گردشگری
2 دقیقه پیش | مناظر بی نظیر زمینهای گلف در آمریکادر زندگی چیزهای کمی بهتر از بازی گلف در میان رشته کوه های باشکوه، بیابان های بی ثمر یا اقیانوس های خروشان وجود دارد. هر ایالت آمریکایی حداقل یک زمین گلف با مناظر بی نظیر ... |
2 دقیقه پیش | باشکوهترین مراکز خرید در جهانبرای اغلب مردم، خرید کردن بخشی از تفریح آنها و برایشان مهم است! برای برخی دیگر، تاریخ و فرهنگ مهمتر است اما در صورتی که دو مورد بالا را باهم ترکیب کنید میتوانید علاوه ... |
بنای تاریخی ارگ تبریز
ارگ تبریز (علیشاه) نام یک بنای تاریخی در تبریز است. سبک معماری این بنا به شیوه آذری و معمار آن استاد فلکی تبریزی ذکر شدهاست.
این ارگ یکی از بلندترین دیوارهای تاریخی کشور و نماد شهر تبریز است. این ارگ در مرکز شهر تبریز، در ضلع جنوبی تقاطع خیابان امام خمینی و فردوسی قرار دارد و امروزه فضای پیرامون آن برای برگزاری نماز جمعه مورد استفاده قرار میگیرد و مصلای بزرگ تبریز در این مکان احداث شدهاست.
ارگ تبریز توسط خواجه تاجالدین علیشاه بنا شدهاست. این بنا براثر زمینلرزه و گذر زمان تا حدودی تخریب شدهاست. در محوطه ارگ، آثار تاریخی ارزشمندی همچون «مدرسهٔ نجات» که بهعنوان یکی از نخستین مدارس ایران بهشمار میرفت و نیز «سالن تئاتر شیر و خورشید» قرار داشت که پس از شروع برنامهٔ تخریب و تبدیل ارگ تبریز به مصلای بزرگ تبریز از سال ۱۳۶۰ و در زمان امامت جمعهٔ آیتالله ملکوتی، بخش اعظمی از ارگ توسط جهاد سازندگی با بولدوزر و مواد منفجره ویران شدهاست.
ارگ تبریز و محوطهٔ باستانی آن در ۱۵ دی ۱۳۱۰ خورشیدی به شمارهٔ ۱۷۰ در فهرست آثار ملی ایران بهثبت رسیدهاست و نقشهٔ حریم استحفاظی قانونی و ظوابط حفاظتی آن در نشست ۲۹ خرداد ۱۳۵۷ شورای حفاظت آثار تاریخی ادارهٔ کل حفاظت آثار تاریخی مشخص و مورد تأیید اعضا قرار گرفتهاست.
امروزه تنها بخشی از دیوارهای عظیم و محراب بسیار بلند شبستان جنوبی این مسجد برجای ماندهاست که خود موید شکوه و آبادانی آن در گذشتهاست. دیوارهای موجود در حقیقت تشکیلدهندهٔ ایوان تاقپوش و حمال تاقی استوانهای عظیمی بودهاست که فضای بهوجودآمده بهعنوان شبستان و عنصبر اصلی مسجد علیشاه بهشمار میرفتهاست. بقایای موجود بنا، حکایت از یک ایوان بهعرض ۳۰٬۱۵ متر و جرز و دیواهای کناری به ضخامت ۱۰٬۴۰ متر و پیها و فونداسیونی ژرف و حجیم متناسب سازههای فوقانی و ارتفاع احتمالی بنا تا خط آغاز طاق استوانهای ۲۵ متر (البته دقت رد تناسب سازههای اثر ۳۶ متر صحیح بهنظر میرسد) بودهاست.
شیوه آذری (سبک مغول)
شیوه آذری، سبکی در معماری ایرانیِ پس از اسلام است که به آذربایجان منسوب است. این شیوه، سبک مغول یا ایرانی - مغول نیز نامیده میشود و در دورهٔ حکومت ایلخانان بر ایران (۶۵۴-۷۳۶ق /۱۲۵۶ -۱۳۳۶م) رواج یافت.
محمدکریم پیرنیا در مقاله «سبک شناسی معماری ایران» (۱۳۴۷) سبکهای معماری را به زادگاههای آنها نسبت داده و از «سبک آذری» نام میبرد. این سبک را میتوان بر معماری اسلامی ایرانی در دوره ایلخانان (مغول) منطبق ساخت. دونالد ویلبر «معماری سلجوقی» (شیوه رازی) را شکل ابتدایی «سبک ایلخانی» میداند و خود معماری سلجوقی را برگرفته از سبک پیش از اسلام معماری ساسانی میداند، به ویژه در شکل و نسبتهای گنبدها.
پیرنیا مینویسد پس از اینکه هولاکو در سال ۶۵۷ق/۱۲۵۹م در مراغه مستقر شد، معماری ایرانی ترقی کرد و در پی دگرگونیهای سیاسی، اجتماعی و اقتصادی در جامعه، سبک رازی (معماری دوره سلجوقی) نیز تغییر کرد و «سبک آذری» زاده شد.
سبک آذری از مراغه آغاز شده و با نام «سبک مغولی» به تبریز و سلطانیه و سپس به سراسر ایران و خارج ایران رفت و روز به روز درخشانتر شد. در اوج سبک آذری، شاهکارهای معماری زمان جانشینان تیمور به ویژه شاهرخ (۸۰۷-۸۵۰ق/۱۴۰۴-۱۴۴۶م) بنا شدند. پیرنیا سبک آذری را بر معماری دو دوره ایلخانی و تیموری منطبق میسازد اما بیشتر پژوهشگران، هنر و معماریِ دو دوره مغول (ایلخانی) و تیموری را دو دوره مختلف جدا از یکدیگر دانستهاند.
ویدیو مرتبط :
مستند مرمت بنای تاریخی ارگ ایلخانی علیشاه تبریز بخش1
خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم :
ارگ تاریخی گوگد دومین بنای بزرگ خشت و گلی ایران
ارگ تاریخی گوگد دومین بنای بزرگ خشت و گلی ایران است که تاریخ و زمان ساخت آن به حدود چهار قرن پیش می رسد.تنها سند مکتوبی که از این بنا موجود است متعلق به حدود 130 سال پیش است که نشان می دهد نصف بنای ارگ توسط شخصی به نام علیخان به عنوان مهریه به همسرش واگذار شده است و از آن پس به عنوان ارگ علیخانی نامیده شده است. ارگ تاریخی گوگد به شکل مربع و به وسعت شش هزار و 400 متر مربع ساخته شده و دارای چهار برج قرینه زیبا با دیوارهایی سرخ رنگ و ارتفاع 12 متر است.
ارگ تاریخی گوگد دومین بنای بزرگ خشت و گلی ایران است
برای دیدن این ارگ با شکوه باید به شهر زیبا و دیدنی گلپایگان سری بزنید؛این بنا در خیابان آیت الله گلپایگانی،کوچه قلعه واقع شده است. البته در این سفر از خوردن لبنیات و فراورده های دامی لذیذ و بی نظیر و از همه مهمتر کباب معروف گلپایگان غافل نشوید.
ارگ تاریخی گوگد در سال 1378 با نظارت اداره میراث فرهنگی بازسازی شد و اکنون با دارا بودن 20 اتاق و سوئیت های زیبا در دو طبقه، رستوران، چایخانه سنتی و تالار پذیرایی و جاذبه های متنوع گردشگری به عنوان مکانی منحصر به فرد برای بازدید و استراحتگاه گردشگران شهرستان گلپایگان مورد استفاده قرار می گیرد
ارگ گوگد و شهر گلپایگان در مسیر جاده معروف ابریشم که جاده اصلی تجاری دوران قدیم بوده قرار داشتند.در شهر گلپایگان مناری به ارتفاع ۱۸ متر وجود دارد که در دوران گذشته شعله های فروزان آن در شبها راهنمای کاروانیان بوده که به همین مناسبت به فانوس صحرا شهرت داشت.ارگ گوگد در زمان صلح به عنوان کاروانسرا مورد استفاده قرار می گرفته و با توجه به وضعیت و موقعیت خاص خود نسبت به کاروانسراهای مجاور محل استراحت کاروان تجار سرشناس و یا حاکمان و والی های سایر ایالات ایران بوده است و حتی به استناد اظهارات افراد مسن شهر گوگد ،آقا محمد خان قاجار نیز در لشگر کشیهای خود چند روزی را در این محل استراحت نموده است.
ارگ تاریخی گوگد به شکل مربع و به وسعت شش هزار و 400 متر مربع ساخته شده است
ارگ تاریخی گوگد در زمان جنگ و یا حمله اشرار بعنوان دژنظامی مورد استفاده قرار می گرفته و در روی درب ورودی شمالی قسمتی بعنوان شاه نشین وجود داشته است که هم اکنون بعنوان سوئیت ویژه مورد استفاده قرار میگیرد و حوض آبی در این شاه نشین وجود دارد که هر زمان درب توسط مهاجمین آتش زده میشد محافظین با تخلیه آب حوض آتش را خاموش میکرده اند.
ارگ تاریخی گوگد دارای چهار برج قرینه زیبا با دیوارهایی سرخ رنگ و ارتفاع 12 متر است
همچنین سوراخهایی روی دیوارهای مرتفع وجود دارد که از آن به عنوان سیستم امنیتی هشدار دهنده استفاده میشد.به این صورت که کبوترهایی را در این سوراخها اسکان میداده اند که شبها با بیقراری و سر و صدای این کبوتران متوجه ورود مهاجمین توسط قلاب و یا نردبان می شدند.
از طرفی چاهی در قسمت جنوب شرقی ارگ وجود دارد که نشان می دهد برای روزهای مقاومت فکر آب آشامیدنی نیز شده بود.در روی درب ورودی دو درکوب وجود دارد که بزرگتر را مرد کوب و کوچکتر را زن کوب می نامیده اند که برعکس بقیه مناطق ایران زن کوب در سمت راست قرار می گرفته است.
ارگ تاریخی گوگد در سال 1378 با نظارت اداره میراث فرهنگی بازسازی شد
در ساختمان ارگ وجود زیربنا در اطراف و فضای باز در وسط ،همچنین وجود طبقات پائین و بالا نشان از معماری کاروانسرائی دارد که بیانگر رعایت نظام طبقاتی در اجتماع آن روز است؛به این صورت که استر و استر بانان در طبقه پائین و در بازرگانان و افراد شاخص در طبقات بالا مسکن می گزیده اند.
ارگ تاریخی گوگد در سال 1378 با نظارت اداره میراث فرهنگی بازسازی شد و اکنون با دارا بودن 20 اتاق و سوئیت های زیبا در دو طبقه، رستوران، چایخانه سنتی و تالار پذیرایی و جاذبه های متنوع گردشگری به عنوان مکانی منحصر به فرد برای بازدید و استراحتگاه گردشگران شهرستان گلپایگان مورد استفاده قرار می گیرد. این مجموعه در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.
رگ تاریخی گوگد در زمان جنگ و یا حمله اشرار بعنوان دژنظامی مورد استفاده قرار می گرفته
اگر با خواندن این مطلب به دیدن این ارگ باشکوه ترغیب شدید،می توانید قبل از رفتن از طریق سایت ارگ گوگد به صورت اینترنتی برای خود اتاق رزرو کنید.سفر خوشی را برایتان آرزو می کنیم.
منبع:tebyan.net