گردشگری


2 دقیقه پیش

مناظر بی نظیر زمین‌های گلف در آمریکا

در زندگی چیزهای کمی بهتر از بازی گلف در میان رشته کوه های باشکوه، بیابان های بی ثمر یا اقیانوس های خروشان وجود دارد. هر ایالت آمریکایی حداقل یک زمین گلف با مناظر بی نظیر ...
2 دقیقه پیش

باشکوه‌ترین مراکز خرید در جهان

برای اغلب مردم، خرید کردن بخشی از تفریح آن‌ها و برای‌شان مهم است! برای برخی دیگر، تاریخ و فرهنگ مهمتر است اما در صورتی که دو مورد بالا را باهم ترکیب کنید می‌توانید علاوه ...

روستاییانی که از دل تاریخ آمده اند


ساکنان این روستا هنوز در خانه های عجیب و غریبی زندگی می کنند که اجدادشان هزاران سال پیش در دل کوه کنده اند!

مجله سرنخ - محمدصادق خسروی علیا: کارشناسان می گویند: «پرجمعیت ترین روستای صخره ای در دنیاست.» در این روستا 406 خانه در دل صخره ها با معماری شگفت انگیزی حفر شده است و این خانه ها جمعا 2560 اتاق دارند. نکته جالب و قابل توجه در مورد این آبادی عجیب و غریب این است که هنوز چراغ خانه های سنگی این روستا روشن است و اهالی از این روستای دست کن اجدادی شان دل نکنده اند.

مردم این روستا بازماندگان اقوام باستان هستند و هنوز هم که هنوز است مانند اجدادشان در کیچه (خانه صخره ای) زندگی می کنند و به برخی از آداب و رسوم خاص آن زمان پایبند هستند. این روستای شگفت انگیز در استان کرمان است. روستایی به نام «میمند» که باستان شناسان در مورد معماها و اسرار آن هم اختلاف نظر دارند. در این گزارش با «فریبا کریمی»، مسوول بررسی های ویژه بر سنگ نگاره های میمند همراه می شویم تا با تاریخ شفاهی ساکنانش در هزارتوی این آشیانه های سنگی باستانی سفر کنیم.

آنها از دل تاریخ آمده اند!

نمایی از یک معیشت سنگی

میان یک دشت وسیع و هموار، رشته کوهی از سنگ آذرین و آهکی قد علم کرده که مثل کندوی زنبور عسل حفره حفره است! پیداست نبض زندگی در این دخمه های تاریک می تپد؛ از بدوبدو کردن بچه ها در مسیر مارپیچ باریکی که دخمه های پلکانی رنگارنگی که روی تخته سنگ ها آفتاب می گیرد، از تکاپوی زنان روستایی و از حیوانات اهلی که زیست در این سکونتگاه پرشیب سنگی را خوب فراگرفته اند، این مناظر در بدو ورود هر تازه واردی چشم نوازی می کند و سختی و زمختی کیچه ها را نرم و بی اهمیت جلوه می دهد.

 زندگی باصفایی در دل خانه های سنگی، میان اهالی این روستا در جریان است، اما تماشای این مناظر هزاران سوال سخت و کلافه کننده در ذهن آدم به وجود می آورد، سوالاتی که بی شک با تماشای تصاویر این صفحه، ذهن شما را هم به خودش مشغول می کند. این که با وجود این دشت وسیع و هموار، چرا باید آدمی بیاید کوه را سوراخ کند و در دل صخره ها خانه بسازد!؟ چطور پیشینیان و اجداد این اهالی توانسته اند با آن وسایل حفاری ابتدایی و ناکارآمد، خانه هایی در دل کوه حفر کنند که به گفته خانم کریمی همه شان تقریبا 90 متر زیربنا دارند!؟

این سکونتگاه کی و توسط چه اقوامی ساخته شده است؟ این ها اولین و اساسی ترین سوالاتی است که در مورد این روستا مطرح می شود. در ادامه در خلال این گزارش تمام آنچه که کارشناسان در رابطه با این سوالات اساسی پی برده اند، آورده می شود.

آنها از دل تاریخ آمده اند!

روستای 13 هزار ساله!

واقعیتش را بخواهید، سرگذشت این روستای چند هزار ساله در تونل پر پیچ و خم زمان مفقود شده است. باستان شناسان کنجکاوانه به دنبال حلقه گمشده میمند در کتاب اسرارآمیز تاریخ هستند. در کاوش هایی که دی ماه 93 انجام شد کشفیات باستان شناسی تا حدودی توانسته این کنجکاوی را رفع کند تا کارشناسان در چند فرضیه قریب به یقین باستانی در مورد میمند به توافق برسند.

 مسوول بررسی های ویژه بر سنگ نگاره های میمند، در مورد زمان پدید آمدن این روستا می گوید: «سه فرضیه در مورد قدمت میمند مطرح است که به ترتیب هرکدام با قوت و یقین بیشتری همراه است. اولین فرضیه می گوید که میمند را «مادها» ساخته اند، در قرون هشتم و هفتم قبل از میلاد مسیح (ع)، ضامن این فرضیه حجاری ها، نوع معماری و سبک خاص و رایج زندگی در این روستاست.

 حجاری های روی سنگ ها به خوبی نشان می دهند که قوم باستانی ساکن این روستا «مهرپرست» بوده اند و کوه ها برای آنها نماد جاودانگی بود. آیین و عقاید باستانی آدم هایی که هزاران سال پیش در این روستا می زیستند و باور آنها به تقدیس کوهها باعث شد که آنها سکونتگاه های اینچنینی بسازند و این گونه زندگی کنند.

فرضیه دوم، میمند را متعلق به زمان اشکانیان می داند، به قرون دوم و سوم پیش از میلاد. معتقدان به این فرضیه می گویند که کوج نشنیان زمانه اشکانیان، میمند را ساخته اند. نقاط قوت این فرضیه، سفال هایی است که از این دوران در کیچه ها کشف شده است و همینطور آغل هایی که در هر کیچه وجود دارد.

کارشناسان باستان شناسی معتقدند که در زمان اشکانیان، جمعیت قابل توجهی از کوچ نشینان به اجبار یکجانشین شدند که آن هم به خاطر یورش های بی امان راهزنان و اقوامی بود که شباهت زیادی به بربرها داشتند. در آن دوران، دخمه کوه ها امن ترین مکان برای کوچ نشنیان بود و به این خاطر اولین ساکنان میمند، به دخمه نشینی و کیچه سازی روی آوردند.

فرضیه سوم که درواقع جنجالی ترین فرضیه در مورد میمند است می گوید این روستا قدمتی بین 8 تا 13 هزار سال دارد! در برخی کیچه ها حکاکی هایی کشف شده است؛ نقوشی که انسان های بدوی را در حال شکار با ابزار و وسایل اولیه به تصویر می کشد. نقوشی که انسان های بدوی را در حال شکار با ابزار و وسایل اولیه به تصویر می کشد. برخی از کارشناسان باستان شناسی با توجه به این نقوش معتقدند که انسان هایی در عصر و زمانه شکار، این دخمه های مسکونی را در دل کوه ایجاد کرده اند.»

آنها از دل تاریخ آمده اند!

ردپای تاریخ در میمند

اهالی روستای میمند هنوز از لباس های محلی خاصی برای پوشش خود استفاده می کنند. لباس هایی که بی شباهت با پوشش مردمان زمان ساسانیان و اشکانیان نیست. «گویش میمندی ها ساسانی است.»

به گفته خانم کریمی، روستای میمند هفتمین مکان فرهنگی، طبیعی، تاریخی در جهان شناخته شده و جایزه مرکوری را نیز دریافت کرده است. جایزه ملینا مرکوری جایزه ای است که از سوی دولت یونان و با همکاری یونسکو به آثاری اهدا می شود که دارای شرایط و ضوابط فرهنگی، تاریخی و طبیعی منحصر به فرد باشد. معیشت مردم این روستا همچنان بر پایه دامداری است. هرچند این اواخر به خاطر سفر گردشگران به این منطقه، عده ای از روستاییان در کنار دامداری، صنایع دستی شان را به مشتریان ارائه می دهند و این تازه ترین منبع کسب درآمد مردم این روستاست.

معادله های باستانی و پیچیده میمند

شکی نیست که کیچه های میمند با ابزار اولیه ساخته شده و دست کن است. با این وجود در میمند، معماهای حل نشده زیادی وجود دارد که یکی از آن ها مربوط می شود به چگونگی ساخت این خانه های کوهی. «تا به حال هیچ ابزاری در روستای میمند کشف نشده است که نشان بدهد با آن ابزار، این دخمه های سنگی حفر شده است. اما بی شک با تیشه های آهنگی مخصوص این دخمه های سنگی ایجاد شده اند.

کارشناسان از نوع حفاری ها دریافته اند که علاوه بر تیشه، پیشینیان، قلم های آهنی تیزی در سنگ ها فرو می کرده اند و بعد از شکستن تخته سنگ های بزرگ با تیشه (درست مانند روش هایی که امروزه برای شکستن سنگ استفاده می شود البته معدنچیان این کار را با مته های برقی انجام می دهند) سنگ های شکسته را از دل کوه خارج می کردند.

آنها از دل تاریخ آمده اند!

این کار، بسیار سخت و طاقت فرسا بوده، کارشناسان تخمین زده اند که ساخت هر کیچه با دستگاه های پیشرفته امروزی هفته ها کار شبانه روزی می طلبد. حالا تصور کنید 2560 اتاق 3 در 4 و حتی بزرگتر که هرکدام ارتفاعی نزدیک به 2 متر دارد را در آن عصر و زمانه، پیشینیان مان چگونه ساخته اند!»

اندرونی و کروکی کیچه ها

شاید تصور کنید که منظورمان از کیچه یک اتاقک جمع و جور و ساده و غار مانند است. اینطور نیست. هر یک از کیچه های این روستای صخره ای، یک خانه کامل و درست و حسابی است. «در این روستا همه کیچه ها با یک راهرو باریک شروع می شوند. باریک ترین راهرو کاملا به عمد است. روستاییان می توانستند راهروی ورودی خانه شان را عریض تر و دلبازتر بسازند اما این کار را انجام ندادند. تنها به این خاطر که راهروی باریک یعنی امنیت بیشتر.

از این راهروها که تنها ورودی کیچه هاست تنها یک نفر می تواند عبور کند. این راهروی باریک در آن زمانه ناامن یک مزیت بزرگ به حساب می آمده و به صاحبخانه فرصت می داد که هنگام هجوم غارتگران بتواند یک تنه جلوی تک تک آنها بایستد و اجازه ندهد حرامیان وارد حریمش بشوند. انتهای راهروی ورودی کیچه به سه قسمت تقسیم می شود. در دست چپ راهرو، آغل گوسفندان است، بعد کمی جلوتر، دو قسمت دیگر تعبیه شده که حفره سمت راست شما را می برد به داخل اتاقک مهمان، که اغلب 3 در 4 ساخته شده است.

 سمت چپ اتاقک مهمان، بخش اصلی کیچه را تشکیل می دهد. سالن پذیرایی این سالن که اغلب سقفش از دیگر قسمت های خانه بلندتر است (بیش از 2 و نیم متر) دلبازترین قسمت کیچه است و معمولا 3 تا 4 برابر اتاقک مهمان است. در سالن کیچه ها، 2 اجاق یا همان تنور وجوددارد یکی وسط و دیگری در کنج دیوار. میمندی ها هنوز هم که هنوز است با این اجاق ها در فصل زمستان، کیچه ها را گرم نگه می دارند.»

آنها از دل تاریخ آمده اند!

رد پای تاریخ در میمند

بنایی که هزاران سال دوامآورده و آدم ها در دوره های مختلف توانسته اند در آن زندگی کنند و با آن سازگار شوند مطمئنا بنایی نیست که بی حساب و کتاب ساخته شده باشد. بازماندگان کیچه سازان آنقدر این بنا برایشان مقاوم، امن و ایمن بوده که تا به حال دل از آن نکنده اند.

یکی از مزیت های عجیب و غریب کیچه، اختلاف دمای تقریبا 5 درجه ای آن در فصل زمستان و تابستان است. در آزمایشی که سال 83 توسط کارشناسان صورت گرفت، در خرداد ماه این سال، دمای هوای بیرون کیچه اندازه گیری شد. دمای بیرون، 24 درجه سانتیگراد اما داخل کیچه ها 18 درجه. در زمستان همان سال نیز این آزمایش انجام شد دمای هوای بیرون از کیچه 10 درجه سانتیگراد بود اما داخل کیچه ها 15 درجه!

آنها از دل تاریخ آمده اند!

این آزمایش نشان می دهد که خانه های صخره ای میمند در تابستان ها خنکتر از بیرون و در زمستان ها گرمتر است. از همه عجیب تر، زمان سنج و یا ساعت عجیب و غریبی است که کیچه سازان هزاران سال پیش آن را اختراع کرده اند! از ضلع شرقی تا ضلع غربی سالن هر کیچه، چند سوراخ ایجاد شده است که آسمان را نشان می دهد. جالب است بدانید که حتی بازماندگان کیچه سازان در قرن 21، برای اطلاع از وقت و ساعت، از این ساعت ساده اما شگفت انگیز استفاده می کنند، آنها از درون حفره های ایجادشده مکان خورشید را می بینند و زمان را تخمین می زنند.

نکته جالب و قابل توجه دیگر در مورد حجاران کیچه ها این است که آنها در آن زمانه به نوعی یک نوع عایق کشف کرده بودند. پیشینیان کیچه نشین، سال ها پیش روغن حیوانات را در داخل اجاق های سالن کیچه می ریختند. دود حاصل از سوختگی، روی سنگ ها و دیواره های خانه می نشست و مانع ورود آب از منافذ و حتی فرسودگی سنگ ها می شد.


ویدیو مرتبط :
تاریخ در دل غم

خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :

شهرهایی که در دل تاریخ فرو رفتند +عکس


شاید تصور این که شهری بتواند گم شود کار سختی باشد، اما این دقیقا همان اتفاقی است که برای چندین و چند شهر در طول تاریخ روی داده است.