آبله مرغان چیست؟ علایم و روش های درمان بیماری آبله مرغان

آبله مرغان جزء بیماری های واگیردار است

 

 آبله مرغان در کودکان:

آبله مرغان چیست؟

آبله مرغان (به انگلیسی: Chickenpox)، از بیماری‌های خفیف و بسیار واگیردار است. بیماری آبله مرغان در کودکان شایع‌تر است، توسط ویروس هرپس زوستر که از خانواده هرپس ویروس است، ایجاد می‌شود.

 

این ویروس بعد از ایجاد آبله مرغان، در همه افراد به صورت نهفته، در مسیر رشته‌های عصبی که از نخاع خارج می‌شوند، جایگزین می‌شود و فعالیت مجدد آن منجر به بیماری زونا یا هرپس زوستر Herpes zoster می‌گردد. ویروس‌ آبله مرغان از راه‌ قطره‌های‌ ریز در هوا یا تماس‌ با ضایعات‌ پوستی ، از فرد بیمار انتقال‌ می‌یابد.

 

انسان تنها مخزن ویروس آبله مرغان است. یک بیماری شدیدا مسری است بطوری که میزان ابتلای آن در افراد حساس حداقل 90 درصد می‌باشد. عمدتا در اواخر زمستان و اوایل بهار در نواحی معتدل بروز می‌کند.

 

علایم آبله مرغان:

تب، بی‌حالی و گاه درد خفیف شکمی از علائم آبله مرغان می باشد

 

ابتدا فردی که دچار بیماری آبله مرغان شده است دچار علایم تب، بی‌حالی، بی‌اشتهایی، سردرد و گاه درد خفیف شکمی می‌شود که بعد از 2- 1 روز بثورات قرمز رنگ خارش‌دار معمولاً ابتدا در پشت بیمار و به دنبال آن به فاصله چند ساعت روی شكم و قفسه سینه ظاهر می شود. 

 

این بثورات به تدریج حاوی مایع روشن می‌گردد که 2-1 روز بعد مایع فوق به تدریج کدر می‌شود دانه ها در آبله مرغان بسیار سریع تكامل یافته و بیشتر آنها در عرض 48 ساعت خشك و شروع به تشكیل پوسته می كنند و راش های جدید پیدا می شوند و جای آن ممكن است برای چند روز یا چند هفته پوست محل تاول با تغییر رنگ نسبت به پوست مجاور دیده شود.

 

علت آبله مرغان:
• سرایت در اثر تماس مستقیم: بیماری آبله مرغان از شخص بیمار بوسیله تماس مستقیم و یا از طریق ترشحات مجرای تنفسی بیماران صورت می گیرد بیماری آبله مرغان می تواند از مادر به نوزاد منتقل شود.

 

• تماس غیر مستقیم: بوسیله و لوازمی كه به تازگی به ترشحات و آبدانه های فردی که دچار بیماری آبله مرغان آلوده شده اند.

 

نکته: افراد مبتلا به آبله‌ مرغان از 2- 1 روز قبل از ظهور بثورات جلدی تا حدود 7 روز پس از بروز بثورات می‌توانند منتقل کننده بیماری آبله‌ مرغان باشند.

 

سن شیوع آبله‌ مرغان:

بچه های زیر ده سال بیشتر در معرض تهدید بیماری آبله مرغان هستند و  بیشتر کودکان تا قبل از این سن به بیماری آبله مرغان مبتلا می شوند. ابتلا در سن بالاتر و یا در بزرگسالی برشدت بیماری آبله مرغان می افزاید.

 

فصل ابتلا به آبله مرغان بیشتر در اواخر زمستان و اوایل بهار است. بچه هایی که به واسطه دریافت داروهایی خاص دارای نقص در سیستم ایمنی بدنشان هستند و یا نوزادانی که بیماری را از مادر خود در اواخر بارداری گرفته باشند ممکن است با عوارض پیچیده تری از بیماری مواجه شوند.

عوارض آبله مرغان:

عفونت ریه وخیم‌ترین عارضه آبله مرغان است

 

·عفونت پوست: شایعترین عارضه عفونی آبله مرغان، اضافه شدن عفونت ثانویه باکتریال بر روی ضایعات پوستی است. علت این عفونت خراشیدگی آنها بدنبال خاراندن می‌باشد. همچنین برخی اوقات جای‌ تاول‌ در صورتی‌ که‌ تاول‌ عفونی‌ شود، باقی می‌ماند.

 

· عفونت ریه: وخیم‌ترین عارضه آبله مرغان است و اغلب بالغین را گرفتار می‌کند. معمولا 5-2 روز بعد از شروع بیماری آبله مرغان با علایم تنگی نفس، سرفه و تند شدن تنفس و تب ظاهر می‌شود و ممکن است باعث نارسایی تنفسی شود.

 

· بیماری زونا: گاهی‌ پس‌ از طی‌ شدن‌ سیر بیماری‌ آبله‌ مرغان، ویروس‌ در بدن‌ به‌ حالت‌ خفته‌ باقی‌ می‌ماند (احتمالاً در ریشه‌ اعصاب‌ نزدیک‌ نخاع ‌). ویروس‌ آبله‌ مرغان خفته‌ ممکن‌ است‌ سال‌ها بعد دوباره‌ بیدار شود و بیماری‌ زونا را ایجاد کند. بیماری زونا ناشی از فعال شدن دوباره ویروس واریسلا زوستر در رشته عصبی نخاعی است که با درد شدید و ضایعات پوستی مشخص می‌شود.

 

·سایر عوارض آبله مرغان عبارتند از: عفونت مغز یا پرده‌های مغزی بوسیله ویروس واریسلا زوستر، التهاب قلب، قرنیه، مفاصل و کبد و پانکراس.

مراقبت و پیشگیری از آبله مرغان

- گزارش موارد مشكوك بیماری آبله مرغان به مركز بهداشتی درمانی و خانه بهداشت

 

- ضد عفونی كردن وسایل و لوازم که بیمار آبله مرغان استفاده کرده برای پشگیری از انتقال به سایرین

 

- جداسازی بیمار مبتلا به  آبله مرغان در طول دوره واگیری (تا 7 روز پس از بروز بسورات ) در صورت امكان.

 

- كوتاه كردن ناخنهای فرد مبتلا به  آبله مرغان برای جلوگیری از خارش تاول ها

 

- برای جلوگیری از اضافه شدن عفونت به تاولها حمام گرفتن روزانه با آب سرد توصیه می شود.

 

 درمان آبله مرغان:

بچه های در سنین کمتر در صورت ابتلا به  آبله مرغان حتما به پزشک مراجعه کنند

مثل بیشتر بیماری های ویروسی درمان خاصی برای آبله مرغان وجود ندارد ولی اگر علائم نگران کننده ای غیر از موارد بالا مشاهده شود، مراجعه به پزشک ضروری است. برای نوزادان و بچه های در سنین کمتر در صورت ابتلا به  آبله مرغان حتما به پزشک مراجعه کنند.

داروهای مسکن و آشامیدن مقدار زیاد مایعات، همچنین استفاده از داروهای ضد حساسیت برای کاهش خارش موثر است.

 

دست های کودک مبتلا به آبله مرغان را پاکیزه و ناخن هایش را کوتاه نگهدارید. سعی کنید او را از خاراندن جوش ها منع کنید چرا که باعث کنده شدن آن ها و باقی ماندن جایشان خواهد شد.

 

جوش ها تا زمانی که کاملا خشک شوند می توانند عفونی باشند ولی استراحت در خانه و مدرسه نرفتن کودکانی که آبله مرغان دارند بیش از پنج روز لازم نیست.

 

در موارد بسیار شدید بیماری آبله مرغان گاهی پزشکان داروهای ضد ویروس تجویز می کنند. بعد از پایان بیماری، ویروس به صورت خفته در بدن می ماند و می تواند بعدها در بزرگسالی باعث بیماری زونا شود.

 

گردآوری: بخش کودکان صبح بخیر

منابع:

iec.behdasht.gov.ir
ketabak.org

ویدیو مرتبط :
آبله مرغان چگونه منتقل می شود؟

---

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

آبله مرغان در كودكان

 

 

آبله مرغان در كودكان آبله‌ مرغان عبارت‌ است‌ از يك‌ بيماري‌ خفيف‌ و بسيار مسري‌ كه‌ توسط‌ ويروس‌ هرپس‌ زوستر ايجاد مي‌شود. اين‌ بيماري‌ مي‌تواند در هر سني‌ رخ‌ دهد، اما در كودكان‌ شايع‌تر است‌.

 

علايم‌ شايع‌

علايم‌ زير معمولاً در كودكان‌ خفيف‌، اما در بزرگسالان‌ شديد هستند:

تب‌

درد شكمي‌ يا احساس‌ ناخوشي‌ عمومي‌ كه‌ 1 تا 2 روز طول‌ مي‌كشد.

بثورات‌ پوستي‌ كه‌ تقريباً در هر جاي‌ بدن‌ مي‌تواند پديد آيد، از جمله‌ روي‌ پوست‌ سر، آلت‌ تناسلي‌، و داخل‌ دهان‌، بيني‌، گلو يا مهبل‌. تاول‌ها ممكن‌ است‌ در نواحي‌ بسيار وسيعي‌ از پوست‌ گسترده‌ شده‌ باشند، اما در دست‌ و پا كمتر ظاهر مي‌شوند. تاول‌ها در عرض‌ 24 ساعت‌ مي‌تركند و در محل‌ آنها دلمه‌ تشكيل‌ مي‌شود. هر 3 تا 4 روز مجموعه‌هايي‌ از تاول‌هاي‌ جديد به‌ وجود مي‌آيند.

در بزرگسالان‌ يك‌ سري‌ علايم‌ شبيه‌ آنفلوآنزا وجود دارد.

 

علل‌

عفونت‌ با ويروس‌ هرپس‌ زوستر. اين‌ ويروس‌ از راه‌ قطره‌هاي‌ ريز در هوا يا تماس‌ با ضايعات‌ پوستي‌، از فرد بيمار انتقال‌ مي‌يابد. دوره‌ نهفته‌ پيش‌ از آغاز علايم‌ بيماري‌ 7 تا 21 روز است‌.

اگر مادر يك‌ نوزاد قبلاً يا در حين‌ حاملگي‌ آبله‌ مرغان‌ گرفته‌ باشد، كودك‌ وي‌ تا چندين‌ ماه‌ در برابر آبله‌ مرغان‌ ايمني‌ دارد. اما اين‌ ايمني‌ در عرض‌ 4 تا 12 ماه‌ پس‌ از تولد كاهش‌ مي‌يابد.

 

عوامل‌ افزايش‌ دهنده‌ خطر

استفاده‌ از داروهاي‌ سركوب‌كننده‌ دستگاه‌ ايمني‌ بدن‌

 

 

پيشگيري‌

در حال‌ حاضر نمي‌توان‌ از آن‌ پيشگيري‌ به‌ عمل‌ آورد. سرم‌ حاوي‌ پادتن‌ عليه‌ اين‌ ويروس‌، براي‌ افرادي‌ كه‌ خطر ايجاد بيماري‌ خطرناك‌ در آنها زياد است‌ (مثل‌ كساني‌ كه‌ داروهاي‌ ضد سرطان‌ يا سركوب‌كننده‌ ايمني‌ دريافت‌ مي‌كنند) استفاده‌ مي‌شود. اخيراً يك‌ واكسن‌ جديد براي‌ اين‌ بيماري‌ مورد تأييد قرار گرفته‌ است‌.

 

عواقب‌ مورد انتظار

بهبود خود به‌ خودي‌. كودكان‌ معمولاً در عرض‌ 7 تا 10 روز بهبود مي‌يابند. اما در بزرگسالان‌ اين‌ مدت‌ بيشتر است‌ و احتمال‌ بروز عوارض‌ در آنها بيشتر است‌.

پس‌ از بهبود، فرد براي‌ تمام‌ عمر در مقابل‌ آبله‌ مرغان‌ ايمني‌ دارد

گاهي‌ پس‌ از طي‌ شدن‌ سير بيماري‌ آبله‌ مرغان‌، ويروس‌ در بدن‌ به‌ حالت‌ خفته‌ باقي‌ مي‌ماند (احتمالاً در ريشه‌ اعصاب‌ نزديك‌ نخاع‌). اين‌ ويروس‌ خفته‌ ممكن‌ است‌ سال‌ها بعد دوباره‌ بيدار شود و بيماري‌ زونا را ايجاد كند.

عوارض‌ احتمالي‌

عفونت‌ باكتريايي‌ ثانويه‌ برروي‌ تاول‌هاي‌ آبله‌ مرغان‌

عفونت‌ ويروسي‌ چشم‌

به ندرت آنسفاليت‌ (التهاب‌ يا عفونت‌ مغز)

احتمال‌ بروز زونا سال‌ها بعد در دوران‌ بزرگسالي‌

به ندرت باقي‌ماندن‌ جاي‌ تاول‌، در صورتي‌ كه‌ تاول‌ عفوني‌ شود

ميوكارديت‌ (التهاب‌ عضله‌ قلب‌)

آرتريت‌ (التهاب‌ مفصل‌) به‌ طور گذرا

ذات‌الريه‌

نشانگان‌ راي‌

 

درمان‌

تشخيص‌ معمولاً با ظهور تاول‌هاي‌ پوستي‌ داده‌ مي‌شود و بنابراين‌ انجام‌ آزمايش‌ ضرورتي‌ ندارد.

 

براي‌ كاهش‌ خارش‌ از پارچه‌، حوله‌، يا كمپرس‌ آب‌ سرد استفاده‌ كنيد.

بيمار را تا حدامكان‌ آرام‌ و خنك‌ نگهداريد. گرما و تعريق‌ باعث‌ بروز خارش‌ مي‌شوند.

ناخن‌ها را كوتاه‌ داريد تا بيمار نتواند خود را بخاراند. خاراندن‌ تاول‌ها مي‌تواند باعث‌ عفونت‌ ثانويه‌ شود.

 

 

 

 

داروها

- داروهاي‌ زير ممكن‌ است‌ خارش‌ را كم‌ كنند:

بي‌حس‌كننده‌هاي‌ موضعي‌ و آنتي‌هيستامين‌هاي‌ موضعي‌. اين‌ داروها موجب‌ تخفيف‌ خارش‌ به‌ سرعت‌ و در كوتاه‌ مدت‌ مي‌شوند. محصولاتي‌ كه‌ حاوي‌ ليدوكايين‌ و پراموكسين‌ هستند، كمترين‌ احتمال‌ بروز واكنش‌هاي‌ آلرژي‌ را دارند.

لوسيون‌هاي‌ حاوي‌ فنول‌، منتول‌ و كافور(مثل‌ لوسيون‌ كالامين‌) نيز شايد توصيه‌ شود. دستور دارويي‌ را در مورد محصولات‌ فوق‌ رعايت‌ كنيد.

- اگر تب‌ وجود دارد، از استامينوفن‌ استفاه‌ كنيد. به‌ هيچ‌ عنوان‌ از آسپيرين‌ استفاده‌ نكنيد، زيرا اين‌ دارو ممكن‌ است‌ در بروز نشانگان‌ راي‌ (يك‌ نوع‌ آنسفاليت‌) در كودكاني‌ كه‌ دچار عفونت‌ ويروسي‌ هستند نقش‌ داشته‌ باشد.

- امكان‌ دارد آسيكلووير تجويز شود.

فعاليت‌

استراحت‌ در رختخواب‌ ضروري‌ نيست‌. بيمار مي‌تواند فعاليت‌ آرام‌ در يك‌ محيط‌ خنك‌ داشته‌ باشد. اگر هوا خوب‌ باشد، كودك‌ مي‌تواند بيرون‌ از خانه‌ و در سايه‌ بازي‌ كند.

تا زماني‌ كه‌ تمام‌ تاول‌ها دلمه‌ نبسته‌ باشند و تاول‌ جديدي‌ تشكيل‌ نشود، كودك‌ بايد از سايرين‌ جدا باشد و مدرسه‌ نيز نبايد برود.

در اين‌ شرايط‌ به‌ پزشك‌ خود مراجعه‌ نماييد:

اگر شما يا كودكتان‌ علايم‌ آبله‌ مرغان‌ را داريد.

اگر بي‌حالي‌، سردرد يا حساسيت‌ به‌ نور روشن‌ رخ‌ دهد.

اگر تب‌ بالاي‌ 3/38 درجه‌ سانتيگراد وجود داشته‌ باشد.

اگر سرفه‌ نيز به‌ علايم‌ آبله مرغان اضافه‌ شود