بهترین زمان برای جراحی لوزه سوم در کودکان

در بافت لوزه سوم، سلول‌های سیستم ایمنی وجود دارد

 

افزایش حجم لوزه سوم اثر فشاری بر جریان لنفاوی دارد و تخلیه لنفاوی از سینوس‌ها و بینی را دچار مشکل می‌کند و باعث بروز عفونت‌های مکرر سینوس‌ها و التهاب بینی می‌شود.

 در ناحیه دهان و حلق انسان غدد لنفاوی زیادی وجود دارد. این غدد در چند نقطه تجمع کرده‌اند که برجسته‌تر از دیگر نواحی به‌نظر می‌رسد. یکی از این برجستگی‌ها لوزه سوم (آدنوئید) نام دارد که در ناحیه حلق-بینی یا پشت بینی قرار دارد. اگر به هر دلیلی لوزه سوم، افزایش حجم بیش از حد پیدا کند، مشکلاتی برای کودک به‌وجود می‌آید که نیازمند مداخلات پزشکی است.

در بافت لوزه سوم، سلول‌های سیستم ایمنی وجود دارد که وظیفه‌شان مقاومت در برابر میکروب‌ها و واکنش به التهاب‌هاست و گاهی این واکنش به شکل افزایش حجم لوزه سوم است. معمولا افزایش حجم لوزه سوم شکل آناتومیک حلق را تغییر می‌دهد و در مسیر هوایی تنگی ایجاد می‌کند. این تغییر می‌تواند عاملی برای تشدید عفونت یا بروز مشکلات بعدی باشد.

همچنین افزایش حجم لوزه سوم اثر فشاری بر جریان لنفاوی دارد و تخلیه لنفاوی از سینوس‌ها و بینی را دچار مشکل می‌کند و باعث بروز عفونت‌های مکرر سینوس‌ها و التهاب بینی می‌شود.

بزرگی لوزه سوم حتی روی شیپور استاش (لوله‌ای در گوش میانی که هوا را از حلق به گوش میانی منتقل می‌کند) هم اثر می‌گذارد، دهانه خروجی آن را می‌بندد و باعث التهاب‌ گوش میانی می‌شود. چون شیپور استاش در کودکان کوتاه‌تر از بزرگسالان و افقی است، بسته شدن آن عوارض شدیدی به‌وجود می‌آورد. تغییرات ساختاری به‌وجود آمده عوارض کوتاه‌مدت و درازمدتی ایجاد می‌کنند که کیفیت زندگی کودک را پایین می‌آورد.

 

علائم بزرگی لوزه سوم
رشد غیرطبیعی لوزه سوم سوراخ‏های پشت بینی را تنگ کرده و موجب تنفس دهانی خواهد شد. این مهم‏ترین علامت بزرگی غیر‏طبیعی لوزه سوم است. وقتی تنفس مشکل پیدا کرد، ممکن است صدادار شود و خرخر در خواب نیز اضافه شود. گاهی این خرخر والدین را بیشتر نگران می‏کند در صورتی که حتی اگر خرخر هم وجود نداشته باشد، همین که تنفس از راه دهان صورت می‏ گیرد، یک امر غیر‏طبیعی است. علاوه بر این مشکل چون لوزه سوم سوراخ‏های پشت بینی را می ‏بندد، ترشح از بینی هم ممکن است بوجود آید.

یکی از علائم مهم دیگر در این کودکان این است که صدایشان اغلب تودماغی می ‏شود. تغییرات دیگری هم در این افراد ایجاد می ‏شود به طوری که در دراز‏مدت قیافه این کودکان طوری تغییر می‏ کند که در اصطلاح پزشکی به آن‏ها قیافه لوزه‏ سومی یا آدنوئید فیس می‏ گویند. چهره کودکان گویای مشکلات مزمن آن‏هاست به قدری که ما وقتی به آن‏ها نگاه می ‏کنیم، تا حد زیادی به شدت مشکل‌شان پی می‏بریم. دهان این کودکان همیشه باز است. لب‏های بالای‌شان به طرف بالا برگشته و موجب نمایان شدن دندان‏های جلویی‏شان می‏شود. گاهی کبودی زیر چشم‏ نیز دیده می شود.

 

تشخیص لوزه سوم
تشخیص این اختلال خیلی مهم است چون متاسفانه بزرگی لوزه سوم در بعضی موارد با سایر بیماری‏ها اشتباه گرفته می‏ شود. علائم بزرگی لوزه سوم گرفتگی بینی و ترشحات آن است. کودکی هم که دچار عفونت‏های سینوسی مزمن است، مهمترین علامتش گرفتگی و ترشح بینی است. این علائم در کودکی هم که دچار آلرژی مزمن است، دیده می‏ شود. بنابراین ما نیاز داریم که برای افتراق این علائم اقدامات تشخیصی انجام دهیم. اولین قدم معاینه ساده است. معاینه بینی و حلق و گوش شامل این معاینات می‏ شود.

 

بعد از آن برای این که دقیقا ارزیابی را کامل کنیم، معاینه دقیق‏تر، معاینه به کمک آندوسکوپ از راه بینی است. به این ترتیب تمام مشکلاتی که شامل سینوزیت، آلرژی، پولیپ، لوزه سوم، بزرگی شاخک‏های بینی است، را می‏توانیم افتراق و تشخیص دهیم. این کار اگر توسط یک متخصص که تجربه کافی و لازم دارد، انجام شود، برای کودک خیلی راحت است. در بچه ‏های با سن خیلی کم مثلا زیر سه سال ممکن است ما از روش‏های تصویربرداری استفاده کنیم. ولی در کودکان با سن بالاتر که همکاری خوبی دارند، بررسی های دقیق‏تر را با معاینه آندوسکوپی انجام می‏ دهیم.

عوارض بلندمدت لوزه سوم
یکی از مشکلاتی که در آینده برای این کودکان (که درمان به موقع حجیم‌شدگی لوزه سوم را دریافت نکرده‌اند) ایجاد می‌شود، فشارخون اولیه است. وقتی تنفس هنگام خواب کافی نیست و بافت‌های بدن کمبود اکسیژن دارند، قلب برای جبران خون بیشتری را پمپاژ می‌کند. این عمل باعث افزایش فشار در قوس آئورت قلب می‌شود که نهایتا به افزایش فشار خون منتهی خواهد شد. شب‌ادراری در کودکان واکنشی به این اختلال است. 

افزایش حجم لوزه سوم باعث بروز عفونت‌های مکرر سینوس‌ها و التهاب بینی می‌شود

 

عوارض کوتاه‌مدت لوزه سوم
بعضی از این عوارض خیلی زود آشکار می‎شوند؛ اولین تغییر، اختلال در خواب به علت انسداد بینی و کمبود اکسیژن است که باعث می‌شود کودک از راه دهان تنفس کند. زیر چشمان اغلب این کودکان پف‌آلود است. بی‌خوابی‌ها و تقلای شبانه و خرخر، باعث خستگی و چرت زدن در طول روز و بی‌اشتهایی و نداشتن رشد کافی کودک خواهد شد. آبریزش از دهان در برخی از آنها، شب ادراری، التهاب گوش و التهاب سینوس، از دیگر علامت‌های شاخص بزرگی لوزه سوم هستند.

 

درمان لوزه سوم
اساس درمان صحیح، تشخیص دقیق است. بعد از تشخیص در صورتی که تشخیص ما بر این بود که مشکل از لوزه سوم است، در وهله اول بزرگی لوزه سوم را بر حسب میزان بزرگی و بر حسب شدت علائم درجه‏بندی می‏ کنیم. اگر در کودک علائم تازه شروع شده باشد و مدت زیادی از آن نگذشته باشد، با درمان‏های دارویی شروع می‏ کنیم تا از رشد بیشتر لوزه سوم جلوگیری کنیم. در کودکانی که علائم خیلی شدید است و مشکلات خیلی جدی در تنفس دارند، در صورتی که لوزه سوم هم از نظر درجه ‏بندی اندازه بزرگی داشته باشد، درمان‏های جراحی برای خارج کردن لوزه سوم لازم است. البته گروهی از بچه ها هستند که ممکن است آن‏ها را با درمان‏های جدیدی که نه دارویی هستند و نه جراحی، بتوانیم درمان کنیم. در این کودکان ممکن است بتوانیم حجم لوزه سوم را بدون بیهوشی با روش‏هایی مثل استفاده از امواج رادیوفرکانس کم کنیم. این کار مزایایی دارد که مثل عمل جراحی خونریزی ندارد، احتیاجی به بیهوشی هم ندارد. علاوه بر این که بافت‏های طبیعی هم مشکلی برایشان ایجاد نخواهد شد. استرس کودک هم در مورد جراحی و اتاق عمل از بین خواهد رفت. به این ترتیب تعداد عمل‏های جراحی در مورد لوزه سوم را می توانیم به حداقل ممکن برسانیم.

جراحی لوزه سوم
برای همه بیماران دچار لوزه سوم بزرگ، الزاما جراحی لازم نیست مگر اینکه پزشک به این نتیجه برسد که لوزه سوم باید برداشته شود. در این صورت اگر در انجام جراحی تعلل شود، تبعات آن در آینده با بیمار خواهد ماند که معمولا جبران‌ناپذیر است یا راه‌های درمانی بسیار پرهزینه‌ای دارند. زمان مناسب جراحی وقتی است که کودک 10 هفته از عمرش سپری شده و 10 کیلوگرم وزن دارد و هموگلوبین خونش 10 میلی‌گرم در دسی‌لیتر است. برداشتن لوزه سوم ممکن است با جراحی‌های دیگری توام شود. وقتی کودک مدام دچار التهاب گوش هم باشد، در همان حین که لوزه سوم برداشته می‌شود، لوله‌ای در گوش تعبیه می‌کنند که ترشحات داخل آن تخلیه شود. این جراحی با بیهوشی عمومی انجام می‌گیرد. جراحی پایه در گوش، گلو و بینی است و زمان زیادی طول نمی‌کشد و بعد از عمل هم بیمار خیلی زود به وضعیت طبیعی برمی‌گردد و می‌تواند مایعات و غذای نرم مصرف کند.

احتمال عود لوزه سوم
در افرادی که دچار حساسیت‌های طولانی‌مدت یا سینوزیت مزمن هستند، احتمال عود لوزه سوم وجود دارد. البته تعداد این بیماران بسیار کم است و بعد از جراحی هم باید تحت نظر متخصص ایمونولوژی قرار گیرند.

 

گردآوی:بخش کودکان صبح بخیر

منبع:salamatnews.com

ویدیو مرتبط :
جراحی لوزه ها

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

چه دسته از کودکان نیاز به عمل لوزه دارند ؟

 خیلی‌ها فکر می‌کنند لوزه، ساده‌ترین و غیرضروری‌ترین عضو بدن است که هیچ کاری ندارد جز چرک کردن، عفونی شدن، زیاد کردن دردسر والدین و آزار دادن بچه‌ها و خب، چه کاری راحت‌تر و بی‌دردسرتر از برداشتن این عضو پیش‌پاافتاده؟! اما آیا قضیه، به همین سادگی‌هاست؟ یعنی بدن کودک، به لوزه‌ها احتیاج ندارد و عمل برداشتن‌شان هم به سادگی آب خوردن است؟

چه کسانی به جراحی لوزه احتیاج دارند؟

هرچند عمل برداشتن لوزه، شایع‌ترین عمل جراحی کودکان است و والدین، معمولا، خیلی راحت‌تر از دیگر جراحی‌ها، با این عمل کنار می‌آیند و حتی گاهی خودشان، پیشنهاد این کار را به پزشک معالج کودک می‌دهند، ولی فقط تعدادی از بچه‌ها هستند که به‌خاطر بروز علایم خاص نظیر عفونت مکرر لوزه‌ها بیش‌تر از پنج یا شش بار در سال، خرخر، تنفس دهانی و بوی بد دهان، افت شنوایی، وزن نگرفتن به مقدار کافی، تغییرات فک و...، به این عمل جراحی نیاز پیدا می‌کنند.

کبریت بی‌خطر!

شاید از عمل لوزه‌ها، فقط درباره بستنی خوردن بعدش می‌دانید و این جراحی را روش درمانی ساده‌ای فرض می‌کنید که ظرف چند دقیقه انجام می‌شود و عارضه‌ای هم برای کودک ایجاد نمی‌کند. بنابراین ممکن است خیلی تعجب کنید اگر بگوییم همین عمل به‌ظاهر ساده برداشتن لوزه‌ها، به شرطی که توسط جراح مجرب و با دقت کافی انجام نشود، باعث آسیب دیدن یکی از عروق گردنی می‌شود که در مجاورت لوزه‌ها قرار گرفته است و نتیجه آسیب به این رگ، بروز خون‌ریزی بعد از عمل خواهد بود.

کنار بیاییم؟

برخی والدین، با تصور این‌که با افزایش سن کودک، شرایطش بهبود پیدا می‌کند، از عمل صرف نظر می‌کنند؛ در حالی که متورم شدن لوزه‌ها، عوارض جدی دارد که بالا رفتن سن کودک، نه‌تنها به رفع تورم لوزه‌ها کمکی نمی‌کند، بلکه آن را تشدید نیز می‌کند. بنابراین اگر لوزه‌های فرزند شما، آن‌قدر بزرگ شده که او را دچار عوارضی مثل سینوزیت یا کاهش شنوایی کرده، انجام عمل جراحی، ضروری است.

بعد از جراحی لوزه، چه احتیاط‌هایی باید انجام دهیم تا کودک‌مان دچار خون‌ریزی نشود؟

کودک، پس از جراحی لوزه، به مراقبت‌های زودرس و تاخیری نیازمند است که در صورت عدم رعایت هر کدام از این مراحل، عوارض ناخوش‌آیندی پیش خواهد آمد.

مراقبت‌های زودرس که تا 24 ساعت بعد از جراحی ادامه دارد:

عدم تحرک بیش از حد طفل

سرد نگه داشتن ناحیه جراحی شده با استفاده از مایعات سرد و گاهی بستنی

استراحت بیمار در اتاق به‌نسبت خنک

مراقبت‌های تاخیری:

مصرف غذاهای سرد

عدم استفاده از خوراکی‌های ترش و ادویه‌دار

استراحت در هوای معتدل و به‌نسبت مرطوب

اگر کودک قبل از عمل دچار عفونت های مکرر می شده مرحله بعد از عمل برایش سخت تر و دردناک تر خواهد بود. برای فرم گرفتن عضلات چپ بستر لوزه به این کودکان توصیه می شود از تخلیه آب دهانشان خودداری کرده و بلع مکرر انجام دهند. این بچه‌ها نباید غذاهای سخت مثل تخمه یا غذاهای استخوان‌داری مثل ماهی بخورند . در هفته اول رژیم غذاییشان باید شامل سیب زمینی پوره شده، گوشت و سبزیجات نرم باشد.

منبع:bartarinha