فرهنگ و هنر
2 دقیقه پیش | تشریفات بهبود | تشریفات و خدمات مجالستشریفات بهبود | تشریفات و خدمات مجالس | برگزاری مراسم عروسی | باغ عروسی تشریفات ۵ ستاره بهبود با مدیریت بهبود اصلانی صاحب سبک در اجرای دیزاین های ژورنالی و فانتزی ، اجرا ... |
2 دقیقه پیش | خواندنی ها با برترین ها (81)در این شماره از خواندنی ها با کتاب جدید دکتر صادق زیباکلام، اثری درباره طنز در آثار صادق هدایت، تاریخ فلسفه یونان و... آشنا شوید. برترین ها - محمودرضا حائری: در این شماره ... |
منشور کوروش
منشور کوروش
استوانهٔ کوروش بزرگ یا منشور حقوق بشر کوروش لوحی از گل پخته است که در سال ۵۳۸ پیش از میلاد به فرمان کوروش بزرگ هخامنشی پادشاه و بنیانگذار شاهنشاهی هخامنشی نگاشته شدهاست.
نیمهٔ نخست این لوح از زبان رویدادنگاران بابلی و نیمهٔ پایانی آن سخنان و دستورهای کورش به زبان و خط میخی اکدی (بابلی نو) نوشته شدهاست. این استوانه در سال ۱۲۵۸ خورشیدی/ ۱۸۷۹ میلادی در نیایشگاه اِسَگیله (معبد مردوک، خدای بزرگ بابلی) در شهر بابل باستانی پیدا شده و در موزه بریتانیا در شهر لندن نگهداری میشود.[۱] این منشور یکی از بزرگترین نشانههای روحیهٔ بردباری در فرهنگ ایرانی است.
پیداسازی منشور کوروش
در سال ۱۲۵۹ خورشیدی/ ۱۸۷۹ میلادی به هنگام کاوشهای باستانشناسی گروه بریتانیایی در محوطهٔ باستانی بابل در بینالنهرین (میانرودان)، هرمزد رسام، باستانشناس بریتانیایی آسوریتبار، استوانهٔ گلیای را یافت که شامل نوشتههایی به خط میخی بود.
جنس این استوانه کوروش از گل رس است، ۲۲٫۵ سانتیمتر طول و ۱۱ سانتیمتر عرض دارد و دور تا دور آن ۴۵ سطر (به جز بخشهای تخریبشده) به خط و زبان اکدی (بابلی نو) نوشته شدهاست. بررسیهای بعدی نشان داد که نوشتههای استوانه در سال ۵۳۸ پیش از میلاد به فرمان کوروش بزرگ پس از شکست دادن نبونید و تصرف کشور بابل، نوشته شدهاست.
این اثر در نیایشگاه اِسَگیله (معبد مردوک) در شهر بابل قرار داده شده بود. در حال حاضر این لوح سفالین استوانهای در بخش «ایران باستان» در موزه بریتانیا نگهداری میشود. از سوی دیگر، در سال ۱۳۷۵ آشکار شد که بخشی از یک لوحه استوانهای که آن را متعلق به نبونید پادشاه بابل میدانستند، در حقیقت پارهای از استوانهٔ کوروش بزرگ، از سطرهای ۳۶ تا ۴۳ است.
پس از این آگاهی، این پاره از لوح استوانهای که در دانشگاه ییل (Yale) در آمریکا نگهداری میشد، به موزه بریتانیا در لندن انتقال داده شد و به استوانهٔ اصلی پیوست گردید. پژوهشهای زبانشناسی روی دو قطعه استخوان فسیل شدهٔ اسب که در موزهٔ شهر ممنوعه در چین نگهداری میشوند، منجر به شناسایی نسخهٔ چینی منشور کورش شد. قدمت این استخوانها به دورهٔ سلطنت هخامنشیان بازمیگردد.
ساخت منشور کوروش
کوروش بزرگ، بنیانگذار پادشاهی ایران و آغازگر سلسلهٔ هخامنشیان، پس از تسخیر بابل، در بابل بر تخت پادشاهی نشست و ادیان بومی را آزاد اعلام کرد. برای جلب محبت مردم میانرودان (بینالنهرین)، مردوک که بزرگترین خدای بابل بود را به رسمیت شناخته، او را نیایش کرد و سپاس گفت. او هیچ گروه انسانی را به بردگی نگرفت و سپاهیانش را از تجاوز به مال و جان رعایا بازداشت.
او تمامی کسانی را که به اسارت به بابل آورده شده بودند گرد هم آورد و منزلگاه آنها را به ایشان بازگرداند. کوروش همچنین قوم یهود را نیز از اسارت و بیگاری در بابل آزاد کرد. به دستور کوروش، شرح وقایع و دستورهای وی روی یک لوح استوانهای سفالین نگاشته شد و در معبد مردوک قرار گرفت.
استوانه کوروش
استوانه کوروش، استوانه ناقص از جنس خاک رس است که با ۳۵ خط حکاکی شده به زبان آکدی توسط هرمزد رسام در حفاری منطقه معبد مردوک در سال ۱۸۷۹ در بابل کشف گردید. تکه دوم که شامل خطهای ۳۶ تا ۴۵ میشود، در کلکسیون بابلی دانشگاه ییل توسط برگر پیدا شد. حکاکی کلی گرچه در آخر ناکامل ماند، شامل ۴۵ خط شد که سه سطر اول تقریباً به طور کامل شکستهاند(قابل خواندن نیستند).
متن حاوی روایتی از فتح بابل توسط کورش در ۵۳۹ پ. م. است و با گفتاری از مردوخ ایزد بابلی در مورد جنایتهای نبونعید، آخرین پادشاه کلدانی، آغاز میشود (سطرهای ۴-۸). در ادامه روایتی از جستجوی مردوخ برای یافتن پادشاه شایسته، انتساب کورش به حکمرانی تمام جهان، و عاملیت او در فتح بابل بدون جنگ آورده میشود (سطرهای ۹-۱۹).
سپس کورش، با لحن اول شخص، القاب و نسب خود را برمیشمرد (سطرهای ۲۰-۲۲) و اعلام میکند که صلح کشور را تضمین کرده (سطرهای ۲۲-۲۶) که به موجب آن او و پسرش کمبوجیه مشمول رحمت مردوخ شدهاند (سطرهای ۲۶-۳۰). او بازسازی معبد، که در دوران زمامداری نبونعید به فراموشی سپرده شده بود، و اجازهاش به تبعیدشدگان مبنی بر بازگشت به میهنشان را توصیف میکند (سطرهای ۳۰-۳۶). در پایان پادشاه بازسازی دفاع شهر بابل را توصیف کرده (سطرهای ۳۶-۴۳) و گزارش میکند که به هنگام بازسازی کتیبهای از آشوربانیپال را دید.(سطرهای ۴۳-۴۵)
در حقیقت متن توسط کاهنان مردوخ با تقلیدی از متون کهن نئو-آشوری، به ویژه کتیبههای آشوربانیپال نوشتهشده در بابل، نوشتهشدهاست. بنابراین، استوانه ساختی به شیوه معمول کتیبههای میانرودان دارد و بهعنوان پی دیوارهای بابل برای یادبود بازسازیهای کورش در آنجا گذاشتهشدهاست.
نخستین بیانیه حقوق بشر
از طرف بسیاری این سند به عنوان نخستین منشور حقوق بشر شناخته میشود در سال ۱۹۷۱ میلادی، سازمان ملل آن را به شش زبان رسمی سازمان منتشر کرد و بدلی از این منشور در مقر سازمان ملل متحد در شهر نیویورک نگهداری میشود.
موزه بریتانیا یا بریتیش میوزیوم این سند را نخستین بیانیه حقوق بشر می خواندو همینطور بان کی مون، دبیر کل سازمان ملل متحد، در جریان سفر به تهران، رسما از استوانه کورش به عنوان نخستین بیانیه حقوق بشر یاد کرد و آن را مایه افتخار ایرانیان دانست.
در این لوح استوانهای، کوروش پس از معرفی خود و دودمانش و شرح مختصر فتح بابل، میگوید که تمام دستاوردهایش را با کمک و رضایت مردوک خدای بابلی به انجام رساندهاست. وی سپس بیان میکند که چگونه آرامش و صلح را برای مردم بابل و سومر و دیگر کشورها به ارمغان آورده، و پیکر خدایانی که نبونید از نیایشگاههای مختلف برداشته و در بابل گردآوری کرده بوده را به نیایشگاههای اصلی آنها برگرداندهاست. پس از آن، کوروش بزرگ میگوید که چگونه نیایشگاههای ویرانشده را از نو ساخته و مردمی را که اسیر پادشاههای بابل بودند به میهنشان برگرداندهاست. در این نوشته اشارهٔ مستقیمی به آزادی قوم یهود از اسارت بابلیان نشده، اما با مطالعه و پژوهش منابع تاریخی مشخص شدهاست که آزادی یهودیان بخشی از سیاست کوروش پس از فتح بابل بودهاست.
منبع:fa.wikipedia.org
ویدیو مرتبط :
ترجمه متن منشور کوروش کبیر - روز جهانی کوروش بزرگ مبارک
خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :
آقای رئیس جمهور! چقدر به منشور کوروش عمل می کنید؟
عصر ایران - صادق حبیب زاده - از روزی که "منشور کوروش" وارد ایران شده مدام درباره آن سخن گفته می شود و شخص رئیس جمهور نیز در آئین رونمایی آن ، از منشور کوروش تمجیدها کرد و درباره اش سخن ها گفت ؛ بخوانید:
- این منشور یك معیار بسیار ارزشمند برای ارزیابیهای تاریخی و عملكرد سیاستمداران و حاكمان تاریخ است.
- کوروش در تاكید بر آزادی اندیشه، تفكر و آزادی انتخاب انسانها میگوید همگان در سرزمین در انتخاب اندیشه و عقیده آزاد هستند.
- کوروش بعد از فتح بابل فرمان آزادی اندیشه و عقیده را صادر میكند.
- منشور كوروش، منشور مبارزه با ظلم و ستم است. او میگوید تا روزی كه من پادشاه ایران، بابل و كشورهای جهات اربعه هستم یعنی همه جهات، نخواهم گذاشت كه كسی به دیگری ظلم كند و اگر كسی مظلوم واقع شد حق او را از ظالم میگیرم و به او میدهم و ستمگر را مجازات میكنم. او میگوید تا زمانی كه من پادشاه هستم اجازه نمیدهم مال منقول و غیرمنقول فردی بدون پرداخت بها و جلب رضایت صاحب مال توسط كس دیگری تصرف شود.
- منشور كوروش، منشور دفاع از مظلومان و ایستادگی در برابر ظالمان است. منشور كوروش، منشور لغو سلطه انسان بر انسان و به بیگاری كشیدن انسانها و بردهداری است.
- منشور كوروش، منشور احترام به كرامت انسانها و حقوق پایه و اساسی انسانهاست. او اعلام میكند هر كسی هر شغلی را كه میل دارد میتواند انتخاب كند. او اعلام میكند هر كسی در هر نقطهای از سرزمین من میتواند مسكن بگزیند. این منشور معیاری برای سنجش حاكمان در طول تاریخ است.
البته همانگونه که رئیس جمهور می گوید این مبانی با رهنمودهای دین اسلام نیز مطابقت دارد و حوادث و روایاتی که از تاکید اسلام و پیامبر (ص) و معصومین (ع) بر حقوق بشر حکایت دارد نیز کم نیستند.
تمجید از کوروش و منشورش به احمدی نژاد ختم نشد و حتی آیت الله مکارم شیرازی ضمن ارائه دیدگاه خود در مورد مقام ذوالقرنین در قرآن ، با اشاره به اهمیت منشور کوروش به عنوان سند جهانی حقوق بشر، ابراز تمایل کرد که از نمایشگاه منشور بازدید کند.
حال باید پرسید آیا صرف تمجید و تعریف از یک منشور کهن ، کافی است یا کسانی که در اداره امور کشور ، 2500 سال بعد از کوروش در مسند مدیریت اجرایی کشور قرار گرفته اند ، باید در کنار مدح و ثناهایشان ، در اندیشه اجرایی ساختن مفاد این منشور حقوق بشری نیز باشند؟
آیا به مناسبت حضور اندک مدت این منشور در ایران ، نمی توان میزان اجرایی شدن آن را در ایران امروز مورد سنجش قرار داد؟ در همین باره می توان با تشکیل هیاتی مستقل و نیز با بهره مندی از توانمندی های تشکل های مردم نهاد و احزاب و رسانه ها ، گزارش های سالانه از میزان پایبندی به مواد حقوق بشری منشور کوروش در ایران و حتی سایر کشورهای جهان تهیه کرد و نواقص کار را سنجید و برطرف نمود.
اگر ما به عنوان ملتی که سابقه تاریخی و تمدنی مان به بزرگانی مثل کوروش می رسد ، به این مهم افتخار می کنیم ، باید بدانیم که افتخار بزرگ تر آن است که به آموزه های ارزشمند تاریخی مانند همین منشور حقوق بشر کوروش بها دهیم و آنها را اجرا کنیم و الا فخر حقیقی و بهره مندی واقعی از آن دیگرانی خواهد بود که به اندازه ما ادعا ندارند ولی در عمل فرسنگ ها از ما پیش اند.
البته در قوانین امروزی ما نیز از جمله در قانون اساسی ، آنچه در منشور کوروش آمده ، تکرار شده که از آن جمله می توان به منع تفتیش عقاید اشاره نمود ولی سخن بر سر این است که این قوانین تا چه اندازه رعایت می شود و میزان نقض شان چقدر است و مهم تر این که پاسداری از این حقوق انسانی تا چه اندازه محقق است؟!
ورود منشور کورش به ایران و استقبالی که از آن شد ، فرصت مغتنمی است برای تقویت وضعیت حقوق بشر در ایران.
بعد از تحریر:
پیشنهاد می شود متن حقوق بشری این منشور در کتاب های درستی دانش آموزان گنجانده شود و در دانشگاه ها به عنوان واحد عمومی تدریس شود..../تحلیل:عصرایران