تالار اشرف یکی از بناهای تاریخی اصفهان

تالار اشرف یکی از بناهای تاریخی اصفهان است که در دوره صفوی سکونت‌گاه پادشاه، و حرم سلطنتی بود و در دوران قاجار، خانه صارم‌الدوله (فرمانده نظامیان اصفهان) شد و سپس به انبار علوفه و اقامت‌گاه سربازان روسی تبدیل شد و روزگاری به اداره صحیه و سجل احوال، اداره معارف، اداره فرهنگ و هنر، اداره آموزش و پرورش، و اداره تشریفات استانداری تغییر کاربری داد. تالار اشرف که در زمان شاه عباس دوم صفوی ساخته شد و در دوره شاه سلیمان کامل شد، در محدوده تاریخی دولتخانه صفوی و در نزدیکی رکیب‌خانه، تالار تیموری، توحیدخانه و کاخ چهلستون قرار داشت و اکنون در غرب خیابان استانداری و در محدوده باغ استانداری اصفهان واقع است.

این بنا به طور كامل با چوب بست ساخته شده بام آن مسطح بر پایه های بلند ضخیم پوشیده از طلا نهاده شده است.

در اوایل جنگ جهانی اول به عنوان انبار مورد استفاده واحدهای نظامی و سپس به جایگاه دسته موزیك نظامی تبدیل می شود.
 
حدود 80سال قبل پس از تخریب ساختمان های چپ و راست تالار اداره باستان شناسی با مرمت بنا از ویرانی آن جلوگیری كرده و سپس ساختمان برای استقرار اداره معارف عمومی در نظر گرفته می شود.

عمارتی که به نام تالار اشرف نامیده می شود باقیمانده کاخ های عصر صفوی است که در منطقه دولت خانه در کنار قصرهای دیگری همچون تالار سرپوشیده، کاخ هشت بهشت، کاخ پشت مطبخ، رکیب خانه و تالار تیموری مجموعه ای از کاخ های باشکوه آن روزگار را تشکیل می داده است.

 کلمه «اشرف» باعث شده تا برخی ساختمان این عمارت را به «اشرف افغان» نسبت دهند. اما مطالعات محققین و پژوهشگران بیانگر این نکته است که «تالار اشرف» در زمان شاه عباس دوم ساخته شده و در عصر جانشین او شاه سلیمان کامل شده است.

این اثر زرنگار از لحاظ هنر تزئین و نقاشی و مقرنس های زیبا و گچبری و طاقهای متناسب ضربی جلوه و شکوهی خاص دارد.

بسیاری از خارجیانی که در روزگار صفویه و بعد از آن دوران به شهر اصفهان آمده اند تالار اشرف را بنائی نفیس، شکوهمند و زیبا توصیف کرده اند.

برخی از محققین نوشته اند در اوائل جنگ جهانی اول (1914 تا 1918 میلادی) تالار اشرف انبار علوفه بوده و بعد از آن یکی از واحدهای نظامی در آن مستقر شده است و در این زمان بوده است که گچبریها و نقوش زیبای کاخ را در زیر اندودی از گچ پنهان کرده اند.

در اواخر دوره قاجار، مرمت هائی در آن صورت گرفت و از ویرانی نجات یافت. پس از این تعمیرات بود که به اداره معارف وقت اختصاص یافت. بعد از دوران قاجار تعمیرات بیشتری در عمارت به عمل آمد و نقاشی هائی که از زیر گچ خارج شده بودند به وسیله استادکاران و نقاشان برجسته و هنرمند اصفهان ترمیم شدند.

در حال حاضر عمارت تالار اشرف یکی از بناهای بسیار معروف اصفهان است. این شهرت بیشتر به خاطر نقاشی های زرنگار و گچبریهای پرکار آن است.

عمارت باشکوه اشرف، دارای تالاری بزرگ در میانه بنا و اتاق‌های جانبی است. تالار اصلی دارای سقف قوسی بلند (چون سقف آسمان) با تزئینات بسیار نفیس مقرنس کاری و قطاربندی با پوشش زرنگار و گچ‌بری‌های رنگین و لاجوردی زیباست که در هیچ کدام از بناهای دوره صفوی همانند ندارد. در نقطه اوج سقف تالار مرکزی، شمسه‌ای گردان یا گردونه مهر با 24 شعاع زرین، چشم را خیره می کند که در میانه یک شمسه بزرگ‌تر دوازده‌پَر و در دل مقرنس‌های زیبای پُرنقش و نگار می‌درخشد و منظومه‌ای از ستاره‌های منقوش بر مقرنس‌ها برگرداگرد این کانون تابنده حلقه زده‌اند.

 تالار اشرف

  تالار اشرف

  تالار اشرف

  تالار اشرف

  تالار اشرف

منبع:isfp.ir

فیشر از بناهای تاریخی اصفهان دیدن کرد

هاینس فیشر رییس جمهوری اتریش و هیات همراه روز چهارشنبه از بناهای تاریخی اصفهان دیدن کرد.