به سعدآباد که می روید، کاخ نبینید، موزه ببینید!

بد نیست برای تفریح گاهی هم به گذشته ها سر بزنیم. برای این کار نیازی به سفرهای طولانی هم نیست. کافی است ساکن تهران باشید تا به شما توصیه کنیم یکی از این روزهای آخر هفته را به 130 موزه مهم شهر سر بزنید تا از اشیای طبیعی و تاریخی گرفته تا وسایل شخصی شخصیت های معروف و طبیعت تهران لذت ببرید.

هفته نامه زندگی مثبت: بد نیست برای تفریح گاهی هم به گذشته ها سر بزنیم. برای این کار نیازی به سفرهای طولانی هم نیست. کافی است ساکن تهران باشید تا به شما توصیه کنیم یکی از این روزهای آخر هفته را به 130 موزه مهم شهر سر بزنید تا از اشیای طبیعی و تاریخی گرفته تا وسایل شخصی شخصیت های معروف و طبیعت تهران لذت ببرید.

یکی از اصلی ترین موزه هایی که ما با خیال راحت شما را به آنجا راهنمایی می کنیم، موزه سعدآباد در پهنه کوهپایه توچال و دره سرسبز دربند، در جغرافیای دل انگیزی از شمال شهر با مساحتی بالای 110 هکتار ساخته شده. سعدآباد از شمال با کوه های البرز، از شرق با گلابدره، از مغرب با ولنجک و از جنوب با تجریش همسایگی دارد.

این منطقه در دوره قاجار محل استقرار و سکونت تابستانی و ییلاق شاهان بوده و پس از کودتان 1299 خورشیدی، در وسعتی تازه به اقامتگاه تابستانی محمدرضا شاه پهلوی تبدیل شد. در دوره پهلوی 18 کاخ کوچک و بزرگ در سعدآباد ساخته شد که هر یک عظمت و زیبایی زائدالوصفی دارند.

همه این مجموعه پس از انقلاب به موزه تبدیل شده. برخی از عمارت ها به شکل کاخ موزه، همان طور که بود مانند کاخ ملت و کاخ سبز به نمایش گذاشته شده و بعضی دیگر با توجه به ویژگی بنا، به  موزه تبدیل شدند، اما در سعدآباد چه موزه هایی وجود دارند؟

کاخ موزه سبز و ملت: هرکسی که برای تماشای موزه های سعدآباد به آنجا می رود، حتما بلیت ورود به این 2 کاخ موزه را می خرد. کاخ موزه ملت و کاخ موزه سبز که هنوز هم به سبک قدیمی دکوراسیون شده اند و یادآور روزهایی هستند که محمدرضا پهلوی در آن زندگی می کرد، اما اگر از ما می شنوید و در این سال ها یک بار به تماشای این 2 کاخ رفته اید دیگر وقتتان را با تماشای چندباره اتاق کار شاه و میز ناهارخوری خانم ملکه تلف نکنید.

در مجموعه سعدآباد دیدنی های زیادی هست که شما بتواند آنها را یک به یک تماشا کنید. کاخ های پیشنهادی ما اتفاق ارتباط زیادی به دوران شاه ندارد و الان از کاخ ها تنها به عنوان محل موزه استفاده می شود.

موزه برادران امیدوار: عیسی و عبدا... در 7 سال اول سفر خود، 4 قاره را با 2 موتورسیکلت یک سیلندر که پدر برایشان خریده بود، گشتند و 3 سال آخر را با اتومبیلی که شرکت سیتروئن فرانسه به آنها اهدا کرده بود، مسافرت کردند. حاصل سفر 10 ساله آنها به 99 کشور از 5 قاره جهان، هزاران عکس ،فیلم، صنایع دستی نقاط مختلف جهان و تعداد زیادی مقالات و تحقیقات علمی بود.

اولین فیلم تهیه شده توسط برداران امیدوار مربوط به ابوریجینی ها- بومیان استرالیا- است که در زندگی آنها بدون هیچ تغییری به همان شیوه 2500 سال قبل است. این فیلم بدون صدا، توسط دوربین کوکی رولکس با 3 لنز متفاوت گرفته شد که آن را از سیدنی در استرالیا خریداری کرده بودند. همه این محصولات را می توان در موزه برادران امیدوار در کاخ سعدآباد دید.

موزه سلاح های دربار: موزه سلاح های دربار در شمالی ترین نقطه سعدآباد قرار دارد و ساختمان آن پیش از انقلاب محل سکونت غلامرضا پهلوی، برادر محمدرضا بوده. در این موزه 70 قلم اسلحه گرم از نوع شکاری، جنگی، کمری و ملزومات آنها وجود دارد که به شاه درباریان تعلق داشته. تعدادی از سلاح های این مجموعه اهدایی شخصیت های مهم سیاسی و نظامی دیگر کشورها به محمدرضا شاه است.

نمایش انواعی از اولین سلاح های ساخته شده توسط کارخانه های تسلیحات ارتش شاهنشاهی سابق، توجه هر بیننده ای را به خود جلب می کند. اسلحه منحصر به فرد این مجموعه، تفنگ سرپر تک لول با سیستم سنگ چخماقی است که متعلق به قرن 17 میلادی و ساخت هندوستان است. تعدادی باروت دان چرمی متعلق به دوره قاجاریه هم زینت بخش این مجموعه است.

موزه اتومبیل های سلطنتی: اتومبیل های سلطنتی مورد استفاده خاندان پهلوی که پس از فروپاشی رژیم طاغوت بدون استفاده بود، پس از 31 سال، بعد از اینکه بازسازی شدند در قالب اولین موزه اتومبیل های سلطنتی در معرض بازدید قرار گرفتند. این موزه شامل اتومبیل هایی مانند بنز رولزرویس- کادیلاک و فورد است که هر یک دارای ویژگی های متفاوتی هستند. به عنوان مثال بنز زرهی 600 با شش و نیم تن وزن و داشتن سامانه هیدرولیک تنظیم ارتفاع خودکار در زمان خود منحصر به فرد بوده و جزو تولیدات نادر مرسدس بنز است.

موزه آشپزخانه سلطنتی: آشپزخانه مخصوص سعدآباد به مساحت 800 مترمربع در قسمت مرکز مجموعه، جنب رودخانه دربند قرار دارد. این بنا شامل 2 طبقه همکف و زیرزمین است و صرفا آشپزخانه مخصوص کاخ سفید بوده. در سال 1354 از طرف یک شرکت آلمانی تمام امکانات آشپزخانه تغییر می کند. آشپزهایی که در این ساختمان مشغول بودند ایرانی و تنها برای محمدرضا پهلوی، فرح و فرزندان آنها غذا می پختند. این آشپزها حتی در سفرهای داخلی و خارجی هم همراه آنها بودند. پس از پیروزی انقلاب اسلامی برای مدت طولانی از این مکان برای انبار مرکزی سعدآباد استفاده می شد.

موزه استاد فرشچیان: ساختمان موزه استاد محمود فرشچیان در مجموعه 110 هکتاری سعدآباد، یک بنای قاجاری است، با وسعتی حدود 600 مترمربع که برای مدتی محل اسکان رضاشاه همراه همسر چهارمش ملکه عصمت بوده. این موزه در حال حاضر بیش از 50 اثر از استاد را در خود جای داده که نوازشگر چشم هر بیننده ای است. این بخش در سال 1380 افتتاح شد.

آشنایی با موزه نظامی کاخ سعدآباد

در امتداد جاده پوشیده شده از درختان چنار و افرا و در مرکز مجموعه تاریخی‌ـ فرهنگی سعدآباد موزه نظامی ایران به چشم می‌خورد و 2 عراده توپ جنگی چرخدار در بدو ورود به موزه به بازدیدکنندگان خیرمقدم می‌گویند

بنای موزه در کاخی بزرگ که در ضلع شمال غربی و مشرف به کوه ساخته شده است خودنمایی می‌کند.

این عمارت که به کاخ شهرام مشهور است، در 2 طبقه ساخته شده و کل فضای آن به نمایش ادوات جنگی و نظامی ایران اختصاص یافته است. بازدید از موزه نظامی فرصت خوبی است تا با سیر پیدایش و تکامل ارتش در ایران آشنا شده و بر دانسته‌های تاریخی خود بیفزاییم.

اگر شما هم می‌خواهید با ما در میان گنجینه‌های نهفته شده در این عمارت گشتی بزنید پیشنهاد می‌کنیم چشم از روی این صفحه برندارید و تا انتهای این گزارش را به دقت بخوانید.

تالار یادمان و یادگاران دفاع مقدس

در قسمت کوچکی از اندرونی‌های طبقه دوم موزه نظامی یکی از گمنام‌ترین بخش‌های این مجموعه واقع شده و در حقیقت به نمایش آثار و چهره‌های ماندگار ارتش اختصاص دارد.

این تالار با به نمایش گذاشتن چهره‌های فرماندهان نظامی دوران دفاع مقدس همچون شهید صیاد شیرازی، شهید آبشناسان، شهید فلاحی، شهید کلاهدوز، شهید ستاری و شهید همت که فرماندهی ناوچه همیشه قهرمان پیکان را به عهده داشت تلاش می‌کند که یاد و خاطره این دلیرمردان را همیشه در اذهان زنده و جاوید نگه دارد.

در ویترین‌های این تالار لباس‌ها، آثار، ادوات و دستنوشته‌های این شهید و دیگر افتخارآفرینان ارتش به نمایش درآمده و در بخش دیگری از آن ماکت مقیاسی عملیات ثامن‌الائمه که به شکست حصر آبادان و تسریع در عملیات‌های جنگی جنوب ایران منجر شد با طراحی 3 بعدی کالک منطقه، محورهای دسترسی، مرز و ... به نمایش گذاشته شده است.

در بخش دیگری از این سالن ویترین ادوات غنیمت گرفته شده از نیروهای بعثی عراق به چشم می‌خورد و درون آن ابزارهای ارتباطی نظیر بی‌سیم، کلاه مخابراتی، انواع سلاح انفرادی و ... دیده می‌شود.

از تفنگ‌داران قزاق تا مسلسل وینچستر

آثار موجود در تالار اصلی در واقع یکی از دیدنی‌ترین قسمت‌های موزه به شمار می‌رود. در ابتدای این بخش لباس‌های رزمی سربازان دوران هخامنشی، ساسانی، صفویه، قاجاریه و در نهایت قزاق‌ها به نمایش درآمده و در کنار آنها سپرها، درفش‌ها، کلاه‌خودها بر جذابیت بیشتر آن افزوده است.

در بخش اول این تالار ویترین‌های متعددی وجود دارد که در یکی از آنها مدال دست پوینت که نشان یکی از مهم‌ترین دانشکده‌های افسری امریکا است خودنمایی می‌کند.

این مدال توسط ژنرال فردریک ارونیک رئیس دانشکده دست پوینت در سال 1952 به ایران اهدا شد. از دیگر آثار موجود در این بخش می‌توان به کلاشینکف ارتشبد فریدون جم، کلت کالیبر 22 روسی و امریکایی، برنو محمدرضا پهلوی و تفنگ ژ3 اهدا شده توسط رئیس‌جمهوری ترکیه در اردیبهشت سال 54 اشاره کرد.

مسلسل اسپانیولی 1970، تفنگ لول شکاری هندی، تفنگ 5 تیر ترکیه، طپانچه اتوماتیک جمشید آموزگار، مسلسل وینچستر و ماکزیم از دیگر آثار خاص این بخش از موزه است.

در قسمت‌های مختلف این سالن سرستون نقره‌ای ارتش هندوستان اهدا شده در مراسم تشییع جنازه رضا خان دیده می‌شود و در سایر بخش‌ها پرچم فوج فولادین، شمشیرها، نشان‌های دوران پهلوی به همراه ماکت توپ اهدایی به ستاد ارتش قرار داده شده است.

فوج‌های قاجاریه و سلاح زنبورک

یکی دیگر از آثار خارق‌العاده این موزه دفتر اسامی و مشخصات فوج‌های مخصوص ناصرالدین شاه است که با دقت خاصی نوشته شده است. در بالای این دفتر تابلو عظیمی که دربرگیرنده نمایش مراسم سلام در حضور ناصرالدین شاه قاجار است دیده می‌شود. این تابلو را سردار سیف‌السلطنه علی‌اکبر خان افشار قاسمیلو در سال 1303 اهدا کرده است.

شمشیر فولادی شوسکه روسیه متعلق به سال 1829 و اهدا شده توسط نیکلاس اول به فتحعلی شاه قاجار را باید در ردیف محبوب‌ترین آثار این گنجینه قرار داد.

تفنگ‌های قلعه‌ای دوره عثمانی، قمه قشونی 1911 میلادی، تفنگ سرپر مصری، تپانچه فشنگ‌زنی رولور 1 تا 6 اول به همراه تپانچه موسوم به شیشه عطر و اسلحه خودکاری ساخت صنعت‌کاران کرمانشاه نیز بر جذابیت‌های این بخش از موزه افزوده است.

در وسط محوطه تالار یک شتر تاکسیدرمی شده که حامل سلاح زنبورک است بسیاری از نظرها را به سمت خود جلب می‌کند. این سلاح ساخت ایران بوده و در زمان نادر شاه به کار برده می‌شد.

در سایر ویترین‌های این قسمت از موزه نظامی آثار و ادواتی از وسایل مربوط به ساخت گلوله‌های سرپر دیده می‌شود و در بخش دیگری از آن انواع دوربین‌های جنگی و شکاری قرار گرفته است.

تفنگ سرپر و دوران طلایی چاشنی

در طبقه دوم موزه انبوهی از سلاح‌ها، نشان‌ها و ادوات جنگی به چشم می‌خورد و به طور شاخص سیر تکامل سلاح و مهمات ایران از زمان ورود تفنگ‌های سرپر، چخماقی و در نهایت چاشنی‌دار به نمایش درآمده است. از آثار جالب توجه این تالار می‌توان به تپانچه سرپر ساخت ایران و تپانچه چاشنی‌دار عباس میرزا قاجار اشاره کرد.

مسلسل ماکزیم 130، مسلسل‌ هاچ‌کیس 1905 فرانسه و مسلسل 3 لوله ولن مظفرالدین شاه ساخت 1887 میلادی در کارخانه نوردن فلت انگلستان از دیگر جاذبه‌های موزه نظامی محسوب می‌شود.

تفنگ‌های سرپر شاه عباسی مربوط به سال‌های 938 تا 1038 قمری، تفنگ چخماقی دوران صفویه و قاجاریه که ساخت صنعت‌کاران ایران و قفقاز در قرون 12 تا 14 قمری است از دیگر بخش‌های جذاب این تالار است.

همچنین دیدن تفنگ برادران شرلی، تفنگ طهماسب، تفنگ 8 لول فیتیله‌ای به همراه دبه باروت و سپر پوست کرگدن در کنار شمشیر سفیر کبیر ایران، شمشیر فولادی و طلاکوب شده شاه عباس و به همراه شمشیر فولادی ساخت ایران در دوره صفویه خالی از لطف نیست.

از عجایب موجود در این سالن می‌توان به نقشه شهر هرات و عصا تفنگی به منظور حفاظت از شخصیت‌های سلسله قاجاریه اشاره کرد.

سیر تکامل توپ‌های تاریخی ایران

از ابتدای ورود به محوطه موزه و در امتداد سالن‌های آن شکل‌های مختلفی از توپ‌های جنگی ایران که در دوران‌های گذشته مورد استفاده قرار گرفته و اکنون به عنوان میراثی ارزشمند در این موزه نگاهداری می شود نظر بازدیدکنندگان را به خود جلب می‌کند.

با گذشتن از توپ‌های برنجی ساخت ایران و توپ قلعه‌ای قاجار که ساخت کارخانه مبارکه اصفهان کار بود به توپ کوهستانی کالیبر 75 بوفورس می‌رسیم که تاریخ ساخت آن به سال 1312 بازمی‌گردد و در کنار آن هیولای عظیم جثه که به توپ تک‌لول دریایی شهرت یافته خودنمایی می‌کند؛

کمی آنطرف‌تر 4 لوله توپ سنگین قلعه‌ای که تاریخ ساخت 1828 میلادی بر روی آن حک شده جالب توجه است. این توپ‌ها از طرف امپراطور روسیه به عباس میرزا و به منظور حفظ صلح، مهر و ایجاد اعتماد در زمان امضای عهدنامه ترکمان‌چای اهدا شده است.

در سکوی جنوب موزه نیز 8 عراده توپ شامل آستریان 80 میلی‌متری ساخت اطریش، توپ کالیبر 90 چرخ‌دار 1878، سیندار فرانسوی، توپ 75 کشتی ساخت انگلستان، هویتزر 105، اشکودا لول بلند 105، توپ روسی کانن 120 ساخت سال 1914 و توپ کالیبر 75 سوئدی دیده می‌شود.

منبع:hamshahrionline.ir