و معاد ، دیوان اشعار، حدوث العالم ، مفاتیح الغیب ، متشابهات القرآن.

وفات ملاصدرا :
حكیم وارسته در طول عمر 71 ساله اش هفت بار با پای پیاده به حج مشرف شد و گل تن را با طواف كعبه دل صفا بخشید و در آخر نیز سر بر این راه نهاد و به هنگام آغاز سفر هفتم یا در بازگشت از آن سفر به سال 1050 ه .ق در شهر بصره تن رنجور را وداع نمود و در جوار حق قرار گرفت ، و در همانجا به خاك سپرده شد. اگر چه امروز اثری از مزار او نیست اما عطر دلنشین حكمت متعالیه از مُركب نوشته هایش همواره مشام جان را می نوازد.

منبع : tebyan.net

ویدیو مرتبط :
بزرگداشت شهدا سوم خرداد

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

یازدهمین بزرگداشت روز ملی صنعت چاپ برگزار شد

 

 

یازدهمین جشنواره صنعت چاپ ایران شب گذشته با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، همراه با تقدیر از پیشکسوتان عرصه چاپ در تالار وحدت برگزار شد.

مراسم بزرگداشت روز ملی صنعت چاپ عصر روز گذشته، با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سرپرست امور چاپ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، «حجت الاسلام والمسلمین اكرامی» عضو كمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی و جمعی از پیشكسوتان صنعت چاپ در تالار وحدت برگزار شد.

«سیدمحمد حسینی» وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در مراسم بزرگداشت روز ملی صنعت چاپ، طی سخنانی گفت: وزارت ارشاد به بعد محتوایی صنعت چاپ نظر بسیاری دارد و این مساله به معنی بی توجهی نسبت به اقتصاد این صنعت است. صنعت چاپ در طول تاریخ فراز و نشیب های فراوانی داشته و امروز هم که عطش زیادی برای شناخت آرمان های انقلاب اسلامی در جهان وجود دارد، باید به این صنعت هم توجه بیشتری صورت گیرد.

لزوم اهتمام صنعتگران حوزه چاپ

وی به گردش ۸۰۰ میلیارد دلاری صنعت چاپ در قیاس با رقم ۴۵۰ میلیارد تومانی صنعتی مهمی مانند گردشگری بر لزوم اهتمام بیشتر صنعتگران حوزه چاپ اشاره و بیان کرد: وزارت ارشاد با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت برخی مشکلات ساختاری این صنعت را برطرف می کند. در حوزه چاپ سختگیری های زیادی در زمینه صدور مجوز به چاپخانه های دولتی صورت می گیرد و بنای دولت بر این است که هر چه می تواند فعالیت های حوزه چاپ را به بخش خصوصی واگذار کند.

وعده های معاون فرهنگی وزیر ارشاد درباره صنعت چاپ

در این مراسم همچنین «بهمن دری» معاون امور فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، به وعده هایی که در مراسم سال گذشته روز صنعت چاپ داد، اشاره کرد و گفت: امسال یکی از مهمترین وعده ها که تشکیل شورای سیاستگذاری صنعت چاپ بود و از آرزوهای پیشکسوتان این صنعت به شمار می رفت، محقق شد.

وی با بیان این که متولی اصلی صنعت چاپ وزارت ارشاد نیست، بلکه باید وزارت صنعت، معدن و تجارت هم در رفع مشکلات صنف چاپ یاری کند، افزود: این گونه نیست که کشورهای دیگر دست روی دست هم گذاشته باشند و در چنین شرایطی ما باید به صورت مضاعف پیشرفت کنیم.

دری به شکل گیری کمیسیون رسیدگی به تخلفات در صنعت چاپ اشاره کرد و توضیح داد: این کمیسیون در عین این که باید با کمترین تخلفات هم برخورد کند، می تواند منشا برکات خوبی باشد و برخی اقدامات که ممکن است، حیثیت پیشکسوتان صنعت چاپ را لکه دار کند، بزداید.

معاون امور فرهنگی وزیر ارشاد، همچنین از بررسی آئین نامه استانداردسازی چاپ نشریات و کتب در دستگاه های دولتی در هیات دولت خبر داد.

واگذاری چاپخانه های دولتی به بخش خصوصی

به گفته دری، لزوم واگذاری چاپخانه های دولتی به بخش خصوصی غیر قابل انکار است. او ادامه داد: برخی دستگاه های دولتی که خودشان چاپخانه دارند، باعث می شوند دست بخش خصوصی بسته و بازار آن راکد شود. تاکید داریم که چاپخانه های دولتی، باید به تشکل های صنفی و چاپخانه های خصوصی واگذار شوند.

وی همچنین با یادآوری پیش نویس تفاهم نامه ای که قرار است با هدف تحول و نوسازی صنعت چاپ کشور به امضای دو وزارتخانه ارشاد و صنعت، معدن و تجارت برسد، بیان کرد: در این تفاهم نامه حدود ۱۲ پیشنهاد داده بودیم که حدود ۸ محور آن مورد تایید دوستان وزارت صنایع قرار گرفت و امیدواریم این تفاهم نامه به زودی به امضای دو وزیر برسد.

در انتهای این مراسم تعدادی از پیشکسوتان و فعالان صنعت چاپ؛ یعنی سید جلال کتابچی، اسماعیل توانا، محمود شیخیان، ناصر احدی و محمد عربستانی با اهدای لوح تقدیر و جوایز نقدی تجلیل شد..... /شبکه خبری برنا